czwartek, 24 grudnia 2015

Wesołych Świąt !!!







Wszystkim Czytelnikom i Sympatykom






















środa, 9 grudnia 2015

Gryzonie z rodzaju Meriones z Afryki Północnej i południowo-zachodniej Azji. Przegląd gatunków.







Suwak tłusty ( Meriones crassus ) -  Sundevall, 1842 - gryzoń z rodziny Muridae, z plemienia Rhombomyina, z podrodziny Gerbilinae, z podrodzaju Pallasiomys. Synonim Meriones lybicus crassus.

Występuje w Afryce Północnej ( od Maroka do Egiptu, na południe do Sudanu oraz Nigru, prawdopodobnie w Mali oraz w górnym biegu Nilu w Sudanie Południowym ) i w południowo-zachodniej Azji ( Bliski Wschód, Półwysep Arabski, od północnej i wschodniej Turcji po zachodni Pakistan ). 

Zamieszkuje piaszczystą i żwirową pustynię, półpustynie, suche  obszary do 1000 m n.p.m. Unika obszarów górskich i skalistych o klimacie śródziemnomorskim.

suwak tłusty ( Meriones crassus )

Aktywny w ciągu całego roku, szczyt aktywności od zmierzchu do świtu. Często jest aktywny tuż po zachodzie słońca i przed wschodem.  W ciągu dnia kryje się w norze. 
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych do 10 osobników. Skład grupy jest zmienny, w zależności od siedliska i możliwości pokarmowych.
Kopie lub zajmuje opuszczone nory. W zależności od ilości osobników mieszkających razem nora składa się z kilku komór i od 3 do 18 wejść. Komory spiżarni są płytko położone. Komory gniazdowe są wyścielane suchymi roślinami i są położone znacznie niżej. Kompleks ten może być do 1 metra zagłębiony w piasku i obejmować wał piasku do 40 metrów wysokości. Pojedyncza nora składa się ze spiralnego tunelu zakończonego komorą gniazdowo-spiżarnianą. Nora lub kompleks jest umieszczany u podnóża piaszczystej wydmy lub w pobliżu kępy roślin.
Prawdopodobnie nie jest gatunkiem terytorialnym gdyż pokarm zbiera nawet w odległości 10 km od bezpiecznej kryjówki. Jednak prawdopodobnie wykorzystuje systemy szlaków komunikacyjnych prowadzących z nory do miejsc żerowania. 
Brak jest wyraźnego dymorfizmu płciowego.
Gryzoń ten pokryty jest miękkim, drobnym futrem. Posiada szeroką głowę, duże oczy, wydłużone tylne nogi i długi ogon zakończony czarnym pęczkiem. Futro ma kolor żółtawy do brązowego, chociaż osobniki różnią się zabarwieniem w  zależności od siedliska. Ubarwienie zapewnia dobre zamaskowanie przed drapieżnikami. Kontrastowy kolor czubka ogona może służyć, w celu  przyciągania potencjalnych drapieżników w kierunku ogona, z dala od bardziej wrażliwych głowy i ciała. Spód ciała ma biały, a pazury są blade. Barwa pazurów pomaga odróżnić ten gatunek od nieco większego Meriones libycus, który ma ciemne lub czarne pazury. 
Długość ciała i głowy: do 15 cm. Długość ogona: do 15 cm.  Waga : 29 - 60 gram.
Gatunek jest doskonale przystosowany do życia w suchych i pustynnych siedliskach. Jego organizm bardzo oszczędnie gospodaruje wodą, wytwarzając mocno zagęszczony mocz i praktycznie suchy kał.
Porusza się zwinnie i szybko po piaszczystym podłożu.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, dotyku, postawy ciała i wokalizy. Potrafi też bębnić tylnymi nogami w celu informacji o zagrożeniach lub podczas zalotów.
Odżywia się głównie nasionami, korzeniami, bulwami, owocami, liśćmi. Nie gardzi również owadami, głównie szarańczą i świerszczami gdy są dostępne.
Część pokarmu zjada na miejscu, resztę przenosi i magazynuje na gorsze okresy. Wykorzystuje również niestrawione nasiona z odchodów zwierząt kopytnych.
Sezon rozrodczy głownie od listopada do czerwca, ale może rozmnażać się przez cały rok jeśli warunki pokarmowe są sprzyjające. Cykl rujowy trwa średnio 4,5 dnia. Kopulacja w godzinach nocnych. System krycia poligamiczny. 
Ciąża trwa od 18 do 31 dni. Samica rodzi od 1 - 8 młodych w miocie ( średnio 3 - 4 ). 3 mioty w sezonie.
Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. W momencie narodzin ważą 2,5 g do 4,5 g. W ciągu pierwszych dwóch tygodni młode porastają sierścią i otwierają oczy. Odstawienie następuje po około 30 dniach od narodzin.
Samica może powtórnie zajść w ciążę zaraz po porodzie.
Samiec nie sprawuje opieki nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje po około 53 dniach od narodzin.
Długość życia w warunkach naturalnych to około 24 miesięcy, w niewoli do 5,5 lat ( Instytut Maxa Plancka dla Badań Demograficznych ).

Meriones crassus 

Opisane podgatunki :
 - Meriones crassus asyutensis - Setzer, 1961 - Egipt ( Wadi Asyuti, 13 mila na południowy-wschód od Asyut, wschodnia Pustynia Governorate
- Meriones crassus charon - Thomas, 1925 - Iran ( Ahwaz, dolina rzeki Karun, Susa, zachodni Zagros ), Irak, Turcja - synonim Meriones charon - traktowany jako samodzielny gatunek w innej taksonomii 
- Meriones crassus crassus - Sundevall, 1842 - region Półwyspu Synaj, Israel, Palestyna, Jordania, Arabia Saudyjska, Egipt, Libia, Algeria, Tunezja, Sudan
- Meriones crassus ismahelis - Cheesman i Hinton, 1924 - środkowa Arabia Saudyjska ( Hufuf ) - synonim Meriones ismahelis - być może synonim Meriones crassus crassus  
- Meriones crassus longifrons - Lataste, 1884 - zachodnia Arabia Saudyjska ( Djeddah = Jedda ) - synonim Meriones longifrons - traktowany jako samodzielny gatunek w innej taksonomii 
- Meriones crassus pallidus - Bonhote, 1912 - Sudan ( Atbara, północny Chartum ) - synonim Meriones pallidus - Meriones libycus pallidus - być może synonim Meriones crassus crassus  
- Meriones crassus pelerinus - Thomas, 1919 - północno-zachodnia Arabia Saudyjska ( Tebuk, Hedjaz Railway ) - synonim Meriones pelerinus - synonim Meriones crassus crassus 
- Meriones crassus perpallidus - Setzer, 1961 - Egipt ( droga Kair - Aleksandria, 4 km od Kairu, zachodnia Pustynia Governorate
- Meriones crassus swinhoei - Scully, 1881 - Afganistan ( Gatai, Kandahar ), Pakistan ( Kojak Pass, Waziristan ) - synonim Meriones erythrourus swinhoei - Gerbillus swinhoei 
- Meriones crassus tripolius - Thomas, 1919 - Libia ( Near Sokna, północno-zachodni region Tripoli, pustynie Tripolitania Prov i Fezzan Prov, prawdopodobnie Cyrenaica Prov - synonim Meriones libycus tripolius - być może synonim Meriones crassus crassus 
- Meriones crassus tuareg - Thomas, 1925 - Niger ( zachodni Asben, Air region, Teguidda, Sahara ) - synonim Meriones crassus tuareg - Meriones schousboeii tuareg - traktowany jako synonim Meriones lybicus

Meriones crassus - w hodowli wiwaryjnej

Meriones crassus - w hodowli wiwaryjnej

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Gatunek jest zdolny do wykorzystywania niskiej jakości pokarmu i ma niskie zapotrzebowanie na energię ( Choshniak et al., 1987 ). Długi okres, w którym pokarm przebywa w obrębie dolnego odcinka przewodu pokarmowego można dodać do zdolności niskiego zapotrzebowania na energię ( Yahav et al., 1990 ). Przesunięcia diety z nasion głównie w lecie do bardziej zielonej roślinności w zimie, prawdopodobnie wynika ze zwiększenia zużycia wody ( Degen i wsp., 1997 ). Zmiany w ilości konsumpcji pokarmu są związane ze zmianami w rytmie dobowym, który jest powiązany z sezonowymi zmianami światła ( Haim et al., 1990 ).  
Wiele innych gatunków zwierząt zostało znalezione wewnątrz nor, w tym chrząszcze, skorpiony, gekony czy inne rodzaje myszoskoczków ( Koffler, 1972 ). Spełnia podobną rolę jak Gerbillus cheesmani, Jaculus blanfordi, Allactage elater i Meriones libycus w innych obszarach ( Roberts, 1997 ).
Uznawany jest często za szkodnika upraw rolnych, a nory uszkadzają czasem ściany kanałów irygacyjnych, pastwiska, nasypy drogowe i kolejowe, a nawet fundamenty budynków. Jest lokalnie tępiony.
W niektórych obszarach, jego słodkie, lekko kolorowe mięso uznawane jest za przysmak.
Jest nosicielem choroby - leiszmaniozy. Wykorzystywany jako zwierzę laboratoryjne do badań nad tą chorobą.
W chwili obecnej żadne poważne zagrożenia dla gatunku nie są znane.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.
Uważany za doskonałe zwierzę domowe, trafił do hodowli amatorskiej. Brak danych czy ma to wpływ na dzikie populacje.   

Meriones crassus - w hodowli wiwaryjnej 

W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej jak i amatorskiej.




Suwak marokański ( Meriones grandis ) - Cabrera, 1907 - gryzoń z rodziny Muridae, z plemienia Rhombomyina, z podrodziny Gerbilinae, z podrodzaju Pallasiomys. Synonim Meriones shawi grandis.
Uwagi : Jest wyraźnie większy niż Meriones shawi shawi i ma bardziej kanciastą głowę, obecnie uważany za odrębny gatunek ( Pavlinov 2000 ).

Występuje w Afryce Północnej ( Maroko, północna Algieria, Tunezja ).

Zamieszkuje wszystkie bioklimatyczne siedliska łącznie z plantacjami palm czy ogrodami. Często preferuje wilgotne siedliska w górach Atlasu Wysokiego, do wysokości 2800 m n.p.m.

suwak marokański ( Meriones grandis )

Aktywny w ciągu całego roku, szczyt aktywności od zmierzchu do świtu. Bardzo rzadko w ciągu dnia ze względu na wysokie temperatury.
Żyje w niewielkich grupach rodzinnych do 10 - 12 osobników lub samotnie.
Kopie samodzielnie nory w miękkim gruncie lub zajmuje opuszczone. Nora składa się z systemu tuneli i kilku komór, w tym komory gniazdowej i spiżarni.
Kompleks ma kilka wejść umieszczonych pod osłoną naturalnych zabezpieczeń, np. podnóże krzewu lub wydmy. Często norę zamieszkują inne gatunki zwierząt : skorpiony, chrząszcze czy gekony.
Brak danych czy jest terytorialny i jaki zakres rewiru przypada na osobnika.
Niewielki dymorfizm płciowy, samiec z wyraźnym gruczołem zapachowym na brzuchu. 
Długość: 25 - 30 cm. Długość ogona: 12 - 16 cm. Waga 70 - 120 g.
Jego ciemne futro jest żółto-brązowe na grzbiecie i białe na brzuchu. Długi ogon jest jaśniejszy niż reszta ciała.
Podczas nocnych wędrówek wykorzystuje prawdopodobnie systemy szlaków komunikacyjnych do miejsc żerowania. Znaleziony pokarm zjada na miejscu lub znosi do spiżarni w norze.
Jak wszystkie myszoskoczki wytwarza skondensowany mocz i kał aby ograniczyć zużycie wody w organizmie.
Do komunikacji wykorzystuje sygnały chemiczne, węch, wzrok, dotyk, słuch, postawę ciała i wokalizę. Brak danych czy potrafi bębnić dłuższymi tylnymi kończynami.
Odżywia się różnego rodzaju nasionami, owocami, bulwami, korzonkami, kłączami oraz zielonymi częściami roślin, takich jak Salsola vermiculata czy Euphorbia calyptrata, z których duża część jest następnie gromadzona  w spiżarni w norze. Prawdopodobnie wykorzystuje również nasiona z odchodów zwierząt kopytnych.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku ale zawsze w najkorzystniejszym do odchowu potomstwa okresie. W regionie w którym występuje jest to okres zimowy.
System krycia poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia.
Okres ciąży trwa 20 - 22 dni. Samica rodzi do 8 młodych w miocie ( średnio 4 - 5 ). Może być 3 - 4 mioty w sezonie.
Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. Po około 10 dniach od narodzin otwierają oczy i są już porośnięte całkowicie sierścią.
Odstawienie następuje po około 21 dniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje po 2 miesiącach od narodzin.
Długość życia w warunkach naturalnych do 24 miesięcy, w niewoli nawet do 5 - 6 lat.

Salsola vermiculata - roślina chętnie zjadana przez Meriones grandis 

Nie opisano żadnych podgatunków.

Meriones grandis 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na prawdopodobieństwo dużych populacji i brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku populacji aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
W odpowiednich dla siebie siedliskach występuje powszechnie.
Dawniej zawarty w Meriones shawi ( Aulagnier i Thevenot 1986 ), ale obecnie uważany za odrębny gatunek ( Pavlinov 2000 ).  Zakres gatunku pokrywa się z blisko spokrewnionym Meriones shawi we wschodnim Maroku, Algierii i północnej Tunezji ( Pavlinov 2000; Musser i Carleton 2005 ).
W niektórych regionach ( Marrakesz ) uznawany za szkodnika upraw rolnych i tępiony. 
Jest nosicielem choroby - leiszmaniozy. 
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w krajach występowania, gdyż nie są znane widoczne zagrożenia dla gatunku jako całości w chwili obecnej.
Brak danych czy występuje w dowolnym obszarze chronionym.


W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej, laboratoryjnej jak i amatorskiej.


   

Suwak libijski ( Meriones libycus ) - Lichtenstein, 1823 - gryzoń z rodziny Muridae, z plemienia  Rhombomyina, z podrodziny Gerbilinae, z podrodzaju Pallasiomys.  Synonim Meriones erythrourus ( Gray 1842 ). 
    
Występuje w Afryce Północnej ( od Sahary Zachodniej i Mauretanii aż po Egipt ) oraz w Azji ( od Półwyspu Arabskiego po Chiny ).

Zamieszkuje suche pustynne obszary o piaszczystym lub żwirowym podłożu, obszary półpustynne, doliny wyschniętych rzek, wadi,  obszary z piaszczystymi, stabilnymi wydmami, suche obszary przejściowe do wysokości 1700 m n.p.m. także tereny upraw rolnych.

rycina - suwak libijski ( Merines libycus )

Aktywny w ciągu całego roku, szczyt aktywności od zmierzchu do świtu lecz w przeciwieństwie do innych gatunków bywa aktywny również w chłodniejszych godzinach dnia. W obszarach o chłodniejszych temperaturach w zimie może zapadać w rodzaj hibernacji.
W zależności od siedliska żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych do 10 osobników.
Na kryjówkę wykorzystuje samodzielnie wykopaną norę lub opuszczoną. Nora zamieszkana przez grupę rodzinną tworzy kompleks tuneli i komór do głębokości 1,5 metra z wieloma wejściami. Kompleks składa się z komory gniazdowej, spiżarni i WC. Samotny osobnik korzysta z prostej nory zakończonej komorą gniazdowo-magazynową.
Nora jest usytuowana u podstawy krzewu lub stabilnej wydmy, czasami wśród większych głazów. Wejścia są zawsze w naturalny sposób osłonięte.
Nie jest znany zakres rewiru osobniczego gdyż gatunek jest bardzo mobilny i często zmienia zarówno kryjówki jak i terytorium. Wiąże się to z dostępnością pokarmu lub samic.   
Gatunek jest stosunkowo mały. Ma szeroką głowę, duże oczy i dłuższe tylne kończyny. Pokryty jest miękkim futerkiem w kolorze czerwono-brązowym, które jest lekko nakrapiane czarnymi plamami. Brzuch jest w kolorze szaro-białym. Jego futerko stanowi doskonały kamuflaż. Ogon jest nieco jaśniejszy niż korpus i zakończony jest pędzelkiem czarnych włosów na końcu.
Czarna końcówka ogona prawdopodobnie służy jako wabik dla drapieżnika aby przyciągnąć jego uwagę w kierunku ogona a nie głowy i reszty ciała.
Jego pazury na kończynach są czarne lub ciemne w odróżnieniu od jasnych pazurów Meriones crassus oraz jego czarna kępka jest bardziej rozwinięta niż u wspomnianego gatunku.
Długość głowy i ciała : średnio 29,8 cm. Długość ogona : średnio 15,4 cm. Waga : średnio 85 do 100 g.
Gatunek porusza się szybko i tak samo szybko opuszcza i wraca do nory. Pokarm zbiera daleko od kryjówki. Prawdopodobnie wykorzystuje system szlaków komunikacyjnych.
Jego organizm jest dobrze przystosowany do suchych siedlisk. W celu ograniczenia zużycia wody w organizmie wytwarza skondensowany kał i mocz oraz nie poci się.
Do komunikacji wykorzystuje sygnały chemiczne, węch, wzrok, dotyk, słuch, postawę ciała oraz wokalizę. Wokaliza jest używana do ostrzegania innych osobników przed zagrożeniami, w momencie agresji i zalotów. Wykorzystuje też bębnienie tylnymi kończynami do ostrzegania przez drapieżnikami.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym. Zjada różnego rodzaju trawy i rośliny zielne, nasiona, kłącza, bulwy, cebule, korzonki. Pokarm jest zjadany na miejscu lub znoszony do nory i magazynowany na gorsze okresy. Jego zapasy nasion mogą obejmować nawet 10 kg. Czasami zjada bezkręgowce, głównie szarańczę. 
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku ale na przeważającym obszarze głównie w okresie jesienno-zimowym lub w czasie zwiększonej dostępności pokarmowej.
System krycia poligamiczny.  Okres ciąży od 20 do 31 dni.
Samica rodzi od 3 do 7 młodych ( średnio 4 ) w miocie. 2 - 4 mioty w sezonie.
Młode rodzą się nagie, ślepe i bezradne. Po około 2 tygodniach od narodzin młode otwierają oczy i są już całkiem pokryte futerkiem.
Odstawienie następuje w 3 - 4 tygodniu życia.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Dojrzałość płciową osiąga w wieku od 2 do 6 miesięcy. Samica w wieku około 91 dni. 
Długość życia w warunkach naturalnych wynosi prawdopodobnie około 24 miesięcy. W warunkach hodowli 5,2 lata. 
  
Meriones libycus - zoo Moskwa 

Opisane podgatunki :
- Meriones libycus afghanus - Pavlinov, 1987 - Afganistan - synonim Meriones afghanus - być może błędny podgatunek jakiegoś autora - traktowany jako synonim Meriones libycus libycus 
- Meriones libycus amplus - Ranck, 1968 - Libia ( Oaza Murzuch, Traghen, Meseguin, El Gatrun, Fezzan Prov ) - synonim Meriones caudatus amplus - może być zawarty w Meriones caudatus 
- Meriones libycus aquilo - Thomas, 1912 - północno-zachodnie Chiny ( Gu-tschen, Dżungaria, północny Xinjing - Turkiestan Wschodni ) - synonim Meriones erythrourus aquilo
- Meriones libycus caucasius - Brandt, 1855 - Azerbejdżan ( district Saljany, wschodnia Transkaukazja ), Iran ( Abadeh ) - synonim Gerbillus caucasius - Meriones erythrorous caucasicus - Gerbillus caucasicus
- Meriones libycus caudatus - Thomas, 1919 - Libia ( Prov Tripolitania, wybrzeże i pustynia Hamada de Tinrhert, Gebel es Soda ) - synonim   Meriones caudatus - Meriones caudatus caudatus - Meriones caudatus, z Libii nie został uznany jako ważny gatunek lecz jako część Meriones libycus przez większość autorów
- Meriones libycus confalonieri - de Beaux, 1931 -Libia ( El Agheila, Pustynia Libijska, Oaza Cufra, Cyrenaica Prov, Tripolitania Prov, wybrzeże Zatoki Sirte ) - synonim Meriones caudatus confalonieri - prawdopodobnie synonim Meriones libycus - błędny podgatunek w jakiejś taksonomii  
- Meriones libycus edithae - Cheesman i Hinton, 1924 - środkowa Arabia Saudyjska ( Hufuf ) - synonim Meriones erythrorous edithae - Meriones syrius edithae - uznawany jako synonim Meriones libycus syrius
- Meriones libycus erythrourus - Gray, 1842 - Afganistan ( Sahlabad, południowo-zachodni Kandachar ), Pakistan, Kazachstan, wschodni Iran ( Seistan, Irański Beludżystan, południowy Khorassan ), Irak, Kuwejt, Arabia Saudyjska - synonim Meriones erythrourus - Pallasiomys erythrourus - Gerbillus erythrurus - Meriones erythrourus erythrorous - traktowany jako samodzielny gatunek z 14 podgatunkami w innej taksonomii 
- Meriones libycus evelynae - Cheesman i Hinton, 1924 - środkowa Arabia Saudyjska ( Hufuf ) - synonim Meriones erythrorous evelynae - Meriones syrius evelynae - uznawany za synonim Meriones libycus syrius 
- Meriones libycus eversmanni - Bogdanov, 1875 - Kazachstan ( wschodnie wybrzeże Morza Kaspijskiego, dolny bieg rzeki Ural, Manguishlak, district Ust-Urt ) - synonim Gerbillus eversmanni - Meriones erythrorous eversmanni
- Meriones libycus farsi - Schlitter & Setzer, 1973 - Iran ( na północ od Bariz, na północ od Lar, Prov Fars ) - synonim Meriones erythrourus farsi 
- Meriones libycus gaetulus - Lataste, 1882 - Algeria ( Tilremt, Laghouat, Berrian Sahara, M'sila ) - synonim Meriones gaetulus - prawdopodobnie synonim Meriones libycus libycus lub Meriones libycus schousboeii
- Meriones libycus guyonii - ( Loche, 1867 ) - Algeria ( Region of Ain-el-Atrech w Saharze Algierskiej ) - synonim Gerbillus guyonii - Meriones guyonii - prawdopodobnie synonim Meriones libycus libycus 
- Meriones libycus iranensis - Goodwin, 1938 - Iran ( Maravehtepeh, dolina rzeki Gurgan, południowa część Doliny Gurgan ) - synonim Pallasiomys iranensis - Meriones iranensis 
- Meriones libycus libycus - Lichtenstein, 1823 - Afryka Północna ( od Algerii do Egiptu )
- Meriones libycus luridus - Ranck, 1968 - Libia ( Bahr el Tubat, Giarabub, wybrzeże i północna część Cyrenaica Prov, Oaza Giarabub ) - synonim Meriones caudatus luridus - może być zawarty w Meriones caudatus
- Meriones libycus marginae - Heptner, 1933 - Turkmenistan ( dolina rzeki Murghab, Bairam Ali, Mary Prov ), Afganistan ( północno-wschodnia część Wyżyny Irańskiej ) - synonim Pallasiomys erythrourus marginae - Meriones erythrourus marginae - traktowany jako synonim Meriones libycus
- Meriones libycus mariae - Cabrera, 1907 - Sahara Zachodnia, Rio de Oro ( Cape Juby ), Maroko - synonim Meriones mariae - traktowany jako samodzielny gatunek w innej taksonomii 
- Meriones libycus maxeratis - Heptner, 1933 - południowo-zachodni Turkmenistan ( dolina rzeki Chandyr, góry Kopet Dag ), północno-wschodni Iran ( południowe stoki gór Kopet Dag w regionie Dargaz ) - synonim Pallasiomys erythrourus maxeratis - Meriones erythrourus maxeratis 
- Meriones libycus melanurus - Rüppell, 1842 - Egipt ( Aleksandria ), Etiopia? - synonim Meriones melanurus - Gerbillus melanurus - synonim Meriones libycus libycus
- Meriones libycus oxianus - Heptner, 1933 - Uzbekistan ( góry Bokhara ), Afganistan ( północno-wschodnia część Wyżyny Irańskiej ) - synonim Pallasiomys erythrourus oxianus - Meriones erythrourus oxianus
- Meriones libycus renaultii - ( Loche, 1867 ) - Algeria ( Sahara Algierska, Environs of Messad ) - synonim Gerbillus renaultii - prawdopodobnie synonim Meriones libycus libycus lub Meriones libycus schousboeii
- Meriones libycus schousboeii - ( Loche, 1867 ) - południowa Algeria ( Sahara Algierska ) - synonim Gerbillus schousboeii - Meriones schousboeii - Meriones schousboeii schousboeii - prawdopodobnie synonim Meriones libycus libycus - traktowany jako samodzielny gatunek w innej taksonomi z dwoma podgatunkami 
- Meriones libycus schwarzovi - Toktosunov, 1977 - Kirgizja - traktowany jako synonim Meriones libycus 
- Meriones libycus sogdianus - Heptner, 1933 - Uzbekistan ( Fergana, wschodni Turkiestan Zachodni ), Afganistan ( północno-wschodnia część Wyżyny Irańskiej ) - synonim Pallasiomys erythrourus sogdianus - Meriones erythrourus sogdianus 
- Meriones libycus syrius - Thomas, 1919 - Syria, północna Arabia Saudyjska, Liban, Jordania, Izrael, Palestyna, Irak, południowo-zachodni Iran - synonim Meriones erythrorous syrius - Meriones syrius
- Meriones libycus turfanensis - Satunin, 1903 - północno-zachodnie Chiny ( Oaza Turfan, Tarim Basin, Xinjiang - Turkiestan Wschodni ) - synonim  Meriones libycus turfanen - Gerbillus turfanensis - Meriones erythrourus turfanensis - Rhombomys opimus turfanensis - może być zawarty w Rhombomys w jakieś taksonomii

Meriones libycus - osobnik w hodowli wiwaryjnej

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji i brak widocznych zagrożeń dla gatunku jako całości. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach. 
Istnieją pewne wątpliwości co do tego, czy osobniki występujące w części Półwyspu Arabskiego, jak w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, to Meriones libycus czy bardzo podobny Meriones arimalius, wcześniej uważany za podgatunek suwaka libijskiego.
W niektórych regionach uważany za szkodnika upraw zwłaszcza pomidorów i ziemniaków. Lokalnie tępiony przez właścicieli upraw.
Gatunek należy do bardzo mobilnych gryzoni, które zmieniają siedliska jeśli nie ma w nim odpowiedniego pokarmu. Dochodzi wtedy do migracji większości osobników w inne obszary z bardziej dostępnym pokarmem.
Jego nory wykorzystywane są często przez skorpiony, chrząszcze, gekony czy inne gatunki myszoskoczków, które mieszkają razem z Meriones libycus.
Jego mięso w niektórych obszarach jest traktowane jako przysmak.
Brak jest widocznych zagrożeń w chwili obecnej dla gatunku jako całości.
Jest nosicielem choroby - leiszmaniozy. Wykorzystywany jako zwierzę laboratoryjne do badań nad tą chorobą.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w krajach występowania.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.

Meriones libycus libycus 

W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej, laboratoryjnej jak i amatorskiej.
Hodowany pojedynczo jest bardzo pasywnym zwierzęciem. Hodowany w grupie może być bardzo agresywny w stosunku do innych osobników. Duża konkurencja i małe wiwaria sprawiają, że suwaki stają się nerwowe i walczą o dominację, gryzą się wzajemnie lub w inny sposób zagrażają sobie ( van Veen 1999 ).


Pustynia Libijska - typowe siedlisko suwaków 

Meriones libycus w naturalnym środowisku





Suwak śródziemnomorski ( Meriones shawi ) - ( Duvernoy, 1842 ) - gryzoń z rodziny Muridaez plemienia  Rhombomyina, z podrodziny Gerbilinae, z podrodzaju Pallasiomys. Synonim  Gerbillus shawii.
Uwagi : Dawniej zawierał Meriones grandis, który jest samodzielnym gatunkiem.
   
Występuje w Afryce Północnej ( Maroko, Algeria, Tunezja, Libia, Egipt aż po zachodnią stronę Nilu ).

Zamieszkuje nadmorski pas do 500 km w głąb lądu. Siedliska gatunku stanowią suche pustynne i półpustynne obszary, pustynne doliny porośnięte gęstą roślinnością, trawiaste łąki i pastwiska, grunty rolne.

suwak śródziemnomorski ( Meriones shawi )

Aktywny w ciągu całego roku, szczyt aktywności od zmierzchu do świtu. Bardzo rzadko w ciągu dnia, jeśli już to podczas chłodnych części dnia.
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych.
Na kryjówki kopie własne nory lub zajmuje opuszczone. Nory znajdują się albo pod krzewem lub u podstawy niskiego drzewa.
Nora jest wyposażona w kilkanaście wejść ( do 18 ) oraz kilka tuneli i komór.
W skład kompleksu wchodzą komora gniazdowa, spiżarnia i WC.
Brak danych czy gatunek jest terytorialny i jakie zakresy mają poszczególne osobniki.
Do miejsc żerowania prowadzi system szlaków komunikacyjnych. Meriones shawi żeruje dość daleko od kryjówki. Porusza się bardzo szybko.
Niewielki dymorfizm płciowy : samiec z widocznym gruczołem zapachowym na brzuchu. Jego ciemne futro jest koloru żółto-brązowego na grzbiecie, z żółto-pomarańczowym paskiem biegnącym wzdłuż boków do zewnętrznych części przednich i tylnych kończyn. Jego brzuch jest biały. Szare plamy występują nad i pod oczami. Długi ogon jest jaśniejszy niż w pozostała część ciała. Zakończony jest niewielkim pędzelkiem z ciemniejszych włosów.
Długość ciała : 25 - 32 cm. Długość ogona: 12 - 16 cm. Waga : 70 - 120 g.
Jego organizm jest dobrze przystosowany do suchych siedlisk. W celu ograniczenia zużycia wody w organizmie nie poci się oraz wytwarza bardzo skondensowany kał i mocz. 
Do komunikacji używa sygnałów zapachowych, węchu, wzroku, słuchu, dotyku, postawy ciała oraz wokalizy. Prawdopodobnie potrafi bębnić tylnymi kończynami.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym. W skład jego diety wchodzą różnorodne nasiona, trawy, rośliny zielne, kłącza, bulwy, korzonki. Zielone części roślin, takich jak Salsola vermiculata i Euphorbia calyptrata są zjadane lecz większa ich część gromadzona jest w spiżarni. 
Prawdopodobnie wykorzystuje niestrawione nasiona zawarte w odchodach zwierząt kopytnych.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku. Jednak najbardziej sprzyjający okres występuje gdy temperatura jest umiarkowana i jest duża dostępność pokarmu i wilgoci. W północnej Tunezji gatunek rozmnaża się w lecie a w Maroku wydaje się iż okres zimowy jest bardziej korzystny.
System krycia poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia. W ciągu dwóch godzin dochodzi nawet do 244 kopulacji.
Okres ciąży trwa między 20 a 30 dniami. Samica rodzi 5 - 6 młodych w miocie. 3 - 4 mioty w sezonie. 
Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. Po około 14 dniach młode otwierają oczy i są już całkowicie porośnięte sierścią.
Odstawienie następuje po około 21 - 30 dniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Dojrzałość płciową uzyskuje w ciągu 2 - 3 miesięcy od narodzin.
W optymalnych warunkach dochodzi do szybkiego zwiększenia gęstości osobniczej, często dzieje się to na obszarch rolniczych.
Żyje prawdopodobnie w warunkach naturalnych do około 24 miesięcy. W warunkach hodowli do 5 - 6 lat.

Meriones shawi - osobnik wyglądający z nory

Opisane podgatunki :
- Meriones shawi albipes - Lataste, 1882 - Algieria ( M'sila ) - synonim Meriones libycus albipes - Meriones albipes - traktowany jako synonim Meriones shawi shawi  
- Meriones shawi auratus - Ranck, 1968 - Libia ( Gheminez, Cyrenaica Province, wybrzeże Zatoki Sirte, Tripolitania Prov ) - synonim Meriones libycus auratus - traktowany jako synonim Meriones shawi lub Meriones lybicus
- Meriones shawi auziensis - Lataste, 1882 - Algieria ( Borders of Oued Akarit, Aumale, Oued Okris ) - synonim Meriones lybicus auziensis - Meriones auziensis - Meriones lybicus ausiensis - traktowany jako synonim Meriones shawi shawi
- Meriones shawi azizi - Setzer, 1956 - Libia ( południowo-wschodnia Derna, pas nadmorski i ekstremalnie w północnej Cyrenaica Prov ) - synonim Meriones libycus azizi - traktowany jako synonim Meriones shawi lub Meriones libycus 
- Meriones shawi crassibulla - Lataste, 1885 - Algieria ( Tebessa ), Tunezja ( Tamesmida, Taferma ) - synonim Meriones libycus crassibulla - Meriones shawi var. crassibulla - być może synonim Meriones shawi shawi
- Meriones shawi isis - Thomas, 1919 - dolny Egipt ( Ramleh, Aleksandria ) - synonim Meriones isis - być może synonim Meriones shawi shawi 
- Meriones shawi laticeps - Lataste, 1885 - Algieria ( Constantine ) - synonim Meriones libycus laticeps - być może synonim Meriones shawi shawi 
- Meriones shawi longiceps - Lataste, 1885 - Tunezja - synonim Meriones libycus longiceps - stan niepewny - uznawany za synonim Meriones shawi shawi  
- Meriones shawi richardii - ( Loche, 1867 ) - Algieria ( Boghar, Beni Sliman ) - synonim Gerbillus richardii - stan niepewny - synonim Meriones libycus libycus dla pierwszej taksonomii lub Meriones shawi shawi dla niedawnej taksonomii 
- Meriones shawi sellysii - ( Pomel, 1856 ) - Algieria ( Oran Province ) - synonim Gerbillus sellysii - uznawany za synonim Meriones libycus libycus  dla pierwszej taksonomii - synonim Meriones shawi shawi dla niedawnej taksonomii
- Meriones shawi shawi - ( Duvernoy, 1842 ) - Algieria, Tunezja, Libia, Egipt  
- Meriones shawi trouessarti - Lataste, 1882 - Algieria ( Bousdada, Oued Magra, M'sila ) - synonim Meriones trouessarti - prawdopodobnie synonim Meriones shawi shawi - samodzielny gatunek w innej taksonomii 

Meriones shawi w hodowli amatorskiej 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroka dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Lokalnie populacje mogą być obfite. W sprzyjających warunkach pogodowych i pokarmowych dochodzi do zwiększenia gęstości osobniczej. Dzieje się tak często na obszarach upraw rolnych.
Uważany za szkodnika upraw rolnych i tępiony.
Jest nosicielem choroby - leiszmaniozy. 
Brak jest widocznych zagrożeń dla gatunku jako całości w chwili obecnej.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w krajach swojego występowania.
Nie wiadomo czy występuje w dowolnym obszarze chronionym.

Meriones shawi 

W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej jak i amatorskiej. 



Merione shawi - okaz muzealny 









Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych

czwartek, 26 listopada 2015

Rodzina Platacanthomyidae - charakterystyka i przegląd gatunków.








Do rodziny Platacanthomyidae należą dwa lub trzy gatunki z dwóch rodzajów : Platacanthomys i Typhlomys. Istnieje spór czy w rodzaju Typhlomys mamy dwa czy jeden gatunek. Wielu autorów podaje dwa gatunki lecz IUCN jeden.
Najnowsze badania dowodzą, że mamy jednak dwa gatunki w tym rodzaju. Analizy genów mitochondrialnych i jądrowych wykazały, że osobniki z prowincji Lao Cai na północy Wietnamu należą do odrębnego filogenetycznego rodowodu Typhlomys

Występują w wielu regionach południowych Indii, południowych Chin i północnego Wietnamu ( Corbert, 1984 ).

Zamieszkują wilgotne, skaliste, tropikalne i subtropikalne lasy na wysokości od 600 do 2100 m n.p.m.

rycina - kolcosznica malabarska ( Platacanthomys lasiurus )

Nie wiadomo czy żyje w grupach społecznych ale prawdopodobnie są samotnikami łączącymi się w pary w okresie rozrodczym.
Nie wiadomo czy są terytorialne i jakie zakresy mają poszczególne osobniki.
Ich kryjówki to nory, dziuple drzew i szczeliny między kamieniami, często w pobliżu strumieni ( Helin, i wsp., 1999; Mudappa, i wsp., 2001; Nowak, 1999 ).
Gatunki są podobne do myszowatych w ogólnym wyglądzie, o długości ciała wynoszącej od 70 do 212 mm. Długie, sztywne włosy tworzą rodzaj szczotki na końcu ogona. Stopy mają wąskie i małe, o średnio długich palcach. Cztery palce na przedniej stopie mają pazury, a piąty tworzy prymitywny kciuk. Podeszwy wszystkich czterech nóg są nagie i mają sześć podkładek. 
Długie wibrysy wystają z relatywnie krótkiego pyszczka. Uszy są widoczne i słabo owłosione. 
Dymorfizm płciowy nie został opisany w tej grupie.
Formuła dentystyczna jest 1/1, 0/0, 0/0, 3/3 = 16. 
Zęby policzkowe są wysokie i koronowane. Szkliwo na siekaczach jest pomarańczowe. W zęby trzonowe w górnej szczęce mają po trzy korzenie a w dolnej szczęce dwa. Pierwsze dwa zęby trzonowe są tej samej wielkości, a trzeci jest o około 2/3 wielkości od dwóch pozostałych.
Brak jest dostępnych informacji na temat sposobu krycia, ilości młodych, długości ciąży czy wieku odstawienia.
Wydaje się iż sezon rozrodczy oraz moment rozproszenia młodych przypada na okres pory deszczowej co potwierdzają wyniki z pułapek.
Długość życia w naturze nie jest znana. Wiadomo, że osobnik z gatunku Platacanthomys lasiurus przeżył 20 miesięcy w niewoli.
Aktywność gatunków z rodziny Platacanthomyidae przypada głównie od zmierzchu do świtu. Dzień spędzają w kryjówkach. Budują gniazda z mchu i liści w dziuplach drzew, w norach, w rozpadlinach skalnych lub zagłębieniach wśród korzeni drzew.
Platacanthomys prowadzi nadrzewny tryb życia, Typhlomys mimo zamieszkiwania w norach również prowadzi nadrzewny tryb życia.
Brak jest dostępnych informacji na temat komunikacji gatunków ale prawdopodobnie sygnały chemiczne, wzrok, słuch, węch i dotyk służą do kontaktów między osobnikami i otoczeniem. Brak danych czy wykorzystują wokalizę w momentach zagrożenia, zalotów czy agresji.
Wszystkie Platacanthomyidae jedzą liście, łodygi, owoce, nasiona i korzenie ( Corbert, 1984;. Helin, et al, 1999; Nowak, 1999 ). Platacanthomys lasiurus w Indiach są zwane szczurami pieprzowymi, ponieważ zjadają uprawy papryki ( Corbert, 1984; Nowak, 1999 ).
Gatunki stanowią ważny składnik diety wielu małych i średnich drapieżników w swoich siedliskach, chociaż mieszkańcy północnego Wietnamu twierdzą, że gatunki z rodzaju Typhlomys nie są zjadane przez koty.
IUCN klasyfikuje Platacanthomys lasiurus jako zagrożony w kategorii B2ab ( ii,iii ) a Typhlomys cinereus jako nie zagrożony.
Rodzina jest reprezentowana przez skamieniałości wymarłego rodzaju  Neocometes, od wczesnego miocenu w Europie ( Carleton i Musser, 1984 ).
Kopalne ślady Platacanthomys dianensis odkryto w chińskiej prowincji Yunnan. Przedstawiciele tego gatunku byli bliskimi krewnymi, a być może nawet bezpośrednimi przodkami Platacanthomys lasiurus.

W niewoli - osobnik Platacanthomys lasiurus przeżył 20 miesięcy. Typhlomys cinereus jest eksponowany w ogrodzie zoologicznym w Moskwie.

kolcosznica chińska ( Typhlomys cinereus ) - zoo Moskwa


Ghaty Zachodnie - Kerala ( Indie )



Przegląd gatunków :



Kolcosznica malabarska ( Platacanthomys lasiurus ) - Blyth, 1859 - gryzoń z nadrodziny Muroidea, z rodziny Platacanthomyidae.

Występuje w południowej Azji ( południowe Indie - Ghaty Zachodnie ). Endemit dla Indii.

Zamieszkuje pierwotne wiecznie zielone tropikalne górskie i wyżynne lasy a także lasy łęgowe i półwiecznie zielone na wysokości 600 - 2000 m n.p.m

kolcosznica malabarska ( Platacanthomys lasiurus ) w środowisku naturalnym 

Aktywny w ciągu całego roku. Szczyt aktywności od zmierzchu do świtu, chociaż brak danych czy w ciągu dnia przejawia jakąkolwiek aktywność.
Nie wiadomo czy jest samotnikiem, czy żyje w parach lub grupach społecznych. Jedyną grupę stanowi prawdopodobnie samica z młodymi lub para z młodymi.
Prowadzi nadrzewny tryb życia. Na kryjówki wybiera dziuple drzew, zagłębienia wśród korzeni drzew, szczeliny i rozpadliny skalne, plątaninę lian oraz rozwidlenia konarów. Buduje gniazda z mchu i liści.
Brak danych czy gatunek jest terytorialny oraz na temat zakresów rewirów osobniczych.
Brak jest wyraźnego dymorfizmu płciowego. Długość ciała od 130 do 212 mm, ogon długości 75 do 100 mm jest zwykle krótszy niż długość ciała. Średnia waga osobnika to 75 gram.
Ubarwienie jest czerwonawo-brązowe w górnej części ciała i białawe pod brzuchem. Futro na grzbiecie przeplatane jest szeregiem szerokich, płaskich, sztywnych kolców. Ogon jest owłosiony tylko na końcówce i przypomina szczotkę. Jest zazwyczaj ciemniejszy niż kolor ciała, choć nieco się rozjaśnia na końcu.  Posiada małe oczy i uszy oraz spiczasty pysk.
Ogon jest wykorzystywany podczas wspinaczki do zachowania równowagi.
Zwykle wykorzystuje korony drzew oraz plątaninę lian i innych pnączy do przemieszczania się.

Platacanthomys lasiurus

Brak danych na temat sposobu komunikacji ale prawdopodobnie wykorzystuje sygnały chemiczne, węch, wzrok, słuch, dotyk i postawę ciała. Nie wiadomo czy wykorzystuje wokalizę w momentach zagrożenia, agresji czy zalotów.
Odżywia się pokarmem roślinnym, głównie nasionami, owocami, korzeniami, jagodami.
System krycia u tego gatunku nie jest znany. Współczynnik reprodukcji wzrasta w porze deszczowej. W tym czasie, samice mają częsty przyrost masy ciała, świadczący o ich zapłodnieniu. Podczas pory deszczowej większość młodych rozprasza się. Potwierdzają to dane z przechwytywania. 
Szczegóły dotyczące opieki rodzicielskiej u tego gatunku nie są znane.
Długość życia w warunkach naturalnych nie jest znana. Wiadomo, że osobnik w niewoli przeżył 20 miesięcy.

Platacanthomys lasiurus 

Nie opisano żadnych podgatunków.

obszar chroniony - Indira Gandhi Wildlife Sanctuary

Gatunek uznawany za zagrożony ze względu, że zasięg występowania jest mniejszy niż 20 000 km2 a obszar wykorzystania szacowany jest na mniej niż 2000 km2 w oparciu o dostępne siedliska. Dystrybucja jest mocno rozdrobniona a i tak występuje duży spadek pod względem dostępności i jakości siedlisk leśnych. Populacje Platacanthomys lasiurus są wrażliwe na zmiany siedliskowe. Aby utrzymać zdrowe populacje, potrzebne są duże obszary nienaruszonego lasu deszczowego ( Mudappa et al., 2001 ).
Gatunek występuje od Shivamogge, Karnataka na północy ( Rajagopalan, 1968; Agrawal, 2000) do Peppara Wildlife Sanctuary w Thiruvananthapuram, Kerala na południu ( Jayson i Christopher, 1995 ). Tworzy dwie dysjunktywne populacje, północną i południową od szczeliny Palakkad w Ghatach Zachodnich, w Kerala, Karnataka i Tamil Nadu ( S. Molur, PO Nameer i C. Srinivasulu os. Kom. 9 września 2007 roku ). Jayson ( 2006 ) donosi, o występowaniu gatunku w 33 miejscowościach w Kerala, Ghaty Zachodnie, ale bezpośrednie dowody potwierdzają obecność tylko z trzech miejsc.
Prabhakar ( 1998 ) donosi, występowanie gatunku tylko w niezakłóconych obszarach lasów tropikalnych o ponad 20 km2 w Anamalais. 
Shankar ( 1997, 1998 ) informuje, występowanie gatunku na dużych wysokościach w nienaruszonych fragmentach lasów Shola ( 60 do 600 ha ).
Mudappa et al. 2001 informuje o schwytaniu w pułapki mniej niż 1% osobników w niezakłóconych wiecznie zielonych lasach z Kalakkad-Mundanthurai Tiger Reserve, Tamil Nadu.
S. Molur ( os. Kom. ) informuje, całkowity brak gatunku z plantacji i fragmentów leśnych Madikeri, z wyjątkiem 0,02% osobników schwytanych w pułapki w niezakłóconych nadrzecznych lasach przylegających do Brahmagiri Wildlife Sanctuary, Karnataka.
Główne zagrożenie stanowi utrata siedlisk i zmiany użytkowania gruntów.  Jest to bardzo wrażliwy gatunek na zmiany w jakości siedliska i ingerencji człowieka ( Prabhakar, 1997, S. Molur os comm ).
W niektórych obszarach występowania gatunek jest zagrożony przez polowanie do celów terapeutycznych ( Jayson i Christopher, 1995 ).
Platacanthomys lasiurus jest uważany za szkodnika, ze względu na szkody które może zrobić w uprawach papryki. Zwany jest "szczurem pieprzowym" przez miejscową ludność.
Nazwa rodzajowa Platacanthomys wywodzi się z greki – od słów: plati (?) oznaczającego „spłaszczony” i akantha (?) – „szczecina” oraz mys (?), znaczącego „mysz” i jest aluzją do sierści, która w części grzbietowej tych gryzoni przetykana jest długim włosem.
Rejestrowany z siedmiu obszarów chronionych : Aralam Wildlife Sanctuary ( Nameer, 2005 ), Chimmony Wildlife Sanctuary, Thattekkad Bird Sanctuary, Eravikulam National Park ( Jayson, 2006 ) i Neyyar Wildlife Sanctuary ( Jayson i Christopher, 1995 ) w Kerala oraz Mudumalai Wildlife Sanctuary ( Shankar, 1998 ), Indira Gandhi Wildlife Sanctuary ( Prabhakar, 1998 ) i Kalakkad-Mundanthurai Tiger Reserve ( Mudappa i wsp., 2001 ) w Tamil Nadu.
Potrzebne są badania taksonomiczne, aby lepiej zrozumieć dwie pokrywające się populacje, poza tym zalecane są badania dotyczących ekologii, wykorzystania siedliska, stanu i trendów populacji oraz zagrożeń.

pofragmentowane lasy Shola 

rycina - Platacanthomys lasiurus 


W niewoli - jeden osobnik przeżył 20 miesięcy.



Ghaty Zachodnie - fragmenty lasów tropikalnych



Kolcosznica chińska ( Typhlomys cinereus ) - Milne-Edwards, 1877 - gryzoń z nadrodziny Muroidea, z rodziny Platacanthomyidae
Uwagi : Według niektórych autorów i IUCN synonim Typhlomys chapensis - Osgood, 1932. Jednak część badaczy uważa Typhlomys chapensis za ważny gatunek.

Występuje w Azji Południowej ( południowo-wschodnie Chiny, w prowincji Fujian, Jiangxi, Zhejiang, Anhui, Sichuan, Guizhou, Hubei, Shaanxi, Guangxi, i Yunnan oraz północno-zachodni Wietnam ).

Zamieszkuje górskie i wyżynne lasy, porośnięte zaroślami bambusa na wysokości od 360 - 2000 m n.p.m.

kolcosznica chińska ( Typhlomys cinereus ) - osobnik w zoo Moskwa

Gatunek słabo poznany. 
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.
Dostępne informacje : prowadzi nadrzewny tryb życia, chociaż zamieszkuje nory. Samica rodzi 2 - 4 młode. Odżywia się nasionami, orzechami, liśćmi, łodygami, korzeniami, owocami.  Gryzoń ten ściśle przypomina pilchowate ze swoim długim, włochatym ogonem i wyraźnymi uszami. Ich bardzo małe oczy, które przypominają oczy kretów i ryjówek, dał im swoją ogólną nazwę Typhlomys oznaczającą "ślepe myszki". Taka morfologia oka wydaje się sugerować, styl życia norowy, natomiast dłuższy pół-chwytny ogon, długie wibrysy i duże uszy decydują o tym,  że jest zdecydowanie nadrzewnym gatunkiem.

dwa osobniki w zoo Moskwa ( Typhlomys cinereus )

Opisane podgatunki :
- Typhlomys cinereus cinereus - Milne-Edwards, 1877 - południowo-wschodnie Chiny ( zachodni  Fujian ), północny Wietnam
- Typhlomys cinereus daoloushanensis - ( Wang & Li, 1996 ) - południowe Chiny ( południowy Sichuan, północne Guizhou, południowo-zachodnie Hubei, południowe Shansi, południowo-wschodnie Gansu ) 
- Typhlomys cinereus guangxiensis - ( Wang & Li, 1996 ) - południowe Chiny ( Guangxi )
- Typhlomys cinereus jindongensis - Wu & Wang, 1984 - południowo-zachodnie Chiny ( Yunnan, Jingdong )

zoo Moskwa - Typhlomys cinereus 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji, pewien stopień tolerancji na modyfikację siedlisk oraz występowanie wielu obszarach chronionych. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Prawdopodobnie stanowi kompleks gatunków i potrzebne są dalsze badania taksonomiczne ( D.Lunde os. comm. ).
Smith i Xie ( 2008 ) uważają, go za endemiczny gatunek dla Chin.
Analiza genów mitochondrialnych i jądrowych wykazały, że osobniki z prowincji Lao Cai na północy Wietnamu należą do odrębnego filogenetycznego rodowodu Typhlomys. Zarówno dane genetyczne jak i morfologiczne potwierdzają, istnienie drugiego gatunku, Typhlomys chapensis ( Pole Mus Nat Hist Zool Ser 18: 193-339, 1932 ), w dotychczas monotypowych rodzaju Typhlomys.  Typhlomys cinereus ( Milne-Edwards, 1877 ), jest znany z południowych Chin ( Wang et al, 1996; Kowal, 2008 ), oraz  z odległych populacji na dużych wysokościach w Górach Hoang Lien w północnym Wietnamie ( CAN i wsp., 2008 ; Abramov et al., 2012 ). Skład gatunkowy Typhlomys nie jest jeszcze jasny, z uwagi na niedostatek materiałów muzealnych dostępnych do badania. Kilka taksonomicznych formularzy zostało uznanych na podstawie różnic w wielkości ciała i zabarwienia futra ( Wang et al., 1996; Musser i Carleton, 2005 ). Typhlomys cinereus został opisany z Fokien (= Fujian) w południowych Chinach ( Milne-Edwards, 1877 ).  Zgodnie z przeglądem taksonomicznym Wang et al. ( 1996 ) podgatunek nominalny Typhlomys cinereus cinereus jest rozprowadzany w północnej prowincji Fujian i Zhejiang, południowej Anhui w Chinach. Trzy inne chińskie podgatunki mają ograniczone zakresy: Typhlomys cinereus daloushanensis Wang i Li, 1996 znany jest z południowej prowincji Syczuan, Shaanxi, Gansu, Hubei i Guizhou; Typhlomys cinereus guangxiensis Wang et Chen, 1996 rozprowadzany jest w południowo-zachodniej prowincji Guangxi; i Typhlomys cinereus jingdongensis Wu i Wang, 1984 znaleziono w prowincji Yunnan. Populacja wietnamska została opisana przez Osgood ( 1932 ) jako osobny gatunek, Typhlomys chapensis, który jest obecnie uważany za podgatunek Typhlomys cinereus ( Corbet i Hill, 1992 ; Wang et al. 1996; Musser i Carleton, 2005 ).
Osobniki zebrane w zaroślach bambusa nie mogą być w szczególności związane z tego typu siedliskami ( Darrin Lunde os. Comm. ).
Brak jest wyraźnych zagrożeń dla tego górskiego gatunku w chwili obecnej.
W Chinach, został regionalnie wpisany w Czerwonej Księdze jako najmniejszej troski ( Wang i Xie 2004 ).
Rejestrowany z następujących rezerwatów przyrody w Chinach : Wuyishan, Chishuisuoluo, Fanjingshan (Guizhou), Shennongjia, Houhe, Ailaoshan, Qingliangfeng i Tianmushan ( CSIS 2008 ), i jest zapewne obecny w innych obszarach chronionych.
Potrzebne są dalsze badania taksonomiczne pozwalające ustalić ważność gatunku z północnego Wietnamu.

W niewoli.
Ogród zoologiczny w Moskwie " eksponuje " osobnika tego gatunku.




Kolcosznica wietnamska, kolcoszniczka karłowata ( Typhlomys chapensis ) - Osgood, 1932 - gryzoń z nadrodziny Muroidea, z rodziny Platacanthomyidae. Synonim Typhlomys cinereus chapensis.
Uwagi : traktowany jako synonim poprzedniego gatunku.

Występuje w połuidniowej Azji ( północny Wietnam - prowincja Lao Cai, Fan Si Pan ).

Zamieszkuje górskie tropikalne lasy z zaroślami bambusa.

kolcosznica wietnamska ( Typhlomys chapensis ) - osobnik sfotografowany w pobliżu Sapa w Wietnamie

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo o jego ekologii, biologii i sposobie życia.

Nie opisano żadnych podgatunków.

góry w pobliżu Sapa - Wietnam 

W 1996 IUCN traktował go jako krytycznie zagrożony, obecnie jako synonim poprzedniego gatunku.
Kilka okazów Typhlomys cinereus zebrano w górach Hoang Lien, w północnym Wietnamie podczas badań ssaków prowadzonych przez Wspólne Centrum Technologii Badań Tropikalnych rosyjsko-wietnamskich.
W niniejszym badaniu sekwencje mtDNA i nDNA genów z północnego Wietnamu są analizowane i porównywane z chińskimi Typhlomys po raz pierwszy. Systematyczna pozycja Typhlomys z Wietnamu rozważana jest na podstawie zarówno danych morfologicznych jak i sekwencji. Prace polowe przeprowadzono od 2009 roku do 2012 roku na północnym stoku górskim w obszarze Fan Si Pan blisko Tram Ton Station, około 6 km na zachód od Sapa ( 22 ° 21 'N, 103 ° 46' E ) w prowincji Lao Cai, Wietnam.  Były wykorzystywane pułapki żywe oraz zwykłe pułapki do zbierania małych ssaków. W sumie trzynaście okazów Typhlomys cinereus zebrano. Większość osobników zostało uwięzionych przez pułapki - klatki ustawione na gałęzi i ziemi w tropikalnych lasach regla, w  bambusowych zaroślach. Standardowe pomiary ciała zewnętrzne ( długość głowy i ciała, długość ogona, długość tylnej stopy, a także długość ucha ) zostały wykonane. Próbki tkanek zostały zachowane w 96% etanolu. Zastosowane próbki ( czaszki i skóry ) są przechowywane w Instytucie Zoologii Rosyjskiej Akademii Nauk, Sankt-Petersburg, Rosja ( ZIN ).
Średnie i skrajne pomiary ( w milimetrach ) u wietnamskich osobników z 5 samców wynoszą głowa i długość ciała, 83,0 ( 79 do 86 ); Długość ogona, 121,7 ( 110 do 135 ); Długość tylnych stóp, 21,8 ( 20 do 23 ); i długość ucha, 17,8 ( 17 do 19 ), a od 17 samic wynoszą głowa i długość ciała, 80,5 ( 70 do 98 ); Długość ogona, 116,9 ( 100 do 134 ); Długość tylnych stóp, 22,2 ( 21 do 24 ); i długość ucha, 17,7 ( 14 do 19 ). Chiński Typhlomys cinereus cinereus jest oczywiście mniejszy. Według danych z Wang et al. ( 1996 ), wymiary zewnętrzne dla 15 osobników  dorosłych wynoszą głowa i długość ciała, 77,1 ( 70 do 89 ); Długość ogona, 99,9 ( 92 do 111 ); Długość tylnych stóp, 19,5 ( 18,5 do 20 ); i długość ucha, 14,0 ( 11 do 16 ). Zabarwienie futra z wietnamskich osobników jest również różne od ich chińskich odpowiedników. Futro grzbietowe osobników z Sapa jest równomiernie czarniawo- szare ( Abramov i wsp. 2012 ), brzuszna powierzchnia jest prawie o tym samym ubarwieniu sprzecznym z  szarym ubarwieniem grzbietu z szaro białym spodem w próbkach z Fujian. Górna powierzchnia tylnych nóg u wietnamskich osobników jest w ciemnym kolorze, podczas gdy jest biaława u chińskich. 
Analiza filogenetyczna jądrowych genów mitochondrialnych wykazała znaczną rozbieżność pomiędzy wietnamskimi i chińskimi osobnikami. 
Jest oczywiste, że obydwa Typhlomys kłady należy traktować jako linie poziome gatunku. Co więcej, poziom ich rozbieżności jest bardziej zgodne z poziomem generycznym dla wielu gryzoni ( Jansa et al., 2006 ). 
Analiza morfologiczna również wykazała istotne różnice w czaszkowych i zewnętrznych znakach między populacjami z Wietnamu i Chin. Wszystkie te dane wskazują, że konieczna jest ponowna ocena taksonomii Typhlomys. Najnowszy punkt widzenia uznaje monotypowych Typhlomys cinereus pięć podgatunków ( Corbet i Hill, 1992; Wang et al., 1996; Musser i Carleton 2005 ) nie odzwierciedla jednak rzeczywistej zmiany. Dane potwierdzają wcześniejsze założenia Osgood ( 1932 ) oraz Smith ( 2008 ) o randze gatunku, dla wietnamskich Typhlomys chapensis. 
Według analizy morfometrycznej Wang et al. ( 1996 ), populacje chapensis i guangxiensis są najbardziej podobne, grupowanie oprócz trzech innych taksonów ( cinereus, daloushanensis i jingdongensis ). Ze względu na brak danych morfologicznych i genetycznych z południowych Chin, gdzie występuje guangxiensis, nie miał możliwości, aby ponownie ocenić status taksonomiczny tej drugiej formy. Na podstawie orografii samego regionu, można przyjąć, że guangxiensis z południowo-zachodniej prowincji Guangxi najprawdopodobniej należy do Typhlomys chapensis zamiast Typhlomys cinereus.
Biorąc pod uwagę złożoną geografię południowych Chin, a zwłaszcza wpływ wielu pojedynczych pasm górskich, możliwe jest, że wiele taksonów Typhlomys, istnieć może o randze gatunku.  W celu rozwiązania tego problemu, dokładne próbkowanie geograficzne,  powinno zawierać próbki z Chin reprezentujących wymagany szeroki zasięg geograficzny. Ponadto, włączenie niereprezentowanych podgatunków Typhlomys, z takich próbek od typu miejscowości, ma zasadnicze znaczenie dla ustalania priorytetu, w przypadku dostępnych w nazwach grup taksonomicznych ma być podniesiony do rangi gatunku.

czaszki osobników z Sapa w Wietnamie ( Typhlomys chapensis ) 

W niewoli - brak danych.


wilgotne górskie lasy w Sapa - Wietnam 








Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.





KRS 0000069730