Beszamel i spółka bez ograniczeń: Południowoamerykańskie wydry z rodzaju Lontra. Przegląd gatunków.

Taksonomia rodzaju została przedyskutowana i ostatnie prace wspierają wykorzystanie nazwy Lontra niż Lutra dla wydr Nowego Świata ( Lariviere & Walton 1998, Wozencraft 1993 ). Trzy gatunki tworzą monofiletyczne zgrupowanie. Dowody z relacji filogenetycznych powstały po badaniach sekwencji mitochondrialnego cytochromu b.

Wydra patagońska ( Lontra felina ) drapieżnik z rodziny łasicowatych ( Mustelidae ), z podrodziny Lutrinae. Synonim Lutra felina - Lutra californica - Lutra chiliensis - Lutra cinerea - Lutra peruensis - Lutra peruviensis - Mustela felina.

Występuje w Ameryce Południowej ( od północnego Peru do Przylądka Horn i Cieśniny Magellana - Chile oraz wyspy Isla de Los Estados - Argentyna ).

Zamieszkuje obszary przybrzeżne ze skalistymi wybrzeżami, często z jaskiniami i grotami powyżej linii przypływu, także obszary o dużej ilości glonów morskich. Czasami wędruje do wód słodkowodnych w poszukiwaniu zdobyczy. Unika piaszczystych plaż.

wydra patagońska ( Lontra felina ) na przybrzeżnych skałach

Aktywna w ciągu całego roku, szczyt aktywności wczesnym rankiem i późnym popołudniem.
Żyje samotnie, w pary łączy się w czasie sezonu rozrodczego i wychowu potomstwa. Czasami tworzy niewielkie grupy ( 2 - 3 osobniki ) są to najczęściej młode osobniki z jednego miotu.
Porusza się bardziej zwinnie w wodzie niż na lądzie. Potrafi zanurkować na głębokość 30 - 40 metrów. Często pływa na grzbiecie utrzymując swoją pozycję dzięki ogonowi. Pozycja grzbietowa pozwala połknąć zdobycz nawet podczas dużego falowania. Na lądzie jest dobrym wspinaczem ( dlatego preferuje skaliste wybrzeża ). Często też odpoczywa, pielęgnuje swoje futro i bawi się na skalistym brzegu.
Jest terytorialna, rewir osobnika to około 30 metrów lądu i 100 - 150 metrów morza. Osobniki samotne czy pary wychowujące młode bronią swojego terytorium przed innymi osobnikami. Są to aktywne walki, kończące się pogryzieniami i charakteryzujące się piskliwą wokalizą. Ale nie są silnie terytorialne i zakresy często się pokrywają. Swoje skaliste wybrzeże oznaczają moczem o ostrym zapachu.
63 - 70% swojej aktywności spędza w wodzie na połowie i spożywaniu zdobyczy.
Odżywia się głównie morskimi bezkręgowcami ( mięczaki i skorupiaki ) ale także rybami. Czasami też ptakami i małymi ssakami, okresowo zjada też owoce.
W czasie rui łączy się w monogamiczne pary. Krycie występuje od grudnia do stycznia.
Samica po 60 - 66 dniach rodzi, od połowy stycznia do marca 2 - 4 młode w miocie ( średnio 2 ). Młode rodzą się grocie lub jaskini ( powyżej linii przypływu ) lub na lądzie między skałami.
Oboje rodzice opiekują się młodymi.
Młode rodzą się ślepe ale porośnięte sierścią. Po około 1 miesiącu otwierają oczy. W wieku około 3 miesięcy zaczynają naukę pływania. Okres laktacji to około 2 - 3 miesięcy. Po tym okresie dostarczane jest pożywienie przez oboje rodziców. Młode są transportowane w pysku lub odpoczywają na brzuchu w czasie pływania dorosłych na grzbiecie.
Przebywają z rodzicami około 9 - 10 miesięcy, po tym okresie rodzina się rozpada i następuje rozproszenie młodych osobników.

Lontra felina na wybrzeżu z morsztynami

Opisane podgatunki :
- Lontra felina californica - Chile - synonim Lutra californica - uznawany za tożsamy z Lontra felina felina
- Lontra felina chilensis - wybrzeża Chile - synonim Mustela chilensis - uznawany za tożsamy z Lontra felina felina
- Lontra felina chilensis - Chile - synonim Lutra chilensis - Lontra felina chilensis - uznawany za tożsamy z Lontra felina felina
- Lontra felina felina - wybrzeże północnego Peru, Chile ( południowe Tierra del Fuego Province, Cape Horn )
- Lontra felina peruviensis - Peru - synonim Lutra peruensis - prawdopodobnie tożsamy z Lontra felina felina

dwa osobniki Lontra felina w czasie zabawy

Gatunek uznawany za krytycznie zagrożony ze względu na utratę siedlisk i nielegalne polowanie dla skóry.
Szacuje się, że występuje w niewielkich rozproszonych populacjach liczących mniej niż około 1000 osobników.
Głównymi zagrożeniami są : utrata siedlisk, kłusownictwo, nielegalny handel skórami, zanieczyszczenia wód morskich, które doprowadziły do gwałtownego spadku tego gatunku.
Jest najmniejsza z wydr Nowego Świata.
Uważana jest za konkurenta przez rybaków w przybrzeżnych rejonach i często tępiona.
Gatunek został prawdopodobnie wytępiony z regionów Przylądka Horn i południowej Tierra del Fuego ( Brownell 1978 ).
Największe populacje znajdują się na zachodnim wybrzeżu wyspy Chiloe i w południowych częściach Chile ( Cabello 1978 ).
W latach 1999 - 2000 w południowym Chile obserwowano 3 - 4 wydry/km z istotnymi różnicami między lokacjami ale bez systematycznych tendencji w odniesieniu do pór roku. Wzdłuż wybrzeża Peru szacowana populacja to około 200 - 300 osobników ( Castilla i Bahamondes 1979 ). W Argentynie praktycznie na skraju wyginięcia, nieliczne populacje na wschodnim wybrzeżu Ziemi Ognistej i na Staten Island.
Nielegalny handel skórami występował stosunkowo często w południowym Chile. Cena 1 futra stanowi równowartość 2 - 3 miesięcznego wynagrodzenia niewykwalifikowanego pracownika a schwytanie i ukaranie za kłusownictwo jest bardzo słabo egzekwowane.
Objęta ochroną prawną w Peru, Chile i Argentynie.
Ujęta w Załączniku CITES I.
Ujęta w Załączniku I do Konwencji o Ochronie Wędrownych Gatunków ( CMS lub Bonn Convention - Konwencja Bońska )
Rejestrowana z kilku obszarów chronionych.
Potrzebne są prace konserwatorskie obejmujące ochronę istniejących siedlisk, ograniczanie działalności człowieka w tych obszarach, egzekwowanie prawa, edukacja lokalnych społeczności.

Lontra felina - dwa osobniki w wodzie

Lontra felina - osobnik ze złowionym krabem

W niewoli - rzadka.
Dobrze się oswaja i często szkolona do połowu ryb przez rybaków.
Potrafi się dostosować do stawów słodkowodnych i pokarmów podawanych innym zwierzętom domowym.

Wydra długoogonowa ( Lontra longicaudis ) drapieżnik z rodziny łasicowatych ( Mustelidae ), z podrodziny Lutrinae.

Występuje w Ameryce Północnej ( od północno-zachodniego Meksyku na południe ), w Ameryce Środkowej ( Belize, Honduras, Gwatemala, Nikaragua, Kostaryka, Salwador, Panama ), w Ameryce Południowej ( Kolumbia, Wenezuela, Gujana, Gujana Francuska, Surinam, Brazylia, Ekwador, Peru, Urugwaj, Paragwaj, Chile, północna Argentyna ).

Zamieszkuje różnorodne siedliska : liściaste i wiecznie zielone lasy, lasy deszczowe, nadbrzeżne bagna, sawanny z szybko płynącymi rzekami i strumieniami, brzegi jezior od 300 do 1500 m n.p.m. Nie zamieszkuje brzegów nizinnych rzek niosących duże ilości mułu rzecznego, ale zasiedla rowy irygacyjne, pola ryżowe czy plantacje trzciny cukrowej.

wydra długoogonowa ( Lontra longicaudis ) - osobnik w niewoli

Aktywna dawniej w ciągu dnia, obecnie na terenach o dużej ludzkiej aktywności o zmierzchu, w nocy i o świcie. Żyje samotnie, w pary łączy się w okresie rui.
Na kryjówki wybiera nory w wysokim brzegu, zagłębienia między kamieniami, przestrzenie pod zwisającą roślinnością nad wodą, jamy pod korzeniami drzew i itp. schronienia. Korzysta również z jaskiń, mimo że jaskinie często znajdują się dość daleko od głównego nurtu rzeki.
Występuje dymorfizm płciowy : samiec 20 - 25% większy niż samica.
Terytorialna, rewir samca jest 2-3 krotnie większy niż samicy. Rewiry poszczególnych osobników zachodzą na siebie i są doskonale oznakowane kałem i moczem.
Jest dobrym pływakiem i nurkiem. W czasie żerowania potrafi zanurkować na 20 - 30 sekund. Małe ofiary są spożywane w wodzie, większe na lądzie.
Osobniki komunikują się ze sobą znakami zapachowymi, ale znana jest też wokaliza typu gwizdy, piski, skrzeki czy pomruki. Donośny okrzyk " hahh " jest uznawany za wszczęcie alarmu.
Odżywia się głównie różnymi gatunkami ryb, które stanowią 97,2% jej diety. Reszta to skorupiaki, płazy, owady, małe ssaki i ptaki.
Okres godowy w ciągu całego roku. Samica łączy się na 1 - 2 dni z wybranym samcem.
Występuje opóźniona implantacja ale nie jest znany okres opóźnienia.
Okres ciąży około 56 dni. Młode rodzą się najczęściej wiosną ale w zależności od miejsca występowania może to być w innej sprzyjającej porze. Samica rodzi 1 - 5 młodych ( 2 - 3 średnio ) w miocie. Młode rodzą się ślepe i całkowicie owłosione. Po około 44 dniach otwierają oczy. W wieku około 52 dni opuszczają kryjówkę i większość czasu przebywają na zewnątrz.
W wieku 74 dni zaczynają z samicą uczyć się pływać.
Dojrzałość płciową osiąga w wieku okolo 24 miesięcy.

Lontra longicaudis

Opisane podgatunki :
- Lontra longicaudis annectens - Meksyk ( Jalisco, Oaxaca, Rio de Tepic, Nayarit, Isthmus of Tehuantepec ) - synonim Lutra annectens annectens - Lutra annectens
- Lontra longicaudis colombiana - Kolumbia ( Dpt. Magdalena, District Santa Marta ) - synonim Lontra colombiana - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis annectens
- Lontra longicaudis emerita - Wenezuela ( Merida Andes ) - synonim Lutra emerita - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis annectens
- Lontra longicaudis enudris - Brazylia, Gujana, Gujana Francuska - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis annectens
- Lontra longicaudis incarum - Peru ( Dpt. Cuzco ) - synonim Lutra incarum - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis enudris
- Lontra longicaudis insularis - Trinidad i inne wyspy Ameryki Południowej - synonim Lutra insularis - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis enudris
- Lontra longicaudis latidens - Ameryka Środkowa ( Nikaragua, Honduras, północna Kostaryka ), Ameryka Północna ( Meksyk - Yucatan ) - synonim Lutra felina latidens - Lutra latidens - Lutra annectens latidens - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis annectens
- Lontra longicaudis latifrons - wschodnie Andy w Ameryce Południowej - synonim Lutra latifrons - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis longicaudis
- Lontra longicaudis longicaudis - Brazylia, Urugwaj - CITES I - zagrożony
- Lontra longicaudis lutris - południowe Chile - synonim Lontra lutris - uznawany za tożsamy z Lontra felina
- Lontra longicaudis mesopetes - Kostaryka - synonim Lutra felina mesopotes - Lontra mesopetes - Lutra mesopetes - Lutra annectens mesopotes - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis annectens
- Lontra longicaudis mitis - Surinam - synonim Lutra mitis - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis enudris
- Lontra longicaudis parilina - zachodni Ekwador - synonim Lutra parilina - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis annectens
- Lontra longicaudis platensis - Argentyna, Urugwaj - synonim Lontra platensis - Lutra paltensis - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis longicaudis
- Lontra longicaudis repanda - wschodnia Panama, Kostaryka - synonim Lutra felina repanda - Lutra repanda - Lutra annectens repanda - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis annectens
- Lontra longicaudis solitaria - południowo-wschodnia Brazylia ( Sao Paulo, Ypanema ) - synonim Lutra solitaria - uznawany za tożsamy z Lontra longicaudis longicaudis

Lontra longicaudis ze złowioną ofiarą

Gatunek uznawany za nieokreślony ze względu na niepewność skutków bieżących, licznych i różnorodnych zagrożeń antropogenicznych w całym zasięgu.
Gatunek ma pozornie szeroki rozkład wzdłuż pierwotnego zakresu.

Główne zagrożenia to :
- degradacja i niszczenia środowiska naturalnego
- utrata siedlisk
- zanieczyszczenia systemów wodnych
- budowy tam, elektrowni wodnych i spiętrzeń
- polowanie dla mięsa i skór
- rolnictwo
- górnictwo

Podejrzewa się jednak, że gatunek jest zagrożony i konieczne są dalsze badania aby stwierdzić, że spadek populacji może być oceniany w zagrożonych kategoriach.
W latach 1950 - 1970 XX wieku mocno wytrzebiono ten gatunek, przyczyniając się do wymarcia w części zasięgu. Szacuje się, że w 1970 roku ( XX w) z Kolumbii i Peru wywieziono co najmniej około 30 000 sztuk futer, w tym z około 14 000 z samego Peru.
W latach 1959 - 1972 ( XX w ) wywieziono 113 718 skór z peruwiańskiej Amazonii.
Obecnie jest chroniony przez prawo w Argentynie, Boliwii, Brazylii, Kolumbii, Kostaryce, Ekwadorze, Meksyku, Nikaragui, Panamie, Paragwaju, Peru, Surinamie, Trynidadzie i Tobago, Urugwaju i Wenezueli.
Gatunek nie jest prawnie chroniony na obszarze Gujany i Hondurasu.
Brak dostępnych informacji na temat statusu prawnego tego gatunku w Belize, Salwadorze, Gujanie Francuskiej i w Gwatemali.
Na nie których obszarach może konkurować z ariranią ( Pteronura brasiliensis ).
Lontra longicaudis jest wymieniana jako gatunek zagrożony zgodnie z amerykańską Endangered Species Act.
Ujęta w Załączniku CITES I.
Uznana za zagrożony gatunek przez meksykańskie Ministerstwo Ekologii.
Jest gatunkiem priorytetowym na liście w Argentynie stworzonej przez Fundacion Vida Silvestre, która zebrała wiele informacji biologicznych i zapobiega nielegalnym polowaniom.
Potrzebne są dalsze badania wielkości populacji i jej dystrybucji, identyfikacji kluczowych siedlisk i nad zjawiskiem antropresji.

Lontra longicaudis w warunkach wiwaryjnych

W niewoli - rzadka.
Czasami oswajana i trzymana przez rybaków w celu połowu ryb.

Wydra południowa ( Lontra provocax ) drapieżnik z rodziny łasicowatych ( Mustelidae ), z podrodziny Lutrinae. Synonim Lutra provocax - Lutra huidobria.

Występuje w Ameryce Południowej ( środkowe i południowe Chile, zachodnia Argentyna, argentyńska i chilijska Patagonia, Ziemia Ognista ).

Zamieszkuje różnorodne siedliska : rzeki, jeziora i estuaria z bogatą roślinnością nadbrzeżną ale także skaliste wybrzeża i kanały o słabym falowaniu. Unika otwartych plaż i innych otwartych terenów przybrzeżnych.

wydra południowa ( Lontra provocax ) w morskim siedlisku

Aktywna głównie w nocy. Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych ( samica i młode ). W pary łączy się w okresie rui.
Niewielki dymorfizm płciowy : samiec nieco większy niż samica.
Jest terytorialna, samce mają 2 - krotnie większe rewiry niż grupy rodzinne.
Na kryjówki wybiera nory w wysokim brzegu, dziuple drzew, zagłębienia między korzeniami drzew, przestrzenie pod zwisającą roślinnością, jamy wśród kamieni i itp. kryjówki.
Jest doskonałym pływakiem i nurkiem.
Odżywia się głównie rybami, skorupiakami, małżami i ptakami.
Sezon rozrodczy w lipcu i sierpniu. Samica łączy się z wybranym samcem na 1 - 2 dni.
Prawdopodobnie występuje opóźniona implantacja zarodkowa, chociaż u tego gatunku nie została potwierdzona.
Młode przychodzą na świat na przełomie września i października po około 56 dniach ciąży.
W południowej częściach zakresu młode są w ciągu całego roku.
Samica rodzi 2 - 4 młode ( średnio 1 -2 ) w miocie. Młode rodzą się ślepe i bezradne.
W wieku około 1 miesiąca otwierają oczy a stały pokarm zjadają w 7 tygodniu. Pozostają z samicą do 1 roku, po tym okresie grupa rodzinna rozprasza się.
Dojrzałość płciową osiąga w 2 i 3 roku życia.
Żyje około 3 - 5 lat.
Opisane podgatunki :
- Lontra provocax huidobria - południowe Chile ( Rio Inio, Chiloe Island, Region Los Lagos ) - synonim Lutra huidobria
- Lontra provocax provocax - rzeki i estuaria środkowych i południowych Chile, Rio Cachapoal, Straits of Magellan, zachodnia Argentyna, Region Nahuelhuapi )

Lontra provocax

Gatunek uznawany za krytycznie zagrożony ze względu na utratę siedlisk i kłusownictwo.

Główne zagrożenia to :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- izolowane i wyspowe populacje i subpopulacje
- kłusownictwo dla skór
- usunięcie roślinności nadbrzeżnej
- regulacja rzek i strumieni
- zanieczyszczenia wód słodkich i morskich
- budowy tam i elektrowni wodnych
- lokalne groźne powodzie powodowane skutkami wylesiania

Lontra provocax w siedlisku leśnym

Dawniej uważana za podgatunek Lontra canadensis.
Gatunek znany jest obecnie z 7 izolowanych siedlisk.
Konkurencja ze strony wprowadzonej norki amerykańskiej ( Mustela vison ) na części obszarów, ma prawdopodobnie większy wpływ niż się wcześniej wydawało.
Ujęty w Załączniku CITES I.
Ujęty w Dodatku I do Konwencji o Ochronie Gatunków Wędrownych ( CMS ).
Chilijska Red Data Book kręgowców wymienia gatunek jako zagrożony wyginięciem.
Wymieniona także na argentyńskiej liście National Wildlife ( Consejo ASESOR Regional Patagonico de la Fauna Silvestre ) jako zagrożony gatunek.
Rejestrowana jako rzadkość w Lanin, Puelo i Los Alerces National Park.
Trzy podstawowe populacje rejestrowane są z Nahuel Huapi National Park, z wybrzeża Kanału Beagle w Tierra del Fuego National Park i z Staten Island.
Działania ochronne powinny obejmować monitorowanie populacji, egzekwowanie prawa antykłusowniczego, utrzymanie siedlisk, przywracanie populacji w miejscach wytępienia i edukację lokalnych społeczności.