wtorek, 25 października 2011

Darniówki i norniki górskie z Europy i zachodniej Azji z podrodzaju Terricola i Hyrcanicola

Przegląd gatunków :
     Podrodzaj Terricola
- Microtus bavaricus - darniówka bawarska
- Microtus brachycercus - nornik kalabryjski
- Microtus daghestanicus - darniówka dagestańska
- Microtus duodecimcostatus - nornik śródziemnomorski, nornik iberyjski
- Microtus felteni - nornik bałkański
- Microtus liechtensteini
- Microtus lusitanicus
- Microtus majori - nornik kaukaski
- Microtus multiplex - darniówka alpejska
- Microtus savii - darniówka włoska
- Microtus subterraneus - darniówka pospolita, darniówka zwyczajna
- Microtus tatricus - darniówka tatrzańska
- Microtus thomasi
    Podrodzaj Hyrcanicola
- Microtus schelkovnikovi - darniówka kaspijska

nornik iberyjski ( Microtus duodecimcostatus )

Wszystkie darniówki i norniki z tych podrodzajów żyją w płytkich, podziemnych systemach korytarzy i komór. Częściowo są wykopane czy wyryte w wilgotnej lub miękkiej glebie. Zajmują też nory innych ssaków. Gatunki żyjące w subalpejskiej strefie gór wykorzystują rumowiska skalne. Prowadzą częściowo podziemny tryb życia. Gniazda są zbudowane z rozdrobnionej roślinności zielnej, umieszczane w głębszej komorze.
Tworzą luźne grupy społeczne lub kolonie bez widocznej struktury.
Odżywiają się głównie podziemnymi częściami roślin ( bulwy, cebule, kłącza, korzenie ) oraz zielonymi częściami roślin, trawami, nasionami, owocami.
Rozmnażają się od wczesnej wiosny do późnej jesieni - mogą mieć do 9 miotów w sezonie. Okres ciąży wynosi średnio około 21 dni. Wielkość miotu średnio to 2 - 4 młode. Dojrzałość uzyskują w wieku 3 - 6 miesięcy ale najczęściej w następnym roku, po osiągnięciu odpowiedniej masy. Żyją od roku do 2 lat.
Większość stanowi kluczowy składnik diety wielu drapieżników.
Gatunki Microtus multiplex, Microtus bavaricus, Microtus liechtensteini, Microtus subterreneus, Microtus tatricus są pokrewne genetycznie. Prawdopodobnie stanowiły jeden gatunek. Podział na osobne gatunki powstał na skutek ostatnich zlodowaceń.


Darniówka bawarska ( Microtus bavaricus ) gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ) z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). Synonim Pitymys bavaricus.

Znana z jednej lokalizacji w Garmisch - Partenkirchen ( Bawaria - Niemcy ). W 1962 roku siedlisko to przestało istnieć na skutek budowy szpitala. Gatunek uważany za wymarły. W latach 1976/1977 odkryta ponownie w północnym Tyrolu ( Austria ) i potwierdzona w 2000 i 2004 roku na podstawie analiz genetycznych osobników schwytanych i okazów muzealnych.

Występuje w Europie, obecnie tylko w północnym Tyrolu - góry Rofan ( Austria ) na wysokości 730 - 1100 m n.p.m.

Zamieszkuje obecnie las mieszany z dużą dominacją świerka. Dawniej zamieszkiwała wilgotne łąki na wysokości 600 - 1000 m n.p.m.

darniówka bawarska ( Microtus bavaricus ) - okaz muzealny z Wiednia

Niewiele wiadomo o jej sposobie życia, biologii czy historii naturalnej.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek jest uznawany za krytycznie zagrożony. Regionalnie wymarły, mimo intensywnych badań i poszukiwań w Niemczech, mało jest prawdopodobne aby ten gatunek tam jeszcze występował.
Darniówka bawarska jest charakterystyczna dla północnych Alp. Zamieszkiwała obszar wilgotnych łąk na wysokości 600 - 1000 m n.p.m. 
Główne zagrożenia to utrata siedlisk i ich fragmentacja oraz grodzenie pastwisk.
Microtus bavaricus mieszka w otwartym lesie, który stanowił pastwisko bydła. Praktyki tej zaprzestano w 2005 roku. Obszar ten nie jest chroniony, mimo że gatunek jest chroniony w ramach lokalnego prawa Tyrolu od 2006 roku.
Ujęty w Załączniku II Konwencji Berneńskiej.
W muzeach znajdują się obecnie 23 okazy tego gatunku.
Zalecane działania ochronne :
- określenie wielkości i dystrybucji populacji i jej trendów
- dalsze poszukiwania na terenie Austrii i Niemiec nowych siedlisk i populacji
- ochrona obecnego siedliska

W niewoli - brak danych.




Microtus liechtensteini gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ) z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). Synonim Microtus multiplex liechtensteini - Pitymys liechtensteini - Pitymys subterraneus liechtensteini.

Występuje w Europie, na południe od Alp i wschód od rzeki Adige ( Adygi ) ( w Austrii, wschodnich Włoszech, Słowenii, Serbii, Bośni i Hercegowinie, Chorwacji i Czarnogórze ).

Zamieszkuje pastwiska, łąki, lasy, polany leśne od poziomu morza do 1700 m n.p.m. Preferuje otwarte przestrzenie o gęstej roślinności zielnej. W górach jest obecny do strefy kosodrzewiny włącznie. Na przybrzeżnych nizinach mieszka na suchych łąkach, w winnicach i żywopłotach.

Aktywny w ciągu całego roku i całej doby. Żyje w luźnych grupach społecznych. Mieszka w płytkich systemach korytarzy i komór. Prowadzi częściowo podziemny tryb życia, chociaż żeruje też na powierzchni.
Odżywia się przede wszystkim podziemnymi częściami roślin oraz nasionami, owocami, trawami i roślinnością zielną.
Rozmnaża się w okresie od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Może być 6 - 7 miotów a nawet i więcej w  sezonie. Samica rodzi średnio 2 - 4 młode. Żyje 1,5 - 2 lata.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony.
Genetycznie zbliżony do pokrewnych gatunków Microtus bavaricus, Microtus multiplex, Microtus subterreneus i Microtus tatricus. Wydzielił się prawdopodobnie w czasie ostatniego zlodowacenia.
Nie ma specjalnych zagrożeń dla tego gatunku. Na nie których terenach rolniczych, czasami jest uważany za szkodnika i tępiony.
Stanowi źródło pokarmu dla wielu drapieżników z tego regionu.  
Występuje w wielu obszarach chronionych w swoim zasięgu.
Obecnie nie ma szczególnych działań, które są zalecane dla tego gatunku.

W niewoli - brak danych.




Darniówka alpejska ( Microtus multiplex )  gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae )z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). Synonim Pitymys multiplex - Pitymys subterraneus multiplex - Arvicola multiplex.

Występuje w Europie, na południe od Alp i zachód od rzeki Adige ( Adygi ) ( w południowo-wschodniej Francji, Szwajcarii, północnych Włoszech ).

Zamieszkuje pastwiska, łąki, lasy, polany leśne od poziomu morza do wysokości 2800 m n.p.m. Preferuje otwarte przestrzenie porośnięte gęstą roślinnością zielną. Na terenach rolniczych mieszka na suchych łąkach, w winnicach i w żywopłotach.

darniówka alpejska ( Microtus multiplex )

Sposób życia, historia naturalna, biologia jak u poprzedniego gatunku.

Opisane podgatunki :
- Microtus multiplex druentius - Alpy Francuskie ( południowo-wschodnia Francja ), północne Włochy
- Microtus multiplex fatoi - południowa Szwajcaria, północne Włochy
- Microtus multiplex hercegoviniensis - góry Prenj ( Hercegowina )?
- Microtus multiplex leponticus - Lugano, Ticino ( Szwajcaria )
- Microtus multiplex multiplex - Szwajcaria, północne Włochy

darniówka alpejska ( Microtus multiplex ) - rycina

Gatunek uznawany za nie zagrożony.
Genetycznie zbliżony do Microtus bavaricus, Microtus liechtensteini, Microtus subterraneus, Microtus tatricus. Wydzielił się prawdopodobnie w czasie ostatniego zlodowacenia z Microtus subterraneus.
Nie ma specjalnych zagrożeń dla tego gatunku. Regionalnie uważany za szkodnika i tępiony.
Stanowi źródło pokarmu dla wielu drapieżników. 
Występuje w wielu obszarach chronionych w swoim zasięgu.
Nie są prowadzone żadne działania ochronne dla tego gatunku.

W niewoli - brak danych.





Darniówka włoska ( Microtus savii ) gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae )z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ) . Synonim Pitymys savii.

Występuje w Europie, od południowej Szwajcarii po południowe Włochy, także Sycylia, Elba oraz południowo-wschodnia Francja.

Zamieszkuje wiele różnorodnych środowisk oprócz wysokich gór, gęstych lasów, piaszczystych, skalistych czy wilgotnych terenów. Są nimi lasy i ich obrzeża, zarośla i zakrzewienia, łąki i pastwiska, ogrody i parki miejskie, pola uprawne, winnice, żywopłoty itp. od poziomu morza do wysokości 2000 m n.p.m.

darniówka włoska ( Microtus savii )

Aktywna przez cały rok, w ciągu całej doby. Większość czasu spędza w płytkich systemach nor i korytarzy pod ziemią. Żyje w luźnych grupach społecznych.
Gniazdo jest zbudowane z rozdrobnionych roślin i znajduje się w głębszej komorze. Czasami żeruje na powierzchni.
Odżywia się pokarmem roślinnym. W skład jej diety wchodzą podziemne części roślin ( korzenie, bulwy. kłącza ), nasiona, owoce.
Rozmnaża się przez cały rok.
Może mieć nawet 9 miotów w ciągu roku.
Sezon rozrodczy od wczesnej wiosny do późnej jesieni.
Samica po 21 dniach ciąży rodzi 2 - 4 młode. Okres laktacji trwa około 17 - 20 dni.
Dojrzałość osiąga w wieku 6 miesięcy.
Żyje około 1,5 - 2 lata.

rycina - Microtus savii

Opisane podgatunki :
- Microtus savii nebrodensis - Sycylia ( Włochy )
- Microtus savii niethammericus - Foresta Umbra, Gargano, Apulia ( Włochy )
- Microtus savii savii - centralna część Półwyspu Apenińskiego ( Włochy )
- Microtus savii tolfetanus - Monti della Tolfa, District of Rome, północno-wschodnie Latium ( Włochy )

Gatunek uznawany za nie zagrożony. Brak jest znanych poważniejszych zagrożeń.
Uważany za szkodnika upraw rolnych, często zwalczany.
Jest kluczowym źródłem pożywienia dla wielu drapieżników.
Część populacji z południowych Włoch została opisana jako nowy gatunek Microtus brachycercus ( Contoli 1999, Kastylii i inni 2008 ). Granice podziału między Microtus savii i Microtus brachycercus wymagają wyjaśnienia.
Podgatunek z Sycylii Microtus savii nebrodensis wymaga badań genetycznych w celu określenia jego statusu taksonomicznego.
Gatunek jest obecny w wielu obszarach chronionych.

W niewoli - brak danych.




Darniówka zwyczajna, darniówka pospolita ( Microtus subterraneus ) gryzoń z rodziny chomikowatych  ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). Synonim Pitymys subterraneus.

Występuje w Europie i zachodniej Azji z wyjątkiem Półwyspu Skandynawskiego, środkowej i południowej części Półwyspu Apenińskiego, Półwyspu Iberyjskiego oraz Wysp Brytyjskich - od Francji po rzekę Don i Wołgę w europejskiej części Rosji, także do Syrii i Iraku w zachodniej Azji. Izolowane populacje występuję w północnej części Rosji i w Estonii.

Zamieszkuje różnorodne środowiska : lasy liściaste, iglaste i mieszane, zarośla i zakrzewienia, łąki, pastwiska, nieużytki, pola uprawne, ogrody, parki miejskie itp. W górach obszary skaliste do wysokości 2300 m n.p.m. Dobrze znosi zarówno suche jak i wilgotne środowiska.

darniówka zwyczajna ( Microtus subterraneus )

Aktywna przez cały rok, wciągu całej doby. Prowadzi głównie podziemny tryb życia, czasami żerując również na powierzchni. Większość czasu spędza w płytkich systemach korytarzy i nor.
Żyje w luźnych grupach społecznych.
Gniazdo zbudowane jest z rozdrobnionych części roślin i umieszczane zazwyczaj w głębszej komorze.
Odżywia się podziemnymi częściami roślin ale także owocami, nasionami czy zielonymi częściami roślin.
Rozmnaża się przez cały rok. Od wczesnej wiosny do początku zimy. Może być nawet 9 miotów w sezonie.
Ciąża trwa około 21 dni. Samica rodzi 2 - 3 młode w miocie. Okres laktacji to około 20 - 22 dni. Dojrzałość młode osiągają w wieku 3 - 6 miesięcy. Żyje około 1 roku.

Opisane podgatunki :
- Microtus subterraneus astratus - Śląsk ( Polska )
Microtus subterraneus capucinus - Francja
Microtus subterraneus dacius - rejon Karpat w Rumunii
Microtus subterraneus dinaricus - północna Grecja
Microtus subterraneus ehiki - Morawy ( Czechy )
- Microtus subterraneus fusca - Szwajcaria
Microtus subterraneus hungaricus - Węgry
- Microtus subterraneus incertoides - Tyrol ( Austria ), północne Włochy
- Microtus subterraneus incertus - Alpy w Szwajcarii, Alpy we Francji, Dolina Rhone, Masyw Centralny, Jura ( Francja )
Microtus subterraneus klozeli - góry Kelemen ( Węgry )
Microtus subterraneus kupelwieseri - Austria, północne Włochy
Microtus subterraneus martinoi - Słowenia
Microtus subterraneus matrensis - góry Matra ( Węgry )
Microtus subterraneus mustersi - góry Korab ( Serbia )
Microtus subterraneus nyirensis - Satu - Mare ( Rumunia )
Microtus subterraneus subterraneus - Francja, Belgia, Niemcy, Polska, Szwajcaria, Słowenia, Chorwacja, Serbia, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Albania, Rumunia
Microtus subterraneus transsylvanicus - Węgry, Transsylwania ( Rumunia )
Microtus subterraneus transvolgensis - Dolina Wołgi ( Rosja )
Microtus subterraneus ukrainicus - Ukraina
Microtus subterraneus wettsteini - Węgry
Microtus subterraneus zimenermanni - Saksonia ( Niemcy )

darniówka zwyczajna ( Microtus subterraneus )

W Polsce występuje na terenie całego kraju ale w północnej części jest mniej liczna. Jest gatunkiem dość pospolitym. Jest często ważnym źródłem pożywienia wielu drapieżników.
Na terenie kraju nie jest objęta żadnymi środkami ochronnymi.

Gatunek uznawany za nie zagrożony. Brak znanych zagrożeń dla gatunku.
Uznawany za szkodnika upraw rolnych i tępiony.
Jest ważnym składnikiem diety wielu drapieżników. 
Obecnie nie są podjęte żadne działania ochronne względem tego gatunku. Występuje w wielu obszarach chronionych.

W niewoli - brak danych.




Darniówka tatrzańska ( Microtus tatricus ) gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). Synonim Pitymys tatricus.

Występuje w Europie, w Karpatach - na terenie Czech, Polski, Słowacji, Ukrainy i Rumunii. Uznawana za endemit dla Karpat.

Zamieszkuje dwa typy siedlisk na wysokości  650 - 2350 m n.p.m. Są nimi - wilgotne łąki w subalpejskiej strefie i wilgotne iglaste lasy regla górnego.

darniówka tatrzańska ( Microtus tatricus )

Aktywna głównie w nocy, w ciągu całego roku. Żyje w norach wykopanych przez inne ssaki lub wykorzystuje jamy w rumowiskach skalnych. Prowadzi częściowo podziemny tryb życia, chociaż często żeruje na powierzchni. Żyje w luźnych grupach społecznych.
Odżywia się głównie korzeniami, bulwami, kłączami a także zielonymi częściami roślin, nasionami, owocami
Sezon rozrodczy rozpoczyna się wczesną wiosną i kończy w sierpniu.W sprzyjających warunkach może być  do 6 miotów w sezonie.
Samica po 21 dniowej ciąży rodzi 2 - 4 młode. Okres laktacji trwa około 20 dni.
Młode uzyskują dojrzałość w następnym roku po przezimowaniu i osiągnięciu odpowiedniej wagi.
Żyje 1,5 - 2 lata.

Opisane podgatunki :
- Microtus tatricus tatricus - góry Czech, Polski i Słowacji
- Microtus tatricus zykovi - Karpaty Ukrainy i Rumunii

W Polsce występuje tylko w Tatrach ( Tatrzański Park Narodowy ) i w Beskidzie Żywieckim ( Pilsko, rejon Babiej Góry - Babiogórski Park Narodowy ).
Objęta jest ścisłą  ochroną gatunkową.

Gatunek uznawany za wrażliwy ze względu na ograniczony zasięg ( mniej niż 2 000 km2 ).
W rejonie występowania objęty ścisłą ochroną.
Jest gatunkiem dość rzadkim, występującym w izolowanych populacjach i subpopulacjach.
Obecnie jest brak potwierdzonych informacji na temat stanu populacji Microtus tatricus zykovi z terenu wschodnich i południowych Karpat. Populacje Microtus tatricus tatricus uważa się za stabilne.
Gatunek jest zbliżony genetycznie do Microtus multiplex, Microtus liechtensteini, Microtus bavaricus, które zostały odizolowane w czasie ostatnich zlodowaceń.
Została ujęta w Załączniku II Konwencji Berneńskiej.
Niezbędne jest stałe monitorowanie populacji oraz jej siedlisk.

W niewoli - brak danych. 





Darniówka kaspijska ( Microtus schelkovnikovi ) gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ).Synonim Pitymys schelkovnikovi - Pitymys subterraneus schelkovnikovi - Terricola schelkovnikovi.

Występuje w południowo-wschodniej Europie i środkowej Azji, w górach graniczących z południowym wybrzeżem Morza Kaspijskiego, w południowym Azerbejdżanie ( góry Tałysz ) i w północno-zachodnim Iranie ( góry Elbruz ). Uznawany za endemit dla tego regionu.

Zamieszkuje wilgotne górskie lasy bukowe i grądowe, polany leśne, strome stoki i głębokie jary porośnięte krzewami, paprociami i mchami na wysokości 600 - 1000 m n.p.m.

Aktywna w ciągu całego roku i całej doby. Prowadzi częściowo podziemny tryb życia.
Żyje w grupach rodzinnych, w sieci płytkich korytarzy i nor. Gniazdo zbudowane z rozdrobnionych części roślin zakłada w głębszej komorze, z której prowadzi często 2 - 6 wyjść.
Odżywia się podziemnymi częściami roślin, nasionami, owocami.
Rozmnaża się od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Może być 6 - 8 miotów w sezonie.
Ciąża trwa 21 dni. Samica rodzi 1 - 4 młode. Okres laktacji trwa około 20 dni.
Dojrzałość osiąga w wieku około 3 - 6 miesięcy.
Żyje do 2 lat.

Opisane podgatunki :
- Microtus schelkovnikovi dorothea - południowy Kuramabad, góry Elbruz ( Iran )
- Microtus schelkovnikovi kaznakovi -
- Microtus schelkovnikovi schelkovnikovi - południowo-zachodnie wybrzeże Morza Kaspijskiego, Dzhi, góry Tałysz ( Azerbejdżan )

Gatunek uznawany za wrażliwy.
Główne zagrożenie to utrata siedlisk ( wylesianie ) oraz nadmierny wypas zwierząt domowych.
Gatunek jest mocno uzależniony od lasu, nie był obserwowany na terenach bezleśnych.
Stwierdzono jego występowanie w Zuvandinsky Nature Sanctuary i w innych obszarach chronionych w jego zasięgu.
Konieczne są dalsze badania oceniające wpływ wylesiania na rozdrobnienie, ograniczenie oraz izolowanie populacji. Porównanie cech morfologicznych oraz analizę preferencji ekologicznych i rozmieszczenia w celu wsparcia zdania, że Microtus schelkovnikovi nie należy do podrodzaju Terricola, lecz tworzy własną grupę taksonomiczną Hyrcanicola.

W niewoli - brak danych. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz