piątek, 15 sierpnia 2014

Europejskie gatunki z rodzaju Ellobius.





Kretonornik zakaukaski, kretonornik górski, ziemioryjka zakaukaska, ziemioryjka górska ( Ellobius lutescens ) - Thomas, 1897 - gryzoń z podrzędu myszokształtnych ( Myomorpha ), z nadrodziny  Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych (  Arvicolinae ). Synonim  Ellobius fuscocapillus lutescens - Afganomys lutescens. Uwagi : E. woosmani i legendrei są włączone do E. fuscocapillus.

Występuje w Europie ( południowy Kaukaz, Transkaukazja, w tym  Armenia, Azerbejdżan) i w Azji  na południe przez wschodnią Turcję, Irak i północno-zachodni Iran. 

Zamieszkuje górskie łąki i stepy na wysokości 700 - 2500 m n.p.m. Także  piaszczyste półpustynie. 


ziemioryjka górska ( Ellobius lutescens )

Aktywny w ciągu całego roku. Jednak w czasie letnich upałów i suszy  ale także w zimie zmniejsza swoją aktywność. 
Żyje w podziemnych koloniach, na powierzchni ziemi pojawia się tylko wtedy, gdy wyrzucana jest  ziemia z nor, w celu migracji ( na odległość około 800 metrów ) lub bardzo sporadycznie w poszukiwaniu pokarmu. 
Jedną norę zamieszkuje około 10 osobników. Komory gniazdowe ( najczęściej zimowe ) znajdują się zwykle około 4 metrów pod powierzchnią. Wejście z powierzchni do korytarza jest zamykane ziemią. 
Do komunikacji używa prawdopodobnie sygnałów chemicznych.
Odżywia się głównie podziemnymi częściami roślin ( bulwy, cebule, kłącza, korzonki ). Prawdopodobnie gromadzi zapasy na zimę.
Sezon rozrodczy od wiosny do jesieni. System krycia prawdopodobnie poligamiczny.
Okres ciąży to około 20 - 25 dni. Samica może rodzić 2 razy w roku, po 2-3 młodych w miocie. 
Nie jest znana długość opieki nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje w następnym roku. 
Żyje około 2 - 3 lat.


Ellobius lutescens - dwa osobniki na powierzchni gleby

Opisane podgatunki :
- Ellobius lutescens lutescens -  Thomas, 1897 - wschodnia Azja Mniejsza ( Turcja ), Transkaukazja, Armenia, północno-zachodni Iran ( Kurdystan, Qazvin )

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej. Jest powszechny i dość szeroko rozpowszechniony.
Szacowana gęstość osobnicza w Turcji to 240 0s0bników/ha.
W Armenii i Iranie powszechny.
Nie rejestrowany z obszarów chronionych Turcji ale w Armenii zarejestrowany ( GMA Turcja, 2005 ).
Potrzebne są dalsze badania dotyczące wielkości, stanu i trendów populacji, potencjalnych zagrożeń, siedlisk.

W niewoli - brak danych.







Kretonornik stepowy, kretonornik północny. ziemioryjka stepowa, ziemioryjka północna ( Ellobius talpinus ) (Pallas, 1770) - gryzoń z podrzędu myszokształtnych ( Myomorpha ), z nadrodziny  Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych (  Arvicolinae ). Synonim Mus talpinus.
Uwagi : E. t. tancrei uznawany za samodzielny gatunek.

Występuje w  Europie ( stepy południowej Ukrainy, także południowa europejska część Rosji ) i w Azji przez wschodni Kazachstan do północnych brzegów j. Bałchasz  oraz Turkmenistan, Uzbekistan. 

Zamieszkuje stepy, łąki i pastwiska, półpustynie oraz czasami laso-step. Również  tereny upraw rolnych.   


ziemioryjka stepowa ( Ellobius talpinus )

Aktywny w ciągu całego roku, ale w czasie zimy oraz letnich susz i upałów jest mniej aktywny. Prawdopodobnie zapada w marazm.
Prowadzi podziemny tryb życia, na powierzchnię wychodzi sporadycznie w momencie wyrzucania ziemi z tuneli,  bardzo sporadycznie w poszukiwaniu pokarmu lub podczas migracji.
Żyje w niewielkich grupach rodzinnych do 10 osobników, tworzących wspólną kolonię. Kolonie te są bardzo mobilne i łatwo kolonizują nowe obszary.
Komory umieszczone są na głębokości około 4 metrów, w okresie letnim płycej. Tunele prowadzące do komór są zamknięte z zewnątrz ziemią. 
Do komunikacji używa prawdopodobnie sygnałów chemicznych.
Odżywia się głównie podziemnymi częściami roślin ( bulwy, cebule, kłącza, korzonki ) ale prawdopodobnie też owadami i ich larwami. 
Sezon rozrodczy od wiosny do jesieni. System krycia prawdopodobnie poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia.
Samica po ciąży trwającej około 20 - 25 dni, rodzi 2 - 3 młode w miocie. 
Może być 2 - 3 mioty w sezonie.
Nie jest znana długość opieki nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje po przezimowaniu. 
Żyje około 36 miesięcy.   

Opisane podgatunki :
- Ellobius talpinus rufescens - Eversmann, 1850 - Kazachstan, stepy na wschód od rzeki Ural - synonim Georychus rufescens - traktowany jako synonim  Ellobius talpinus
- Ellobius talpinus talpinus - (Pallas, 1770) - europejska część Rosji, południowa Ukraina, północny Kaukaz, dolna Wołga, południowy Ural 
- Ellobius talpinus tanaiticus - Zubko, 1940 - południowo-zachodnia Rosja, Atamańsk, Salsk Dystrykt, Rostów Oblast, północny Kaukaz, Ciskaukazja - traktowany jako synonim  Ellobius talpinus
- Ellobius talpinus transcaspiae - Thomas, 1912 -  Turkmenistan, Ashabad - traktowany jako synonim  Ellobius talpinus


Ellobius talpinus - osobnik na powierzchni gleby

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroki zakres i prawdopodobieństwo dużych populacji.
Wydaje się, że maksymalnie cztery podgatunki są rozpoznawalne ale formy wschodnie mogą wymagać zmian taksonomicznych  (Gromow i Erbaeva 1995).
Szacunkowa wielkość populacji nie została dokładnie zbadana, ale nie uważa się  aby mogła się zbliżyć do progu zagrożenia ( czyli mniej niż 10 000 dojrzałych osobników w powiązaniu z widocznym spadkiem populacji czy subpopulacji ).
Jednak spadki odnotowano w części zakresu, nie uważa się ich jednak  za drastyczne czyli spadku o ponad 30% w ciągu ostatnich 10 lat.
Na Ukrainie gatunek uznawany jest za zagrożony z powodu  wytępienia z obszarów między Dnieprem i regionem  Ługańska i  od Dniepru na Krymie (I. Zagorodnyuk i wsp. 2006). 
Brak poważniejszych zagrożeń obecnie dla gatunku jako całości. Uprawa rolna w siedliskach stepowych  może prowadzić do rozdrobnienia grup społecznych i społeczeństw.
Ponieważ gatunek jest obfity w całej większości zakresu i czasami nawet uznawany za  znacznego szkodnika upraw rolnych, nie było żadnych działań ochronnych  w Rosji i Kazachstanie. 
Ukraińskie populacje są poważnie rozdrobnione i niedawno Ellobius talpinus został uwzględniony w nowej edycji Czerwonej Księgi Ukrainy.
Brak informacji o rejestracji z obszarów chronionych w swoim zakresie.
Potrzebne są dalsze badania dotyczące statusu taksonomicznego głównie wschodnich form gatunku, wielkości populacji, jej stanu i trendów, potencjalnych zagrożeń i siedlisk. 

W niewoli - brak danych.






Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz