Szczekuszka malutka, szczekuszka stepowa ( Ochotona pusilla ) /Pallas 1769/, ssak z rzędu zającowatych ( Lagomorpha ), z rodziny szczekuszkowatych ( Ochotonidae ). Synonim Lepus pusillus - Lagomys pusillus.
Występuje w południowo-wschodniej Europie ( pomiędzy środkową Wołgą a południowym Uralem ), w Azji ( azjatycka część Rosji, od południowego Uralu do górnego biegu rzeki Irtysz i granicy Chin, północny i wschodni Kazachstan, w Chinach nierejestrowana ).
Zamieszkuje wilgotne i suche stepy z wysoką trawą i nielicznymi krzewami lub kępami zarośli. Wykorzystuje też skaliste pagórki i wzgórza.
rycina - szczekuszka malutka ( Ochotona pusilla )
Aktywna w ciągu całej doby, na niektórych obszarach nocna i w ciągu całego roku.
Żyje w niewielkich koloniach do około 50 osobników lub w grupach rodzinnych do 20 - 30 osobników. Kopie nory z tunelem dochodzącym do komory gniazdowej. Nory umieszcza w gęstej trawie, pod krzewami lub na stokach pagórków.
Brak widocznego dymorfizmu płciowego, obie płcie mają taką samą wielkość.
Wydaje się, że jest terytorialna ale zakresy rewirów kolonii czy grup rodzinnych nie są znane.
Samce prawdopodobnie wykorzystują naturalne wzniesienia do lustracji okolicy.
Jest gatunkiem towarzyskim ale zakres oddziaływań socjalnych nie jest znany.
W zimie w czasie dobrej pogody, podczas gdy warstwa śniegu i prędkość wiatru jest nisja wychodzi na powierzchnię i szuka pokarmu pod śniegiem. Między wiosną a jesienią buduje stogi z trawy, którą suszy na gorsze okresy. Czasami osobniki kradną stogi innym osobnikom.
Do komunikacji używa wokalizy i prawdopodobnie dotyku. Wokaliza jest zazwyczaj słyszalna przed zmrokiem i w ciągu nocy. Jest to prawdopodobnie sygnalizator przed zagrożeniem oraz informacja o obecności samców.
Odżywia się wyłącznie trawami i roślinami zielnymi.
Sezon rozrodczy od wiosny do jesieni. System krycia prawdopodobnie monogamiczny ale poligamia nie jest wykluczona.
Dojrzała samica może mieć 4 - 6 miotów w sezonie a roczna samica 2 - 3 mioty.
Ilość miotów jest też uzależniona od warunków pogodowych.
Ciąża trwa 22 - 24 dni. Samica rodzi 1 - 13 młodych w miocie ( średnio 4 - 6 ).
Młode rodzą się nagie i bezradne o wadze około 9 gram.
W wieku około miesiąca następuje odstawienie.
Po około 60 dniach od narodzin następuje rozproszenie, w którym uczestniczy około 90% samców i około 40% samic.
Dojrzałość płciową osiąga : samica w wieku około 30 - 40 dni a samiec po roku. Samica może jeszcze mieć 2 - 3 mioty do jesieni.
Długość życia nie jest znana ale prawdopodobnie 3 - 5 lat.
Samiec nie uczestniczy w odchowie potomstwa.
rycina - szczekuszka malutka ( Ochotona pusilla ), po prawej ; miejsca kryjówek i nor, latryny
Opisane podgatunki :
- Ochotona pusilla angustifrons / Argyropulo 1932 / - wschodni Kazachstan, południowo-zachodnia azjatycka Rosja ( Omsk Oblast, Ałtaj Region, Semipałatyńsk, Zaisan-Tarbagatai District )
- Ochotona pusilla minutus / Pallas 1771 / - południowo-wschodnia europejska Rosja - traktowany jako synonim Ochotona pusilla pusilla
- Ochotona pusilla pusilla / Pallas 1769 / - południowo-wschodnia europejska Rosja ( środkowa Wołga a południowy Ural ), południowo-zachodnia azjatycka Rosja ( basen rzeki Ob )
Ochotona pusilla angustifrons - osobnik zbierający rośliny do suszenia na stogach
Gatunek uznawany za nie zagrożony mimo, że jego dystrybucja przechodzi spadek.
Dawniej gatunek zawarty w Ochotona nubrica, Ochotona forresti i Ochotona osgoodi ( dawniej podgatunki Ochotona thibetana ) ( Hoffmann i Smith 2005 ).
Historycznie rozpowszechniony gatunek ( Ognev 1965 ), jednak zakres skurczył się znacznie w czasach historycznych ( Smith i in.1990 ).
W okresie plejstocenu na zachód w Europie aż po hrabstwo Cumbria w Wielkiej Brytanii ( Fisher i Yalden 2004 ).
Do początku holocenu występowała na Węgrzech. Do X wieku na Ukrainie, do XVIII wieku między Donem a Wołgą a od XIX wieku tylko na wschód od Wołgi ( Smith 1994 ).
Przyczyny spadku dystrybucji to :
- naturalne zmiany klimatu od plejstocenu do holocenu
- antropogeniczne zmiany środowiska naturalnego ( rolnictwo i nadmierny wypas zwierząt domowych )
Gęstość osobnicza różni się w zależności od siedliska i może wynosić od 0,1 osobnika/ha do 80 osobników/ha ( Nowak 1995, Nowak 1999 ).
W Czerwonej Księdze Autonomicznej Republiki Baszkirii ( dawne ZSRR ) wymieniony jako rzadki.
Nie jest objęta żadnymi działaniami ochronnymi.
Rejestrowana z Nature Reserve Orenburgskiy, w regionie Belayevskiy z obszaru Orenburg ( Ural Południowy ) ( Nikolskii i wsp. 2000 ).
Potrzebne są aktualne badania dotyczące obecnej dystrybucji gatunku.
Należy dołożyć starań aby określić bieżący stan europejskich populacji podgatunku Ochotona pusilla pusilla.
Do początku holocenu występowała na Węgrzech. Do X wieku na Ukrainie, do XVIII wieku między Donem a Wołgą a od XIX wieku tylko na wschód od Wołgi ( Smith 1994 ).
Przyczyny spadku dystrybucji to :
- naturalne zmiany klimatu od plejstocenu do holocenu
- antropogeniczne zmiany środowiska naturalnego ( rolnictwo i nadmierny wypas zwierząt domowych )
Gęstość osobnicza różni się w zależności od siedliska i może wynosić od 0,1 osobnika/ha do 80 osobników/ha ( Nowak 1995, Nowak 1999 ).
W Czerwonej Księdze Autonomicznej Republiki Baszkirii ( dawne ZSRR ) wymieniony jako rzadki.
Nie jest objęta żadnymi działaniami ochronnymi.
Rejestrowana z Nature Reserve Orenburgskiy, w regionie Belayevskiy z obszaru Orenburg ( Ural Południowy ) ( Nikolskii i wsp. 2000 ).
Potrzebne są aktualne badania dotyczące obecnej dystrybucji gatunku.
Należy dołożyć starań aby określić bieżący stan europejskich populacji podgatunku Ochotona pusilla pusilla.
szczekuszka malutka ( Ochotona pusilla ) w okresie zimy
W niewoli - brak danych.
Ochotona pusilla pusilla
Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz