Gundia zwyczajna ( Ctenodactylus gundi ) Rothmann, 1776 - gryzoń z rodziny Ctenodactylidae, z nadrodziny Ctenodactyloidea. Synonimy : - arabicus ( Shaw, 1801 ) ; - massonii Gray, 1830 ; - typicus A.Smith, 1834 ;
Uwagi : recenzja W.George ( 1979a ).
Występuje w Afryce Północnej ( w południowo-wschodnim Maroku, północnej Algierii, Tunezji i Libii ).
Zamieszkuje pustynne krzewy, pustynie żwirowe, pustynne obszary skaliste ( klify śródlądowe, szczyty górskie, stoki, rumowiska skalne, piargi ) od 230 - 2900 m n.p.m.
gundia zwyczajna ( Ctenodactylus gundi ) - samica z młodym - zoo Wrocław
Aktywna w ciągu całego roku, głównie w ciągu dnia.
Żyje w małych grupach rodzinnych od 3 do 11 osobników dorosłych, w tym do 3 samców. Często tworzą grupy o różnej gęstości w zależności od dostępności pokarmu i terenu. W obrębie grupy terytoria rodzinne zajmowane są przez samce, samice i nieletnie osobniki lub przez kilka samic i potomstwo.
Grupa zajmuje wspólne terytorium, które jest oznaczone i bronione.
Wielkość rewiru grupy to kilka m2 do 3 km2.
Na kryjówki wybierają szczeliny skalne, groty i jaskinie, rumowiska skalne czy zagłębienia pod dużymi kamieniami lub głazami. Są to zwykle tymczasowe schronienia. Charakterystyczne jest, że schronisko utrzymuje ciepło w ciągu dnia przez zimną noc i pozostaje chłodny w upalny dzień. Zimą osobniki układają się jeden na drugim, aby utrzymać ciepło. Młode są chronione przez samicę przed zmiażdżeniem lub owinięte miękkim futrem z tyłu szyi.
Gatunek nie zakopuje się i wydaje się być gorzej przystosowany do warunków pustynnych niż Ctenodactylus vali lub Felovia vae.
Długość ciała i tułowia to 160 - 200 mm, ogon mały długości około 10 - 20 mm.
Gatunek ma krótkie nogi, płaskie uszy, duże oczy i długie wibrysy.
Ciało ma zwarte, w wyglądzie zewnętrznym przypominają kawie ( świnkę morską ). Ich futerko na wietrze wygląda jak puch w proszku.
Stopy mają cztery palce, dwa wewnętrzne palce tylnej łapki mają grzebieniowe włosie, które wyróżnia się na tle ciemnych pazurów. Pazury nie są powiększone, ale mimo to są bardzo ostre.
Czaszka jest szeroka z tyłu. Ma proste podniebienie. Zęby policzkowe są pozbawione korzeni ( stale rosną ) i mają następującą formułę dentystyczną: 1/1 0/0 1-2 / 1-2 / 3/3 X2 = 20 lub 24.
Samica ma cztery sutki : dwa boczne i dwa piersiowe.
Gatunek dobrze się wspina. Na pochyłych powierzchniach dociska ciało do ściany i wykorzystuje najmniejsze nieregularności w przeszkodzie, aby wznieść się prawie prostopadle do góry.
Żerowanie na duże odległości generuje ciepło ciała, które może być niebezpieczne w upalny dzień na pustyni. Zazwyczaj żeruje w dużej odległości ze względu na niedobór pokarmu dostępnego w jego pustynnych siedliskach. Może żerować do 1 km rano.
Inną wspólną cechą gatunku jest to, że szybko drapie się w zad kolistym ruchem grzebieniowymi włosami na stopach.
Gatunek opala się wczesnym rankiem, aż temperatura wzrośnie powyżej 20 ° C ( 68 ° F ), a następnie zaczyna żerować. Po szybkim spożyciu pokarmu spłaszcza się ponownie na ciepłych skałach. W ten sposób wykorzystuje słońce, aby utrzymać swoje ciało w cieple i przyspieszyć trawienie. Zanim temperatura osiągnie 32 ° C, gundia chroni się w cieniu skał i nie wychodzi ponownie, dopóki temperatura nie spadnie po południu.
Do komunikacji wykorzystuje sygnały chemiczne, słuch, wzrok, węch i postawę ciała. Wykorzystuje również wokalizę wydając dźwięk ćwierkania. W suchym pustynnym powietrzu i na skalistym terenie ich niskie dźwięki alarmowe dobrze się sprawdzają. Zaskoczona wali też tylnymi łapami. Po usłyszeniu ostrzeżenia osobniki z grupy wymykają się pod skały aby nie narażać drogi ucieczki. W rzeczywistości gundia jest w stanie spłaszczyć żebra, aby wcisnąć się w szczelinę w skałach.
Dieta gatunku składa się z różnorodnej roślinności. Liście, łodygi, kwiaty i nasiona prawie każdej rośliny pustynnej ( w tym traw i akacji ) są wykorzystywane jako pokarm. Regularne żerowanie jest niezbędne, ponieważ gundia nie przechowuje żywności. Gdy konieczne są długie wyprawy żerujące, naprzemiennie karmi się na słońcu i ochładza w cieniu. W warunkach skrajnej suszy żywi się o świcie, gdy rośliny zawierają najwięcej wilgoci.
Co ciekawe, gatunek nie pije. Większość pobieranej wody czerpie z roślin, które zjada ( Macdonald, 1984; Walker, 1975 ). Nerki mają długie kanaliki do wchłaniania wody, a mocz może zostać skoncentrowany, jeśli rośliny całkowicie wyschną. Jest to jednak reakcja nadzwyczajna i może być utrzymana tylko przez ograniczony czas ( Macdonald, 1984 ).
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale preferowany jest sezonowo od listopada do kwietnia. System krycia poligamiczny.
Okres ciąży to około 40 dni. Samica rodzi od 1 do 4 młodych w miocie ( średnio 2 ). 2 mioty w roku. Młode rodzą się bardzo dobrze rozwinięte w pełnym futerku i z otwartymi oczami. Już po paru godzinach od narodzin towarzyszą samicy w czasie żerowania. Często też są szybko przyzwyczajane do stałego pokarmu. Samica przeżute rośliny zwraca i nakłania młode do zjadania ich. Całkowite odstawienie następuje po czterech tygodniach od narodzin.
Odstawienie prawdopodobnie następuje wkrótce po urodzeniu, ponieważ samica ma mało mleka do stracenia w suchym upale pustyni ( Macdonald, 1984 ).
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku około 3 - 6 miesięcy.
Długość życia w warunkach naturalnych to około 3 - 4 lat. W warunkach wiwaryjnych 5 lat i 9 miesięcy przeżył samiec w berlińskim zoo.
Ctenodactylus gundi - zoo Budapeszt
Nie opisano żadnych podgatunków.
Gatunek uznawany jako najmniejszej troski, istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach. Handel międzynarodowy nie jest regulowany przez CITES.
Gundia została po raz pierwszy naukowo opisana w 1776 roku przez szwedzkiego lekarza i studenta Linné Görana Rothmana jako Mus gundi. Obecny rodzaj Ctenodactylus został wprowadzony w 1830 roku przez Johna Edwarda Greya z British Museum w Londynie.
Klasyfikacja taksonomiczna palca grzebieniowego zmieniła się kilkakrotnie w ostatnich latach : W życiu zwierząt Grzimka jest on przydzielany krewnym wiewiórkokształtnych, a następnie krewnym jeżozwierza. W 1997 McKenna i Bell stworzyli własne zgłoszenie, Sciuravida. Jednak w 2007 r. Thomas Martin z Uniwersytetu w Bonn stwierdził, że nie ma podstaw do Sciuravida na podstawie badania szkliwa. Ostatnie słowo dotyczące taksonomii gundii prawdopodobnie nie zostało jeszcze wypowiedziane.
Gundia może potencjalnie niszczyć pola uprawne i ogrody w miejscach gdzie ich zasięg pokrywa się z ludzkim środowiskiem życia.
Wiadomo, że niektóre plemiona arabskie polują na gundie dla pożywienia w godzinach przed zmierzchem ( Walker, 1975 ). Zmierzch, we wspólnej mowie Arabów zamieszkujących region, nazywa się „godziną, kiedy wychodzi gundia” ( Walker, 1975 ).
Gatunkowi brakuje twardej pomarańczowej emalii na zewnętrznych powierzchniach siekaczy ( Macdonald, 1984 ).
W 1908 r. dwóch francuskich lekarzy wyizolowało pierwotniaka pasożyta, o którym wiadomo, że występuje prawie u każdego ssaka w śledzionie.
Nazwali go Toxoplasma gondii ( Macdonald, 1984 ), czynnik wywołujący toksoplazmozę. Głównym gospodarzem Toxoplasma gondii jest kot.
Naturalne zakażenie północnoafrykańskich gundii (Ctenodactylus gundi) przez Leishmania tropica w centrum zainteresowania skórnej leiszmaniozy w Tunezji Południowo-Wschodniej
Gatunek został zarejestrowany z Eastern Atlas National Park w Maroku i prawdopodobnie występuje na innych obszarach chronionych.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi.
rycina - gundia zwyczajna ( Ctenodactylus gundi )
W niewoli.
Gatunek jest trzymany w około 30 europejskich ogrodach zoologicznych, z czego około jedna trzecia znajduje się w krajach niemieckojęzycznych.
Zwierzęta założycielskie obecnego stada zostały sprowadzone w 1995 r. z Parku Narodowego Bou Hedma, a w 2007 r. z Parku Narodowego Dghoumès, oba w Tunezji. European Stud Book ( ESB ), która istnieje od 2009 roku, jest zarządzana w Aquazoo Düsseldorf.
Minimalne wymagania dotyczące wybiegów : badanie BMEL ssaków 2014 określa dla pary pomieszczenia dla zwierząt o minimalnej powierzchni 1,5 m² i minimalnej wysokości 1,2 m, dla każdego dodatkowego zwierzęcia o 0,5 m2 większej powierzchni. Wysokość pomieszczenia sama w sobie nie jest interesująca. Wymiary określone w raporcie są zgodne z najlepszymi wytycznymi EAZA. Jako wymagalne minimum wysokości 1,2 m nie jest wymagana, 1 m jest w pełni wystarczający i może być tolerowany w istniejących systemach.
Rekord wieku 5 lat i 9 miesięcy osiągnięty przez samca trzymanego w berlińskim zoo.
rycina - Ctenodactylus gundi - czaszka widok boczny
rycina - Ctenodactylus gundi - czaszka widok dolny
Gundia berberyjska ( Ctenodactylus vali ) Thomas, 1902 - gryzoń z rodziny Ctenodactylidae, z nadrodziny Ctenodactyloidea.
Uwagi : Ranck ( 1968: 253 ) i Corbet ( 1978: 160 ) włączyli vali do gundi, ale George ( 1982 ) oraz Corbet i Hill ( 1991 ) wymienili oba jako odrębne gatunki.
Występuje w Afryce Północnej - Algieria, Libia, Maroko, - oraz również w obszarach półpustynnych na południowych zboczach Atlasu Saharyjskiego w Algierii i południowo-wschodniej Maroku do 1000 m n.p.m.
Zamieszkuje obszary skaliste ( klify śródlądowe, szczyty górskie, rumowiska skalne, groty i jaskinie, duże głazy i kamienie, szczeliny skalne, itp. ), krzewy i zarośla, obszary półpustynne, roślinność pustynną, tereny porośnięte makchią.
gundia berberyjska ( Ctenodactylus vali )
Aktywna przez cały rok, głównie dobowo. Aktywność o wschodzie słońca i wczesnym rankiem, odpoczywa w najgorętszej porze dnia i jest znów aktywna po południu przed zachodem słońca, chociaż czasami jest aktywna krótko po zachodzie słońca.
Żyje bardziej samotnie a samce i samice spotykają się częściej w sezonie rozrodczym.
Brak danych czy jest terytorialna czy nie. Ewentualna wielkość rewiru osobniczego nie jest znana.
Na kryjówki wybierają szczeliny skalne, groty i jaskinie, rumowiska skalne czy zagłębienia pod dużymi kamieniami lub głazami. Prawdopodobnie kryjówki te są tymczasowe. Osobniki przenoszą się często z kryjówki do kryjówki. Zamieszkuje bardziej suchsze regiony pustynne niż Ctenodactylus gundi.
Najbardziej aktywna w temperaturach od 25 do 30 ° C . W ciągu dnia nieśmiała, zręcznie wspina się po skałach i siedzi na półkach, aby się opalać. Jeśli temperatura staje się zbyt wysoka, spłaszcza się na chłodnych powierzchniach skalnych lub wycofuje się do szczelin. Nie kopie nor i nie buduje gniazd, ale chroni się w skałach i jaskiniach w nocy oraz w chłodne, mokre lub wietrzne dni.
Ciało dorosłego osobnika ma od 16 do 24 cm, a krótki, puszysty ogon od 1 do 5 cm. Masa ciała dorosłego osobnika : 170 g.
Futro jest gęste, miękkie i jedwabiste, w kolorze od szarego do jasnobrązowego.
Oczyszcza się za pomocą grzebieniowatych włosów tylnych łap.
Żeruje na duże odległości, które może być niebezpieczne w upalny dzień na pustyni. Zazwyczaj żeruje w dużej odległości ze względu na niedobór pokarmu dostępnego w pustynnych siedliskach. Może żerować do 1 km od tymczasowych kryjówek.
Do komunikacji wykorzystuje sygnały chemiczne, słuch, wzrok, węch i postawę ciała. Wykorzystuje również wokalizę wydając dźwięk ćwierkania. W suchym pustynnym powietrzu i na skalistym terenie ich niskie dźwięki alarmowe dobrze się sprawdzają. Zaskoczona wali też tylnymi łapami lub szczęka zębami.
Gatunek jest głównie roślinożerny. W skład jego diety wchodzą nasiona, liście, kwiaty i łodygi roślin. Zapewniają one gatunkowi zarówno pokarm jak i wodę. Żaden pokarm nie jest przechowywany i nie jest gromadzona tkanka tłuszczowa ani nie zapada w sen zimowy.
Sezon rozrodczy od listopada do stycznia lub od marca do kwietnia. Samica zajmuje najlepsze miejsce, w którym urodzi młode. Kilku samców może próbować dołączyć do samicy. Samica kopuluje z kilkoma samcami, ale tylko jeden samiec odniesie sukces. Okres zapoznawczy jest konieczny, aby samiec został zaakceptowany przez samicę. System krycia poligamiczny.
Okres ciąży to 55 - 56 dni. Samica rodzi 1 - 2 młode w miocie. Dwa lub trzy mioty w roku.
Młode rodzą się bardzo dobrze rozwinięte w pełnym futerku i z otwartymi oczami. Już po paru godzinach od narodzin towarzyszą samicy w czasie żerowania. Często też są szybko przyzwyczajane do stałego pokarmu. Samica przeżute rośliny zwraca i nakłania młode do zjadania ich. Całkowite odstawienie następuje po czterech tygodniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku około 3 - 6 miesięcy.
Długość życia w warunkach naturalnych to około 3 - 4 lat.
Nie opisano żadnych podgatunków.
Ctenodactylus vali
Gatunek opisany jako brak danych. Wielkość populacji jest nie znana.
W Maroku jest mniej liczna niż dość powszechne Ctenodactylus gundi, ale główna część tego zakresu populacji znajduje się w Algierii, gdzie nie ma informacji na temat liczebności populacji. Brak dostępnych informacji na temat liczebności tego gatunku w Libii.
Gundia berberyjska jest parapatryczna z gundią zwyczajną na zachodnim krańcu Atlasu Saharyjskiego oraz w południowo-wschodniej części Maroka. Parapatryczność to występowanie populacji na sąsiadujących obszarach, bez nakładania się na siebie ich zasięgów. W siedliskach półpustynnych wysoce zorganizowane zajęcie przestrzeni przez gundię zwyczajną uniemożliwia jakiekolwiek rozszerzenie zasięgu geograficznego gundii berberyjskiej na zachód.
Gundia berberyjska jest jednak zdolna do szybkiej kolonizacji miejsc pozostawionych pustym przez gundię zwyczajną po okresie ciężkiej suszy ( Gouat, 1988b ).
Typowa lokalizacja : Libia, „Wadi Bey”, północny zachód od Bonjem, Trypolis.
Zasadniczo rzadko rozmieszczona, ale wysoką gęstość można zaobserwować w sprzyjających warunkach klimatycznych w okresie hodowlanym ( np. 18 osobników / ha; George 1981a ).
Obecne rozmieszczenie gundii berberyjskiej w dwóch odizolowanych obszarach najlepiej tłumaczy konkurencję z gundią zwyczajną i wahania klimatu na Saharze.
Ogólna anatomia okazów schwytanych w Algierii i wewnętrzna architektura muskulatury szczęki zostały zbadane za pomocą sekcji. Opisane są następujące mięśnie: skroniowy, żwaczy, pterygoidów, digastryczny, myloohydoidalny, geniohyoidalny i poprzeczny żuchwowy.
Mięśnie kompleksu zygomasseterycznego wykazują silny rozwój z histrykomorficznym typem czaszki. Mięśnie skroniowe są podzielone na trzy części. Mięśnie digastryczne są typu histrykomorficznego. Opis aparatu do żucia Ctenodactylus vali oferuje rzadką okazję do oceny zmian morfologicznych aparatu do żucia w obrębie Ctenohystrica.
Nie wiadomo, aby gatunek występował na obszarach chronionych.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi.
W niewoli.
Rzadziej spotykany niż gundia zwyczajna.
W niewoli reprodukcja przebiegała pomyślnie w grupach złożonych z jednej samicy i 2 - 3 samców ( Grenot 1973 ). Samiec rozwija hierarchię ( George 1978b ).
W niewoli konfrontacja między nieznanymi zwierzętami może spowodować śmierć intruza ( Grenot 1973, Gouat 1988b ).
Może dożyć do około 5 lat.
Felowia szczelinowa ( Felovia vae ) Lataste, 1886 - gryzoń z rodziny Ctenodactylidae, z nadrodziny Ctenodactyloidea.
Występuje w zachodniej Afryce, region Sahelu ( Senegal, Mali i Mauretania ).
Zamieszkuje suchą sawannę, krzewy i zarośla, obszary skaliste - klify, szczyty górskie, rumowiska skalne, krawędzie Hamady - pustyni kamienistej. Zarejestrowana też ze skraju bardzo suchego lasu tropikalnego ( George 1974 ).
felowia szczelinowa ( Felovia vae ) - osobnik pijący wodę z basenu skalnego
Aktywna w ciągu całego roku, szczyt aktywności głównie wcześnie rano i późnym popołudniem.
Żyje samotnie lub grupach rodzinnych ( samica i młode ), niedaleko innej grupy rodzinnej.
Prawdopodobnie jest terytorialna, ale zakresy rewirów osobniczych nie są znane.
Na kryjówki wybiera szczeliny skalne, zagłębienia pod kamieniami lub głazami, jaskinie, zagłębienia pod krzewami czy w zaroślach. Prawdopodobieństwo występowania gatunku wzrasta wraz z bliskością basenów skalnych ( gueltas ) ( Vale i in. 2012 ).
Długość głowy i tułowia to 179 ( w zakresie 169 -190 ) mm, długość ogona to 73 ( w zakresie 67 - 80 ) mm, długość tylnej stopy to 33,6 ( w zakresie 31 - 37 ) mm, waga - 185,8 g.
Do komunikacji wykorzystuje sygnały chemiczne, słuch, wzrok, węch i postawę ciała. Brak danych czy wykorzystuje również wokalizę. Prawdopodobnie zaskoczona wali tylnymi łapami lub szczęka zębami, ale nie jest to do końca pewne.
Gatunek jest głównie roślinożerny. W skład jego diety wchodzą nasiona, liście, kwiaty i łodygi roślin. Korzysta z basenów skalnych wypełnionych wodą w celu napicia się.
Sezon rozrodczy od początku października do listopada. System krycia prawdopodobnie poligamiczny ale nie wykluczona monogamia.
Okres ciąży to około 55 - 56 dni. Samica rodzi w połowie grudnia lub w styczniu jedno młode. W niewoli cztery mioty w roku.
Młode rodzi się bardzo dobrze rozwinięte w pełnym futerku i z otwartymi oczami. Już po paru godzinach od narodzin towarzyszy samicy w czasie żerowania. Często też jest szybko przyzwyczajane do stałego pokarmu. Samica przeżute rośliny zwraca i nakłania młode do zjadania ich. Całkowite odstawienie następuje po czterech tygodniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku około 3 - 6 miesięcy.
Długość życia w warunkach naturalnych to około 3 - 4 lat.
Nie opisano żadnych podgatunków.
Gatunek uznawany jako najmniejszej troski, ale może być podatny na utratę siedlisk spowodowaną przez człowieka, globalne ocieplenie i klęski żywiołowe, takie jak susza, z uwagi na zależność od dostępności wody.
Felovia vae została uznana za zagrożoną wylesianiem i pustynnieniem ( Schlitter 1989, Amori i Gippoliti 2003 ) oraz afrykańskim gryzoniem o szczególnym znaczeniu dla ochrony ( Schlitter 1989 ). Prawdopodobnie nastąpił spadek jakości siedlisk w wyniku poważnych susz, które dotknęły region Sahelu od lat 70 - tych XX wieku ( Ahmed i in. 2008, Mahé i Paturel 2009 ), powodując miejscowe wyginięcie innych kręgowców ( Trape 2009 ). Ponadto zmiany dostępności odpowiednich siedlisk mogą również wystąpić w przyszłości w wyniku prognozowanych zmian klimatycznych dla tego regionu ( Brooks 2004, Held i in. 2005 ).
Modele ekologiczne przewidziały, że Felovia vae występuje częściej na obszarach o dużym nachyleniu i blisko gueltas, nagich obszarów i skalistych pustyń. Dokładnie wyskalowane modele ekologiczne sugerują osiem odpowiednich obszarów siedliskowych, reprezentujących rozdrobnione subpopulacje zlokalizowane w górach Mauretanii oraz w regionach Bafing, Felou, Nioro i Yelimane w Mali.
Liczebność osobnicza w wybranych miejscowościach wynosi do 25 osobników / ha ( George, 1981a ).
Nie wiadomo, czy gatunek ten występuje na obszarach chronionych.
Nie jest objęta żadnymi działaniami ochronnymi w swoim zakresie występowania.
Potrzebne są dalsze badania głównie dotyczące wpływu zmian klimatycznych na siedlisko oraz na gatunek.
W niewoli - brak danych.
Jedyna informacja to iż, samica urodziła cztery mioty, z których każde miało jedno młode.
Gundiarka górska ( Massoutiera mzabi ) Lataste, 1881 - gryzoń z rodziny Ctenodactylidae, z nadrodziny Ctenodactyloidea.
Występuje w Afryce - w środkowej części pustyni Sahary - w Algierii, w północnym Nigrze, w północno-zachodnim Czadzie, w północno-wschodnim Mali i w południowo-zachodniej Libii.
Zamieszkuje obszary skaliste - klify, szczyty, rumowiska skalne, piargi, siedliska pustynne i półpustynne porośnięte niewysoką roślinnością do wysokości 2400 m n.p.m.
gundiarka górska ( Massoutiera mzabi )
Aktywna w ciągu dnia, noc spędza w kryjówce. Szczyt aktywności po wschodzie słońca i w godzinach poźnopopołudniowych.
Żyje w niewielkich grupach rodzinnych do 10 osobników, wszystkie osobniki są spokrewnione ze sobą i utrzymują bliskie więzi społeczne. Samice, pomagają innym samicom w okresie ciąży i podczas porodu. Istnieją dane o zachowaniach agresywnych między samcami z różnych grup i między samcami z tej samej grupy.
Sąsiednie grupy nie mają wyraźnych granic terytorialnych, ponieważ nie zauważono, aby osobnik został wypędzony z określonego obszaru.
Na kryjówki wybiera głównie szczeliny i naturalne pęknięcia w skałach, zagłębienia pod kamieniami czy głazami, rumowiska skalne.
Idealne miejsce do życia zapewnia stałe lub tymczasowe schronienie i często umożliwia łatwy dostęp do bezpośredniego światła słonecznego podczas codziennego opalania.
Gatunek nie kopie nor ani nie buduje żadnego rodzaju gniazda. Szuka schronienia w naturalnie skalistych krajobrazach.
Brak wyraźnych różnic morfologicznych między samcami i samicami, z wyjątkiem faktu, że dorosła samica jest zwykle nieco cięższa niż dorosły samiec.
Średnia długość głowy i ciała wynosi 170 - 240 mm, średnia długość ogona to 35 mm.
Ubarwienie koloru kremowego z żółtymi i brązowymi odcieniami. Ma długie i grube futro, które służy jako dobra ochrona przed mroźnymi zimami pustyni Sahary. Gatunek ma krępe ciało i płaską, solidną czaszkę.
Ich długie, szczeciniaste wibrysy, służą jako narządy zmysłów w ciemności. Uszy są małe, okrągłe, nieruchome i leżą płasko na głowie. Frędzle włosów zakrywają ucho wewnętrzne, aby zablokować dostanie się piasku do przewodu słuchowego.
Ma potężne kończyny. Dno ich stóp jest bezwłose i wyściełane gęstą wyściółką przypominającą poduszkę, która przylega do skały i jest odporna na ekstremalne ciepło. Każda stopa ma cztery palce z ostrymi i spiczastymi pazurami, które są idealne do wspinania się w szczelinach skał. Szczeciny znajdują się nad pazurami, aby dodatkowo pomóc zwierzęciu w kopaniu w piasku. Grzebienie z włosia, służące do pielęgnacji sierści, znajdują się na dwóch wewnętrznych palcach tylnych stóp.
Samica ma dwie pary sutków.
Gatunek noc spędza w schronieniu szczelin skalnych. Dzień spędza na poszukiwaniu pokarmu, pielęgnacji, opalaniu się i zabawie.
Kiedy temperatura jest bardzo wysoka, Massoutiera mzabi pozostaje nieaktywna przez większą część dnia. Aktywność zaczyna się o wschodzie słońca, znacznie maleje do południa i wznawia o godzinie 17:00. Gdy jest zimno lub mokro, gatunek może w ogóle nie wyjść ze schronień. Chociaż może wytrzymać temperatury powyżej 40 stopni Celsjusza, rzadko są widoczne na zewnątrz, gdy temperatura wzrasta powyżej 35 stopni Celsjusza lub spada poniżej 10 stopni Celsjusza.
Spędza znaczną ilość czasu zajmując się pielęgnacją futra. Używa grzebieni z włosia na tylnych łapach, aby poluzować i czesać długie i grube futro. Osobnik gładzi swoje ciało jedną tylną nogą, balansując na pozostałych trzech nogach.
Gatunek znaczną część dnia poświęca również opalaniu się. Podczas opalania leży płasko na brzuchu. Woli opalać się w temperaturach powyżej 20 stopni Celsjusza. Zaobserwowano również, że spoczywają na skałach, które są nadal ogrzewane od słońca.
W konfrontacji z drapieżnikiem ( węże, jaszczurki ) Massoutiera mzabi przechodzi w stan podobny do transu. Leży nieruchomo na boku z wyciągniętymi nogami i przestaje oddychać nawet na minutę. Z półotwartym pyszczkiem i szeroko otwartymi oczami wydaje się martwa. Po dwóch lub trzech minutach stan sztywności powoli zanika, przywraca się normalny stan oddychania i osobnik ucieka.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, wzroku, słuchu, węchu, postawy ciała. Wokaliza używana jest jako sygnał alarmowy, to krótki ćwierkający gwizdek.
Gatunek jest wyłącznie roślinożerny. Jej dieta składa się z liści, łodyg, nasion, traw i ziół. Zjada materiał roślinny bezpośrednio z ziemi. Pije wodę regularnie, ale jej spożycie jest ogólnie niskie. Wyrównuje to poprzez odżywianie się różnymi roślinami o wysokiej zawartości wody.
Sezon rozrodczy pod koniec roku. System krycia nie jest znany ale prawdopodobnie monogamiczny.
Okres ciąży to około 69 - 79 dni. Narodziny młodych są zwykle w pierwszej połowie roku. Zazwyczaj rodzi się jeden miot składający się z dwóch lub trzech młodych. Jednak badacze informują iż ma dwa mioty w roku.
Młode rodzą się w pełni rozwinięte. Ich oczy i uszy są otwarte od urodzenia, a ich ciała są w pełni porośnięte futerkiem. Potomstwo waży około 20 - 21 gramów i ma 7 - 8 cm długości od głowy do ogona.
W ciągu godziny od narodzin młode zaczynają wędrować i opalać się. Rosną szybko i osiągają wagę osobnika dorosłego po trzech miesiącach. Średni okres odsadzenia wynosi od 3 - 6 tygodni.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Gatunek osiąga dojrzałość płciową w wieku 8 - 12 miesięcy. Średni cykl rujowy u samicy to 24,9 dnia.
Długość życia to 2 - 3 lata.
Massoutiera mzabi w szczelinie skalnej
Nie opisano żadnych podgatunków.
Gatunek uznawany jako najmniejszej troski, prawdopodobnie posiada dość duże populacje i brak wyraźnych zagrożeń aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Brak jest zarejestrowanych szacunków, ile osobników tego gatunku obecnie istnieje w swoim siedlisku. Niewiele wiadomo o populacji tego gatunku, ale ogólnie uważa się, że jest dość powszechny w całym jego zasięgu. Kolonie są najwyraźniej szeroko rozproszone, a gęstość osobnicza wynosi poniżej 1 osobnika / hektar ( Nowak 1999 ).
Gatunek jest ograniczony do Afryki Północnej i zwykle zamieszkuje odległe miejsca, takie jak szczeliny w skałach i górach. Dlatego nie wydaje się, aby był zagrożony byłby utratą siedlisk ( Dieterlen, 1993 ).
Massoutiera mzabi jest na ogół ograniczona do siedlisk pustynnych lub półpustynnych. Dlatego jest mało prawdopodobne, aby przyczyniały się do jakichkolwiek poważnych problemów rolniczych ( lub innych ), które mogłyby mieć negatywny wpływ na ludzi ( Freye, 1975; Nowak, 1999 ).
Według Kowalski i Rzebik-Kowalska ( 1991 ) teren, na którym występuje gatunek, zazwyczaj ma stosunkowo bogatą roślinność, która rozwija się w miejscach, w których woda gromadzi się podczas opadów.
Nie ma udokumentowanych dowodów na to, że Massoutiera mzabi przynosi korzyści ludziom jako źródło pożywienia lub w handlu futrami ( Freye, 1975 ).
Gatunek jest rejestrowany z wielu obszarów chronionych, w tym z ogromnego Hoggar - Massif National Park, Algieria.
Potrzebne są dalsze badania dotyczące gęstość osobniczej, wpływu zmian klimatycznych na gatunek czy ekologii.
Massoutiera mzabi
W niewoli - brak danych.
Gundianowiec somalijski ( Pectinator spekei ) Blyth, 1856 - gryzoń z rodziny Ctenodactylidae, z nadrodziny Ctenodactyloidea. Synonimy : Pectinator spekei meridionalis, Pectinator spekei legerae.
Występuje w Afryce północno-wschodniej ( Dżibuti, Erytrea, Etiopia, Somali ).
Zamieszkuje skaliste klify, szczyty górskie, stoki, rumowiska skalne, obszary skaliste porośnięte rzadkimi krzewami i zaroślami lub łąkami na obszarach pustynnych i półpustynnych do wysokości 1200 m n.p.m.
gundianowiec somalijski ( Pectinator spekei )
Aktywny w ciągu całego roku, głownie w ciągu dnia. Szczyt aktywności w godzinach wczesnoporannych i późnopopołudniowych.
Prawdopodobnie żyje w małych grupach rodzinnych.
Na kryjówki wybiera szczeliny skalne, zagłębienia pod głazami lub kamieniami, rumowiska skalne często w pobliżu góralków skalnych ( Procavia capensis ).
Nie wiadomo czy gatunek jest terytorialny.
Długość głowy i tułowia - 175,2 mm w zakresie 165 - 190 ; długość ogona 65 mm w zakresie 48 - 90 ; długość tylnej stopy 35 m w zakresie 34 - 36.
Waga to 178 g.
Futerko jest gęste, krótkie i miękkie w dotyku, na grzbiecie ma kolor piaskowy, mieniący się czernią, blaknie on do brzoskwiniowego. Włosy mają jasnoszare lub białe podstawy, dzięki czemu osobnik ma lekki wygląd. Stopy są białawe od strony grzbietu z czterema palcami i ostrymi pazurami oraz rzędem sztywnych włosów na końcach. Te włosy są szczególnie długie i kruche, a palce tylnych łap kryją pazury.
Uszy są małe i przylegają do głowy, z opaską wokół białych włosów.
Pierścień oka, jeśli jest obecny, jest niewyraźny. Ogon jest krótko pokryty pierzastymi włosami z ciemną lub czarną końcówką ( której końce mogą być białe ).
Samica posiada dwie pary sutków, umieszczonych z przodu i bocznie ( George 1978a ).
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, wzroku, słuchu i postawy ciała. Wokaliza zawiera sygnał alarmowy bardzo charakterystyczny, którym jest gwizdek ( George 1981a ).
Typowy roślinożerca. W skład jego diety wchodzą liście, łodygi, nasiona, trawy i zioła. Nie wiadomo czy Pectinator spekei pije wodę czy wykorzystuje wilgoć zawartą w pokarmie.
Okres sezonu rozrodczego oraz sposób krycia nie znany.
Okres ciąży nie został poznany ale przyjmuje się iż jest to około 55 - 60 dni.
Samica rodzi 1 - 2 młode w miocie, jednak głównie 1. Prawdopodobnie dwa mioty w roku.
Młode rodzą się w pełni rozwinięte. Ich oczy i uszy są otwarte od urodzenia, a ich ciała są w pełni porośnięte futerkiem.
Okres laktacji to 3 - 6 tygodni, po którym następuje odstawienie.
Samiec najprawdopodobniej nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Szacuje się iż długość życia to 3 - 4 lata.
Pectinator spekei na szczycie klifu
Nie opisano żadnych podgatunków.
Gatunek uznawany jako najmniejszej troski, prawdopodobnie posiada dość duże populacje i brak wyraźnych zagrożeń aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
W Dżibuti gatunek jest dość powszechny i szeroko rozpowszechniony. Szacowana gęstość osobnicza to 76 osobników / hektar ( Nowak 1999 ) lub 2 osobniki / 100m2 ( George 1981a).
Yalden i in. ( 1976 ) stwierdza, że gatunek ten zamieszkuje skaliste klify ( schronienie w szczelinach skalnych ) na obszarach pustynnych lub półpustynnych i że czasami można go spotkać z góralkami skalnymi ( Procavia capensis ).
Próbkę z Dżibuti zebrano na obszarze obejmującym piasek i skały o niskich roślinach i trawie oraz nielicznymi dobrze osadzonymi drzewami i krzewami ( Pearch i in. 2002 ).
Diploidalną liczbę chromosomów u Pectinator spekei zarejestrowano jako 2n = 40, FN = 80; ( Etiopia, George 1979 ).
W połowie XIX wieku odkrywca John Speke zastrzelił osobnika w nadmorskich wzgórzach Somalii. Nie wiadomo, czy zrobił to dla sportu, czy dla jedzenia, ale potencjalnie gatunek może być używany do jednego i drugiego ( Macdonald, 1984 ).
Obecnie nie są znane skamieliny Pectinator spekei ( Winkler i in. 2010 ).
Nie wiadomo, czy gatunek występuje na obszarach chronionych.
Brak danych czy Pectinator spekei posiada jakiekolwiek zagrożenia.
Potrzebne są dalsze badania dotyczące czy gatunkowi zagrażają zmiany klimatyczne, siedliskami, ekologią.
Pectinator spekei
W niewoli.
Gatunek rzadko i sporadycznie trzymany.
Szacuje się, że może żyć do 10 lat, jedna samica żyła 4 lata.
Urodzonych pięć miotów zawierało jedno młode, ale szósty zawierał dwa.
Pectinator spekei
rycina - gundiarka górska ( Massoutiera mzabi )
rycina - czaszka widok boczny i z dołu - Massoutiera mzabi
gundia zwyczajna ( Ctenodactylus gundi ) - zoo Wrocław
Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.
