sobota, 5 listopada 2016

Rodzaj Peromyscus - myszak. Przegląd gatunków.









Myszak ( Peromyscus ) – rodzaj gryzoni z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), obejmujący gatunki występujące w Ameryce Północnej i Środkowej.
Nadrodzina : Muroidea, rodzina : Cricetidae, Podrodzina : Neotominae, Plemię : Reithrodontomyini
Rodzaj : Peromyscus myszak  Gloger, 1841

Przegląd gatunków : rodzaj Peromyscus jest dzielony na grupy zbliżonych gatunków.

grupa californicus
- Peromyscus californicus - myszak kalifornijski


myszak kalifornijski - ( Peromyscus californicus ) 

grupa eremicus
- Peromyscus eremicus - myszak kaktusowy
- Peromyscus guardia - myszak zatokowy - prawdopodobnie wymarły
- Peromyscus guardia guardia - ostatnio widziany w 1991
- Peromyscus guardia mejiae - wymarły ( 1973 ) - Mejia
- Peromyscus guardia harbisoni - wymarły ( 1963 ) - Isla Granito
- Peromyscus guardia subsp. nieokreślonego - od wyspy Estanque - wymarły ( 1998 )
- Peromyscus interparietalis - myszak wyspowy
- Peromyscus dickeyi - myszak tortugański
- Peromyscus pseudocrinitus - myszak piaskowy
- Peromyscus eva - myszak półwyspowy
- Peromyscus caniceps - myszak szarogłowy
- Peromyscus merriami - myszak ubogi
†Peromyscus pembertoni - myszak jasnostopy - wymarły ( 1931 )


myszak kaktusowy - ( Peromyscus eremicus ) 

grupa hooperi 
- Peromyscus hooperi – myszak murawowy

grupa crinitus
- Peromyscus crinitus – myszak wąwozowy

grupa maniculatus
- Peromyscus maniculatus – myszak leśny
- Peromyscus polionotus – myszak plażowy
- Peromyscus polionotus allophrys
- Peromyscus polionotus ammobates
- Peromyscus polionotus decoloratus - wymarły ( 1959 ) - Floryda
- Peromyscus polionotus leucocephalus
- Peromyscus polionotus niveiventris
- Peromyscus polionotus peninsularis
- Peromyscus polionatus phasma
- Peromyscus polionatus trissyllepsis
- Peromyscus sejugis – myszak stokowy
- Peromyscus keeni – myszak alaskański
- Peromyscus sitkensis - traktowany jako synonim Peromyscus keeni
- Peromyscus melanotis – myszak czarnouchy
- Peromyscus slevini – myszak kataliński
† Peromyscus nesodytes - wymarły około 8000 lat p.n.e. plejstocen Kalifornii 


myszak leśny - ( Peromyscus maniculatus ) 

myszak alaskański - ( Peromyscus keeni ) 

grupa leucopus
- Peromyscus leucopus – myszak białostopy, myszak
- Peromyscus gossypinus – myszak bawełniany
† Peromyscus gossypinus restrictus - wymarły ( 1938 ) - Manasota Key ( Floryda )


myszak białostopy - ( Peromyscus leucopus )

grupa aztecus
- Peromyscus aztecus – myszak aztecki
- Peromyscus spicilegus – myszak skrzętny
- Peromyscus winkelmanni – myszak epifityczny

grupa boylii 
- Peromyscus boylii – myszak zaroślowy
- Peromyscus levipes – myszak zwinny
- Peromyscus schmidlyi – myszak białopalcy
- Peromyscus stephani – myszak pustynny
- Peromyscus attwateri – myszak teksański
- Peromyscus simulus – myszak nizinny
- Peromyscus madrensis – myszak pacyficzny
- Peromyscus beatae – myszak orizabański
- Peromyscus polius – myszak kreolski
- Peromyscus sagax - myszak skromny 
- Peromyscus pectoralis - myszak wyżynny
- Peromyscus carletoni 


myszak wyżynny - ( Peromyscus pectoralis ) 

myszak białopalcy - ( Peromyscus schmidlyi ) 

myszak pacyficzny - ( Pedromyscus madrensis ) 

grupa truei
- Peromyscus bullatus – myszak jałowcowy
- Peromyscus difficilis – myszak skalny
- Peromyscus gratus – myszak lawowy
- Peromyscus nasutus – myszak podgórski
- Peromyscus truei – myszak piniowy

grupa melanophrys 
- Peromyscus melanophrys – myszak czarnowąsy
- Peromyscus mekisturus – myszak pustelniczy
- Peromyscus perfulvus – myszak śniady

grupa furvus
- Peromyscus furvus – myszak czarnawy
- Peromyscus mayensis – myszak Majów
- Peromyscus ochraventer – myszak ochrowobrzuchy


myszak Majów - ( Peromyscus mayensis ) 

grupa megalops
- Peromyscus megalops – myszak brązowy
- Peromyscus melanocarpus – myszak nadgarstkowy
- Peromyscus melanurus – myszak czarnoogonowy

grupa mexicanus
- Peromyscus grandis – myszak duży
- Peromyscus guatemalensis – myszak gwatemalski
- Peromyscus gymnotis – myszak nagouchy
- Peromyscus mexicanus – myszak meksykański
- Peromyscus stirtoni – myszak honduraski
- Peromyscus yucatanicus – myszak jukatański
- Peromyscus zarhynchus – myszak drzewny


myszak duży - ( Peromyscus grandis ) 

myszak drzewny - ( Peromyscus zarhynchus ) - okaz muzealny 

Zamieszkują różnorodne siedliska od poziomu morza do 3600 n.p.m. : 
północne lasy borealne, lasy liściaste i mieszane, obrzeża lasów i polany śródleśne, pola uprawne, równiny trawiaste ( prerie ), pustynie i półpustynie, wydmy i zarośla wydmowe, bagna i trzęsawiska, miejskie parki, sady i ogrody, lasy tropikalne i deszczowe, Chaparral, suche zarośla, siedliska wyspowe, górskie lasy iglaste i mieszane, rumowiska skalne, górskie łąki, suche lasy tropikalne, cierniste lasy wybrzeża Pacyfiku ;

Aktywne są w ciągu całego roku, prowadzą naziemny, nadrzewny i półnadrzewny tryb życia. Większość gatunków to nocne gryzonie, niekiedy także aktywne w ciągu dnia.
Są terytorialne ale zakresy rewirów nie przekraczają 0,2 ha.
Typowe samotniki, rewiry samców i samic mogą zachodzić na siebie.
Na kryjówki wykorzystują wszelkie możliwe naturalne schronienia : dziuple drzew, nory, opuszczone nory innych gryzoni, rumowiska nowików, zagłębienia wśród korzeni drzew, rumowiska skalne, zagłębienia pod głazami i kamieniami, kłody, obalone pnie drzew, gęste zarośla, ściółka leśna itp.
Są to bardzo aktywne i ruchliwe gatunki. Doskonale się wspinają zarówno po drzewach i krzewach jak i po skałach. Dobrze pływają i nie boją się wody.
Do komunikacji używają sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, dotyku, postawy ciała oraz prawdopodobnie wokalizy.
Odżywiają się głównie pokarmem roślinnym : różnorodnymi nasionami, owocami i jagodami, trawami, roślinami zielnymi. Zjadają również bezkręgowce ( owady a czasami dżdżownice ). Wydaje się, iż niektóre gatunki zjadają więcej pokarmu zwierzęcego niż roślinnego.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale najczęściej od wiosny do jesieni.
Średnia długość ciąży to około 23 dni. Kilka miotów w ciągu sezonu.
Średnia liczba młodych w miocie to 3. Odstawienie po około 3 - 4 tygodniach od narodzin.
Długość życia od 12 miesięcy do 26. W niewoli maksymalnie do 3 lat.


Większość gatunków jest zaliczana do najmniejszej troski ze względu na powszechność występowania, prawdopodobieństwo dużych populacji i pewien stopień tolerancji na modyfikację siedlisk. Jednak gatunki z wysp oraz z zagrożonych przez ludzką działalność siedlisk są notowane jako bliskie zagrożenia, zagrożone lub nawet wymarłe.
Myszaki ( Peromyscus ) stanowią ważny składnik diety wielu drapieżników zarówno ssaków, ptaków jak i gadów.
Niektóre gatunki są traktowane jako szkodniki. Są też rezerwuarem groźnych chorób dla ludzi ( hantawirusowy zespół płucny, borelioza ). Przenoszą bakterie Borrelia burgdorferi ( Johnson et al. 1984 ) ( EMEND. Baranton i in. 1992 ).  Bakteria ta jest głównym czynnikiem sprawczym choroby z Lyme.
Rejestrowane z obszarów chronionych, niektóre objęte działaniami ochronnymi w miejscach występowania.

W niewoli.
Niektóre gatunki hodowane są zarówno w laboratoriach jak i ogrodach zoologicznych.
Gatunki z rodzaju Peromyscus są łatwe w hodowli ale bardziej energiczne i trudniejsze w obsłudze niż Mus musculus. 
Dla niektórych badań laboratoryjnych myszaki są bardziej preferowane niż Mus musculus czy Rattus norwegicus. Duże znaczenie mają w studiach nad chorobami zakaźnymi, ale także w badaniach filogeografii, specjacji, chromosomów, genetyki i genetyki populacji, ekologii i ewolucji.
Jedyna różnica polega iż Peromyscus spp. żyje krócej niż standardowa mysz laboratoryjna.
W U.S.A. powstał na University of South Carolina The Peromyscus Genetic Stock Center założony przez profesora Wallace Dawsona w 1985 roku.
Centrum to służy do badań i celów edukacyjnych gatunków z rodzaju Peromyscus. Hodowane tam są m.in. gatunki ( Peromyscus californicus, Peromyscus maniculatus, Peromyscus  melanophrys, Peromyscus eremicus i Peromyscus aztecus ). Badane są tam różne mutacje wpływające na ich zachowanie, biochemię, czy kolor ich sierści eksponowane są w tych liniach genetycznych.
W ogrodach zoologicznych hodowany jest głównie Peromyscus eremicus. Zobaczyć go można w Nowym Zoo w Poznaniu.










    








 Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych


KRS 0000069730