rezerwat Pampas
Amerykę Południową zasiedliły ludy myśliwsko-zbierackie, które przybyły tu pokonując Cieśninę Beringa pomostem lądowym. Prowadząc koczowniczy tryb życia przesuwały się z terenu dzisiejszej Alaski przez całą Amerykę Północną i Środkową aż do kontynentu południowo-amerykańskiego.
Ich ślady znaleziono w jaskiniach Pikimachay w Peru.
gorące źródła w Puna de Atacama
Na skutek zmian klimatycznych część ludów zaczyna prowadzić osiadły tryb życia i zajmować się rolnictwem.
Na Wyżynie Meksykańskiej około 4 tysięcy lat temu wyodrębniono plenną odmianę kukurydzy, która stała się podstawowym składnikiem pożywienia. Od tego momentu nastąpiła ekspansja rolnictwa, które staje się główną formą gospodarki. W tym samym czasie w Andach Peruwiańskich rozwija się drugi ośrodek rolnictwa. Dzięki rolnictwu w Ameryce Środkowej powstaje silne państwo Olmeków z dużymi miastami ( San Lorenzo i La Venta ).
W Ameryce Południowej powstaje kultura Chavin. Z jej dorobku korzystają późniejsze kultury Moche i Nazca.
typowa roślinność Gran Chaco
Pod koniec VI w n.e. powstają królestwa Huari i Tiahuanaco. Około 1000 r. powstaje imperium Chimu ze stolicą w Chan - Clan ( północne Peru ).
Imperialne tradycje przejęło niewielkie królestwo z południowego Peru ze stolicą w Cuzco. Od drugiej połowy XV w znane jako imperium Inków. Rozciągało się ono od dzisiejszej Kolumbii po Chile i Argentynę.
ruiny miasta Inków w dolinie Urumbamby
W Ameryce Środkowej korzystając z dorobku kultury olmeckiej powstają dwie cywilizacje : Majów na Jukatanie ( IV w p.n.e. - IX w n.e. ) i Teotihuacan w Dolinie Meksyku ( II - VIII w n.e. ).
Około IX w n.e. na gruzach Teotihuacan powstaje państwo Tolteków, które rozpada się w XII w.
Rozpad dużych ośrodków miejskich w XII w spowodował liczne migracje i walki mieszkańców Ameryki Środkowej. Zwycięstwo odniosły tzw. ludy Mexica, zwane później Aztekami. Stworzyły imperium ze stolicą Tenochtitlan.
W miejscach, gdzie nie dochodziły wpływy imperiów mieszkające tam ludy prowadziły myśliwsko-zbieracką gospodarkę.
las deszczowy nad Orinoko
W roku 1492 Krzysztof Kolumb, Włoch w służbie hiszpańskiej dopłynął do Ameryki a właściwie do wyspy San Salvador lub Samana Cay a później do Kuby i Santo Domingo ( Haiti ).
Od tego momentu rozpoczęła się hiszpańska konkwista na kontynencie amerykańskim.
W wyniku, której H.Cortez podbił państwo Azteków ( 1519-21 ) a F.Pizarro zniszczył imperium Inków ( 1531-35 ). D. de Almagro i P. de Valdivia podbija terytorium dzisiejszego Chile ( 1535-37 i 1540-48 ). Zdobyte terytoria Hiszpania organizowała w jednostki administracyjne zwane wicekrólestwami.
Oprócz Hiszpanii w Ameryce Południowej swoją kolonię posiadała też Portugalia ( wschodnia część dzisiejszej Brazylii ).
dwa gatunki tapirów : z lewej - tapir Bairda, z prawej - tapir anta
Od XVI w do owych kolonii hiszpańskich i portugalskich zaczęto sprowadzać niewolników z terenu Afryki, do pracy na plantacjach trzciny cukrowej.
Na przełomie XVIII i XIX w. w Ameryce Południowej narodziła się idea niepodległości od metropolii.
W latach 1810-1826 powstało kilkanaście niepodległych państw ( Brazylia - 1822, Peru - 1822, Chile - 1818, Argentyna - 1816 ).
Mato Grosso
wodospad Iguacu
Nazwa Ameryka wzięła się od imienia Amerigo Vespucciego, którą to nazwę zaproponował M.Waldssemuller uważając go za odkrywcę nowej części świata ( 1507 ).
step południowo-amerykański czyli pampa
Wielkie odkrycia w Ameryce Południowej.
- V.Y.Pinzon - ujście Amazonki ( 1500 )
- P.A.Cabral - Brazylia ( 1500 )
- V.N.Balboa - Przesmyk Panamski ( 1513 ) i O.Spokojny
- F.Magellan - przejście z O.Atlantyckiego na O.Spokojny ( 1520 ) - Cieśnina Magellana
- F.Orellana - bieg Amazonki ( 1541-42)
Wiele wypraw poszukiwało w głębi lądu legendarnego kraju Eldorado.
Okres wielkich odkryć zakończył się około 1550 roku.
wielbłądowate - z lewej - gwanako, z prawej - wikunia
Obecnie kraje Ameryki Południowej i Środkowej określa się mianem Ameryki Łacińskiej.
Region ten obejmuje kraje położone na południe od U.S.A. tzn. południową część Ameryki Północnej ( Meksyk ), Amerykę Środkową ( Centralną ) z Antylami oraz Amerykę Południową.
W skład Ameryki Łacińskiej wchodzi 34 niepodległe państwa i 12 terytoriów zależnych.
mieszkańcy Amazonii w tanecznym korowodzie
Ludność Ameryki Łacińskiej to swoisty konglomerat : Indian, Europejczyków, Afrykanów, Azjatów i ich krzyżówek ( Metysi, Mulaci, Kreole ).
Pantanal
Nierówności w rozwoju gospodarczym, bieda i nędza społeczeństw prowadzą do rabunkowej gospodarki zasobami naturalnymi ( wycinanie lasów, eksploatacja kopalin ) a także do nielegalnego handlu dzikimi zwierzętami ( od bezkręgowców po kręgowce ) i kłusownictwo ( dla skór - jaguary, oceloty, kajmany, margaje ). Po mimo walki z tym procederem przez rządy Brazylii, Peru czy Kolumbii zawsze znajdą się odbiorcy zarówno na żywe zwierzęta czy skóry jaguarów, ocelotów albo kajmanów.
wycięty las deszczowy w Amazonii
dolina Rio Chagres w Panamie
małpy szerokonose: od lewej - kapucynka, uakari, tamaryna, uistiti
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz