Beszamel i spółka bez ograniczeń: Podrząd Castorimorpha – bobrokształtne, nadrodzina Castoroidea, rodzina Castoridae

Podrząd : Castorimorpha – bobrokształtne A. E. Wood, 1955

Nadrodzina : Castoroidea

Rodzina : Castoridae – bobrowate Hemprich, 1820

Rodzaj : Castor Linnaeus, 1758

synonim : Aulacodon Kaup, 1832
Fiber Dumeril, 1806

Mamcastorus Herrera, 1899

Gatunki :

Castor fiber – bóbr europejski Linnaeus, 1758
Castor canadensis – bóbr kanadyjski Kuhl, 1820
Gatunki wymarłe :
+Castor californicus
+Castor veterior

Gatunek typowy : Castor fiber Linnaeus, 1758

bóbr kanadyjski ( Castor canadensis )

Dawniej w obrębie rodzaju Castor lokowano także wymarły gatunek Sinocastor anderssoni ( Castor anderssoni ) ( Schlosser, 1924) jednak opublikowana przez naukowców ( Natalia Rybczynski, Elizabeth M. Ross, Joshua X. Samuels, William W. Korth, 2010 ) analiza morfometryczna wykazała szereg różnic w budowie kości czaszki, z których część nie została zauważona we wcześniejszych badaniach. W konsekwencji gatunek został wydzielony do odrębnego rodzaju Sinocastor. Obecnie jako Chalicomys anderssoni ( Schlosser, 1924 ).

Do rodzaju Castor zaliczany był w przeszłości inny wymarły gatunek -Palaeocastor peninsulatus, opisany po raz pierwszy przez Edwarda Cope w 1881 roku. Po rewizjach Rubena Stirtona ( 1935 ) i Xu Xing ( 1996 ) ten wymarły gatunek jest zaliczany do rodzaju Palaeocastor. Synonimy tego gatunku - Capacikala sciuroides ( Matthew, 1907 ), Palaeocastor nebrascensis ( Leidy, 1856 ), Steneofiber nebrascensis ( Leidy, 1856 ), Steneofiber sciuroides ( Matthew, 1907 );

fragment żuchwy Palaeocastor nebrascensis - okaz muzealny

Opisano około 30 rodzajów kopalnych bobrów ( Castoridea ), wyłącznie z półkuli północnej. Najstarszy znany okaz bobra kopalnego Agnotocastor żył we wczesnym oligocenie 30 milionów lat temu na terenie Ameryki Północnej, a przodek bobrów powstał w eocenie.

Linia bobrów prowadząca półwodny tryb życia, ścinająca drzewa i budująca tamy wyodrębniła się na początku miocenu. Zarówno rodzaj Castor, jak i gatunek Castor fiber znane są od górnego miocenu.

fragment żuchwy Palaeocastor nebrascensis - okaz muzealny

Castor: łac. castor, castoris „bóbr”, od gr. kastōr, kastoros „bóbr”.

Fiber: łac. fiber „bóbr” ( por. nowołac. fiber „nurek, pływak” ).

Obecnie do rodziny należą dwa współcześnie żyjące gatunki.

Są to dość duże gryzonie o długości ciała 90 - 130 cm.
wzór zębowy : 20 = 1 0 1 3

1 0 1 3

Prowadzą ziemnowodny tryb życia, które są silnie terytorialne i żyją w grupach rodzinnych.
Ich aktywność jest uzależniona od pór roku, w okresie zimowym nie co spada ale zachowany jest cykl dobowy.
Bobry komunikują się między sobą za pomocą wokalizy, sygnałów chemicznych czy postawy ciała.
Typowy roślinożerca żywiący się w okresie letnim głównie roślinnością zielną a w okresie zimowym zmagazynowanym pokarmem - głównie częściami drzew i krzewów. Gatunki stosują również cekotrofię ( specyficzny rodzaj koprofagii ). Wytwarzają dwa rodzaje odchodów, jeden z nich jest zjadany będący wstępnie przetworzony przez bakterie posiadający składniki odżywcze.

bóbr europejski ( Castor fiber )

Sezon godowy w styczniu i lutym. System krycia monogamiczny, kopulacja odbywa się w wodzie. Samica rodzi średnio 2 młode. 1 miot w roku.
Młode rodzą się pokryte sierścią i ważą około 500 g.
Okres laktacji trwa około 30 dni. Po tym okresie młode przechodzą na pokarm stały. Opiekę nad potomstwem sprawują oboje rodzice oraz starsze rodzeństwo.
Młode przebywają w rodzinie około 2 lat. Po tym okresie wyruszają na wędrówkę aby znaleźć swoje terytorium.

Castor fiber albicus - Tierpark Dessau, Niemcy

Długość życia to około 30 lat. W warunkach wiwaryjnych żyją 35 - 50 lat jak twierdzi włoski zoolog Giorgio Marcuzzi.

tama bobra kanadyjskiego ( Castor canadensis )

Bobry są znane z tego iż budują tamy i kopią kanały, które umożliwiają utrzymywać podwyższony stan wody. Do wykonania tamy bobry używają gałęzi, mułu, darni, kamieni i żwiru, ale w skalistym terenie wykorzystują niemal wyłącznie kamienie. Wysokość tam waha się od kilkunastu do kilkudziesięciu centymetrów.
Zbudowane tamy są bardzo trwałe. Wytrzymują one napór wody i lodu. W wyniku budowy tamy powstają stawy o powierzchni od pół aż do kilkudziesięciu hektarów.

Stawy bobrowe, w porównaniu ze zbiornikami budowanymi przez człowieka, są tworem krótkotrwałym, dzięki czemu zwykle nie wystarcza czasu, na ich wypłycenie. Niemniej, co zdarzało się zwłaszcza w czasach, gdy presja człowieka na siedliska bobra była mniejsza, mogą istnieć wystarczająco długo, by odłożyły się zauważalne warstwy osadów. Parametry morfometryczne ( mała głębokość ) sprawiają, że nie powstaje w tych zbiornikach stratyfikacja termiczna, choć w rozleglejszych stawach woda może się nagrzewać, powodując kilkustopniową różnicę temperatur pomiędzy wpływem i odpływem cieku.

tama bobra europejskiego ( Castor fiber ) - Biebrzański Park Narodowy

IUCN klasyfikuje oba współczesne gatunki bobrów jako najmniejszej troski LC.
W większości krajów europejskich gatunek Castor fiber objęty jest Konwencją berneńską w załączniku III oraz Dyrektywą 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992.
Polowanie i chwytanie Castor canadensis jest regulowane na szczeblu krajowym ( Kanada i U.S.A. ). Wprowadzone populacje występują na niektórych obszarach chronionych.

żeremie bobra kanadyjskiego ( Castor canadensis )

W niewoli oba gatunki występują sporadycznie. Nie wiele ogrodów zoologicznych potrafi stworzyć odpowiednie warunki w celu ,,ekspozycji" tych ssaków.
W warunkach wiwaryjnych udało się uzyskać potomstwo oraz je odchować.
Włoski zoolog Giorgio Marcuzzi twierdzi iż w niewoli gatunki mogą dożyć 35 - 50 lat.

Castor fiber vistulanus

Przegląd gatunków :

+Castor californicus Kellogg, 1911 - gryzoń z rodziny Castoridae. Synonim Castor accessor Hay, 1927 ;

Wymarły gatunek z rodzaju Castor.
Występował w zachodniej części Ameryki Północnej od końca miocenu do wczesnego plejstocenu.
Gatunek był podobny do żyjącego współcześnie bobra kanadyjskiego, choć był od niego nieco większy.

Castor californicus - u góry : fragment żuchwy, u dołu : zęby - okaz muzealny

Bóbr kopalny z Kettleman Hills w Kalifornii.

+Castor veterior Ray Lankester, 1864 - gryzoń z rodziny Castoridae.

Wymarły gatunek z rodzaju Castor.

Występował w Europie.

Kopalne szczątki gatunku odkryto w pokładach krzemionkowych skał okruchowych we wsi Sutton w Anglii, w hrabstwie Suffolk, w dystrykcie Suffolk Coastal, na terenie plioceńskiej formacji Red Crag.