Wesołych Świąt !!!

Piestruszka ( Lagurus lagurus ) - gryzoń ze stepów wschodniej Europy i Azji.

tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae )

Piestruszka, leming stepowy ( Lagurus lagurus ) -  (Pallas, 1773) - gryzoń z podrzędu myszokształtnych ( Myomorpha ), z nadrodziny Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). 


Występuje od wschodniej Europy ( wschodnia Ukraina, europejska część Rosji ) do wschodniej Azji ( azjatycka Rosja, Kazachstan, Kirgizja, Mongolia, Chiny ). 


Zamieszkuje stepy i półpustynie, także obrzeża pól uprawnych, łąki i pastwiska czasami obszary skaliste od poziomu morza do 2800 m n.p.m. 

piestruszka ( Lagurus lagurus ) - Nowe Zoo Poznań

Aktywna w ciągu całego roku, głównie późnym popołudniem i o zmierzchu ale także przed wschodem słońca. Czasami jej aktywność bywa całkowicie nocna a nawet w ciągu dnia.

Prowadzi kolonialny tryb życia, kolonię tworzą niewielkie klany rodzinne składające się z samic i ich młodych. Samce zajmują często rewiry albo w środku kolonii lub na jej obrzeżach.

Zarówno samce jak i samice utrzymują własne rewiry oznaczone wydzieliną gruczołów.

Jest dobrym kopaczem, ale preferuje luźne gleby, w których łatwiej mu się kopie. Kopie dwa rodzaje nor : nory gniazdowe i nory tymczasowe. Nory gniazdowe mają 2 - 5 otworów, ale tylko jeden otwór stanowi główne wejście i najczęściej jest otoczony podniesionym kopcem ziemi. Główny tunel kieruje się pod kątem 30 - 40 stopni w stosunku do głębokości wynoszącej do 90 cm poniżej powierzchni gruntu.

W głównej komorze zbudowane jest kuliste gniazdo z miękkich materiałów o średnicy około 8 - 12 cm.

Od głównego tunelu odchodzi wiele ślepo zakończonych korytarzy i tuneli. Używane są one w momencie zagrożenia.

Nory tymczasowe są płytsze i ich lokalizacja jest w odległości 3 - 5 metrów od głównej nory. I one są używane głównie w momentach zagrożenia. Systemy nor gniazdowych i tymczasowych zajmują często nawet i 400 m2 powierzchni. 

Każdy osobnik kolonii wykorzystuje też system szlaków komunikacyjnych prowadzących do miejsc żerowania. 

Unika drapieżników leżąc płasko na podłożu, pozostając pod osłoną roślinności, uciekając do nory, albo ukrywając się w szczelinach lub tymczasowych naturalnych norach. 

Niewielki dymorfizm płciowy : samica nieco większa niż samiec. Długość osobników dorosłych to 80 do 120 mm. Waga zmienia się sezonowo, od średnio 22 gram w zimie do 34,8 gram w lecie.

Lagurus można odróżnić od Lemmiscus posiadaniem ogona, który jest krótszy od  tylnej stopy, o długości od 7 do 19 mm. Oczy są małe, a uszy ma krótkie, zaokrąglone. Kolor grzbietu  jest szary lub  szaro-brązowy z czarnym paskiem w centralnym punkcie grzbietu. Część brzuszna jest w jaśniejszym kolorze.  

Kończyny są prawie całkowicie pokryte futrem. Samice posiadają osiem sutków.

Samice konkurują ze sobą na terenach bogatych w zasoby pokarmowe. Konkurencja między samcami dotyczy dostępu do samic.

Samce i samice mieszkają razem do narodzin potomstwa, później samiec przenosi się do którejś z nor tymczasowych. Norę tę przebudowuje na norę gniazdową.

Piestruszka zwykle pozostaje w granicach 6 metrów od nory. To wyczerpuje zasoby żywności wokół nory. Dlatego utrzymuje peryferyjne, tymczasowe nory, które pozwalają jej zbierać pożywienie z bardziej odległych obszarów.

Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, postawy ciała, wokalizy.

Odżywia się głównie wąskimi liśćmi traw i ziół. W skład jego diety wchodzą również bulwy, cebulki, kłącza i korzonki a czasami także owady.

Średnie dzienne spożycie pokarmu to 10,7 g latem. W tym czasie tylko najlepsze części rośliny są zjadane. Szczątki są porzucane lub przenoszone do nory, gdzie służą do zapewnienia pokarmu, gdy inna karma jest uboga. 

Sezon rozrodczy głównie między kwietniem a wrześniem, choć czasami w okresie zimowym ( jednak nie jest to do końca pewne ). System krycia poligamiczny. Cykl rui to 7 dni a implantacja ma miejsce 6 - 7 dni po zapłodnieniu.

Ciąża trwa około 20 dni. Samica rodzi 5 - 6 młodych w miocie ( maksymalnie 14 ). W sezonie może być do 6 miotów. Mioty są największe wiosną a później zależą od zasobności siedliska.

Młode rodzą gołe, ślepe i bezradne o wadze około 1 grama.

Szybko przybierają na wadze i po około 12 - 14 dniach są porośnięte sierścią i mają otwarte oczy. W tym czasie rozpoczyna się odstawienie. W wieku około 20 dni następuje rozproszenie i rodzina się rozpada.

Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi. Samice są bardzo agresywne w stosunku do samców zaraz po porodzie i je przepędzają.

Dojrzałość płciową osiąga : samica w wieku 21 - 140 dni od narodzin a samiec w wieku 28 - 44 dni. Zmienność w wieku dojrzałości płciowej samic jest ze względu na późne jesienne narodziny.

Żyje od 5 miesięcy do 24 miesięcy. W niewoli do 3,8 lat.

Wahania populacji są dość charakterystyczną cechą tego gatunku. W czasie szczytu gęstości osobniczej dochodzi do lokalnych migracji na nowe tereny. Mniejsze migracje powodowane są sezonową zmianą dostępności pokarmu.  Jednak masowe migracje mogą występować w latach, gdy gęstość populacji wzrośnie z powodu zbyt wysokich temperatur jesienią, albo ze względu na brak drapieżników.

piestruszka ( Lagurus lagurus ) - grupa hodowlana

Opisane podgatunki :

- Lagurus lagurus abacanicus - Serebrennikov,1929 - Azja ( środkowa azjatycka Rosja, Syberia, dystrykt Minussińsk, rzeka Abakan, dorzecze Minusińsk, Krasnojarsk ) - synonim Lagurus lagurus abakanicus

- Lagurus lagurus agressus - Serebrennikov,1929 - Europa Wschodnia ( północna, zachodnia i południowa europejska Rosja, region środkowej Wołgi, Tambov, Riazań, Woroneż ) i Azja ( północny Kazachstan ) - synonim Lagurus lagurus aggressus 

- Lagurus lagurus altorum - Thomas, 1912 - Azja ( południowo-wschodni Kazachstan, Mongolia, północno-zachodnie Chiny - góry Barlik, Xinjiang, Dżungaria )

- Lagurus lagurus lagurus - (Pallas, 1773) - Europa Południowo-Wschodnia ( wschodnia Ukraina, południowa europejska Rosja - dolna Wołga, góry i rzeka Ural, północny Kaukaz ), Azja ( środkowy i zachodni Kazachstan, azjatycka Rosja - zachodnia Syberia ) 

- Lagurus lagurus migratorius - Gloger, 1841 - wschodnia Europa - Ukraina, południowa europejska Rosja ), Azja ( azjatycka Rosja - zachodnia Syberia, być może aż do północno-zachodnich Chin - Dżungaria, Xinjiang ) - synonim Lagurus migratorius - traktowany jako tożsamy z Lagurus lagurus lagurus

- Lagurus lagurus occidentalis - Migulin, 1938 - Europa Wschodnia ( północno-wschodnia Ukraina - region Charków )

- Lagurus lagurus saturatus - Ognev, 1940 - Europa Wschodnia ( środkowa europejska Rosja - region Riazań ) - synonim Lagurus lagurus agressas saturatus - uznawany jako synonim Lagurus lagurus 

Zróżnicowanie geograficzne obejmuje trend zwiększania rozmiarów ciała i zwężanie się paska grzbietowego w zakresie od zachodu na wschód. Osobniki często również mają bledsze futro na wschodzie i południu. Bardziej specyficzne różnice pomiędzy podgatunku obejmują:

Lagurus lagurus lagurus: wąski ciemnobrązowy pasek na grzbiecie, szare futro i żółte na brzuchu, ogon biały, szata zimowa bardziej żółta niż szata letnia.

Lagurus lagurus agressus: bardziej widoczny czarny pasek na grzbiecie, najciemniejszy futerko, ogon i futro ciemniejsze niż u Lagurus lagurus lagurus.

Lagurus lagurus abacanicus: większa czaszka niż inne podgatunki, bardziej szare futerko niż u Lagurus lagurus lagurus, bardzo krótki ogon.

Lagurus lagurus altorum: najjaśniejsze futro koloru jasnożółtego,ciemny pasek grzbietowy ( Gromow i Polyakov, 1992 ; Krebs, 2001 ; Longrove, 2005 ; Nowak, 1999 ; Ognev, 1964 ; Ralls, 1976 ).

piestruszka ( Lagurus lagurus ) - osobnik w hodowli

Gatunek uznawany za nie zagrożony w chwili obecnej ze względu na szeroki zakres i mimo braku znajomości wielkości populacji. Jednak uważa się, że populacja nie przeżywa drastycznych spadków przynajmniej w części zakresu.

Jest to jedyny gatunek w rodzaju Lagurus.

Na Ukrainie gatunek uważa się za zagrożony, mimo że był bardzo obfity na początku XX wieku (Migulin 1938), ale ograniczony do regionów wschodnich.

W Rosji populacje są fragmentaryczne, ale gatunek pozostaje znacznym szkodnikiem gruntów ornych i pastwisk.  

Spadki w niektórych populacjach mogą być związane ze zmianami klimatu, w szczególności, tworzenie się coraz bardziej wilgotnych warunków. Od 1960 roku nawadnianie i sadzenia drzew w celu ochrony pól zmieniło mikroklimat dla tego gatunku.

Zniszczenie i zmiana siedlisk przez ludzi (w tym zmiany klimatu) oraz pestycydy mają wpływ na gatunek. Dalsza  możliwa degradacja siedlisk związana z  wypasem coraz większej liczby zwierząt gospodarskich oraz  możliwa konkurencja o zasoby z innymi gatunkami gryzoni w niektórych obszarach powoduje zagrożenie dla gatunku. Wysychanie źródeł wody i susze zagrażają również  gatunkowi, choć nie jest jasne, czy stanowią one naturalne zmiany środowiskowe i czy są napędzane działalnością antropogeniczną. Jednak żadne z powyższych nie stanowią poważnego zagrożenia dla gatunku jako  całości w chwili obecnej, choć mogą mieć negatywny wpływ na lokalne populacje.

Żyjąc w pobliżu terenów rolniczych, piestruszka często osiedla się na polach uprawnych, w niektórych przypadkach zamieszkuje w budynkach magazynowych. Jednak, jak orki obniżały jej nory, musiała często wykonywać wędrówki tymczasowe z dala od pól uprawnych. Wymóg ten prowadzi do stosunkowo niskiej populacji na obszarach rolnych ( Gromow i Polyakov, 1992 ; Ognev, 1964 ).

Badanie rozkładu przestrzennego Lagurus lagurus wykazały różnice w dystrybucji, jeśli gęstość osobnicza się różniła. Na wiosnę, gdy gęstość osobnicza była niska (6,1 osobnika/hektar), Lagurus lagurus żyje w terytorialnych grupach rodzinnych składających z około 6 osobników. Każda grupa rodzina zajmowała średnio 0,2 ha terytorium i oddzielona była od innych grup przestrzenią 73,3 m. Jesienią, gdy gęstość osobnicza była wyższa (34,0 osobnika/hektar), tylko kilka rodzin można było odróżnić. ( Formozov, 1996 ; Mal'kova, i wsp, 2004 ).

Gatunek przenosi choroby : tularemię ( Francisella tularensis ) i dżumę ( Yersinia pestis ). 

Na Ukrainie częściowo występuje w obszarach chronionych.

Około 17% zasięgu występowania gatunku w Mongolii znajduje się na obszarach chronionych.

W plejstocenie zakres rodzaju Lagurus dochodził na zachodzie do Francji i Wielkiej Brytanii.

Potrzebne jest stałe monitorowanie populacji zwłaszcza na obszarach, gdzie populacja przeżywa spadki.  

W niewoli.

Hodowany w ogrodach zoologicznych i hodowli amatorskiej.

Bardzo łatwo się oswaja. Może zajmować wspólne wiwarium z innymi gatunkami gryzoni ( myszy ).

Do grupy rodzinnej ciężko jest dołączyć obce osobniki.

Gatunek jest wrażliwy na wysoką zawartość cukru w diecie podawanej przez hodowcę,

Wykorzystywany też jest w badaniach laboratoryjnych związanych z nowotworami i odporności na działanie toksycznych środków chemicznych.

Dożywa do 3,8 lat.

Opracowano na podstawie :

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.

Rodzina Calomyscidae. Przegląd gatunków.

tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae )

Rodzina Calomyscidae należy do rzędu gryzoni, podrzędu Myomorpha, nadrodziny Muroidea. Obejmuje jeden rodzaj Calomyscus.

Do tego rodzaju należy 8 gatunków : 

- myszochomik perski - Calomyscus bailwardi

- Calomyscus baluchi

- myszochomik Goodmana - Calomyscus elburzensis

- myszochomik  większy - Calomyscus grandis

- Calomyscus hotsoni

- myszochomik afgański, myszochomik myszaty - Calomyscus mystax

- myszochomik syryjski - Calomyscus tsolovi

- myszochomik azerski - Calomyscus urartensis 

myszochomik  afgański ( Calomyscus mystax )

Występują od południowo-wschodnich krańców Europy po Azję Południową. Większość gatunków występuje jednak w Azji Południowo - Zachodniej. 

Zamieszkują głównie suche siedliska.  Są to górskie stepy i półpustynie, rumowiska skalne, skraj górskiego lasu, stoki górskie z rozrzuconymi głazami i odłamkami skalnymi, piargi, jałowe wzgórza i pagórki porośnięte rzadką roślinnością, obszary porośnięte niską trawą, ziołami i bylinami. Głównie na wysokości 400 - 3500 m n.p.m.

Aktywne w ciągu całego roku, w okresie lata od zmierzchu do świtu a od jesieni do wiosny także w ciągu dnia. Nie hibernują. 

Kryjówki zakladają pod kamieniami, w szczelinach skalnych, jaskiniach, opuszczonych norach innych gryzoni. Zdarza się, że wykorzystują nory gryzoni z rodzaju Meriones razem z ich mieszkańcami.

Typowe samotniki, chociaż zdarza się że tworzą niewielkie grupy rodzinne ( głównie samica z młodymi ).

Są zwinne, dobrze się wspinają i skaczą. 

Brak widocznego dymorfizmu płciowego. Wielkość ciała to 61 do 98 mm, ogon to dodatkowe 72 do 102 mm. Ogon jest dłuższy od głowy i reszty ciała.

Waga to 15 do 30 gramów, średnio około 24,5 gram. 

Wzór zębowy  1/1 0/0 0/0 3/3 = 16. 

Wibrysy mają długość do 21 mm.   Uszy bardzo okrągłe i długości 17 do 20 mm. 

Sierść mają bardzo miękką, włos krótki u podstawy i dłuższy na końcach. Ubarwienie od jasnoróżowo-brązowego do szaro-brązowego w górnej części korpusu, a ich spód i kończyny  są białe. Granica między plecami a brzuchem jest bardzo dobrze określona. Nie istnieje biała plama za uchem lub wokół oczu, jak u niektórych innych członków nadrodziny Muridae. Ogon pokryty jest krótkim brązowym włosem i kończy się małym pomponem z włosów.

Rodzajowi Calomyscus brakuje torebek policzkowych. Kufa jest ostra i spiczasta. Tylna noga jest wydłużona w stosunku do kończyny przedniej. W tylnej łapie posiadają  pięć palców, a w przednich łapach mają pięć palców razem ze szczątkowym kciukiem. Pazury posiadają delikatne i małe. 

Do komunikacji używają prawdopodobnie postawy ciała, wokalizy i sygnałów chemicznych.

Odżywiają sie przede wszystkim pokarmem roślinnym. Nasiona, zielone części roślin, liście, kwiaty wchodzą w skład ich diety. Pokarm znoszą do kryjówki lub w jej pobliże, jednak ze względu na brak torebek policzkowych pokarmu przenoszonego jest mniej. Zapasy odkładane są na okres zimowy.

Sezon rozrodczy od wiosny do jesieni, często w zależności od dostępności pokarmowej. System krycia poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia.

Ciąża trwa 21 - 35 dni, młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. Samica rodzi 1 - 5 młodych w miocie.  W zależności od sezonu może być do 4 miotów.

Po 4 tygodniach od narodzin następuje odstawienie. Oczy otwierają po około 2 tygodniach od urodzenia. Po 4 - 8 miesiącach przypominają osobniki dorosłe.

Dojrzałość płciową uzyskują : samica w 4 miesiącu życia a samiec w 5 - 8 miesiącu.

Czasami dochodzi do kanibalizmu i samica zjada swoje potomstwo, przyczyny tego zjawiska nie są dokładnie poznane w warunkach naturalnych. W niewoli powoduje to stres wywołany często przez hodowcę.

Samiec nie uczestniczy w odchowie potomstwa.

Dożywają do 4 lat, w niewoli jeden osobnik z gatunku Calomyscus bailwardi dożył  9 lat, 3 miesiące i 18 dni.

myszochomik perski ( Calomyscus bailwardi )

Uznawane za niezagrożone lub brak wystarczających danych do kwalifikacji w zagrożonych kategoriach.

Dawniej były grupowane  z rodzajem Peromyscus z Ameryki, ze względu na swój wygląd. Póżniej w rodzinie Crecitinae. 

Pojedynczą morfologiczną cechą odróżniającą Calomyscus od Peromyscus jest to, że rodzaj Calomyscus ma cztery zakorzenione zęby trzonowe. 

W odróżnieniu od chomików nie mają jednak typowego krótkiego ogona ani torebek policzkowych. 

Były też zaliczane do podrodziny Calomyscinae w nadrodzinie Muridae.

W chwili obecnej brak widocznych zagrożeń dla całego rodzaju ale lokalnie mogą być zagrożone poszczególne gatunki.

Stanowią ważny składnik diety wielu drapieżników występujących w tych siedliskach.

Rejestrowane z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.

Potrzebne są dalsze badania dotyczące zasięgu poszczególnych gatunków, ich statusu taksonomicznego, siedlisk, historii naturalnej, ekologii, obfitości, stanu i trendów populacji, ewentualnych zagrożeń.

W niewoli. 

Część gatunków hodowana jest z powodzeniem w europejskich ogrodach zoologicznych a nawet w hodowlach amatorskich.

Hodowla obejmuje dwa lub trzy gatunki.

Hodowane są w niewielkich grupach rodzinnych. Jednak dołączenie obcego osobnika może stanowić dużą trudność. Dobrze się oswajają i poznają swojego opiekuna. 

Również są wykorzystywane do badań laboratoryjnych.

Dożywają średnio w niewoli do okolo 5 - 6 lat. Jeden osobnik z gatunku Calomyscus bailwardi dożył  9 lat, 3 miesiące i 18 dni.

typowe siedlisko myszochomików - góry Zagros w Iranie 

Przegląd gatunków.

Myszochomik perski ( Calomyscus bailwardi ) - Thomas, 1905 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Calomyscidae. 

Występuje w Azji Południowo - Zachodniej ( południowy Iran - góry Zagros, prawdopodobnie w południowo-wschodniej Turcji ).

Zamieszkuje skaliste zbocza, rumowiska skalne i piargi, jałowe wzgórza i pagórki porośnięte niewielką liczbą roślinności , czasami doliny rzek i potoków, skarpy lub wysokie brzegi na wysokości 400 - 3500 m n.p.m.

myszochomik perski ( Calomyscus bailwardi ) - osobnik w hodowli

Aktywny w ciągu całego roku, w okresie letnim od zmierzchu do świtu, wiosną, jesienią i zimą także w ciągu dnia. Nie hibernuje ani nie wpada w okresy marazmu związane z brakiem dostępności pokarmu. 

Typowy samotnik, ale może tworzyć niewielkie klany rodzinne ( samica z młodymi ).

Rewiry poszczególnych osobników nie są znane ale prawdopodobnie zachodzą na siebie.

Na kryjówki wykorzystuje szczeliny skalne, zagłębienia pod głazami, naturalne jaskinie i groty, opuszczone nory innych gryzoni. Sam nie kopie nor ale czasami wykorzystuje zamieszkane nory innych gatunków gryzoni głównie z rodzaju Meriones.

Buduje kuliste gniazdo z różnorodnych dostępnych materiałów : suchej trawy i ziół, wełny i sierści zwierząt.

Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Ubarwiony ciemnoszaro na grzbiecie i biało na brzuchu. Uważany za największy gatunek w rodzaju Calomyscus.

Wielkość ciała to 80 - 98 mm bez ogona. Ogon to dodatkowe około 90 - 100 mm.

Waga ciała to 25 - 30 gram. Ma długie wibrysy i okrągłe uszy.

Jest to zwinny gatunek, który doskonale się wspina i szybko przemieszcza. 

Do komunikacji używa prawdopodobnie postawy ciała, wzroku, dotyku, sygnałów chemicznych i wokalizy. 

Typowy roślinożerca. W skład jego diety wchodzą różnego rodzaju nasiona traw i ziół, zielone części roślin, kwiaty, pąki, liście. Pokarm spożywa na miejscu lub przenosi do kryjówki. Mając dostęp do źródeł wody często z nich korzysta ale głównie wykorzystuje wodę zawartą w pokarmie. Nie posiadając torebek policzkowych pokarm jest przenoszony w pyszczku. Gromadzi zapasy na okres zimowy w norze lub jej pobliżu ( pod kamieniami, w naturalnych zagłębieniach, jaskiniach ).

Sezon rozrodczy od wiosny do jesieni, chociaż ciąże obserwowano w październiku i listopadzie. System krycia poligamiczny ale nie wykluczona monogamia.

Okres ciąży to 21 - 35 dni.  Dwa mioty w sezonie. Rozród jest dostosowany do warunków pokarmowych.   

Samica rodzi 1 - 5 młodych w miocie. Młode rodzą sie gołe, ślepe i bezradne. 

W ciągu pierwszych 8 dni podwajają swoją wagę. Po 13 dniach otwierają oczy. W 4 tygodniu od narodzin następuje odstawienie. Młode osiągają wielkość i ubarwienie dorosłych w ciągu 4 - 8 miesięcy.

Samiec nie uczestniczy w odchowie potomstwa.

Dojrzałość płciową osiągają w wieku : samica 4 miesięcy a samiec 5 - 8 miesięcy.

Żyje do 4 lat w warunkach naturalnych, w niewoli do 5 - 6 lat ale jeden osobnik dożył   9 lat, 3 miesiące i 18 dni.

Opisane podgatunki :

- Calomyscus bailwardi bailwardi - Thomas, 1906 - południowo - zachodni Iran ( Irański Beludżystan, prowincja Seistan ) 

Calomyscus bailwardi bailwardi

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroka dystrybucję i brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej. Pojedyncze próbki zebrane w południowo-wschodniej Turcji, mogą należeć do tego gatunku, ale to wymaga taksonomicznego potwierdzenia. 

Wiele źródeł nadal odnosi się do wszystkich członków Calomyscus w ramach gatunku Calomyscus bailwardi.

Graphodatsky & wsp. (2000) uzyskał  trzy różne typy kariotypów z różnych regionów w całym zakresie Calomyscus bailwardi (37, 2n = = 44-Fna, 2n = 52, Fna = 56, 2n = 50, Fna = 50). Może to sugerować, że konieczny jest dalszy przegląd systematyczny. Vorontsov & wsp. (1979) podkreślał, że niewiele wiemy o gatunku i że obecna definicja gatunku opiera się głównie na jego dystrybucji.

Nie są znane poważniejsze zagrożenia w chwili obecnej. 

Gatunek został zarejestrowany w obszarach chronionych. 

Potrzebne są aktualne badania dotyczące dystrybucji, stanu i trendów populacji, jej obfitości, ekologii, historii naturalnej, siedlisk i ewentualnych zagrożeń.

W niewoli.

Hodowany w europejskich ogrodach zoologicznych ale i w hodowli amatorskiej.

Trzymany jest w grupach składających się z kilku spokrewnionych osobników.

Zjada wiele dostępnych pokarmów dla gryzoni. 

Dobrze się rozmnaża w warunkach wiwaryjnych ale czasami samica ze względu na stres spowodowany przez hodowcę może zjeść swoje młode.

W niewoli dożywa 5 - 6 lat ale jeden osobnik dożył 9 lat, 3 miesiące i 18 dni.

Czasami wykorzystywany w badaniach laboratoryjnych.

Calomyscus baluchi - Thomas, 1920 -  gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Calomyscidae. Synonim  Calomyscus bailwardi baluchi.

Występuje w Azji Południowej ( Afganistan, Pakistan ).

Zamieszkuje suche obszary ze skalistymi miejscami z rozproszonymi zaroślami i słabo porośniete pistacją ( Pistacia cabulica ) i jałowcem ( Juniperus ) od poziomu morza do 600 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany. 

Nie wiele wiadomo o biologii, ekologii i sposobie życia tego gatunku.

Wiadomo, że jest nocny, żyje w norach i luźnych grupach społecznych.

Pozostałe informacje na temat gatunku jak u Calomyscus bailwardi.

Opisane podgatunki :

- Calomyscus baluchi baluchi - Thomas, 1921 - Pakistan ( Kelat, Prowincja Baluchistan )

- Calomyscus baluchi mustersi - Ellerman, 1948 - Afganistan ( Paghaman, 17 mil na zachód od Kabulu ) - synonim Calomyscus bailwardi mustersi  

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.

Jest szeroko rozpowszechniony w Afganistanie i Pakistanie (Molur i wsp. 2005; Musser i Carleton 2005; Roberts 1997; Norris i inni 2008).

Rejestrowany z następujących obszarów chronionych w Pakistanie : Park Narodowy Chatzar Ganji (Beludżystan), Dureji Game Reserve i Kirthar National Park (Sindh) (Molur i wsp. 2005). 

Potrzebne są dalsze badania dotyczące dystrybucji, stanu i trendów populacji, jej obfitości, ekologii, historii naturalnej, siedlisk i ewentualnych zagrożeń.   

W niewoli - brak danych.

Myszochomik Goodmana ( Calomyscus elburzensis ) -  Goodwin, 1939 -  gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Calomyscidae. Synonim Calomyscus mystax elburzensis - Calomyscus bailwardi elburzensis - Calomyscus firiusaensis.

Występuje w Azji Południowo - Zachodniej ( góry w północnym i północno-wschodnim Iranie - od południowych podnóży Gór Elbruz, w pobliżu Semnan Semnan i przylegających Sang-i-sar, na wschód przez północną Chorasan w północno-wschodnim Iranie do regionu Mashhad, południowo-zachodni i południowy Turkmenistan - od  gór Mały Balkhan na wschodzie przez Góry Kopet Dag,  na wschód od rzeki Tedzhen oraz w północno-zachodnim Afganistanie - w prowincji Herat). 

Zamieszkuje jałowe, suche i kamieniste tereny górskie z niewielką roślinnością na wysokości 800 - 3500 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany. 

Nie wiele wiadomo o biologii, ekologii i sposobie życia tego gatunku.

Wiadomo, że jest nocny ale jesienią i zimą żeruje także za dnia. 

Kryjówki zakłada w dobrze ukrytych szczelinach skalnych, osobniki często mieszkają w luźnej grupie społecznej w korzystnych miejscach schronienia.

Odżywia się głównie trawami.

Sezon rozrodczy jest długi z wczesną ciążą obserwowaną już od października do listopada. Dwa mioty w roku.

Pozostałe informacje na temat gatunku jak u Calomyscus bailwardi.

Opisane podgatunki :

- Calomyscus elburzensis firiusaensis - Meyer & Malikov, 2000 - południowy Turkmenistan - synonim Calomyscus firiusaensis - traktowany jako synonim Calomyscus elburzensis przez różnych autorów 

Gatunek uznawany za nie zagrożony mimo rzadkiej rejestracji ale ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji oraz brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej stawiających gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.

Lokalnie może być zagrożony wyginięciem ze względu na brak informacji z badań terenowych.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych.

Potrzebne są aktualne badania zwłaszcza dotyczące ewentualnego wyginięcia w kilku miejscach.

W niewoli - brak danych.

Myszochomik  większy ( Calomyscus grandis ) - Schlitter & Setzer, 1973 -  gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Calomyscidae. Synonim Calomyscus bailwardi grandis.

Występuje w Azji Południowo - Zachodniej ( góry Elbruz w Iranie ). Może być endemitem dla Iranu i gór Elbruz.

Zamieszkuje prawdopodobnie górski las z rumowiskami skalnymi.

Gatunek słabo poznany. 

Nie wiele wiadomo o biologii, ekologii i sposobie życia tego gatunku.

Pozostałe informacje na temat gatunku jak u Calomyscus bailwardi.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek określony jako nie wystarczające dane aby go umieścić w odpowiedniej kategorii.

Brak aktualnych informacji na temat stanu, trendów i obfitości populacji.

Nie ma dokładnych informacji na temat siedliska i ekologii tego gatunku.

Obecne informacje sugerują, że jest endemitem dla gór Elbruz.

Brak rejestracji z jakichkolwiek obszarów chronionych.

Potrzebne są aktualne badania dotyczące ekologii, siedliska, obfitości, stanu i trendów populacji, historii naturalnej i ewentualnych zagrożeń.

Należy również potwierdzić dystrybucję gatunku.

W niewoli - brak danych.

Calomyscus hotsoni -  Thomas, 1920 -  gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Calomyscidae. Synonim Calomyscus bailwardi hotsoni.

Występuje w Azji Południowej ( południowo - wschodni Iran, południowo - zachodni Pakistan ).   

Zamieszkuje suche skaliste siedliska powiązane z karłowatymi palmami ( Nannorrhops ritchieana ) i suche, skaliste szczyty górskie z rzadką roślinnością krzewiastą na wysokości do 1890 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany. 

Nie wiele wiadomo o biologii, ekologii i sposobie życia tego gatunku.

Pozostałe informacje na temat gatunku jak u Calomyscus bailwardi.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji i brak widocznych zagrożeń mogących zakwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.

Jednak jest rzadko rejestrowany.

Badania wykazały, że gęstość osobnicza jest zmienna. Pułapki wykazały skuteczność 0,6% w niektórych miejscowościach do 4 - 8 % sukcesu w innych miejscach (Norris i wsp., 2008).

W Pakistanie gatunek może być zagrożony ze względu na ekspansję rolnictwa (Mike Jordan; Molur i wsp. 2005).

Wydaje się jednak, że gatunek nie jest zagrożony jako całość.

Brak rejestracji ze wszystkich obszarów chronionych w swoim zakresie ( Molur & wsp. 2005 ).

Potrzebne są dalsze badania dotyczące ogólnych badań w terenie, historii naturalnej, ekologii, monitorowania populacji, siedlisk i ewentualnych zagrożeń.

W niewoli - brak danych.

Myszochomik afgański, myszochomik myszaty ( Calomyscus mystax ) -  Kashkarov, 1925 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Calomyscidae. Synonim Calomyscus bailwardi mystax.

Występuje w  południowo-wschodniej Europie ( Zakaukazie - na południe od Republiki Nachiczewan ) i Azji Południowo - Zachodniej ( południowa Turkmenia - góry Kopet - Dag, Wielki i Mały Balkhan, południowo-zachodni skraj Pustyni Badkhyz, północny Iran i ewentualnie północno-zachodni Afganistan ).

Zamieszkuje suche górskie stepy, skaliste stoki z rumowiskami i piargami, skaliste obszary porośnięte trawami i piołunem, także obrzeża terenów porośniętych jałowcem i innymi iglastymi krzewinkami.  

Na Zakaukaziu do 1650 m n.p.m. a w Iranie do 3000 m n.p.m.  

myszochomik afgański ( Calomyscus mystax ) - osobnik w hodowli ( Nowe Zoo Poznań ) 

Gatunek słabo poznany. 

Nie wiele wiadomo o biologii, ekologii i sposobie życia tego gatunku.

Wiadomo, że aktywny jest w ciągu całego roku, w okresie letnim w nocy a wiosną , jesienią i zimą w ciągu całej doby.

Żyje samotnie lub w małych klanach rodzinnych.

Nie kopie samodzielnie nor lecz wykorzystuje opuszczone nory lub zamieszkane przez gryzonie z rodzaju Meriones. Wykorzystuje też różnorodne szczeliny skalne, naturalne otwory pod głazami i skałami, jaskinie i itp.

Odżywia się głównie różnego rodzaju nasionami, rzadziej liśćmi, pędami czy kwiatami. 

Sezon rozrodczy od końca marca do początku maja. Wielkość miotu jest zwykle 3 - 5 młodych, maksymalnie do 7. Niektóre samice mają drugi miot na początku lata.

Pozostałe informacje na temat gatunku jak u Calomyscus bailwardi.

Calomyscus mystax mystax - osobnik w hodowli

Opisane podgatunki :

- Calomyscus mystax mystax - Kashkarov, 1925 - zachodni i południowo-zachodni Turkmenistan ( góry Kopet - Dag, góry Great Balkhan )

- Calomyscus mystax zykovi - Meyer & Malikov, 2000 - południowo-wschodni Turkmenistan - synonim  Calomyscus elburzensis zykovi - traktowany jako podgatunek Calomyscus elburzensis przez niektórych autorów

Calomyscus mystax - osobnik w niewoli

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję ( ponad 200 000 km2 ), populacje są uważane za stabilne i brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej.

Obfitość populacji zależy od lokalnej dostępności odpowiednich siedlisk, w miejscach o dużej liczbie kryjówek gęstość osobnicza jest wysoka a w miejscach o mniejszej liczbie schronień gęstość osobnicza jest niska. 

Brak widocznych dużych wahań populacji, dzięki temu wydaje się ona dość stabilna.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w Turkmenistanie.

Potrzebne są aktualne badania dotyczące ekologii, historii naturalnej, statusu taksonomicznego podgatunku Calomyscus mystax zykovi.

W niewoli.

Hodowany w ogrodach zoologicznych i hodowli amatorskiej.

Trzymany w niewielkich grupach rodzinnych. 

Dobrze się rozmnaża w warunkach wiwaryjnych.

Czasami zjada owady, ich larwy i małe pająki.

W Polsce hodowany w Nowym Zoo w Poznaniu. 

Calomyscus mystax - osobnik w hodowli

Myszochomik syryjski ( Calomyscus tsolovi ) - Peshev, 1991 -  gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Calomyscidae. 

Występuje w zachodniej Azji ( południowo-zachodnia Syria - Derra ).

Zamieszkuje prawdopodobnie skalistą pustynię i półpustynię.

Gatunek słabo poznany. 

Nie wiele wiadomo o biologii, ekologii i sposobie życia tego gatunku.

Pozostałe informacje na temat gatunku jak u Calomyscus bailwardi.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za dane nie dostateczne aby kwalifikować go w zagrożonych kategoriach.

Jest on charakterystyczny dla regionu Morza Śródziemnego - powiat Derra w południowo-zachodniej Syrii ( Harrison i Bates 1991 ). Znany jedynie z tego jednego miejsca. Miejscowość ta prawdopodobnie nie jest reprezentatywna dla gatunku i nie jest miejscem faktycznego zarejestrowania. 

Sondaże nie pozwoliły zlokalizować gatunku w północnej Jordanii ( Z.AMR & wsp. 2005 ).

Gatunek znany jest jedynie z około 15 osobników.

Nie jest znany pełny zakres występowania oraz dystrybucja gatunku.

Brak dostępnych informacji na temat stanu i trendów populacji.

Nie są znane żadne zagrożenia dla gatunku w chwili obecnej, brak również jakiekolwiek rejestracji z obszarów chronionych.

Potrzebne są aktualne badania dotyczące granic zakresu gatunku, jego siedlisk, ekologii, historii naturalnej, stanu, trendów i obfitości populacji oraz ewentualnych zagrożeń. 

Jednak badania terenowe mogą się odbywać jedynie wtedy gdy ustanie w Syrii konflikt zbrojny.

W niewoli - brak danych.

Calomyscus mystax - osobnik w niewoli 

Myszochomik azerski ( Calomyscus urartensis ) - Vorontsov & Kartavseva, 1979 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny  Muroidea, z rodziny Calomyscidae. Synonim Calomyscus bailwardi urartensis.

myszochomik azerski ( Calomyscus urartensis )

http://beszamelispolkabezograniczen.blogspot.com/2014/09/calomyscus-urartensis-myszochomik.html

Opracowano na podstawie :

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.

Leming drzewny ( Myopus schisticolor ) - gryzoń z lasów północnej Europy i północnej Azji.

tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae )

Leming drzewny ( Myopus schisticolor ) - (Lilljeborg, 1844) - gryzoń z podrzędu myszokształtnych ( Myomorpha ), z nadrodziny Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). Synonim Myopus middendorfii.  

Występuje w północnej Europie ( od zachodniej Norwegii, przez Szwecję i Finlandię do europejskiej części Rosji ) i w północnej i wschodniej Azji ( azjatycka Rosja, północna Mongolia, północno-wschodnie Chiny - Heilongjiang ). 

Zamieszkuje stare wilgotne lasy świerkowe z dużą ilością mchów   ( Pleurozium, Dicranum i Hylocomium ), podmokłe lasy sosnowe, torfowiska wysokie, tajgę. Preferuje wilgotny dojrzały iglasty las, na wysokości od 600 do 2450 m n.p.m.  

rycina - leming drzewny ( Myopus schisticolor )

Aktywny w ciągu całego roku, przez całą dobę z okresami spoczynku.
Typowy samotnik, czasami żyjący w niewielkich klanach rodzinnych. Jest terytorialny, zakresy rewirów samców są wieksze niz rewiry samic. Przeciętne wielkości rewirów samców są 4 - 12 krotnie większe niż samic.
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Wielkość ciała to 8 do 11,5 cm, waga od 20 do 45 g.
Ubarwienie jest szaro z cynamonowym grzbietem. Szata letnia nie różni sie od zimowej. Jednak jest nieco dłuższa niż letnia.
Posiada wyraźnie mniej włosów na podeszwach swoich stóp i ma szeroki pazur kciuka, który odróżnia go od leminga norweskiego.
Jest posiadaczem miękkiego futra, w jaśniejszym kolorze na powierzchni brzusznej. Osobliwy metaliczny połysk na górnych częściach ciała jest produkowany przez srebrzyste końcówki na krótszych włosach, z niewyraźnym odblaskiem czarnych włosów. Łatka na grzbiecie jest koloru jasnobrązowego.  Ogon ma mocno owłosiony. Kończyny przednie są nagie. Kończyny tylne są gęsto porośnięte za palcami, ale są nagie przed palcami jak u przednich kończyn. 
Posiada małe grube uszy, które wystają nieco z futra, ale które są dobrze rozwinięte, zaokrąglone i dobrze porośniete włosami. 
Kryjówki zakłada w warstwie mchu na dnie lasu, czasami również pod korzeniami drzew lub pod wykrotami, pniami martwych drzewa a nawet pod kamieniami.  
Leming drzewny wygryza tunele w warstwie mchu. Są to jego szlaki komunikacyjne.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, postawy ciała i wokalizy. Wokaliza jest prawdopodobnie używana w momentach zagrożenia i agresji.
Odżywia się głównie mchami ( Pleurozium, Dicranum i Hylocomium ).
Na jesieni rozpoczyna gromadzenie zapasów kęp mchu na okres zimowy. 
Spiżarnię ukryte są pod kamieniami, martwymi drzewami lub w innych miejscach osłonietych od deszczu. Czasami przechowuje zapasy w miejscach otwartych, takich jak pod rosnącymi drzewami ale jest to rzadkością.
Obszary, w których są gromadzone mchy wyraźnie się różnią od tych, gdzie mech jest zjadany.   
W żerowisku zjadane są tylko wierzchołki mchów a do spiżarń znoszone są całe warstwy mchu. Spiżarnie są zjadane w czasie najbliższej zimy. Zapasy są szczególnie ważne na jej początku i wtedy jest zużywane około 50% zapasów całkowicie.
Sezon rozrodczy od wiosny do jesieni. System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa 21 - 22 dni. 2 - 3 mioty w sezonie, czasami 4.
Samica rodzi 2 - 8 młodych w miocie, średnio 4 - 5.
Młode rodzą sie gołe, ślepe i bezradne. W wieku około 2 tygodni są już porośnięte sierścią i otwierają oczy.
Odstawienie następuje po około 20 dniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Dojrzałość płciową osiąga : samiec w wieku około 3 miesięcy a samica po 1,5 miesiąca od narodzin.
Żyje około 12 - 16 miesięcy.
Czasami występuje zwiększona gęstość osobnicza co prowadzi do lokalnych migracji gatunku.

rycina - Myopus schisticolor schisticolor

Opisane podgatunki : 
- Myopus schisticolor middendorfi - Vinogradov, 1922 - Azja ( azjatycka Rosja - Chabarowski Kraj, dystrykt Ayano-Maya, wybrzeże Morza Ochockiego, dorzecze Jeniseju, region Bajkału, Transbajkalia, region Amuru ) - synonim Myopus middendorfii  - traktowany jako synonim Myopus schisticolor
- Myopus schisticolor morulus - Hollister, 1912 - Azja ( azjatycka Rosja, góry Ałtaj, dystrykt Szebaliński, południowa Syberia, Ałtaj Mongolski ) - synonim  Myopus morulus 
- Myopus schisticolor saianicus - Hinton, 1914 - Azja ( azjatycka Rosja, Republika Buriacka, dystrykt Oka, góry Sajany, północne Chiny - Mandżuria,   Neimenggu, Heilongjiang, Jilin, Liaoning ) - synonim Myopus saianicus 
- Myopus schisticolor schisticolor - (Lilljeborg, 1844) - północna Europa ( Norwegia, Szwecja, Finlandia, północno-zachodnia europejska Rosja, Półwysep Kola, Karelia )
- Myopus schisticolor thayeri - (G, Allen, 1914) - Azja ( północno-wschodnia azjatycka Rosja, północno-wschodnia Syberia, Kamczatka, rzeka Kołyma, Jakucja )
- Myopus schisticolor vinogradovi - Skalon & Raevski, 1940 - Azja ( azjatycka Rosja, Syberia, Nizina Ob, rzeka Ob, Tiumeńska Oblast, Khanty-Mansi ) -  jest większy i ma dużą brązową łatkę na plecach niż europejski podgatunek


Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szerokie rozpowszechnienie i mimo, że mogą istnieć lokalne spadki populacji w wyniku wyrębu lasu ale nie stanowi to spadku o ponad 30% w ciągu ostatnich 10 lat.
Gęstość osobnicza tego gatunku jest zazwyczaj bardzo niska, jednak choć rzadko, może być zwiększona gęstość osobnicza populacji i ich lokalne migracje. Wydarzenia tego typu miały miejsce w północnej Finlandii, w 1910, 1957/58 i 1963 (Sulkava 1999). 
W Fennoskandii lokalne spadki populacji mogą mieć miejsca w wyniku wyrębu lasu (Sulkava 1999, H. Henttonen & wsp. 2006).
Populacje są szczególnie obfite w wielu obszarach środkowej Szwecji (Fredga & wsp, 1998), w Finlandii (Eskelinen, 1997) i w Rosji (Amori, 2001).
Wiele badań przeprowadzonych na lemingach drzewnych skupiła się na ich chromosomach płciowych. Determinacja płci u gatunku wykazała, że istnieje tendencyjny stosunek płci żeńskiej wśród lemingów. Ten sex-bias jest wynikiem wysokiego stężenia chromosomu X. Chromosom X w tym przypadku powoduje w nadmiarze, rozwój samic XY  (Gileva & wsp, 1991). Ich populacje mają tylko 20% mężczyzn, zarówno w niewoli i jak na wolności. Niektóre kobiety mają jeden chromosom X i jeden chromosom Y w każdej ze swoich komórek ciała, jak samce innych gatunków. Aby jeszcze bardziej było to seksualne nastawienie, samice  XY rozwiją komórki jajowe z chromosomów XX w jajnikach. X-chromosomowe samic różni się od chromosomu X stwierdzonego u samców. Wynika z tego brak samic a u samców ustalania chromosomu X. Prawdopodobnie jest to sposób, w jaki gatunek zwiększa wskaźnik urodzeń. Ponieważ jeden osobnik męski może kojarzyć się z kilkoma samicami to rozmnażanie tych zwierząt może być najskuteczniej realizowane poprzez zwiększenie liczby samic w populacji (Niethammer, 1990).
Brak jest widocznych zagrożeń w chwili obecnej.
Zagrożeniem może być lokalny wyręb dojrzałego świerkowego lasu, głównego siedliska gatunku, w niektórych częściach jej zasięgu ( H. Henttonen & wsp. 2006).
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zasięgu.


W niewoli.
Jedynie w badaniach laboratoryjnych. 

Opracowano na podstawie :

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.