Wielkanoc 2016

Wszystkim Czytelnikom i Sympatykom 

życzę Wesołych Świąt !

Myszarka zaroślowa ( Apodemus sylvaticus ) - gatunek gryzonia z północnej Afryki, Europy i Azji.

Myszarka zaroślowa ( Apodemus sylvaticus ) - ( Linnaeus, 1758 ) - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Sylvaemus sylvaticus - Mus sylvaticus.
Uwagi : część dawnych podgatunków jest uznawana obecnie za ważne gatunki w rodzaju Apodemus ( arianus, argenteus, draco, fulvipectus, semotus, uralensis ).

Występuje w całej Europie ( oprócz Finlandii, północnej części Skandynawii i europejskiej północnej Rosji ), w Afryce Północnej ( w górach Atlas i na północ od nich na całej równinie ), również na Wyspach Brytyjskich, Islandii, licznych wyspach Morza Śródziemnego i Morza Egejskiego, na części wysp w Archipelagu Tuscan, na Sardynii, Sycylii i Korsyce.
Zasięg jej w Europie rozciąga się od południowej Europy do Skandynawii w kierunku północnym i w kierunku wschodnim do środkowej Białorusi, Ukrainy i zachodniej części europejskiej Rosji a na południu do północno-zachodniej Turcji ( Tracja i północno-zachodniej Anatolii ).

Zamieszkuje różnorodne dostępne siedliska zarówno naturalne jak i stworzone przez człowieka. Spotkać ją można w lasach liściastych, mieszanych czy iglastych, plantacjach leśnych, wrzosowiskach, stepach, wydmach, makii śródziemnomorskiej, obszarach zarośli, polach uprawnych, ogrodach, parkach miejskich i podmiejskich, nieużytkach, łąkach i pastwiskach, żywopłotach. Na okres zimowy może się przenosić do siedzib ludzkich. Od poziomu morza do 3300 m n.p.m. w górach Atlasu Wysokiego.

myszarka zaroślowa ( Apodemus sylvaticus )

Aktywna w ciągu całego roku, głównie od zmierzchu do świtu, czasami w lecie, w ciągu dnia.
Żyje samotnie, w niewielkich grupach 5 - 6 osobników ( wspólne zimowanie ) lub grupach rodzinnych. Jest mało towarzyskim ssakiem, starającym się unikać kontaktów z innymi osobnikami poza sezonem rozrodczym czy zimą.
Jest terytorialna, rewir samca to około 109 m średnicy a samicy to około 64 m średnicy.
Na kryjówki wybiera różnorodne miejsca : zagłębienia wśród korzeni drzew, nisko położone dziuple, opuszczone gniazda ptasie, skrzynki lęgowe i dla pilchowatych, gęste zarośla, puste pnie, wykroty, opuszczone nory innych gryzoni itp. Kopie własne nory z systemem tuneli i dwoma lub jedną komorą. Typowa nora ma około 3 cm szerokości i znajduje się 8 - 18 cm poniżej powierzchni gruntu, czasami włącza do swojego systemu tunele innych zwierząt. Systemy składają się z nory i okrągłego tunelu wokół korzeni drzewa, tunelu pod drzewem prowadzącego do komory gniazdowej i innych tuneli służących jako przejścia do wejść, których jest zwykle dwa. Gatunek ten wykorzystuje również swoje nory do przechowywania żywności, a czasami istnieje grupa składająca się z kilku dorosłych osobników żyjących w tym samym gnieździe, która wspólnie gromadzi pokarm ( zostało to udokumentowane ). 
W komorze buduje gniazdo z suchej rozdrobnionej trawy i liści.
Późną jesienią i wczesną zimą część populacji przenosi się do ludzkich siedzib.
Wykorzystuje systemy szlaków komunikacyjnych do miejsc żerowania. Szlaki umiejscowione są pod naturalnymi osłonami lub tuż pod powierzchnią gruntu. Systemy te są dobrze oznakowane i stanowią istotną część rewiru osobnika.
Niewielki dymorfizm płciowy : samiec nieco większy i smuklejszy od samicy.
Wielkość ciała bez ogona to 6,5 - 11 cm czasami do 15 cm, długość ogona 7 - 11,5 cm. Waga to 20 - 30 gram. 
Futro ma miękkie, a ogon jest umiarkowanie owłosiony. Ubarwienie grzbietu jest od jasnoszarego, szarego, szarobrązowego, brązowo-żółtego, brązowo-czerwonego, piaskowego do blado-popielatego. Brzuch jest biały lub jasnoszary z żółtymi odcieniami. Stopy ma białe. Ogon nie jest chwytny. Oczy i uszy są duże, co umożliwia dobre widzenie w nocy i unikania drapieżników. Zmysł powonienia jest bardzo rozwinięty, a gryzoń ten może wykryć dokładną lokalizację zakopanych nasion bez konieczności kopania losowo na całej powierzchni. Gatunek można łatwo odróżnić od podobnej myszarki leśnej, gdyż brakuje mu żółtego kołnierza, tworzącego śliniaczek na klatce piersiowej. Jej zęby trzonowe są niskie z układem guzków, prowadzących do utworzenia się trzech podłużnych rzędów na powierzchni żującej. Siekacze są stale rosnące i muszą być ścierane. Warstwa szkliwa znajduje się tylko na przodzie zębów oraz na jego bokach. W tylnej części w czasie normalnego gryzienia tworzy się krawędź podobna do dłuta. 
Gatunek należy do dobrych wspinaczy, pływaków i biegaczy. Zagrożona może skakać na tylnych nogach, wykonuje wtedy skoki na odległość nawet 80 cm. Jego skoki mimo, że wykonywane na wydłużonych tylnych kończynach nie są tak zgrabne jak u ssaków poruszających się tylko w ten sposób. Schwytana za ogon może zrzucić skórę ogona, skóra nie odrasta. Pozwala to osobnikowi uciec chyba, że drapieżnik schwyta za ogon u podstawy. Uszkodzona powierzchnia ogona usycha i odpada. 
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, dotyku, postawy ciała. Wokaliza używana jest w momentach zagrożenia, zalotów i agresji.
Odżywia się różnorodnym pokarmem roślinnym oraz owadami, ślimakami czy dżdżownicami. W skład jej roślinnej diety wchodzą różnorodne nasiona traw i roślin zielnych ( w tym ziarna zbóż ), zielone części roślin, liście, kwiaty, korzonki, bulwy, cebule, kłącza, jagody i owoce, orzechy, żołędzie.
Część pokarmu jest gromadzona na okres zimowy. Nasiona drzew są przenoszone i zakopywane w pobliżu nory lub trafiają do podziemnej spiżarni.
Sezon rozrodczy od marca do października. System krycia poligamiczny. Przed kryciem samiec wytwarza ciąg ultradźwięków w celu uspokojenia samicy. 
Ciąża trwa około 21 - 25 dni ( średnio 23 dni ). Samica rodzi 3 - 8 młodych w miocie ( średnio 5 - 6 ). Szczyt rozrodu w lipcu i sierpniu. 3 - 4 mioty w sezonie. 
Młode rodzą się z cienką warstwą ciemnego futerka i zamkniętymi oczami.
Ich waga wynosi około 2,5 grama. Oczy otwierają po 13 do 18 dniach od narodzin. W tym okresie całkowicie już przypominają osobniki dorosłe.
Po około 21 dniach od narodzin następuje odstawienie i młode usamodzielniają się. Zdarza się iż samica w czasie odchowu potomstwa rodzi następny miot.
Dojrzałość płciową uzyskują w wieku około 2 miesięcy. Samica w tym wieku waży około 14 gram a samiec około 25 gram. Samice z pierwszych miotów w sezonie rozmnażają się w tym samym roku, pozostałe po przezimowaniu.
Dominujące samce mogą być bardzo agresywne i zagrażają potomstwu. Samica broni potomstwa przed samcem, gdyż może dojść do kanibalizmu. Także inne samice mogą zagrażać młodym.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Długość życia w warunkach naturalnych to 6 - 12 miesięcy, w niewoli nawet do 4 lat.

Apodemus sylvaticus 

W Polsce na terenie całego kraju. Zamieszkuje różnorodne siedliska : wszelkie typy lasów, wrzosowiska, suche piaszczyste wydmy, obrzeża lasów, śródleśne polany, nieużytki, łąki i pastwiska, pola uprawne, miedze, ogrody, miejskie i podmiejskie parki. Od poziomu morza do 1800 m n.p.m.
Gatunek stanowi ważny składnik diety wielu drapieżników, zarówno ssaków jak i ptaków. 
Na obszarze Polski uznawana za gatunek nie zagrożony i nie jest objęta żadnymi działaniami ochronnymi.
Rejestrowana z wielu obszarów chronionych na terenie kraju.
Uważana za szkodnika upraw leśnych i polnych. Nie wiadomo czy nie które agrochemikalia nie mają wpływu na liczebność populacji tego gatunku w niektórych obszarach.

Apodemus sylvaticus sylvaticus 

Opisane podgatunki :
- Apodemus sylvaticus albus - ( Bechstein, 1801 ) - Niemcy ( Turyngia ) - synonim Apodemus sylvaticus sylvaticus albus - uznawany jako synonim Apodemus sylvaticus sylvaticus
- Apodemus sylvaticus algirus - Pomel, 1856 - Algeria ( Oran Province ), Tunezja - synonim Mus musculus algirus - Mus algirus - Mus sylvaticus algirus 
- Apodemus sylvaticus alpinus - ( Burg, 1921 ) - Szwajcaria ( Munstertal ) - synonim Mus sylvaticus alpinus - uznawany jako synonim Apodemus sylvaticus sylvaticus
- Apodemus sylvaticus argentinus - Burg - Japonia ( Hyogo, góra Rokko-San, Karuizawa, Shinano, Shibu, Nagano, Honsiu ) - synonim Apodemus argentinus - błędny takson z Apodemus argenteus ? 
- Apodemus sylvaticus bergensis - ( Krausse, 1921 ) - Norwegia - synonim Apodemus bergensis 
- Apodemus sylvaticus butei - Hinton, 1914 - wyspa Bute ( Szkocja - Wielka Brytania ) - synonim Apodemus butei  
- Apodemus sylvaticus callipides - Cabrera, 1907 - północno-zachodnia Hiszpania ( Pireneje, Asturia ), Portugalia - synonim Micromys sylvaticus callipides 
- Apodemus sylvaticus candidus - ( Bechstein, 1796 ) - Niemcy ( Turyngia )
- Apodemus sylvaticus celticus - ( Barrett-Hamilton, 1900 ) - Irlandia - synonim Mus sylvaticus celticus 
- Apodemus sylvaticus chamaeropsis - Loche, 1867 - Afryka Północna
- Apodemus sylvaticus clanceyi - Harrison, 1948 - północne Włochy ( Bagnacavallo, Lugo, Emilia )
- Apodemus sylvaticus creticus - Miller, 1910 - Kreta ( Grecja )
- Apodemus sylvaticus cumbrae - Hinton, 1914 - wyspa Great Cumbrae ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis cumbrae 
- Apodemus sylvaticus dichruroides - Miric, 1960 - Hiszpania - synonim Apodemus sylvaticus dichrurus - uznawany jako synonim Apodemus  sylvaticus
- Apodemus sylvaticus dichrurus - Rafinesque, 1814 - Bałkany ( Chorwacja, Serbia, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Kosowo, Macedonia, Albania ), Bułgaria, Grecja, Włochy, Sycylia, Azja Mniejsza, środkowa i południowa Hiszpania, północne Maroko - synonim Musculus dichrurus 
- Apodemus sylvaticus discolor - Noack, 1918 - Niemcy ( Eberswalde, Berlin )
- Apodemus sylvaticus eivissensis - Alcover, 1977 - Hiszpania, Ibiza
- Apodemus sylvaticus fiolagan - Hinton, 1914 - wyspa Arran, wyspa Rum ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis fiolagan 
- Apodemus sylvaticus flaviventris - ( Petrov, 1943 ) - Serbia, Kosowo ( góry Kopaonik ) - synonim Sylvaemus sylvaticus flaviventris 
- Apodemus sylvaticus flavobrunneus - ( Hilzheimer, 1911 ) - południowe Niemcy
- Apodemus sylvaticus fridariensis - ( Kinnear, 1906 ) - wyspa Fair ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus fridariensis - Apodemus fridariensis fridariensis - Mus svlvaticus fridariensis - Apodemus flavicollis fridariensis - niebiesko-biały brzuch, zwykle nie na klatce piersiowej - uważany za samodzielny z dwoma podgatunkami dla jakiejś taksonomii 
- Apodemus sylvaticus frumentariae - Sans-Coma & Kahmann, 1977 - Hiszpania 
- Apodemus sylvaticus ghia - Montagu, 1923 - wyspa Gigha ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis ghia 
- Apodemus sylvaticus grandiculus - Degerbol, 1939 - Islandia - uznawany za synonim Apodemus sylvaticus islandicus
- Apodemus sylvaticus granti - Hinton, 1914 - wyspa Yell ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus fridariensis granti - Apodemus flavicollis granti - ma krótszy ogon, lekką różnicę w budowie czaszki, żółto-brązowe plamy na klatce piersiowej pomiędzy przednimi kończynami 
- Apodemus sylvaticus griseus - Mina Palumbo, 1868 - Sycylia ( Włochy ) - synonim Mus sylvaticus griseus - uznawany jako synonim Apodemus sylvaticus dichrurus
- Apodemus sylvaticus hamiltoni - Hinton, 1914 - wyspa Rum ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis hamiltoni - Apodemus flavicollis hamiltoni 
- Apodemus sylvaticus hayi - Waterhouse, 1837 - Maroko - synonim Mus hayi 
- Apodemus sylvaticus hebridensis - de Winton, 1895 - wyspa Lewis, Hebrydy Zewnętrzne ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis - Apodemus hebridensis hebridensis - Mus hebridensis - traktowany jako samodzielny przez niektórych autorów z 9 podgatunkami
- Apodemus sylvaticus hermani - Felten & Storch, 1970, - wyspa Pantelleria, Sycylia ( Włochy )
- Apodemus sylvaticus hessei - Miric, 1960 - Serbia, Kosowo, Czarnogóra, Macedonia ( Crni Kamen, góry Sar Planina, Kacanik ) - synonim Sylvaemus sylvaticus sylvaticus hessei 
- Apodemus sylvaticus hirtensis - Barret-Hamilton, 1829 - wyspa Hirta w Archipelagu St Kilda ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Mus hirtensis - Apodemus hirtensis - Apodemus flavicollis hirtensis - uznawany w odróżnieniu od jakiejś innej taksonomii
- Apodemus sylvaticus ifranensis - Saint Girons & Bree, 1962, - Maroko (  Ifrane, Boulemane, góry Średniego Atlasu )
- Apodemus sylvaticus ilvanus - Kahmann & Niethammer, 1971 - wyspa Elba ( Włochy )
- Apodemus sylvaticus intermedius - Bellamy, 1839 - Wielka Brytania ( Devonshire ) - synonim Mus intermedius - przypuszczalnie synonim Apodemus sylvaticus sylvaticus  
- Apodemus sylvaticus islandicus - Thienemann, 1824 - Islandia - synonim Apodemus sylvaticus icelandicus - Mus islandicus - traktowany jako synonim Mus musculus domesticus
- Apodemus sylvaticus kilikiae - Kretzoi, 1964 - Armenia ( Kilikia ) - traktowany jako synonim Apodemus whytei ( fulvipectus )
- Apodemus sylvaticus krkensis - Miric, 1968 - Chorwacja ( wyspa Krk, Quarner ), Czarnogóra ( Baska ) - synonim Apodemus krkensis - Apodemus mystacinus krkensis - wymieniany jako samodzielny gatunek przez niektórych autorów
- Apodemus sylvaticus kurdistanicus - Turov, 1928 - Azerbejdżan, Armenia, Turcja ( północno-wschodni Kurdystan )
- Apodemus sylvaticus larus - Montagu, 1923 - wyspa Jura ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis larus 
- Apodemus sylvaticus leucocephalus - ( Bechstein, 1796 ) - Niemcy ( Turyngia ) - synonim Apodemus sylvaticus sylvaticus leucocephalus - synonim Apodemus sylvaticus sylvaticus
- Apodemus sylvaticus maclean - Hinton, 1914 - wyspa Mull ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis maclean 
- Apodemus sylvaticus maximus - ( Burg, 1925 ) - Szwajcaria ( Bergell ) - synonim Mus sylvaticus maximus - synonim Apodemus sylvaticus
- Apodemus sylvaticus milleri - de Beaux, 1926 - Włochy ( Borzoli, Genoa )
- Apodemus sylvaticus nesiticus - Warwick, 1940 - wyspa Mingulay ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis nesiticus 
- Apodemus sylvaticus niger - ( Bechstein, 1796 ) - Niemcy ( Turyngia ) - synonim Mus niger - synonim Apodemus sylvaticus sylvaticus
- Apodemus sylvaticus parvus - Bechstein, 1793 ( nie Argyropulo, 1941 ) - Niemcy ( Turyngia ) - synonim Mus parvus - synonim Apodemus sylvaticus sylvaticus
- Apodemus sylvaticus pecchioli - Pecchioli, 1844 - Włochy ( Toskania, Siena ) - synonim Mus pecchioli - synonim Apodemus sylvaticus dichrurus
- Apodemus sylvaticus pentax - Wroughton, 1908 - Pakistan ( Gharial, Murree, Thandiani, Pendżab Province ) - synonim Apodemus sylvaticus pentas 
- Apodemus sylvaticus praestans - Ognev, 1924 - południowo-zachodnia europejska część Rosji ( Kabardino-Balkaria, Ciskaukazja ) - synonim Sylvaemus sylvaticus ciscaucasicus praestans - uznawany jako synonim Apodemus  sylvaticus
- Apodemus sylvaticus reboudia - ( Loche, 1867 ) - Algieria ( Oaza Messad ) - synonim Mus reboudia - synonim Apodemus sylvaticus ; być może Mus musculus reboudia ?
- Apodemus sylvaticus rufescens - Saint Girons & Bree, 1962 - Algeria (  Temmerkennit )
- Apodemus sylvaticus spadix - Fritsche, 1934 - Niemcy ( Near Sonnenberg, Turyngia )
- Apodemus sylvaticus stankovici - Martino & Martino, 1937 - Macedonia ( góry Korab ) - synonim Apodemus stankovici - Svlvaemus sylvaticus stankovici - uznawany jako synonim Apodemus sylvaticus
- Apodemus sylvaticus sylvaticus - ( Linnaeus, 1758 ) - północna Europa ( Finlandia, Szwecja, Norwegia, północna część europejskiej Rosji ), Estonia, Łotwa, Litwa, Wielka Brytania, Irlandia, Rumunia, południowa Francja, północne Włochy, Niemcy 
- Apodemus sylvaticus tauricus - Barrett-Hamilton, 1900 - południowo-wschodnia Europa ( Grecja, Albania, Słowenia, Chorwacja, Serbia, Kosowo, Czarnogóra, Macedonia, Bułgaria, Turcja ), Iran, Gruzja, Armenia, Azerbejdżan - synonim Chersonesus tauricus - Mus sylvaticus tauricus - Apodemus tauricus - uznawany jako stara nazwa Apodemus iconicus
- Apodemus sylvaticus thuleo - Hinton, 1919 - wyspa Foula ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus fridariensis thuleo - Apodemus flavicollis thuleo - tylne stopy bardzo duże a jedynie poduszki u stóp tak małe jak u fridariensis
- Apodemus sylvaticus tirae - Montagu, 1923 - wyspa Tiree ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis tirae 
- Apodemus sylvaticus tural - Montagu, 1923 - wyspa Islay ( Szkocja, Wielka Brytania ) - synonim Apodemus hebridensis tural 
- Apodemus sylvaticus varius - ( Bechstein, 1796 ) - Niemcy ( Turyngia ) - synonim Mus varius - synonim Apodemus sylvaticus sylvaticus

Apodemus sylvaticus w trakcie żerowania 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i powszechność występowania. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku populacji aby kwalifikować go w bardziej zagrożonych kategoriach.
Gęstość osobnicza może wahać się ponad dziesięciokrotnie w latach o wartościach minimalnych i w latach o dużej obfitości, ale nie ma stałych i regularnych cykli ( Montgomery 1999 ).
Lokalnie uważana za szkodnika i tępiona. Zanieczyszczenie ołowiem oraz agrochemikalia mogą mieć negatywne skutki na gatunek ale musi to być dokładnie zbadane.
Stanowi ważny składnik diety wielu drapieżników - ptaków i ssaków.
Jest to bardzo elastyczny gatunek potrafiący się przenieść do siedzib ludzkich i budynków gospodarczych w na okres zimowy. Wykorzystuje też wiele sztucznych siedlisk stworzonych przez człowieka.

W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii PAN w Warszawie publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” rodzajowi Apodemus nadano nazwę myszarka, zaś niegdysiejszej "myszy zaroślowej" – myszarka zaroślowa. Nazwa rodzajowa „mysz” została w publikacji PAN zarezerwowana dla rodzaju Mus.
Brak jest większych zagrożeń w chwili obecnej dla gatunku jako całości.
Rejestrowana z wielu obszarów chronionych w swoim zasięgu.
Potrzebne są badania dotyczące wpływu działalności człowieka oraz wpływu wykorzystywania środków ochrony roślin na gatunek.

Apodemus sylvaticus 

W niewoli - sporadycznie.   

Apodemus sylvaticus 

Opracowano na podstawie :

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych

Eurazjatyckie gatunki z rodzaju Apodemus. Przegląd gatunków.

Myszarka polna ( Apodemus agrarius ) - ( Pallas, 1771 ) - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Mus agrarius.
Uwaga : dawniej zawierał Apodemus chevrieri, który jest samodzielnym gatunkiem.

Występuje w dwóch dysjunktywnych zakresach dystrybucji. Pierwszy od Europy Środkowej i Wschodniej obejmuje Kaukaz, północną część Kazachstanu i Kirgistanu do jeziora Bajkał ( azjatycka część Rosji ) na północy i północno-zachodniej prowincji Xinjiang w Chinach na południu. Drugi obejmuje południową część rosyjskiego Dalekiego Wschodu, Mongolii ( ukazuje się na skrajnym wschodzie kraju wzdłuż rzeki Halh w Ikh Hyangan Mountain Range ), Chiny ( od zachodniej prowincji Yunnan do północnego Heilongjiang ), północna Birma, na Półwyspie Koreańskim, Tajwan i wyspa Uotsuri ( Wyspy Senkaku ) w Japonii. Jej dystrybucja w Czechach, na Słowacji, na Ukrainie i na Węgrzech się zwiększa, nastąpiła ogromna ekspansja w zakresie tego gatunku, który osiągnął Austrię w latach 1990. Jej zasięg zwiększa się również w Europie Zachodniej.

Zamieszkuje różnorodne siedliska : obrzeża lasów, torfowiska, bagna, trzcinowiska, łąki i pastwiska, pola uprawne, miedze, ogrody wiejskie i podmiejskie, miejskie tereny zielone do wysokości 1750 m n.p.m. Preferuje wilgotne siedliska. W okresie zimowym przenosi się często do ludzkich domów, stogów czy magazynów. 

myszarka polna ( Apodemus agrarius )

Aktywna w ciągu całego roku, w lecie po zmroku a w zimie całodobowo.
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych. W zimie gromadzi się w celu wspólnego przezimowania.
Jest terytorialna ale zakresy osobnicze nie są znane, prawdopodobnie nie przekraczają około 150 metrów średnicy.
Kopie samodzielnie płytkie nory z jedną lub dwiema komorami. Nora wyposażona jest w jedno lub dwa wyjścia.
Korzysta z systemu szlaków komunikacyjnych do miejsc żerowania. Szlaki są usytuowane pod naturalnymi osłonami lub częściowo w płytkich tunelach pod powierzchnią gruntu.
Niewielki dymorfizm płciowy : samiec nieco większy i smuklejszy niż samica.
Długość ciała to 94 - 116 mm, w tym ogona 19 - 21 mm. Średnia waga 21,5 gram.
Ubarwienie części grzbietowej ciała od brązowego do szarego z czarną pręgą wzdłuż kręgosłupa. Brzuch i łapki koloru białego. Jej uszy są bardzo małe w porównaniu z innymi gatunkami z tego rodzaju.
Gatunek jest dobrym pływakiem i wspinaczem. Porusza się bardzo szybko i sprawnie. Pokarm spożywa na miejscu lub przenosi do nory i jej pobliża.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, dotyku, postawy ciała. Wokaliza jest używana w momentach zagrożenia, agresji i zalotów. 
Odżywia się różnorodnym pokarmem roślinnym ale nie gardzi też owadami i ich larwami gdy są dostępne. W skład jego diety wchodzą różnorodne nasiona i ziarna ( w tym zbóż ), korzonki, bulwy, cebule, kłącza, zielone części roślin ( łodygi, liście, pąki ), owoce i jagody, orzechy, itp.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale najczęściej od wczesnej wiosny do późnej jesieni. System krycia poligamiczny.
Okres ciąży wynosi około 22 dni. Samica rodzi od 2 - 8 młodych w miocie ( średnio 4 - 6 ). Do 6 miotów w sezonie. Młode rodzą się ślepe i częściowo porośnięte futerkiem. Po około 13 dniach otwierają oczy.  Odstawienie następuje po 3 tygodniach od narodzin i następuje rozproszenie potomstwa.
Samica broni potomstwa przed samcem, gdyż może dojść do kanibalizmu. Także inne samice mogą zagrażać młodym.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Samice osiągają dojrzałość płciową po 76 dniach od narodzin. Około 70 % rozmnaża się jeszcze w tym samym sezonie, pozostałe oraz te z ostatniego miotu po przezimowaniu.
W latach dobrej dostępności pokarmowej występuje zwiększona gęstość osobnicza gatunku. 
Żyje około 6 - 24 miesięcy.

rycina - Apodemus agrarius

W Polsce występuje na obszarach nizinnych, wyżynnych i podgórskich. Zamieszkuje różnorodne siedliska, w tym miejskie parki oraz ogrody działkowe. 
Jest to pospolitym i powszechnym gatunkiem. Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi. 
Jest składnikiem diety wielu drapieżników zarówno ssaków jak i ptaków.
Rejestrowany jest z wielu obszarów chronionych w swoim zasięgu w Polsce.

Apodemus agrarius agrarius 

Opisane podgatunki :
- Apodemus agrarius agrarius - ( Pallas, 1771 ) - Europa Środkowa,  Południowa i Wschodnia ( Niemcy, Polska, Czechy, Węgry, Chorwacja, Serbia, Kosowo, Słowenia, Macedonia, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Rumunia ), południowa część europejskiej Rosji ( Ciskaukazja ), południowa część azjatyckiej Rosji, północno-zachodnie Chiny
- Apodemus agrarius albostriatus - Bechstein, 1801 - Niemcy ( Turyngia ) - synonim Mus agrarius albostriatus - traktowany jako synonim Apodemus agrarius agrarius 
- Apodemus agrarius caucasicus - Kuznetzov, 1944 - południowa część europejskiej Rosji ( Ciskaukazja, północna Osetia - Alania ) - synonim Apodemus agrarius ognevi caucasicus - Apodemus agrarius agrarius caucasicus 
- Apodemus agrarius chejuensis - Johnson & Jones, 1955 - Korea ( wyspa Quelpart, Cheju Do )
- Apodemus agrarius coreae - ( Thomas, 1898 ) - Korea
- Apodemus agrarius gloveri - Kuroda, 1939 - północno-wschodnie Chiny ( Altorian, Hebei ) - prawdopodobnie synonim  Apodemus agrarius mantschuricus
- Apodemus agrarius harti - Thomas, 1898 - południowo-wschodnie Chiny ( Kuatun, północno-zachodnie Fujian ) - synonim Mus harti - uznawany jako synonim Apodemus agrarius ningpoensis
- Apodemus agrarius henrici - Lehmann, 1970, - zachodnie Niemcy ( Münnerstadt, Kissingen ) - być może synonim Apodemus agrarius agrarius 
- Apodemus agrarius insulaemus - Tokuda, 1941 - Tajwan 
- Apodemus agrarius istrianus - Krystufek, 1985 - północno-wschodnie Włochy, Słowenia
- Apodemus agrarius kahmanni - Malec & Storch, 1962 - Rumunia, Słowenia, Chorwacja, Serbia, Kosowo, Czarnogóra ( Banja Bansko ), Macedonia, Grecja, europejska część Turcji  
- Apodemus agrarius karelicus - Ehrström, 1914, - południowo-wschodnia Finlandia ( Near Viborg ), północno-zachodnia część europejskiej Rosji ( Karelia )
- Apodemus agrarius maculatus - Bechstein, 1801 - Niemcy ( Turyngia ) - synonim Mus agrarius maculatus - traktowany jako synonim Apodemus agrarius agrarius
- Apodemus agrarius mantchuricus - Thomas, 1898 - azjatycka część Rosji ( Rosyjski Daleki Wschód, Amur, Region, Ussuri Region, Primorsky Kraj, Magadan, Chabarowsk, Jakucja ), północno-wschodnie Chiny ( Mandżuria, Neimenggu, Heilongjiang, Jilin, Liaoning ), wschodnia Mongolia ( brzegi rzek Halh i Nomrog w Ikh Hyangan Montaiin Range ), Korea - synonim Mus agrarius mantchuricus 
- Apodemus agrarius nikolskii - Migoulin, 1927 - Ukraina - traktowany jako synonim Apodemus agrarius
- Apodemus agrarius ningpoensis - ( Swinhoe, 1870 ), - południowo-wschodnia część azjatyckiej Rosji ( Amur Region ), Korea, południowe i wschodnie Chiny ( Ningpo, Zhejiang ), Tajwan - synonim Apodemus agrarius ningopoensis - Mus ningpoensis 
- Apodemus agrarius ognevi - Johansen, 1923 - południowo-zachodnia azjatycka część Rosji ( zachodnia Syberia, Tomsk Region ), północno-wschodni Kazachstan 
- Apodemus agrarius pallescens - Jonhson & Jones, 1955 - Korea Południowa ( Kunsan )
- Apodemus agrarius pallidior - Thomas, 1908 - Chiny ( Shantung, Gansu, Shensi, Shansi, Szechuan )
- Apodemus agrarius rubens - Oken, 1816 - północne Niemcy - synonim Mus rubens - traktowany jako synonim Apodemus agrarius agrarius
- Apodemus agrarius septentrionalis - Ognev, 1924 - środkowa i północna część europejskiej Rosji ( Moskwa Region ) - traktowany jako synonim Apodemus agrarius karelicus ; błędny podgatunek dla jakiejś taksonomii
- Apodemus agrarius tianschanicus - Ognev, 1940 - Kazachstan ( zachodnia część gór Tien Shan, Ałma -Ata Reserve ) 
- Apodemus agrarius volgensis - ( Ognev, 1940 ) - południowa część europejskiej Rosji ( rzeka Wołga, Astrachań ) - traktowany jako synonim Apodemus agrarius

Apodemus agrarius 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i brak większych zagrożeń. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku populacji aby kwalifikować go w bardziej zagrożonych kategoriach.
W czasie zwiększonej gęstości populacji traktowany jako szkodnik upraw rolnych i tępiony. Gęstość osobnicza podlega naturalnym wahaniom. Czynniki ograniczające populacje to ulewne deszcze w czasie wiosny i lata, wczesne przymrozki i drapieżniki. Rejestrowane są zwiększone gęstości osobnicze ale takie zdarzenie nie zostało odnotowane w Europie Środkowej przez co najmniej 30 lat ( Gliwicz i Kryštufek, 1999 ).
Gatunek jest ekspansywny i jego dystrybucja stale się zwiększa ( V. Vohralík i I. Zagorodnyuk os. Comm. 2006 ). W latach 1990 został zarejestrowany na terenie Austrii ( Spitzenberger 1997 ).  Jego zasięg w Europie Zachodniej stale się rozwija ( Gliwicz i Kryštufek 1999, V. Vohralík i I. Zagorodnyuk os. Comm., 2006 ).
Z Mongolii dostępnych jest niewiele informacji, ale z 80 pułapek umieszczonych na brzegu rzeki Nomrog tylko 2 lub 3 osobniki zostały złowione.  W Japonii nie było dwóch osobników złapanych w 1979 roku w otwartych użytkach zielonych na górze Narahara, z zachodniej części wyspy Uotsuri ( Abe, i wsp., 2005 ). Brak jest aktualnych informacji o stanie populacji na tej wyspie. Siedlisko jest poważnie uszkodzone przez wprowadzone kozy a populacja uważana jest za poważnie zagrożoną.
Gatunek wchodzi w skład diety wielu drapieżników.
W chwili obecnej brak jest większych zagrożeń dla gatunku jako całości.
W Japonii populacja z wyspy Uotsuri znajduje się na liście w japońskiej Czerwonej Księdze jako krytycznie zagrożone.
W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii PAN w Warszawie publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” rodzajowi Apodemus nadano nazwę myszarka, zaś niegdysiejszej "myszy polnej" – myszarka polna. Nazwa rodzajowa „mysz” została w publikacji PAN zarezerwowana dla rodzaju Mus.
Rejestrowana z wielu obszarów chronionych w swoim zasięgu.

Apodemus agrarius 

W niewoli - sporadycznie.

Apodemus agrarius 

Myszarka zielna ( Apodemus uralensis ) - ( Pallas, 1811 ) - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Apodemus sylvaticus uralensis.
Uwagi : Dawniej zawierał Apodemus pallipes, który jest obecnie samodzielnym gatunkiem. Ten takson jest często mylony z Apodemus sylvaticus.

Występuje w Europie Środkowej i Wschodniej ( południowa Polska, Ukraina, Białoruś, Litwa, Łotwa, Estonia, europejska część Rosji, Słowacja, Czechy, Rumunia, Bułgaria ), w Azji Mniejszej ( Anatolia ) i przez Azję Środkową aż po Mongolię i północno-zachodnie Chiny ( Xinjiang ) oraz Afryka Północna.

myszarka zielna ( Apodemus uralensis )

Zamieszkuje różnorodne siedliska : obrzeża lasów, otwarte tereny w pobliżu lasów, tereny porośnięte zaroślami, obszary leśne wzdłuż potoków i strumieni porośnięte gęstymi krzewami, lasy łęgowe, łąki porośnięte zaroślami i pojedynczymi drzewami, pola uprawne, łąki i pastwiska. W Europie od poziomu morza do 1400 m n.p.m.

Aktywna w ciągu całego roku, w okresie wiosny i lata od zmierzchu do świtu. W okresie jesienno-zimowym całodobowo. 
Żyje samotnie, w niewielkich grupach rodzinnych czy w większych skupiskach w okresie zimowym.
Jest terytorialna ale zakresy osobnicze nie są znane, prawdopodobnie nie przekraczają około 180 - 200 metrów średnicy. 
Gatunek jest bardzo zgodny i może zamieszkiwać wspólnie kilka rodzin.
Nieznaczny dymorfizm płciowy : samiec nieco większy i smuklejszy niż samica. Długość ciała to 70 - 96 mm, długość ogona to 64 - 83 mm, długość uszów to 11 - 15 mm. Długość tylnej stopy to 17 - 20,5 mm . Waga : 12 - 22 gram. Wyglądem zewnętrznym  przypomina mysz domową, jednak ma mniejsze oczy od niej  ( około 3,5 mm średnicy ) i małe uszy.
Ubarwienie grzbietu szarobrunatne do brunatnego. Brzuch jasny do białego.
Na kryjówki kopie płytkie nory w wilgotnym gruncie. Nora wyposażona jest w jeden lub dwa otwory wejściowe. Posiada płytki tunel oraz komorę gniazdową i spiżarnię. Przebywa więcej czasu w norze niż inne gatunki z tego rodzaju o czym świadczą krótsze wibrysy dotykowe. Oprócz nor na kryjówki wykorzystuje zagłębienia wśród korzeni drzew, wykroty, puste pnie, gęste zarośla czy zagłębienia pod głazami. 
Po swoim terytorium porusza się systemem szlaków komunikacyjnych prowadzących do miejsc żerowania. Szlaki są umiejscowione pod naturalną osłoną lub w płytkich tunelach w wilgotnej glebie.
Jest dobrym pływakiem i wspinaczem. Schwytana za ogon potrafi zrzucić część skóry z ogona i zbiec napastnikowi.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, wzroku, słuchu, dotyku i postawy ciała. Wokaliza jest używana w momentach zagrożenia, agresji i zalotów.
Odżywia się różnorodnym pokarmem roślinnym oraz owadami i ich larwami.
W skład jej diety wchodzą nasiona traw, zbóż i roślin zielnych, zielone części roślin, orzechy, owoce i jagody, bulwy, cebule, kłącza, korzenie.
Część pokarmu jest zjadana na miejscu a reszta jest przenoszona do nory lub jej pobliża. Na okres zimowy gromadzi pokarm zarówno w norze jak i w innych naturalnych miejscach ( pod kamieniami, wśród korzeni drzew czy w pustych pniach ).
Sezon rozrodczy od początku marca i kwietnia do końca września. System krycia poligamiczny. Sezon rozrodczy nie przekracza 140 dni. Pierwszy szczyt narodzin w maju, drugi szczyt w sierpniu, gdy w rozmnażaniu zaczynają brać udział samice z pierwszych tegorocznych miotów. 
Okres ciąży trwa 20 - 25 dni ( średnio 21 dni ). Samica rodzi od 2 - 10 młodych ( średnio 5 - 6 ) w miocie. 2 - 4 mioty w sezonie. Młode rodzą się częściowo porośnięte sierścią z zamkniętymi oczami. Oczy otwierają po 12 - 14 dniach od narodzin. W tym czasie już są całkowicie porośnięte sierścią.
W wieku 3 - 4 tygodni młode stają się niezależne i rodzina rozpada się.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Samica broni potomstwa przed samcem, gdyż może dojść do kanibalizmu. Także inne samice mogą zagrażać młodym.
Dojrzałość płciową uzyskują samice po około 75 - 80 dniach od narodzin. Samice z pierwszych miotów wiosennych wszystkie uczestniczą w sezonie rozrodczym.
Długość życia to około 6 -24 miesiące.

portret Apodemus uralensis microps

W Polsce występuje w jej południowej części - Dolny Śląsk ( okolice Wrocławia ), Pieniny. 
Zamieszkuje obrzeża lasów przechodzące w łąki porośnięte zaroślami, pola uprawne, łąki i pastwiska, nieużytki czy rzadkie lasy łęgowe w pobliżu cieków wodnych.
Dawniej była objęta częściową ochroną gatunkową, obecnie traktowana jako nie zagrożona. Nie wiadomo czy występuje w dowolnym obszarze chronionym w swoim zasięgu, na obszarze Polski.
Podgatunek opisany w 1952 roku przez Kratochvil & Rosicky, jako Apodemus microps  został odnaleziony na Śląsku.

 Apodemus uralensis microps 

Opisane podgatunki :
- Apodemus uralensis baessleri - Dahl, 1929 - górskie lasy na Krymie ( południowa Ukraina ) - synonim Apodemus sylvaticus baessleri - Sylvaemiis sylvaticus baessleri 
- Apodemus uralensis balchaschensis - Kashkarov, 1922 - Kazachstan ( jzioro Bałchasz, środkowo-wschodni bieg rzeki Ural ) - synonim Apodemus sylvaticus balchaschensis - Apodemus balchaschensis 
- Apodemus uralensis charkovensis - Migulin, 1936 - Ukraina ( Charków, wschodni Dniepr ) - synonim Sylvimus sylvaticus charkovensis - Apodemus sylvaticus charkovensis 
- Apodemus uralensis cimrmani - Vohralík, 2002 - Czechy ( północno-zachodnia Bohemia )
- Apodemus uralensis ciscaucasicus - Ognev, 1924 - południowo-wschodnia europejska Rosja ( północny Kaukaz, Ciskaukazja ), Gruzja, Armenia, Azerbejdżan, północna Turcja, północno-zachodni Iran - synonim Apodemus sylvaticus ciscaucasicus - Sylvaemus sylvaticus ciscaucasicus 
- Apodemus uralensis microps - Kratochvil & Rosicky, 1952 - środkowo-wschodnia Europa, Słowacja ( Koszyce ), Polska ( Śląsk ), południowe Niemcy, Czechy, wschodnia Austria, Serbia, Rumunia, północna Bułgaria, północno-zachodnia Litwa, Łotwa, wschodnia Estonia - synonim Apodemus microps - wymieniane jako odrębny gatunek przez niektórych autorów, ale uznane jako  synonim Apodemus uralensis w środkowo-wschodniej Europie 
- Apodemus uralensis microtis - Miller, 1912 - południowo-wschodni Kazachstan ( Dżarkent ) - synonim Apodemus sylvaticus microtis - Apodemus microtis 
- Apodemus uralensis mosquensis - Ognev, 1913 - środkowa część europejskiej Rosji ( region Moskwy ), Ukraina, wschodnia Białoruś - synonim Apodemus sylvaticus mosquensis - Mus sylvaticus mosquensis 
- Apodemus uralensis nankiangensis - Wang, 1964 - północno-zachodnie Chiny ( Xinjiang, Aksu ) - synonim Apodemus sylvaticus nankiangensis - Apodemus sylvaticus nangkiangensis 
- Apodemus uralensis pallidus - Kashkarov, 1926 - Uzbekistan ( Taszkient ), zachodni Turkiestan, Tadżykistan, Turkmenistan, Afganistan ( góry Kopet Dag, Pamir ) - synonim Apodemus arianus pallidus - Apodemus sylvaticus pallidus 
- Apodemus uralensis tokmak - Severtzov, 1873 - wschodni i północny Kirgistan, północno-wschodni Afganistan, wschodni Tadżykistan, Turkmenistan, Kazachstan - synonim Apodemus sylvaticus tokmak - Mus tokmak - uznawany jako synonim Mus musculus manchu
- Apodemus uralensis tscherga - Kastschenko, 1899 - południowa azjatycka Rosja ( Chergo Village, góry Ałtaj ) - synonim Apodemus peninsulae tscherga - Apodemus sylvaticus tscherga - Mus tscherga 
- Apodemus uralensis uralensis - ( Pallas, 1811 ) - południowa europejska Rosja, południowy Ural, azjatycka Rosja ( Nowosybirsk ), północny Kazachstan 
- Apodemus uralensis vohlynensis - Migulin, 1938 - Polska, Ukraina ( na zachód od rzeki Dniepr ) - synonim Apodemus sylvaticus vohlynensis - Sylvaemus sylvaticus vohlynensis 

rycina - Apodemus uralensis

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i brak znanych głównych zagrożeń.  Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku populacji aby kwalifikować go w bardziej zagrożonych kategoriach.
Jego południowe i wschodnie granice zasięgu w Azji Środkowej są źle zdefiniowane ( Musser i Carleton 2005 ). 
Stosunkowo niewiele wiadomo na temat statusu tego gatunku, ale jest podobno powszechny w odpowiednim środowisku, w co najmniej części jego zasięgu ( np na Kaukazie i w Anatolii ). Jego dystrybucja jest niejednolita, w co najmniej części zasięgu w Europie ( Storch 1999 ).
Gatunek ma pochodzenie jako gatunek stepowy zamieszkujący pierwotnie bezdrzewny krajobraz. Również dziś wykorzystuje obrzeża większych kompleksów leśnych i otwartych przestrzeni kilku różnych siedlisk. 
We wcześniejszych polskich publikacjach dla określenia gatunku Apodemus uralensis używana była nazwa zwyczajowa „mysz zielna”. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii PAN w Warszawie publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” nazwę rodzajową „mysz” zarezerwowano dla rodzaju Mus. W konsekwencji rodzajowi Apodemus nadano nazwę myszarka, zaś niegdysiejszej "myszy zielnej" myszarka zielna. 
Jako Apodemus microps, opisana ze wschodniej Słowacji w 1952 roku, następnie znaleziona na Morawach i na Śląsku, występuje też na Ukrainie i w Azji Mniejszej, północno-zachodnich Chinach i w Mongolii oraz w północnej Afryce.
Brak znanych poważniejszych zagrożeń.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zasięgu.

rycina - Apodemus uralensis 

W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej, laboratoryjnej i amatorskiej.
Gatunek jest bardzo zgodny i może być w jednym terrarium hodowany w grupie 20 i więcej osobników. Jest łagodny wobec ludzi ale nie można go chwytać za ogon, gdyż można uszkodzić mu skórę ogona.
Do hodowli najlepiej nadaje się głębsze terrarium w celu wysypania większej ilości substratu. Jako podłoże można użyć grube trociny lub drobne wióry zmieszane z torfem. Do budowy gniazda wkłada się siano. 
W terrarium należy wykorzystać grubsze gałęzie ( do wspinaczki i gryzienia ) i kamienie pod którymi lubi się ukrywać.
Dietę należy urozmaicać. Zjada ziarna zbóż ( można podawać gotowe mieszanki dla gryzoni ), owoce ( głównie jabłka ), warzywa liściaste i korzeniowe, zielone części roślin ( liście mniszka lekarskiego ) i suchy chleb ( ewentualnie suchary ). Należy też podawać larwy chrząszczy lub w zastępstwie pokarmy kocie i psie.
W ogrzewanym terrarium sezon rozrodczy przedłuża się na cały rok.
Myszarka jest dość często oferowana w sprzedaży i nie należy jej samemu chwytać.  

Opracowano na podstawie :

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych

   



  
    

Japońskie gatunki z rodzaju Apodemus. Przegląd gatunków.

Myszarka srebrna ( Apodemus argenteus ) - ( Temminck, 1844 ) - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Apodemus geisha - Apodemus sylvaticus argenteus.

Występuje we wschodniej Azji - Wyspy Japońskie ( Hokaido, Honsiu, Kiusiu, Sikoku, Kinkazan, Awashima - prefektura Niigata, Sado, Wyspy Oki - Dogo i Nishino, Awaji, Shodo, Miyajima, Tsushima, Wyspy Goto - Fukue i Nakadori, Shimojima - Wyspy Amakusa, Yaku i Tane ). Endemit dla Japonii.  

Zamieszkuje od różnorodne siedliska od nizin do obszarów alpejskich do wysokości ponad 2500 m n.p.m. Gatunek preferuje dojrzałe mieszane lub liściaste lasy z grubą warstwą liści na powierzchni gruntu.

myszarka srebrna ( Apodemus argenteus )

Aktywna w ciągu całego roku, wiosną i latem po zmierzchu, jesienią i zimą także w ciągu dnia.
Prowadzi samotny tryb życia ale także w grupie rodzinnej ( samica z młodymi ). Jest terytorialna ale zakresy poszczególnych osobników są nieznane. 
Gatunek jest mało towarzyski, chociaż w okresie zimowym może tworzyć niewielkie grupy w celu wspólnego przezimowania. Osobniki ogrzewają się wzajemnie co daje im dużą szansę na przeżycie trudnych warunków.
Jest to częściowo nadrzewny gatunek doskonale się wspinający na drzewa i krzewy.
Na kryjówki wybiera naturalne zagłębienia wśród korzeni drzew, puste kłody, gęste zarośla, opuszczone nory innych gryzoni, dziuple drzew czy opuszczone ptasie gniazda. Kopie też samodzielnie płytkie nory o 1 - 2 otworach wejściowych oraz komorą gniazdową i 1 -2 spiżarniami.
Po rewirze porusza się systemem szlaków komunikacyjnych prowadzących do miejsc żerowania. Szlaki umiejscowione są pod naturalną osłoną opadłych liści lub jeśli na powierzchni to wzdłuż naturalnych osłon.    
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, wzroku, słuchu, postawy ciała i dotyku. Wokaliza używana jest w momentach zagrożenia, agresji czy zalotów.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ale nie gardzi owadami i ich larwami. W skład jej diety wchodzą różnorodne orzechy, żołędzie, jagody i owoce, nasiona traw i roślin zielnych, korzonki, kłącza, bulwy i cebule. Zjada też korę drzew i krzewów oraz młode liście.
Część pokarmu gromadzi na gorsze okresy.
Sezon rozrodczy od wiosny do jesieni. System krycia poligamiczny lub monogamiczny.
Samica po ciąży trwającej około 20 - 25 dni rodzi 2 - 7 młodych w miocie ( średnio 3 - 4 ). W zależności od warunków pogodowych oraz pokarmowych 1 - 2 czasami 3 mioty w sezonie. 
Młode rodzą się częściowo porośnięte sierścią i mają zamknięte oczy. Po około 13 dniach otwierają oczy.  
Odstawienie następuje po 3 tygodniach od narodzin i wtedy też następuje rozproszenie potomstwa.
Samica broni potomstwa przed samcem, gdyż może dojść do kanibalizmu. Także inne samice mogą zagrażać młodym.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Dojrzałość płciową osiąga po 2 miesiącach od narodzin. Około 40 % młodych samic rozmnaża się jeszcze w tym samym roku, pozostałe po przezimowaniu.
Żyje około 24 miesięcy. 

Apodemus argenteus

Opisane podgatunki :
- Apodemus argenteus argenteus - ( Temminck, 1844 ) - Hokkaido, Honsiu, Kiusiu, Shikoku, Mt.Kiyosumi - synonim Apodemus geisha geisha 
- Apodemus argenteus celatus - Thomas, 1906 - wyspy Dogo i Oki - synonim  Apodemus geisha celatus - Micromys geisha celatus - Apodemus sylvaticus celatus 
- Apodemus argenteus geisha - ( Thomas, 1905 ) - Honsiu - synonim Apodemus geisha geisha - Micromys geisha - traktowany jako synonim Apodemus argenteus 
- Apodemus argenteus hokkaidi - Thomas, 1906 - Hokkaido - synonim Apodemus geisha hokkaidi - Micromys geisha hokkaidi  
- Apodemus argenteus sagax - Thomas, 1908 - wyspa Tsushima - synonim Apodemus geisha sagax - Apodemus sylvaticus sagax  
- Apodemus argenteus tanei - Kuroda, 1924 - północne wyspy Riukiu, grupa Osumi, Tanegashima - synonim Apodemus geisha tanei 
- Apodemus argenteus yakui - Thomas, 1906 - północne wyspy Riukiu, grupa Osumi, Yakushima - synonim Apodemus geisha yakui - Micromys geisha yakui 

Apodemus argenteus 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na powszechne występowanie oraz brak większych zagrożeń. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku gatunku aby kwalifikować go w bardziej zagrożonych kategoriach.
Apodemus argenteus preferuje dojrzałe liściaste lasy lub mieszane z przewagą drzew liściastych o bogatej warstwie opadłych na podłoże liści.
Wydaje się, iż w tego rodzaju siedliskach populacje są bardzo obfite.
Gatunek stanowi ważny składnik diety wieli miejscowych drapieżników.
Prawdopodobnie w czasie owocowania większej liczby drzew stanowiących jej pokarm populacje stają się liczniejsze.
W chwili obecnej brak jest większych zagrożeń dla gatunku jako całości.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.

Apodemus argenteus 

W niewoli - brak danych.




Myszarka japońska ( Apodemus speciosus ) - ( Temminck, 1844 ) -  gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Micromys speciosus ainu -  Thomas, 1906 - Apodemus ainu - Thomas, 1906.
Uwagi : dawniej zawierał Apodemus peninsulae i Apodemus latronom, które obecnie są samodzielnymi gatunkami.    


Występuje we wschodniej Azji - Wyspy Japońskie ( Hokkaido, Honsiu, Kiusiu i Sikoku,, jak również na wielu mniejszych wyspach - Kunashir, Rishiri i Okushiri, Notojima, Sado, Wyspy Izu - Oshima, Niijima, Shikine, Kozu i Miyake, Toshijima - prefektura Mie, Wyspy Oki - Dogo, Nishino, Nakano i Chiburi, Oshima - Wakayama Prefektura, Awaji, Shodo i Teshima - Kagawa Prefektura, Miyajima, Kurahashi, Nouke i Eda - Hiroszima Prefektura, Wyspy Geiyo - Oshima, Hakata, Omi, Ikuchi, Inno, Mukai, Takane i Osaki-Kamishima, Yashiro, Oshima i Nagashim - Yamaguchi Prefektura, Iki, Hirato, Wyspy Goto - Fukue i Nakadori, Tsushima, Otoko - Nagasaki Prefektura, Wyspy Amakusa - Kami, Shimo, Oyano, Yaku, Tane, Shimokoshiki, Wyspy Tokara. Endemit dla Japonii.

Zamieszkuje lasy, łąki, pola uprawne w tym pola ryżowe, obrzeża lasów, groble, obszary zarośli od poziomu morza do 2500 m n.p.m.

myszarka japońska ( Apodemus speciosus )

Aktywna w ciągu całego roku, wiosną i latem głównie po zmierzchu a jesienią i zimą także w ciągu dnia. Prowadzi samotny tryb życia lub w niewielkich grupach rodzinnych ( samica z młodymi ).
Prawdopodobnie grupa rodzinna wspólnie zimuje. 
Jest terytorialna, zakresy poszczególnych osobników nie przekraczają 150 metrów średnicy. Jest mało towarzyskim gatunkiem starającym się przegonić intruza ze swojego terytorium.
Na kryjówki wybiera naturalne zagłębienia wśród korzeni drzew, puste kłody, gęste krzewy, opuszczone nory innych gatunków. Kopie również samodzielnie płytkie nory w miękkim gruncie na głębokości około 8 - 18 cm. Nora posiada 1 - 2 otwory wejściowe oraz komorę gniazdową i 1 - 2 spiżarnie. Na okres zimowy nora jest pogłębiana i może sięgać nawet do 40 - 50 cm od powierzchni gruntu. Komora gniazdowa wyścielana jest suchą trawą.
Po rewirze porusza się systemem szlaków komunikacyjnych prowadzących do miejsc żerowania. Część szlaków przebiega pod opadłymi liśćmi lub pod naturalnymi osłonami.
Myszarka japońska dobrze się wspina ale nie przebywa zbyt długo na drzewach czy krzewach. Jest też dobrym pływakiem. W chwilach zagrożenia, ucieka skacząc tylko na tylnych łapach, które są nieco wydłużone, choć nie jest to  czysto skaczący gatunek.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, postawy ciała i dotyku. Wokaliza jest używana w momentach agresji, zagrożenia lub zalotów. Zmysł powonienia jest bardzo rozwinięty, a te gatunek może wykryć dokładną lokalizację zakopanych nasion bez konieczności kopania losowo na ogólnej powierzchni rewiru. 
Odżywia się korzeniami, kłączami, bulwami, cebulami, nasionami traw i roślin zielnych, owocami, orzechami, trawami, jagodami i owocami oraz owadami.   
Apodemus speciosus jest ważnym środkiem transportu i zagrzebywania nasion drzew. Jej wpływ na lasy ma zarówno pozytywne jak i negatywne aspekty.
Sezon rozrodczy od marca do października. System krycia poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia. Okres ciąży samicy trwa około 23 dni z rozpiętością od 21 - 26 dni. 
Samica rodzi 3 - 8 młodych w miocie ( średnio 4 - 6 ). 2 - 3 mioty w sezonie rzadziej 4. Młode po urodzeniu są porośnięte niewielką sierścią, mają zamknięte oczy i ważą około 2,5 grama. Po 18 dniach od narodzin otwierają oczy i są już całkowicie porośnięte sierścią. W tym okresie przypominają miniatury dorosłych osobników. Odstawienie następuje po 3 tygodniu od narodzin i rodzina rozpada się. Jedynie młode z ostatniego miotu w sezonie mogą zimować z samicą.
Dojrzałość płciową uzyskują w wieku około 8 tygodni.   
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem. Samica chroni młode przed samcem aby nie doszło do kanibalizmu oraz przed innymi samicami.
Żyje około 12 - 24 miesięcy.

Apodemus speciosus 

Opisane podgatunki :
- Apodemus speciosus ainu - Thomas, 1906 - Hokkaido, południowe Kuryle - północno-wschodnia azjatycka Rosja, Sachalin Oblast - synonim Apodemus ainu - Micromys speciosus ainu - na liście gatunków w jakiejś taksonomii
- Apodemus speciosus dorsalis - Kuroda, 1924 - północne Wyspy Riukiu - grupa Osumi - Yakushima
- Apodemus speciosus insperatus - Kuroda, 1938 - północne Wyspy Riukiu, Wyspy Oshima - Wyspy Amami 
- Apodemus speciosus miyakensis - Imaizumi, 1969 - Honsiu, Miyake, wyspa Seven w Wyspach Izu - synonim Apodemus miyakensis - na liście gatunków w jakiejś taksonomii - w Japonii ujęta w Załaczniku C 
- Apodemus speciosus navigator - Thomas, 1906 - Honsiu, Wyspy Dogo, Wyspy Oki i Kunashir w Wyspach Kurylskich - północno-wschodnia azjatycka Rosja, Sachalin Oblast - synonim Apodemus navigator - Micromys speciosus navigator - może być synonimem Apodemus speciosus ale częściej na liście gatunków  
- Apodemus speciosus sadoensis - Tokuda, 1941 - wyspa Sado 
- Apodemus speciosus speciosus - ( Temminck, 1844 ) - Honsiu, Kiusiu, Shikoku, Tsushima 
- Apodemus speciosus tusimaensis - Tokuda, 1939 - wyspa Tsushima - synonim Apodemus navigator tusimaensis

Apodemus speciosus 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na powszechne występowanie, bardzo elastyczny, zamieszkujący wiele różnorodnych siedlisk oraz nie ma obecnie żadnych zagrożeń. Nie istnieje w chwili obecnej żadna istotna przesłanka mogąca spowodować na tyle szybki spadek gatunku aby go kwalifikować w bardziej zagrożonych kategoriach.
Takson ten został po raz pierwszy opisany naukowo w 1844 roku przez C.J. Temmincka. Badania DNA mitochondrialnego i cytochromu b wskazują, że ten gatunek oraz myszarka koreańska ( Apodemus peninsulae ), z którą występuje sympatrycznie na Hokkaido, oddzieliły się od innych myszarek w trakcie jednej z radiacji rodzaju. Skamieniałości tego gatunku są znajdowane w Japonii w osadach środkowego plejstocenu.
Nazwa rodzajowa pochodzi od greckiego słowa apodemos – „poza domem, za progiem”. Epitet gatunkowy speciosus oznacza „piękny, okazały ". 
Uważa się iż wielkość populacji jest bardzo wysoka.
Gatunek jest bardzo elastyczny względem siedlisk.
W chwili obecnej nie ma wyraźnych zagrożeń dla tego gatunku.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.

Apodemus speciosus 

Apodemus speciosus 

W niewoli - brak danych.

Opracowano na podstawie :

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych