czwartek, 24 grudnia 2015

środa, 9 grudnia 2015

Gryzonie z rodzaju Meriones z Afryki Północnej i południowo-zachodniej Azji. Przegląd gatunków.







Suwak tłusty ( Meriones crassus ) -  Sundevall, 1842 - gryzoń z rodziny Muridae, z plemienia Rhombomyina, z podrodziny Gerbilinae, z podrodzaju Pallasiomys. Synonim Meriones lybicus crassus.

Występuje w Afryce Północnej ( od Maroka do Egiptu, na południe do Sudanu oraz Nigru, prawdopodobnie w Mali oraz w górnym biegu Nilu w Sudanie Południowym ) i w południowo-zachodniej Azji ( Bliski Wschód, Półwysep Arabski, od północnej i wschodniej Turcji po zachodni Pakistan ). 

Zamieszkuje piaszczystą i żwirową pustynię, półpustynie, suche  obszary do 1000 m n.p.m. Unika obszarów górskich i skalistych o klimacie śródziemnomorskim.

suwak tłusty ( Meriones crassus )

Aktywny w ciągu całego roku, szczyt aktywności od zmierzchu do świtu. Często jest aktywny tuż po zachodzie słońca i przed wschodem.  W ciągu dnia kryje się w norze. 
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych do 10 osobników. Skład grupy jest zmienny, w zależności od siedliska i możliwości pokarmowych.
Kopie lub zajmuje opuszczone nory. W zależności od ilości osobników mieszkających razem nora składa się z kilku komór i od 3 do 18 wejść. Komory spiżarni są płytko położone. Komory gniazdowe są wyścielane suchymi roślinami i są położone znacznie niżej. Kompleks ten może być do 1 metra zagłębiony w piasku i obejmować wał piasku do 40 metrów wysokości. Pojedyncza nora składa się ze spiralnego tunelu zakończonego komorą gniazdowo-spiżarnianą. Nora lub kompleks jest umieszczany u podnóża piaszczystej wydmy lub w pobliżu kępy roślin.
Prawdopodobnie nie jest gatunkiem terytorialnym gdyż pokarm zbiera nawet w odległości 10 km od bezpiecznej kryjówki. Jednak prawdopodobnie wykorzystuje systemy szlaków komunikacyjnych prowadzących z nory do miejsc żerowania. 
Brak jest wyraźnego dymorfizmu płciowego.
Gryzoń ten pokryty jest miękkim, drobnym futrem. Posiada szeroką głowę, duże oczy, wydłużone tylne nogi i długi ogon zakończony czarnym pęczkiem. Futro ma kolor żółtawy do brązowego, chociaż osobniki różnią się zabarwieniem w  zależności od siedliska. Ubarwienie zapewnia dobre zamaskowanie przed drapieżnikami. Kontrastowy kolor czubka ogona może służyć, w celu  przyciągania potencjalnych drapieżników w kierunku ogona, z dala od bardziej wrażliwych głowy i ciała. Spód ciała ma biały, a pazury są blade. Barwa pazurów pomaga odróżnić ten gatunek od nieco większego Meriones libycus, który ma ciemne lub czarne pazury. 
Długość ciała i głowy: do 15 cm. Długość ogona: do 15 cm.  Waga : 29 - 60 gram.
Gatunek jest doskonale przystosowany do życia w suchych i pustynnych siedliskach. Jego organizm bardzo oszczędnie gospodaruje wodą, wytwarzając mocno zagęszczony mocz i praktycznie suchy kał.
Porusza się zwinnie i szybko po piaszczystym podłożu.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, dotyku, postawy ciała i wokalizy. Potrafi też bębnić tylnymi nogami w celu informacji o zagrożeniach lub podczas zalotów.
Odżywia się głównie nasionami, korzeniami, bulwami, owocami, liśćmi. Nie gardzi również owadami, głównie szarańczą i świerszczami gdy są dostępne.
Część pokarmu zjada na miejscu, resztę przenosi i magazynuje na gorsze okresy. Wykorzystuje również niestrawione nasiona z odchodów zwierząt kopytnych.
Sezon rozrodczy głownie od listopada do czerwca, ale może rozmnażać się przez cały rok jeśli warunki pokarmowe są sprzyjające. Cykl rujowy trwa średnio 4,5 dnia. Kopulacja w godzinach nocnych. System krycia poligamiczny. 
Ciąża trwa od 18 do 31 dni. Samica rodzi od 1 - 8 młodych w miocie ( średnio 3 - 4 ). 3 mioty w sezonie.
Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. W momencie narodzin ważą 2,5 g do 4,5 g. W ciągu pierwszych dwóch tygodni młode porastają sierścią i otwierają oczy. Odstawienie następuje po około 30 dniach od narodzin.
Samica może powtórnie zajść w ciążę zaraz po porodzie.
Samiec nie sprawuje opieki nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje po około 53 dniach od narodzin.
Długość życia w warunkach naturalnych to około 24 miesięcy, w niewoli do 5,5 lat ( Instytut Maxa Plancka dla Badań Demograficznych ).

Meriones crassus 

Opisane podgatunki :
 - Meriones crassus asyutensis - Setzer, 1961 - Egipt ( Wadi Asyuti, 13 mila na południowy-wschód od Asyut, wschodnia Pustynia Governorate
- Meriones crassus charon - Thomas, 1925 - Iran ( Ahwaz, dolina rzeki Karun, Susa, zachodni Zagros ), Irak, Turcja - synonim Meriones charon - traktowany jako samodzielny gatunek w innej taksonomii 
- Meriones crassus crassus - Sundevall, 1842 - region Półwyspu Synaj, Israel, Palestyna, Jordania, Arabia Saudyjska, Egipt, Libia, Algeria, Tunezja, Sudan
- Meriones crassus ismahelis - Cheesman i Hinton, 1924 - środkowa Arabia Saudyjska ( Hufuf ) - synonim Meriones ismahelis - być może synonim Meriones crassus crassus  
- Meriones crassus longifrons - Lataste, 1884 - zachodnia Arabia Saudyjska ( Djeddah = Jedda ) - synonim Meriones longifrons - traktowany jako samodzielny gatunek w innej taksonomii 
- Meriones crassus pallidus - Bonhote, 1912 - Sudan ( Atbara, północny Chartum ) - synonim Meriones pallidus - Meriones libycus pallidus - być może synonim Meriones crassus crassus  
- Meriones crassus pelerinus - Thomas, 1919 - północno-zachodnia Arabia Saudyjska ( Tebuk, Hedjaz Railway ) - synonim Meriones pelerinus - synonim Meriones crassus crassus 
- Meriones crassus perpallidus - Setzer, 1961 - Egipt ( droga Kair - Aleksandria, 4 km od Kairu, zachodnia Pustynia Governorate
- Meriones crassus swinhoei - Scully, 1881 - Afganistan ( Gatai, Kandahar ), Pakistan ( Kojak Pass, Waziristan ) - synonim Meriones erythrourus swinhoei - Gerbillus swinhoei 
- Meriones crassus tripolius - Thomas, 1919 - Libia ( Near Sokna, północno-zachodni region Tripoli, pustynie Tripolitania Prov i Fezzan Prov, prawdopodobnie Cyrenaica Prov - synonim Meriones libycus tripolius - być może synonim Meriones crassus crassus 
- Meriones crassus tuareg - Thomas, 1925 - Niger ( zachodni Asben, Air region, Teguidda, Sahara ) - synonim Meriones crassus tuareg - Meriones schousboeii tuareg - traktowany jako synonim Meriones lybicus

Meriones crassus - w hodowli wiwaryjnej

Meriones crassus - w hodowli wiwaryjnej

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Gatunek jest zdolny do wykorzystywania niskiej jakości pokarmu i ma niskie zapotrzebowanie na energię ( Choshniak et al., 1987 ). Długi okres, w którym pokarm przebywa w obrębie dolnego odcinka przewodu pokarmowego można dodać do zdolności niskiego zapotrzebowania na energię ( Yahav et al., 1990 ). Przesunięcia diety z nasion głównie w lecie do bardziej zielonej roślinności w zimie, prawdopodobnie wynika ze zwiększenia zużycia wody ( Degen i wsp., 1997 ). Zmiany w ilości konsumpcji pokarmu są związane ze zmianami w rytmie dobowym, który jest powiązany z sezonowymi zmianami światła ( Haim et al., 1990 ).  
Wiele innych gatunków zwierząt zostało znalezione wewnątrz nor, w tym chrząszcze, skorpiony, gekony czy inne rodzaje myszoskoczków ( Koffler, 1972 ). Spełnia podobną rolę jak Gerbillus cheesmani, Jaculus blanfordi, Allactage elater i Meriones libycus w innych obszarach ( Roberts, 1997 ).
Uznawany jest często za szkodnika upraw rolnych, a nory uszkadzają czasem ściany kanałów irygacyjnych, pastwiska, nasypy drogowe i kolejowe, a nawet fundamenty budynków. Jest lokalnie tępiony.
W niektórych obszarach, jego słodkie, lekko kolorowe mięso uznawane jest za przysmak.
Jest nosicielem choroby - leiszmaniozy. Wykorzystywany jako zwierzę laboratoryjne do badań nad tą chorobą.
W chwili obecnej żadne poważne zagrożenia dla gatunku nie są znane.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.
Uważany za doskonałe zwierzę domowe, trafił do hodowli amatorskiej. Brak danych czy ma to wpływ na dzikie populacje.   

Meriones crassus - w hodowli wiwaryjnej 

W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej jak i amatorskiej.




Suwak marokański ( Meriones grandis ) - Cabrera, 1907 - gryzoń z rodziny Muridae, z plemienia Rhombomyina, z podrodziny Gerbilinae, z podrodzaju Pallasiomys. Synonim Meriones shawi grandis.
Uwagi : Jest wyraźnie większy niż Meriones shawi shawi i ma bardziej kanciastą głowę, obecnie uważany za odrębny gatunek ( Pavlinov 2000 ).

Występuje w Afryce Północnej ( Maroko, północna Algieria, Tunezja ).

Zamieszkuje wszystkie bioklimatyczne siedliska łącznie z plantacjami palm czy ogrodami. Często preferuje wilgotne siedliska w górach Atlasu Wysokiego, do wysokości 2800 m n.p.m.

suwak marokański ( Meriones grandis )

Aktywny w ciągu całego roku, szczyt aktywności od zmierzchu do świtu. Bardzo rzadko w ciągu dnia ze względu na wysokie temperatury.
Żyje w niewielkich grupach rodzinnych do 10 - 12 osobników lub samotnie.
Kopie samodzielnie nory w miękkim gruncie lub zajmuje opuszczone. Nora składa się z systemu tuneli i kilku komór, w tym komory gniazdowej i spiżarni.
Kompleks ma kilka wejść umieszczonych pod osłoną naturalnych zabezpieczeń, np. podnóże krzewu lub wydmy. Często norę zamieszkują inne gatunki zwierząt : skorpiony, chrząszcze czy gekony.
Brak danych czy jest terytorialny i jaki zakres rewiru przypada na osobnika.
Niewielki dymorfizm płciowy, samiec z wyraźnym gruczołem zapachowym na brzuchu. 
Długość: 25 - 30 cm. Długość ogona: 12 - 16 cm. Waga 70 - 120 g.
Jego ciemne futro jest żółto-brązowe na grzbiecie i białe na brzuchu. Długi ogon jest jaśniejszy niż reszta ciała.
Podczas nocnych wędrówek wykorzystuje prawdopodobnie systemy szlaków komunikacyjnych do miejsc żerowania. Znaleziony pokarm zjada na miejscu lub znosi do spiżarni w norze.
Jak wszystkie myszoskoczki wytwarza skondensowany mocz i kał aby ograniczyć zużycie wody w organizmie.
Do komunikacji wykorzystuje sygnały chemiczne, węch, wzrok, dotyk, słuch, postawę ciała i wokalizę. Brak danych czy potrafi bębnić dłuższymi tylnymi kończynami.
Odżywia się różnego rodzaju nasionami, owocami, bulwami, korzonkami, kłączami oraz zielonymi częściami roślin, takich jak Salsola vermiculata czy Euphorbia calyptrata, z których duża część jest następnie gromadzona  w spiżarni w norze. Prawdopodobnie wykorzystuje również nasiona z odchodów zwierząt kopytnych.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku ale zawsze w najkorzystniejszym do odchowu potomstwa okresie. W regionie w którym występuje jest to okres zimowy.
System krycia poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia.
Okres ciąży trwa 20 - 22 dni. Samica rodzi do 8 młodych w miocie ( średnio 4 - 5 ). Może być 3 - 4 mioty w sezonie.
Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. Po około 10 dniach od narodzin otwierają oczy i są już porośnięte całkowicie sierścią.
Odstawienie następuje po około 21 dniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje po 2 miesiącach od narodzin.
Długość życia w warunkach naturalnych do 24 miesięcy, w niewoli nawet do 5 - 6 lat.

Salsola vermiculata - roślina chętnie zjadana przez Meriones grandis 

Nie opisano żadnych podgatunków.

Meriones grandis 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na prawdopodobieństwo dużych populacji i brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku populacji aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
W odpowiednich dla siebie siedliskach występuje powszechnie.
Dawniej zawarty w Meriones shawi ( Aulagnier i Thevenot 1986 ), ale obecnie uważany za odrębny gatunek ( Pavlinov 2000 ).  Zakres gatunku pokrywa się z blisko spokrewnionym Meriones shawi we wschodnim Maroku, Algierii i północnej Tunezji ( Pavlinov 2000; Musser i Carleton 2005 ).
W niektórych regionach ( Marrakesz ) uznawany za szkodnika upraw rolnych i tępiony. 
Jest nosicielem choroby - leiszmaniozy. 
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w krajach występowania, gdyż nie są znane widoczne zagrożenia dla gatunku jako całości w chwili obecnej.
Brak danych czy występuje w dowolnym obszarze chronionym.


W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej, laboratoryjnej jak i amatorskiej.


   

Suwak libijski ( Meriones libycus ) - Lichtenstein, 1823 - gryzoń z rodziny Muridae, z plemienia  Rhombomyina, z podrodziny Gerbilinae, z podrodzaju Pallasiomys.  Synonim Meriones erythrourus ( Gray 1842 ). 
    
Występuje w Afryce Północnej ( od Sahary Zachodniej i Mauretanii aż po Egipt ) oraz w Azji ( od Półwyspu Arabskiego po Chiny ).

Zamieszkuje suche pustynne obszary o piaszczystym lub żwirowym podłożu, obszary półpustynne, doliny wyschniętych rzek, wadi,  obszary z piaszczystymi, stabilnymi wydmami, suche obszary przejściowe do wysokości 1700 m n.p.m. także tereny upraw rolnych.

rycina - suwak libijski ( Merines libycus )

Aktywny w ciągu całego roku, szczyt aktywności od zmierzchu do świtu lecz w przeciwieństwie do innych gatunków bywa aktywny również w chłodniejszych godzinach dnia. W obszarach o chłodniejszych temperaturach w zimie może zapadać w rodzaj hibernacji.
W zależności od siedliska żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych do 10 osobników.
Na kryjówkę wykorzystuje samodzielnie wykopaną norę lub opuszczoną. Nora zamieszkana przez grupę rodzinną tworzy kompleks tuneli i komór do głębokości 1,5 metra z wieloma wejściami. Kompleks składa się z komory gniazdowej, spiżarni i WC. Samotny osobnik korzysta z prostej nory zakończonej komorą gniazdowo-magazynową.
Nora jest usytuowana u podstawy krzewu lub stabilnej wydmy, czasami wśród większych głazów. Wejścia są zawsze w naturalny sposób osłonięte.
Nie jest znany zakres rewiru osobniczego gdyż gatunek jest bardzo mobilny i często zmienia zarówno kryjówki jak i terytorium. Wiąże się to z dostępnością pokarmu lub samic.   
Gatunek jest stosunkowo mały. Ma szeroką głowę, duże oczy i dłuższe tylne kończyny. Pokryty jest miękkim futerkiem w kolorze czerwono-brązowym, które jest lekko nakrapiane czarnymi plamami. Brzuch jest w kolorze szaro-białym. Jego futerko stanowi doskonały kamuflaż. Ogon jest nieco jaśniejszy niż korpus i zakończony jest pędzelkiem czarnych włosów na końcu.
Czarna końcówka ogona prawdopodobnie służy jako wabik dla drapieżnika aby przyciągnąć jego uwagę w kierunku ogona a nie głowy i reszty ciała.
Jego pazury na kończynach są czarne lub ciemne w odróżnieniu od jasnych pazurów Meriones crassus oraz jego czarna kępka jest bardziej rozwinięta niż u wspomnianego gatunku.
Długość głowy i ciała : średnio 29,8 cm. Długość ogona : średnio 15,4 cm. Waga : średnio 85 do 100 g.
Gatunek porusza się szybko i tak samo szybko opuszcza i wraca do nory. Pokarm zbiera daleko od kryjówki. Prawdopodobnie wykorzystuje system szlaków komunikacyjnych.
Jego organizm jest dobrze przystosowany do suchych siedlisk. W celu ograniczenia zużycia wody w organizmie wytwarza skondensowany kał i mocz oraz nie poci się.
Do komunikacji wykorzystuje sygnały chemiczne, węch, wzrok, dotyk, słuch, postawę ciała oraz wokalizę. Wokaliza jest używana do ostrzegania innych osobników przed zagrożeniami, w momencie agresji i zalotów. Wykorzystuje też bębnienie tylnymi kończynami do ostrzegania przez drapieżnikami.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym. Zjada różnego rodzaju trawy i rośliny zielne, nasiona, kłącza, bulwy, cebule, korzonki. Pokarm jest zjadany na miejscu lub znoszony do nory i magazynowany na gorsze okresy. Jego zapasy nasion mogą obejmować nawet 10 kg. Czasami zjada bezkręgowce, głównie szarańczę. 
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku ale na przeważającym obszarze głównie w okresie jesienno-zimowym lub w czasie zwiększonej dostępności pokarmowej.
System krycia poligamiczny.  Okres ciąży od 20 do 31 dni.
Samica rodzi od 3 do 7 młodych ( średnio 4 ) w miocie. 2 - 4 mioty w sezonie.
Młode rodzą się nagie, ślepe i bezradne. Po około 2 tygodniach od narodzin młode otwierają oczy i są już całkiem pokryte futerkiem.
Odstawienie następuje w 3 - 4 tygodniu życia.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Dojrzałość płciową osiąga w wieku od 2 do 6 miesięcy. Samica w wieku około 91 dni. 
Długość życia w warunkach naturalnych wynosi prawdopodobnie około 24 miesięcy. W warunkach hodowli 5,2 lata. 
  
Meriones libycus - zoo Moskwa 

Opisane podgatunki :
- Meriones libycus afghanus - Pavlinov, 1987 - Afganistan - synonim Meriones afghanus - być może błędny podgatunek jakiegoś autora - traktowany jako synonim Meriones libycus libycus 
- Meriones libycus amplus - Ranck, 1968 - Libia ( Oaza Murzuch, Traghen, Meseguin, El Gatrun, Fezzan Prov ) - synonim Meriones caudatus amplus - może być zawarty w Meriones caudatus 
- Meriones libycus aquilo - Thomas, 1912 - północno-zachodnie Chiny ( Gu-tschen, Dżungaria, północny Xinjing - Turkiestan Wschodni ) - synonim Meriones erythrourus aquilo
- Meriones libycus caucasius - Brandt, 1855 - Azerbejdżan ( district Saljany, wschodnia Transkaukazja ), Iran ( Abadeh ) - synonim Gerbillus caucasius - Meriones erythrorous caucasicus - Gerbillus caucasicus
- Meriones libycus caudatus - Thomas, 1919 - Libia ( Prov Tripolitania, wybrzeże i pustynia Hamada de Tinrhert, Gebel es Soda ) - synonim   Meriones caudatus - Meriones caudatus caudatus - Meriones caudatus, z Libii nie został uznany jako ważny gatunek lecz jako część Meriones libycus przez większość autorów
- Meriones libycus confalonieri - de Beaux, 1931 -Libia ( El Agheila, Pustynia Libijska, Oaza Cufra, Cyrenaica Prov, Tripolitania Prov, wybrzeże Zatoki Sirte ) - synonim Meriones caudatus confalonieri - prawdopodobnie synonim Meriones libycus - błędny podgatunek w jakiejś taksonomii  
- Meriones libycus edithae - Cheesman i Hinton, 1924 - środkowa Arabia Saudyjska ( Hufuf ) - synonim Meriones erythrorous edithae - Meriones syrius edithae - uznawany jako synonim Meriones libycus syrius
- Meriones libycus erythrourus - Gray, 1842 - Afganistan ( Sahlabad, południowo-zachodni Kandachar ), Pakistan, Kazachstan, wschodni Iran ( Seistan, Irański Beludżystan, południowy Khorassan ), Irak, Kuwejt, Arabia Saudyjska - synonim Meriones erythrourus - Pallasiomys erythrourus - Gerbillus erythrurus - Meriones erythrourus erythrorous - traktowany jako samodzielny gatunek z 14 podgatunkami w innej taksonomii 
- Meriones libycus evelynae - Cheesman i Hinton, 1924 - środkowa Arabia Saudyjska ( Hufuf ) - synonim Meriones erythrorous evelynae - Meriones syrius evelynae - uznawany za synonim Meriones libycus syrius 
- Meriones libycus eversmanni - Bogdanov, 1875 - Kazachstan ( wschodnie wybrzeże Morza Kaspijskiego, dolny bieg rzeki Ural, Manguishlak, district Ust-Urt ) - synonim Gerbillus eversmanni - Meriones erythrorous eversmanni
- Meriones libycus farsi - Schlitter & Setzer, 1973 - Iran ( na północ od Bariz, na północ od Lar, Prov Fars ) - synonim Meriones erythrourus farsi 
- Meriones libycus gaetulus - Lataste, 1882 - Algeria ( Tilremt, Laghouat, Berrian Sahara, M'sila ) - synonim Meriones gaetulus - prawdopodobnie synonim Meriones libycus libycus lub Meriones libycus schousboeii
- Meriones libycus guyonii - ( Loche, 1867 ) - Algeria ( Region of Ain-el-Atrech w Saharze Algierskiej ) - synonim Gerbillus guyonii - Meriones guyonii - prawdopodobnie synonim Meriones libycus libycus 
- Meriones libycus iranensis - Goodwin, 1938 - Iran ( Maravehtepeh, dolina rzeki Gurgan, południowa część Doliny Gurgan ) - synonim Pallasiomys iranensis - Meriones iranensis 
- Meriones libycus libycus - Lichtenstein, 1823 - Afryka Północna ( od Algerii do Egiptu )
- Meriones libycus luridus - Ranck, 1968 - Libia ( Bahr el Tubat, Giarabub, wybrzeże i północna część Cyrenaica Prov, Oaza Giarabub ) - synonim Meriones caudatus luridus - może być zawarty w Meriones caudatus
- Meriones libycus marginae - Heptner, 1933 - Turkmenistan ( dolina rzeki Murghab, Bairam Ali, Mary Prov ), Afganistan ( północno-wschodnia część Wyżyny Irańskiej ) - synonim Pallasiomys erythrourus marginae - Meriones erythrourus marginae - traktowany jako synonim Meriones libycus
- Meriones libycus mariae - Cabrera, 1907 - Sahara Zachodnia, Rio de Oro ( Cape Juby ), Maroko - synonim Meriones mariae - traktowany jako samodzielny gatunek w innej taksonomii 
- Meriones libycus maxeratis - Heptner, 1933 - południowo-zachodni Turkmenistan ( dolina rzeki Chandyr, góry Kopet Dag ), północno-wschodni Iran ( południowe stoki gór Kopet Dag w regionie Dargaz ) - synonim Pallasiomys erythrourus maxeratis - Meriones erythrourus maxeratis 
- Meriones libycus melanurus - Rüppell, 1842 - Egipt ( Aleksandria ), Etiopia? - synonim Meriones melanurus - Gerbillus melanurus - synonim Meriones libycus libycus
- Meriones libycus oxianus - Heptner, 1933 - Uzbekistan ( góry Bokhara ), Afganistan ( północno-wschodnia część Wyżyny Irańskiej ) - synonim Pallasiomys erythrourus oxianus - Meriones erythrourus oxianus
- Meriones libycus renaultii - ( Loche, 1867 ) - Algeria ( Sahara Algierska, Environs of Messad ) - synonim Gerbillus renaultii - prawdopodobnie synonim Meriones libycus libycus lub Meriones libycus schousboeii
- Meriones libycus schousboeii - ( Loche, 1867 ) - południowa Algeria ( Sahara Algierska ) - synonim Gerbillus schousboeii - Meriones schousboeii - Meriones schousboeii schousboeii - prawdopodobnie synonim Meriones libycus libycus - traktowany jako samodzielny gatunek w innej taksonomi z dwoma podgatunkami 
- Meriones libycus schwarzovi - Toktosunov, 1977 - Kirgizja - traktowany jako synonim Meriones libycus 
- Meriones libycus sogdianus - Heptner, 1933 - Uzbekistan ( Fergana, wschodni Turkiestan Zachodni ), Afganistan ( północno-wschodnia część Wyżyny Irańskiej ) - synonim Pallasiomys erythrourus sogdianus - Meriones erythrourus sogdianus 
- Meriones libycus syrius - Thomas, 1919 - Syria, północna Arabia Saudyjska, Liban, Jordania, Izrael, Palestyna, Irak, południowo-zachodni Iran - synonim Meriones erythrorous syrius - Meriones syrius
- Meriones libycus turfanensis - Satunin, 1903 - północno-zachodnie Chiny ( Oaza Turfan, Tarim Basin, Xinjiang - Turkiestan Wschodni ) - synonim  Meriones libycus turfanen - Gerbillus turfanensis - Meriones erythrourus turfanensis - Rhombomys opimus turfanensis - może być zawarty w Rhombomys w jakieś taksonomii

Meriones libycus - osobnik w hodowli wiwaryjnej

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji i brak widocznych zagrożeń dla gatunku jako całości. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach. 
Istnieją pewne wątpliwości co do tego, czy osobniki występujące w części Półwyspu Arabskiego, jak w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, to Meriones libycus czy bardzo podobny Meriones arimalius, wcześniej uważany za podgatunek suwaka libijskiego.
W niektórych regionach uważany za szkodnika upraw zwłaszcza pomidorów i ziemniaków. Lokalnie tępiony przez właścicieli upraw.
Gatunek należy do bardzo mobilnych gryzoni, które zmieniają siedliska jeśli nie ma w nim odpowiedniego pokarmu. Dochodzi wtedy do migracji większości osobników w inne obszary z bardziej dostępnym pokarmem.
Jego nory wykorzystywane są często przez skorpiony, chrząszcze, gekony czy inne gatunki myszoskoczków, które mieszkają razem z Meriones libycus.
Jego mięso w niektórych obszarach jest traktowane jako przysmak.
Brak jest widocznych zagrożeń w chwili obecnej dla gatunku jako całości.
Jest nosicielem choroby - leiszmaniozy. Wykorzystywany jako zwierzę laboratoryjne do badań nad tą chorobą.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w krajach występowania.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.

Meriones libycus libycus 

W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej, laboratoryjnej jak i amatorskiej.
Hodowany pojedynczo jest bardzo pasywnym zwierzęciem. Hodowany w grupie może być bardzo agresywny w stosunku do innych osobników. Duża konkurencja i małe wiwaria sprawiają, że suwaki stają się nerwowe i walczą o dominację, gryzą się wzajemnie lub w inny sposób zagrażają sobie ( van Veen 1999 ).


Pustynia Libijska - typowe siedlisko suwaków 

Meriones libycus w naturalnym środowisku





Suwak śródziemnomorski ( Meriones shawi ) - ( Duvernoy, 1842 ) - gryzoń z rodziny Muridaez plemienia  Rhombomyina, z podrodziny Gerbilinae, z podrodzaju Pallasiomys. Synonim  Gerbillus shawii.
Uwagi : Dawniej zawierał Meriones grandis, który jest samodzielnym gatunkiem.
   
Występuje w Afryce Północnej ( Maroko, Algeria, Tunezja, Libia, Egipt aż po zachodnią stronę Nilu ).

Zamieszkuje nadmorski pas do 500 km w głąb lądu. Siedliska gatunku stanowią suche pustynne i półpustynne obszary, pustynne doliny porośnięte gęstą roślinnością, trawiaste łąki i pastwiska, grunty rolne.

suwak śródziemnomorski ( Meriones shawi )

Aktywny w ciągu całego roku, szczyt aktywności od zmierzchu do świtu. Bardzo rzadko w ciągu dnia, jeśli już to podczas chłodnych części dnia.
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych.
Na kryjówki kopie własne nory lub zajmuje opuszczone. Nory znajdują się albo pod krzewem lub u podstawy niskiego drzewa.
Nora jest wyposażona w kilkanaście wejść ( do 18 ) oraz kilka tuneli i komór.
W skład kompleksu wchodzą komora gniazdowa, spiżarnia i WC.
Brak danych czy gatunek jest terytorialny i jakie zakresy mają poszczególne osobniki.
Do miejsc żerowania prowadzi system szlaków komunikacyjnych. Meriones shawi żeruje dość daleko od kryjówki. Porusza się bardzo szybko.
Niewielki dymorfizm płciowy : samiec z widocznym gruczołem zapachowym na brzuchu. Jego ciemne futro jest koloru żółto-brązowego na grzbiecie, z żółto-pomarańczowym paskiem biegnącym wzdłuż boków do zewnętrznych części przednich i tylnych kończyn. Jego brzuch jest biały. Szare plamy występują nad i pod oczami. Długi ogon jest jaśniejszy niż w pozostała część ciała. Zakończony jest niewielkim pędzelkiem z ciemniejszych włosów.
Długość ciała : 25 - 32 cm. Długość ogona: 12 - 16 cm. Waga : 70 - 120 g.
Jego organizm jest dobrze przystosowany do suchych siedlisk. W celu ograniczenia zużycia wody w organizmie nie poci się oraz wytwarza bardzo skondensowany kał i mocz. 
Do komunikacji używa sygnałów zapachowych, węchu, wzroku, słuchu, dotyku, postawy ciała oraz wokalizy. Prawdopodobnie potrafi bębnić tylnymi kończynami.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym. W skład jego diety wchodzą różnorodne nasiona, trawy, rośliny zielne, kłącza, bulwy, korzonki. Zielone części roślin, takich jak Salsola vermiculata i Euphorbia calyptrata są zjadane lecz większa ich część gromadzona jest w spiżarni. 
Prawdopodobnie wykorzystuje niestrawione nasiona zawarte w odchodach zwierząt kopytnych.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku. Jednak najbardziej sprzyjający okres występuje gdy temperatura jest umiarkowana i jest duża dostępność pokarmu i wilgoci. W północnej Tunezji gatunek rozmnaża się w lecie a w Maroku wydaje się iż okres zimowy jest bardziej korzystny.
System krycia poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia. W ciągu dwóch godzin dochodzi nawet do 244 kopulacji.
Okres ciąży trwa między 20 a 30 dniami. Samica rodzi 5 - 6 młodych w miocie. 3 - 4 mioty w sezonie. 
Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. Po około 14 dniach młode otwierają oczy i są już całkowicie porośnięte sierścią.
Odstawienie następuje po około 21 - 30 dniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Dojrzałość płciową uzyskuje w ciągu 2 - 3 miesięcy od narodzin.
W optymalnych warunkach dochodzi do szybkiego zwiększenia gęstości osobniczej, często dzieje się to na obszarch rolniczych.
Żyje prawdopodobnie w warunkach naturalnych do około 24 miesięcy. W warunkach hodowli do 5 - 6 lat.

Meriones shawi - osobnik wyglądający z nory

Opisane podgatunki :
- Meriones shawi albipes - Lataste, 1882 - Algieria ( M'sila ) - synonim Meriones libycus albipes - Meriones albipes - traktowany jako synonim Meriones shawi shawi  
- Meriones shawi auratus - Ranck, 1968 - Libia ( Gheminez, Cyrenaica Province, wybrzeże Zatoki Sirte, Tripolitania Prov ) - synonim Meriones libycus auratus - traktowany jako synonim Meriones shawi lub Meriones lybicus
- Meriones shawi auziensis - Lataste, 1882 - Algieria ( Borders of Oued Akarit, Aumale, Oued Okris ) - synonim Meriones lybicus auziensis - Meriones auziensis - Meriones lybicus ausiensis - traktowany jako synonim Meriones shawi shawi
- Meriones shawi azizi - Setzer, 1956 - Libia ( południowo-wschodnia Derna, pas nadmorski i ekstremalnie w północnej Cyrenaica Prov ) - synonim Meriones libycus azizi - traktowany jako synonim Meriones shawi lub Meriones libycus 
- Meriones shawi crassibulla - Lataste, 1885 - Algieria ( Tebessa ), Tunezja ( Tamesmida, Taferma ) - synonim Meriones libycus crassibulla - Meriones shawi var. crassibulla - być może synonim Meriones shawi shawi
- Meriones shawi isis - Thomas, 1919 - dolny Egipt ( Ramleh, Aleksandria ) - synonim Meriones isis - być może synonim Meriones shawi shawi 
- Meriones shawi laticeps - Lataste, 1885 - Algieria ( Constantine ) - synonim Meriones libycus laticeps - być może synonim Meriones shawi shawi 
- Meriones shawi longiceps - Lataste, 1885 - Tunezja - synonim Meriones libycus longiceps - stan niepewny - uznawany za synonim Meriones shawi shawi  
- Meriones shawi richardii - ( Loche, 1867 ) - Algieria ( Boghar, Beni Sliman ) - synonim Gerbillus richardii - stan niepewny - synonim Meriones libycus libycus dla pierwszej taksonomii lub Meriones shawi shawi dla niedawnej taksonomii 
- Meriones shawi sellysii - ( Pomel, 1856 ) - Algieria ( Oran Province ) - synonim Gerbillus sellysii - uznawany za synonim Meriones libycus libycus  dla pierwszej taksonomii - synonim Meriones shawi shawi dla niedawnej taksonomii
- Meriones shawi shawi - ( Duvernoy, 1842 ) - Algieria, Tunezja, Libia, Egipt  
- Meriones shawi trouessarti - Lataste, 1882 - Algieria ( Bousdada, Oued Magra, M'sila ) - synonim Meriones trouessarti - prawdopodobnie synonim Meriones shawi shawi - samodzielny gatunek w innej taksonomii 

Meriones shawi w hodowli amatorskiej 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroka dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Lokalnie populacje mogą być obfite. W sprzyjających warunkach pogodowych i pokarmowych dochodzi do zwiększenia gęstości osobniczej. Dzieje się tak często na obszarach upraw rolnych.
Uważany za szkodnika upraw rolnych i tępiony.
Jest nosicielem choroby - leiszmaniozy. 
Brak jest widocznych zagrożeń dla gatunku jako całości w chwili obecnej.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w krajach swojego występowania.
Nie wiadomo czy występuje w dowolnym obszarze chronionym.

Meriones shawi 

W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej jak i amatorskiej. 



Merione shawi - okaz muzealny 









Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych