poniedziałek, 28 lipca 2014

Chaetophractus nationi - pancernik włochaty chilijski. Zagrożony przedstawiciel rodziny Dasypodidae.






Pancernik włochaty chilijski, pancernik włochaty andyjski, włosopancernik chilijski, włosopancernik andyjski ( Chaetophractus nationi ) ( Thomas,1894 ) - ssak z rzędu Cingulata, z rodziny Dasypodidae. Synonim Chaetophactus vellerosus nationi - Euphractus villosus nationi - Euphractus nationi - Chaetophractus boliviensis.

Występuje w Ameryce Południowej ( Argentyna - Jujuy, Salta Prov., Tucuman, Boliwia - Cochabamba, Oruro Dpt., La Paz Dpt., Peru, Chile ).

Zamieszkuje trawiaste obszary na dużych wysokościach, ekosystemy zwane Puna na wysokości 3500 m n.p.m.

pancernik włochaty chilijski ( Chaetopractus nationi )

Aktywny w ciągu całego roku, w okresie lata od zmierzchu do świtu a w zimie także w ciągu dnia.
Typowy samotnik łączący się w pary w okresie rui. Jest terytorialny, zakres rewiru osobnika to około 3,4 ha.
Kopie głębokie nory, w których przesypia w zależności od pory roku dzień lub noc. Z nory korzysta nie więcej niż raz, chociaż czasami może korzystać kilkukrotnie. Samica korzysta dłużej z jednej nory wychowując młode ale zaniepokojona potrafi szybko wykopać inną i przenieść swoje młode. Schronienia są kopane w piaszczystej glebie, pod osłoną zarośli lub wysokich traw. Kryjówki można podzielić na tymczasowe lub bardziej stałe.
W czasie poszukiwania pokarmu porusza się powoli, przeszukując nosem glebę i opadłe liście.
Brak widocznego dymorfizmu płciowego : samica bardziej krępa i cięższa.
Długość ciała : 22 - 40 cm, ogona 9 - 17,5 cm. Jego ciało pokryte jest kościstymi płytkami ( scutes )  wytworzonymi przez skórę właściwą. Płytki te tworzą rodzaj ruchomego pancerza. Między płytami rosną jasnobrązowe włosy, które występują też na kończynach i w tylnej części ciała. Pancerz rozciąga się na całej długości grzbietu oraz na głowie i ogonie. Na głowie tworzy rodzaj kasku. Jego przednie kończyny uzbrojone są w długie pazury, które są przystosowane do kopania.
Nie wiele wiadomo na temat sposobu komunikacji ale prawdopodobnie zapach i sygnały wizualne mogą odgrywać duże znaczenie zwłaszcza w sezonie godowym.
Jest wszystkożerny. W skład jego diety wchodzą różnego rodzaju bezkręgowce i ich larwy, drobne kręgowce, jaja i pisklęta ptaków, owoce i jagody, korzonki, nasiona ale też padlina.
Sezon rozrodczy na jesieni. System krycia poligamiczny.
Zaloty są bardzo agresywne i występuje często współpraca samców. Charakterystyczną cechą samca jest jeden z najdłuższych penisów wśród ssaków, jego długość w wzwodzie może przekraczać 2/3 długości ciała.
Ciąża trwa 60 - 65 dni. Samica rodzi 1 - 2 młode w miocie.
Młode po urodzeniu ma miękki naskórek, który twardnieje i zaczyna budować pancerz. Okres laktacji to około 50 dni, po tym czasie następuje odstawienie. Młode jeszcze przebywają z samicą około 30 - 35 dni aż do wyrośnięcia stałych zębów i całkowitego uniezależnienia się od samicy.
Po tym okresie następuje rozproszenie i młode wyrusza na poszukiwanie swojego terytorium.
Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku 9 - 12 miesięcy od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Długość życia to 12 - 16 lat w warunkach naturalnych a około 20 lat w niewoli.

Chaetophractus nationi

Opisane podgatunki :
- Chaetophractus nationi boliviensis - Grandidier & Neveu-Lemaire,1908 - Boliwia ( Uyuni, Potosi Dpt. ) - synonim Chaetophractus boliviensis - Dasypus boliviensis - traktowany jako synonim Chaetophractus nationi - oddzielny gatunek w innej taksonomii
- Chaetophractus nationi sajama - Suarez,1986 - Boliwia ( Sajama Prov. Oruro Dpt. ) - synonim Chaetophractus sajama - traktowany jako synonim Chaetophractus nationi 

Chaetophractus nationi

Gatunek uznawany za zagrożony ze względu na drastyczny spadek populacji przekraczający 30% w ciągu ostatnich 10 lat. Główna przyczyna spadku to wysoki poziom eksploatacji gatunku.
Istnieje spór co do ważności tego taksonu i czy w rzeczywistości nie reprezentuje podgatunku Chaetophractus vellerosus ( Wetzel 1985, Gardner 2005 ) ale potrzebnych jest więcej badań.
Główne zagrożenie stanowi :
- intensywne polowanie dla mięsa i pancerza, który wykorzystuje się na instrumenty muzyczne ( charangos ) i do rękodzieła
- utraty siedlisk z powodu wydobycia piasku do produkcji betonu
- rozwój rolnictwa
Szacuje się, że każdego roku w Boliwii zabija się 2000 osobników ( Caceres 1995 ).
Szacunkowa wielkość populacji na obszarze 340 km2 to około 13 000 osobników ( Peredo 1999 ).
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z Sajama National Park w Boliwii.
Potrzebne są dalsze badania dotyczące statusu taksonomicznego czyli czy jest to odrębny gatunek czy wysokogórski podgatunek Chaetophractus vellerosus.

Chaetophractus nationi

W niewoli.
Rzadki, objęty programami hodowlanymi w Europie i U.S.A.
Może rozmnażać się w ciągu całego roku, nawet do 3 miotów.
Dożywa do 20 lat.  

Chaetophractus nationi









Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz