piątek, 30 listopada 2012

Sumatra - zagrożony bastion tygrysa sumatrzańskiego


sumatrzański deszczowy las tropikalny


Wyspa w Azji Południowo-Wschodniej, w zachodniej Indonezji, najbardziej na zachód w Archipelagu Wielkich Wysp Sundajskich. Największa wyspa w całości należąca do Indonezji, szósta pod względem wielkości na świecie.
Od zachodu i północnego-zachodu oblewa ją Ocean Indyjski a południowo-zachodnie wybrzeże graniczy z łańcuchem wysp Simeulue, Nias i Mentawai. Od północnego-wschodu Cieśnina Malakka oddziela ją od Półwyspu Malajskiego, przedłużenia kontynentu azjatyckiego. Od południowego-wschodu Cieśnina Sundajska oddziela Sumatrę od Jawy. Północny kraniec wyspy graniczy z Andamanami a wschodnia strona z wyspami Bangka i Belitung, Cieśniną Karimata i Morzem Jawajskim.
Stolicą Sumatry jest miasto Medan.


jeden z bardziej zagrożonych gatunków Sumatry - orangutan sumatrzański ( Pongo abelli )

Sumatrę przecina równik w centralnej części Sumatry Zachodniej ( Sumatera Barat ) i Prowincji Riau.
Klimat wyspy jest tropikalny, gorący i wilgotny. 
Średnia temperatura w styczniu wynosi +25 stopni Celsjusza a w sierpniu +27 stopni Celsjusza. Pora deszczowa w październiku i listopadzie.

Centralna część wyspy jest górzysta, są to góry Bukit Barisan z kilkoma czynnymi wulkanami, najwyższy z nich to Kerinci o wysokości 3805 m n.p.m.
Północno-wschodnia część to nizina z licznymi bagnami. 
Rzeki Sumatry ( Asahan, Barumun, Hari, Inderagiri, Kampar, Musi, Simpang-Kiri ) niosą duże ilości mułu i tworzą rozległe systemy. Systemy rzeczne budują nizinny z terenami bagiennymi i mokradłami.

Łączna powierzchnia Sumatry to 473 481 km2.
Ludność wyspy to ponad 44,1 mln ( 1994 ), średnia gęstość około 100 osób/km2.

nosorożec sumatrzański ( Dicerorhinus sumatrensis ) - samica z młodym w Zoo Cincinati


Na wyspie utworzono 8 prowincji - Aceh, Sumatera Utara, Riau, Sumatera Barat, Sumatera Selatan, Jambi, Benkulu, Lampung. 


Człowiek przybył na wyspę około 500 p.n.e.
Europejski podróżnik Marco Polo odwiedził Sumatrę w 1292 roku.
W roku 1508 dopłynął do wyspy Portugalczyk L. de Figueira
Holendrzy w XVI wieku wyparli Portugalczyków, w latach 1659 - 1662 podbili południowo-zachodnią część wyspy, w roku 1664 zajęli Indrapuras i Salidas a w 1666 Padang. W roku 1803 cała południowa część wschodniego wybrzeża wyspy znalazła się we władaniu Holendrów.
Dopiero pod koniec XVIII wieku Brytyjczycy założyli pierwsze swoje osady.
W roku 1824 Holendrzy zawarli układ z Brytyjczykami, na mocy którego Brytyjczycy zrzekli się posiadłości na Sumatrze ale objęli zwierzchnictwo nad Półwyspem Malajskim
W początkach XX wieku Holandia podporządkowała całą wyspą.
W latach 1942 - 1945 Sumatrę okupowała Japonia.
W roku 1946 Holandia uznała suwerenność Republiki Indonezji na Sumatrze.


tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae ) - Zoo Wrocław

Wyspę porastały lasy tropikalne ale prawie 50% ich powierzchni wycięto w ciągu ostatnich 35 lat. Całkowita powierzchnia obecnych lasów deszczowych to około 25 000 km2.
W celu ratowania zasobów naturalnych wyspy utworzono 10 obszarów chronionych.
Są to :


  1. Gadis Batang National Park ( 2004 ) o powierzchni całkowitej 1627 km2, w tym 417 km2 obszaru morskiego
  2. Berbak National Park ( 1992 ) o powierzchni całkowitej 1627 km2, w tym obszaru morskiego 628 km2
  3. Bukit Barisan Selatan National Park ( 1993 ) o powierzchni całkowitej 3650 km2, w tym obszaru morskiego 1410 km2
  4. Bukit Duabelas National Park ( 2000 ) o powierzchni całkowitej 605 km2, w tym obszaru morskiego 233 km2
  5. Bukit Tigapuluh National Park ( 1995 ) o powierzchni całkowitej 1277 km2, w tym obszaru morskiego 493 km2
  6. Gunung Leuser National Park ( 1980 ) o powierzchni całkowitej 8629 km2, w tym obszaru morskiego 3061 km2
  7. Kerinci Seblat National Park ( 1999 ) o powierzchni całkowitej 13 750 km2, w tym obszaru morskiego 5310 km2
  8. Sembilang National Park ( 2001 ) o powierzchni całkowitej 2051 km2, w tym obszaru morskiego 792 km2
  9. Siberut National Park ( 1992 ) o powierzchni całkowitej 1905 km2
  10. Kambas Way National Park ( 1989 ) o powierzchni całkowitej 1300 km2, w tym obszaru morskiego 500 km2


sumatrzański tropikalny deszczowy las

kwiat Amorphophallus titanum

Tropical Rainforest Heritage of Sumatra został wpisany w 2004 roku jako UNESCO World Heritage.
Obejmuje on 3 parki narodowe : Genung Leuser National Park, Kerinci Seblat National Park i Bukit Barisan Selatan National Park.
Tropical Rainforest Heritage of Sumatra stanowi istotny obszar lasów, obejmujący różnorodność biologiczną górskich i nizinnych tropikalnych lasów deszczowych.
W Kerinci Seblat National Park żyje największa populacja tygrysa sumatrzańskiego. Obszar ten czyni go 1 z 12 miejsc Tiger Conservation Landscapes.
W sumatrzańskim tropikalnym lesie można znaleźć największy kwiat Rafflesia arnoldi i najwyższy kwiat Amorphophallus titanum.
W tym lesie można spotkać zagrożone gatunki : orangutana sumatrzańskiego ( Pongo abelii ), gibona ( Hylobates agilis ), nosorożca sumatrzańskiego ( Dicerorhinus sumatrensis ), tapira czaprakowego ( Tapirus indicus ), borneańską panterę mglistą ( Neofelis diardi ), słonia sumatrzańskiego ( Elaphas maximus sumatranus ), serau sumatrzańskiego ( Capricornis sumatraensis ), tygrysa sumatrzańskiego ( Panthera tigris sumatrae ).  


tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae )

Tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae ) drapieżnik z rodziny kotowatych ( Felidae ). Synonim Panthera sumatrae.
Według najnowszych badań genetycznych ( Cracraft i wsp. 1998, Luo i wsp. 2004 ) tygrys sumatrzański różni się od innych tygrysów. Potwierdziła to analiza morfologiczna ( Mazak & Groves 2006 ), różnice są na tyle wystarczające aby z podgatunku Panthera tigris sumatrae ( Pocock 1929 ), uznać go za samodzielny gatunek Panthera sumatrae.
Jednak na skutek międzynarodowego porozumienia pozostał w klasycznym gatunku Panthera tigris. Jest to obecnie najmniejszy z żyjących podgatunków Panthera tigris. 


Panthera tigris sumatrae - Zoo Wrocław


Zamieszkuje tropikalne lasy deszczowe nizinne i wyżynne, tereny podmokłe i bagienne. Najczęściej w pobliżu źródła wody i z dużą ilością gęstych zarośli.

Typowy samotnik, aktywny przez całą dobę chociaż szczyt aktywności późnym popołudniem i po zmierzchu oraz na 2 godziny przed świtem i wczesnym rankiem.
Jest gatunkiem terytorialnym, terytorium 1 samca jest trzykrotnie większe niż samicy. Terytoria samic często zachodzą na terytoria dominującego samca na danym obszarze.
Rewir łowiecki jest oznaczony moczem i kałem oraz drzewami wykorzystywanymi jako drapaki.
Charakterystyczne ubarwienie tygrysa jest jego kamuflażem a układ pręg jest unikalny dla każdego osobnika.
Długie tylne nogi pozwalają mu skakać na duże odległości. Jest dobrym pływakiem, nie unikającym wody.
Mimo, że tygrys sumatrzański jest uważany za najmniejszy podgatunek to dojrzały osobnik może osiągnąć wielkość około 2,7 m i wagę 75 - 114 kg.
Osobniki komunikują się ze sobą za pomocą ryków, pomruków, warczenia. Ocierają się o siebie, głównie głowami. Ogon służy do pokazania nastroju osobnika.
Poluje z zasadzki, ukrywając się w gęstych zaroślach. Posiada bardzo dobry wzrok i słuch pomagający mu śledzić swoją ofiarę. Stara się przed atakiem zbliżyć jak najbliżej wybranej ofiary. 1 na 8 - 10 ataków jest skuteczny. Ofiara ginie szybko po przegryzieniu tchawicy.
Preferuje zdobycz w postaci dzików i jeleni ale nie gardzi także inną zdobyczą nawet drobniejszą.
Zdarza się, że ranne lub starsze osobniki atakują ludzi. Dzieje się też tak na obszarach, gdzie naturalnej zdobyczy jest zbyt mało a człowiek wtargnął na terytorium tygrysa. 
Jednorazowo może zjeść więcej niż 40 kg mięsa. Resztę zdobyczy ukrywa i powraca do niej aż do całkowitego wykorzystania.
W sezonie rozrodczym samica łączy się z samcem ( najczęściej jest to dominujący samiec na tym obszarze ) na okres 3 - 9 tygodni, w tym czasie samica jest płodna przez 3 - 6 dni.
Para poluje i odpoczywa razem, w tym okresie wielokrotnie dochodzi do kopulacji.
Samiec po tym czasie  opuszcza samicę i oboje nadal pozostają samotnikami.
Okres ciąży to zwykle około 95 - 110 dni. Samica rodzi w dobrze ukrytej kryjówce, średnio 2 - 3 młode, chociaż mioty mogą osiągać nawet 6 młodych. Przeżywalność miotów jest bardzo niska i średnio przeżywa 1 - 2 młode. Młode rodzą się ślepe i głuche, w okresie 1 - 2 tygodni otwierają oczy i uszy. Okres laktacji trwa 3 - 6 miesięcy. W wieku 5 - 6 miesięcy wyruszają z samicą na polowanie. Pozostają z samicą do 18 - 24 miesięcy, po tym okresie rozpraszają się w poszukiwaniu własnego terytorium. Samice często pozostają w pobliżu matki nawet dzieląc z nią wspólne terytorium.
W warunkach naturalnych dożywa do 15 lat.
Dojrzałość płciową osiąga : samica w wieku 3 - 4 lat, samiec w wieku 4 - 5 lat.
        
słoń sumatrzański ( Elaphas maximus sumatranus )

Uznawany za krytycznie zagrożony w kategorii IUCN C2a.
Populacja została oszacowana na 400 - 500 osobników w krajowych planach działań na rzecz tygrysa ( 1994, 2007a - Indonezja ). Chociaż szacunki przedstawione przez Shepherda & Magnusa 2004 z 6 głównych obszarów chronionych to 324 - 509 osobników.
Szacunki te uważane są przez badaczy z Tiger Conservation Landscapes i Sumatran Tiger Project jako spekulacyjne i zawyżone.


Panthera tigris sumatrae 

Wytyczne IUCN ( IUCN 2006 ) określają populację jako liczbę dojrzałych osobników zdolną do rozmnażania. Ogólnie odnosi się to do wszystkich dorosłych sztuk w wieku reprodukcyjnym w populacji. Jednak definicja dojrzałych osobników umożliwia oszacowanie liczby dorosłych sztuk w celu uwzględnienia wszystkich czynników, mogących powodować większe narażenie taksonu niż można się było tego spodziewać.
Istnieją dwa główne czynniki zwiększające podatność na wymarcie.
Pierwszy czynnik to niska gęstość osobnicza w stosunku do innych ssaków, w tym gatunków drapieżnych.
Drugim jest stosunkowo niska rozrodczość, gdzie zaledwie kilka zwierząt odchowuje potomstwo zdolne aby przetrwało i mogło wziąć udział w tzw. populacji lęgowej ( Smith i McDougal 1991, Kerley i wsp. 2003 ).
Niska gęstość osobnicza określa, liczbę zwierząt na danym obszarze. Określa też, że duże obszary są konieczne do ochrony żywotnych populacji. Dawno udowodniono, że niestety wiele obszarów chronionych jest za małych aby je chronić ( Nowell i Jackson 1996, Dinerstein i wsp. 1997, Sanderson i wsp. 2006 ).


tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae )

Niska rozrodczość wymaga większych populacji i większych obszarów oraz zmniejszenie śmiertelności na obszarach niechronionych i utrzymanie żyjących osobników przez połączenie ( Carroll i Miquelle 2006 ).
Rekompensatą wysokiej śmiertelności powinna być obfita baza zwierzyny łownej ( Karanth i wsp. 2006 ). Jednak zmniejszenie bazy zdobyczy jest największym zagrożeniem dla tygrysów w większości z ich zakresu na wyspie ( Sanderson i wsp. 2006 ).
Niska rozrodczość wskazuje, że mniej dorosłych osobników łączy się w pary i mniej potomstwa przychodzi na świat.
Wiele osobników występuje w odizolowanych subpopulacjach, które są zbyt małe lub zbyt zagrożone dla długoterminowej rentowności gatunku.


dwa samce tygrysa sumatrzańskiego z wrocławskiego zoo

Efektywna wielkość populacji ( Ne ) jest estymatorem genetycznej wielkości populacji i jest to odsetek całkowitej populacji dorosłych osobników ( N ), która się powiela przez potomstwo zdolne przetrwać i rozmnażać się.
( Ne ) jest zwykle mniejsza niż ( N ), co zostało udokumentowane dla tygrysa.
I dlatego uważa się, że liczba dojrzałych tygrysów sumatrzańskich to 40% w zakresie całej populacji. Daje to 176 - 271 osobników bez subpopulacji o wielkości większej niż 50. Jest to zgodne z zasadą ostrożności.


Panthera tigris sumatrae

Populacja tygrysa spada ze względu na wysoką utratę siedlisk ( 3,2 - 5,9%/rok ) i ich fragmentację, która dotyczy również obszarów chronionych lecz w mniejszym stopniu. Ze względu na gęstość zaludnienia występuje wysoki poziom konfliktu człowiek - tygrys. Niestety konflikt ten przegrywa tygrys, który albo jest zabijany albo chwytany i trafia do placówek nie spełniających wymogów hodowli i trzymania dzikich zwierząt, gdzie bardzo często ginie. Wzrost populacji ludzkiej coraz częściej przyczynia się do naruszania zarówno granic jak i samych obszarów chronionych.
Nielegalny handel częściami ciała tygrysa przyczynia się do zabijania tych zwierząt przez kłusowników. W latach 1998 - 2002 zabito co najmniej 51 sztuk z czego 76% w celach handlowych a 15% na skutek konfliktu człowiek - tygrys ( Shephard i Magnus 2004 ). W czasie badań ( Nemora 2007 ) okazało się, że części ciała co najmniej 23 osobników były wystawione na sprzedaż.


tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae ) - Zoo Wrocław

Uważa się, że tygrys sumatrzański występuje na obszarze około 58 321 km2 z zalesionymi siedliskami. 12 samodzielnych Tiger Conservation Landscapes daje łącznie około 88 352 km2. Tylko 37 000 km2 jest na obszarach chronionych w parkach narodowych.


tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae )

W niewoli obecnie jest szacunkowo większa populacja niż w warunkach naturalnych.
Szacuje się, że czystych genetycznie osobników w ogrodach zoologicznych na całym świecie może być około 600 - 800 a nawet 1000 osobników ( razem z prywatnymi kolekcjami dzikich zwierząt, zwłaszcza w U.S.A. ).
Dobrze rozmnaża się w niewoli chociaż nie zawsze samice chcą i umieją opiekować się potomstwem.
W Polsce w latach 70-tych i 80-tych XX wieku ogród zoologiczny we Wrocławiu był znaną na świecie placówką rozmnażającą tygrysa.
Obecnie w Zoo Wrocław przebywają dwa młode samce tygrysa sumatrzańskiego.
Ogród zoologiczny w Warszawie jest obecnie placówką mogącą się poszczycić potomstwem tego gatunku.


wybieg tygrysa sumatrzańskiego we wrocławskim zoo

W roku 2002/2003 tygrysa jako cały gatunek objęto Kampanią Ochrony Tygrysa firmowaną przez Europejskie Stowarzyszenie Ogrodów Zoologicznych i Akwariów ( EAZA ).

W roku 2012 w ramach Kampanii Zwierzęta Azji Południowo-Wschodniej tygrys sumatrzański jest nią objęty w ramach Ochrony i wzmocnienia monitoringu nosorożca sumatrzańskiego na obszarze Kambas Way National Park na Sumatrze. Jest to wspólna Kampania EAZA i IUCN. 
Ambasadorem tej Kampanii jest saola ( Pseudoryx ngehetinhensis ).


  tapir czaprakowy ( Tapirus indicus )














Zdjęcia tygrysów sumatrzańskich z wrocławskiego zoo dzięki uprzejmości Agnes - Magnes



         Opracowano na podstawie:
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   
  




wtorek, 27 listopada 2012

Makaki z wysp Mentawai






Makak mentawajski ( Macaca pagensis ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca nemestrina pagensis - Pithecus pagensis .

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( Wyspy Mentawai, w pobliżu zachodniego wybrzeża Sumatry -  Sipora, Selatan Pagai, Utara Pagai ).

Zamieszkuje tropikalne lasy deszczowe oraz lasy łęgowe, namorzyny i przybrzeżne bagna.


 makak mentawajski ( Macaca pagensis )

Aktywny w ciągu dnia, szczyt aktywności w godzinach przed południowych i popołudniowych.
Prowadzi bardziej nadrzewny niż naziemny tryb życia. Przebywa często wysoko w koronach drzew na wysokości 25 - 36 metrów nad ziemią. 
Żyje w grupach rodzinnych składających się z reguły od 5 - 25 osobników, grupy są bardzo elastyczne. Większe grupy mogą być podzielone na mniejsze jednostki. Skład grupy to dominujący samiec, dojrzałe samice i ich potomstwo. Samotne samce czasami próbują przejąć grupę co prowadzi do walk o ustanowienie dominacji.
Dzień spędza na poszukiwaniu pożywienia, odpoczynku i wzajemnych relacjach społecznych.
Osobniki komunikują się za pomocą fizycznych i wizualnych zachowań. Dominant koordynuje działalność grupy za pomocą serii piskliwych okrzyków.
Noc spędza w koronie wysokich drzew nawet na wysokości 45 metrów. W czasie snu jest bardzo czujny i każdy nawet najmniejszy szelest czy szmer powoduje alarm.
Zdarza się, że często żeruje w towarzystwie langura mentawajskiego ( Presbytis potenziani ).
Odżywia się głównie owocami, ale w skład jego diety wchodzą również liście i pędy, pąki i kwiaty.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.
Samica potwierdza swoją płodność i gotowość do kopulacji, wyświetlając obrzęk okolic odbytu i narządów płciowych. Jednak nie zawsze obrzęk narządów płciowych stanowi o owulacji u samicy. Ciąża trwa około 5 - 6 miesięcy. Samica rodzi w nocy 1 młode. Młode otwiera oczy po 2 godzinach od narodzin. Okres laktacji to około 4 - 5 miesięcy, w wieku 1 roku młode jest już całkowicie niezależne. Samice pozostają w grupie a samce się rozpraszają.
Dojrzałość płciową uzyskuje : samica w wieku 2 - 3 lat a samiec w wieku 3 - 4 lat.
Żyje średnio około 18 lat.

Opisane podgatunki :
- Macaca pagensis pagensis - Sipora, Selatan Pagai, Utara Pagai ( wyspy Mentawai ) - krytycznie zagrożony

   makak mentawajski ( Macaca pagensis ) - jako zwierzątko domowe

Gatunek uznawany za krytycznie zagrożony ze względu na ciągły spadek populacji o 80% w ciągu ostatnich 40 lat na skutek polowań i utraty siedlisk.
Dawniej zawierał Macaca siberu, który został uznany za samodzielny gatunek.
Wszystkie populacje tego gatunku pilnie potrzebują środków ochrony.
Ostatnie szacunki z odpowiednich siedlisk na Pagai Islands sugerują gęstość osobniczą na 7-12 osobników/km2 ( Paciulli 2004 ). Daje to 2100 - 3700 osobników ( Whittaker 2006 ) w porównaniu do roku 1980 ( około 15 000 osobników ).
Główne zagrożenia to :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- polowanie dla mięsa
- rozwój rolnictwa ( plantacje palmy olejowej ) oraz tępienie jako szkodnika upraw rolnych
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- chwytanie i trzymanie jako zwierząt domowych przez miejscową ludność
- rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej
- destabilizacja lokalnych ekosystemów powodująca wahania poziomu wody w większym stopniu niż w przeszłości
Wyspy Mentawai mają wysokie znaczenie, bo są siedliskiem niezwykłych i unikalnych gatunków i stanowią część Sundaland Biodiversity Hotspot. Jednak tylko 18% powierzchni wysp leży w obrębie trzech głównych obszarów chronionych. Na wyspie Sipora tylko 10-15% pozostaje pierwotnej powierzchni lasów.
W ostatnim okresie wzrosła też liczba polowań, gdyż miejscowa ludność zamieniła łuki i strzały na nowoczesną broń palną. Miejscowe rytuały i tabu, które regulowały polowanie zostały zastąpione przez chrześcijaństwo, co nie przyczynia się do ochrony gatunku.
Ujęty w Załączniku CITES II.
Nie jest rejestrowany z żadnego obszary chronionego.
Proponowane działania ochronne :
- edukacja miejscowej ludności w odniesieniu do łowiectwa
- ochrona obszarów na wyspach Pagai we współpracy z korporacjami gospodarczymi
- rozwój alternatywnych modeli ekonomicznych dla miejscowej ludności

W niewoli - brak danych.




Makak z Siberut ( Macaca siberu ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca pagensis siberu - Macaca nemestrina siberu.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( Wyspy Mentawai, w pobliżu zachodniej Sumatry - wyspa Siberut ).

Zamieszkuje tropikalne deszczowe lasy oraz lasy łęgowe i przybrzeżne bagna. Preferuje bardziej lasy łęgowe i przybrzeżne bagna.

makak z Siberut ( Macaca siberu )

Biologia, ekologia i sposób życia jak u Macaca pagensis.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za zagrożony ze względu na spadek populacji o 30% w ciągu ostatnich 40 lat na skutek polowań i utraty siedlisk.
Dawniej zawarty w Macaca pagensis. Uznany za samodzielny gatunek ( Fuentes & Olson 1995 ).
Całość populacji szacuje się na 17 000 - 30 000 osobników ( Whittaker 2006 ) w porównaniu do roku 1980 ( 39 000 osobników ).
Główne zagrożenie to :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- polowanie dla mięsa
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- chwytanie i trzymanie jako zwierząt domowych przez miejscową ludność
- rozwój rolnictwa ( plantacje palmy olejowej ) oraz tępienie jako szkodnika upraw rolnych
- rozwój infrastruktury drogowej
W ostatnich dekadach wzrosła też liczba polowań, gdyż jest lepszy dostęp do odległych obszarów dzięki budowie dróg. Ponadto miejscowa ludność zamieniła łuki i strzały na nowoczesną broń palną. Chrześcijaństwo wyparło miejscowe rytuały i tabu, które regulowały polowanie na ten gatunek.
Wydaje się, że zaburzone siedliska pozytywnie wpływają na gęstość osobniczą, to jednak w pobliżu ludzkich osiedli gęstość osobnicza gatunku jest bardzo niska.
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z Siberut National Park.
Ochrona prawna w Indonezji tego gatunku jest wątpliwa.
Proponowane działania ochronne to :
- zwiększenie ochrony Siberut National Park
- egzekwowanie formalnej ochrony Peleonan Forest na północy wyspy Siberut, który jest łatwo dostępny
- edukacja miejscowej ludności w odniesieniu do łowiectwa
- rozwój alternatywnych modeli ekonomicznych dla miejscowej ludności
- ochrona obszarów na wyspach Mentawai we współpracy z korporacjami gospodarczymi

portret Macaca siberu

W niewoli - brak danych.      






























  Opracowano na podstawie:
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

sobota, 24 listopada 2012

Makaki z Sulawesi i pobliskich wysp część II




rycina - przegląd gatunków makaków z Sulawesi


Macaca ochreata - ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca nigra ochreata - Macaca maura ochreata - Gymnopyga maura ochreata - Magus ochreatus.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( południowo-wschodnie Sulawesi - Tenggara, wyspy Muna i Butung oraz prawdopodobnie Palau Labuan Blanda.

Zamieszkuje tropikalne nizinne deszczowe lasy do wysokości 800 m n.p.m.


grupa rodzinna Macaca ochreata

Aktywny w ciągu dnia, szczyt aktywności w godzinach porannych i późno popołudniowych.
Prowadzi częściowo nadrzewny, częściowo naziemny tryb życia. Dzień spędza na poszukiwaniu pokarmu i żerowaniu, odpoczynku, utrzymywaniu relacji społecznych w grupie.
Noc spędza na drzewie. Żyje w grupach rodzinnych pod wodzą dominującego samca.
Grupa to 12 - 30 osobników, w większości samic z młodymi i 3 -5 samców.
Jak u wszystkich makaków z Sulawesi dojrzałe samce są większe od samic.
Grupy posiadają określone terytorium w obrębie, którego się poruszają. Rewir to około 0,47 - 3,6 km2.
Osobniki komunikują się w grupie za pomocą fizycznych i wizualnych zachowań. Wykorzystuje wokalizę do informacji innych grup oraz w celu rozładowania wewnętrznych konfliktów. W czasie spotkań grupy są nie zwykle tolerancyjne i rzadko dochodzi do agresji. Zachowania agresywne są rozładowywane przez mimikę oraz obnażanie kłów przez dominujące samce.
Odżywia się różnorodnym pokarmem. W skład jego diety wchodzą owoce, liście, pędy, kwiaty i ich pąki, jagody czasami trawy oraz bezkręgowce i drobne kręgowce ( pisklęta ptaków, ssaki, płazy, gady ). W czasie żerowania napełnia torby policzkowe pokarmem, który jest spożywany w późniejszym terminie.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, chociaż szczyt porodów następuje w okresie luty - czerwiec.
Samica potwierdza gotowość do kopulacji wykazując obrzęk narządów płciowych. Do kopulacji dopuszcza częściej dominującego samca niż samce o niższej randze.
Prawie 80% potomstwa w grupie to jego potomkowie. 
Okres ciąży to 5 - 6 miesięcy. Samica rodzi w nocy 1 młode. Młode przebywa z samicą do 1 roku. Samice pozostają w grupie a samce rozpraszają się.
Dojrzałość płciową uzyskują : samce w 4 - 6 roku życia, samice w 3 - 5 roku życia.


Macaca ochreata - samiec podczas iskania

Opisane podgatunki :
- Macaca ochreata brunnescens - wyspy Muna i Butung - synonim Macaca brunnescens - Papio brunnescens - uważany przez nie których autorów za oddzielny gatunek - zagrożony
- Macaca ochreata fusco-ater - Sulawesi - synonim  Macaca fusco-ater - uznawany za tożsamy z Macaca ochreata
- Macaca ochreata ochreata - południowo-wschodnie Sulawesi ( Tenggara - między La River a Karaena River ) - synonim Macaca fusco-ater - zagrożony


  Macaca ochreata - osobnik trzymany jako zwierzę domowe

Gatunek uznawany za podatny do zagrożonego ze względu na znaczny spadek populacji, który szacuje się na więcej niż 30% w ciągu następnych 40 lat.
Przyczyną spadku będzie dalszy rozwój rolnictwa ( plantacje palmy olejowej, kakao i bawełny ).
Macaca ochreata hybrydyzuje z Macaca tonkeana na obszarach, gdzie ich zakresy się pokrywają.
Podgatunek Macaca ochreata brunnescens czasami jest traktowany jako odrębny gatunek.
Szacowana gęstość osobnicza z 4 lokalizacji wynosi 10-40 osobników/km2.
Główne zagrożenia stanowią :
- degradacja i niszczenia środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- rozwój rolnictwa ( plantacje palmy olejowej, kakao, bawełny )
- urbanizacja
- polowanie dla mięsa
- tępienie jako szkodnika upraw rolnych 
- chwytanie i trzymanie jako zwierząt domowych
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- górnictwo złota za pomocą rtęci
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z obszarów chronionych :
- Macaca ochreata ochreata : Rawa AOPA Watomahai, Padang Mata Osu, Tanjung Peropa, Tanjung Batikolo, Faruhumpenai Nature Reserve
- Macaca ochreata brunnescens : Buton Utara, Buton Lambusango Nature Reserve, Napabalano
Potrzebne są dalsze badania pomocne w rozwoju strategii ochrony tego gatunku.

  Macaca ochreata - dojrzały samiec

W niewoli -rzadki.




Makak tonkeński ( Macaca tonkeana ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Papio hypomelas - Magus tonkeanus - Macaca tonkeanus - Macaca hypomelanus - Macaca togeanus - Macaca tonsus.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( środkowe Sulawesi - Tengah, Latimojong do północno-wschodniego Gorontalo ) i wyspy Togian.

Zamieszkuje deszczowy tropikalny las od poziomu morza do 2000 m n.p.m.

portret dojrzałego samca makaka tonkeńskiego ( Macaca tonkeana )

Biologia, ekologia i sposób życia zbliżone do innych makaków z Sulawesi.
Grupy rodzinne 10 - 30 osobników, składające się z kilku dojrzałych płciowo osobników obojga płci, pod wodzą dominującego samca.
Jest bardziej nadrzewny niż inne makaki.

Opisane podgatunki :
- Macaca tonkeana # - środkowe Sulawesi ( Tengah - na zachód od rzeki Bongka )
- Macaca tonkeana balantakensis - wschodnie Sulawesi, wyspy Balantak i Banggai - synonim Macaca balantakensis
- Macaca tonkeana hypomelas - Sulawesi - synonim Papio hypomelas - uznawany za tożsamy z Macaca tonkeana albo Macaca nigra
- Macaca tonkeana togeanus - wyspy Togian - synonim Cynopithecus togeanus - Macaca togeanus
- Macaca tonkeana tonkeana - środkowe Sulawesi Tengah
- Macaca tonkeana tonsus - Sulawesi - synonim Papio tonsus - uznawany za tożsamy z Macaca tonkeana

  samica makaka tonkeńskiego ( Macaca tonkeana ) z młodym w warunkach zoo

Gatunek uznawany za narażony z powodu ciągłego spadku populacji, który szacowany jest na ponad 30% w ciągu najbliższych 40 lat.
Gatunek hybrydyzuje z Macaca ochreata, Macaca maura i Macaca hecki na obszarach, gdzie ich zakresy się pokrywają. 
Macaca tonkeana balatakensis  tzw. makak Balantak z wysp Balantak i Banggai uważany jest prawie na pewno za hybrydę.
Główne zagrożenia to :
  • degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
  • utrata i fragmentacja siedlisk
  • rozwój rolnictwa ( plantacje palm olejowych i kakao )
  • tępienie jako szkodnika upraw rolnych przez miejscową ludność
  • polowanie dla mięsa
  • chwytanie i trzymanie jako zwierząt domowych
  • nielegalny handel dzikimi zwierzętami
  • urbanizacja
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z obszarów chronionych :
- Lore Lindu National Park
- Morowali Nature Reserve
- Peg.Faruhumpenai
- Towuti Nature Recreation Park
- Danau Matano Nature Recreation Park

Potrzebne są dalsze badania nad ekologią gatunku.
Jednostka Crimes Wildlife powołana w 2001 roku przez Indonezyjski Departament i Wildlife Conservation Society skutecznie zwalcza nielegalny handel zagrożonymi i chronionymi gatunkami ssaków oraz uświadamia lokalne społeczności o ochronie zasobów naturalnych.

profil Macaca tonkeana

W niewoli - rzadki.
Objęty w Europie programem hodowlanym przez EAZA. 

  grupa hodowlana Macaca tonkeana we francuskim ogrodzie zoologicznym

grupa hodowlana Macaca tonkeana we francuskim ogrodzie zoologicznym

 grupa hodowlana Macaca nigra w niewoli











   Opracowano na podstawie:
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.     
     

sobota, 17 listopada 2012

Makaki z Sulawesi i pobliskich wysp część I






Macaca hecki - ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca tonkeana hecki - Macaca maura hecki - Gymnopyga maura hecki - Gymnopyga hecki.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( północne Sulawesi - Półwysep Utara, Przesmyk Palu, na wschód do Gorontalo Province ).

Zamieszkuje pierwotny i wtórny tropikalny deszczowy las.

Macaca hecki - samiec

Jest to najmniej zbadany gatunek makaka z Sulawesi.
Jest gatunkiem dziennym, żyjącym w grupach rodzinnych o wielkości około 10 - 20 osobników. Prowadzi częściowo nadrzewny, częściowo naziemny tryb życia.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym, chociaż nie gardzi też jajami, owadami i ich larwami czy drobnymi kręgowcami.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.
Samica rodzi 1 młode, które przebywa z nią około 12 miesięcy.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Macaca hecki

Gatunek uznawany za zagrożony ze względu na ciągły spadek populacji oraz na szacowany spadek o około 30% w ciągu najbliższych 40 lat.
Macaca hecki hybrydyzuje z Macaca tonkeana i prawdopodobnie z Macaca nigrescens na obszarach, gdzie ich zakresy się pokrywają. Strefy hybrydyzacji ulegają zanikowi z powodu ludzkiej ingerencji.
Szacowana gęstość osobnicza jest określana jako 20 - 50 osobników/km2.
Główne zagrożenia to :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- polowanie dla mięsa
- rozwój rolnictwa i tępienie jako szkodnika upraw rolnych
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- chwytanie i trzymanie jako zwierząt domowych lub ewentualnie pokarmowych     
- rozrost populacji ludzkiej
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z obszarów chronionych :
- Dolangan Reserve
- Mas Popaya Raja Reserve
- Panua Reserve
- Pangi Binanga Reserve
- Pinjam/Tanjung Mantop Reserve
- Tangale Reserve
Potrzebne jest zwiększenie istniejących obszarów chronionych oraz ich ściślejsza ochrona.
Potrzebne są dalsze badania ekologii, siedlisk, historii naturalnej, dystrybucji i trendów populacji oraz zagrożeń dla tego gatunku.

Macaca hecki

Macaca hecki - samiec

W niewoli - nie występuje.




Makak czarny, makak murzyn, makak celebeski, makak z Sulawesi ( Macaca maura ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca nigra maura - Macaca brachyurus - Gymnopyga maura - Magus maurus.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( południowe Sulawesi - Półwysep Selatan ).

Zamieszkuje tropikalny deszczowy wyżynny i górski ( pierwotny i wtórny ) las, las liściasty przechodzący w tereny trawiaste i krasowe wzgórza i pagórki poniżej 2000 m n.p.m.

makak celebeski ( Macaca maura ) - samiec i samica

Aktywny w ciągu dnia szczyt aktywności we wczesnych godzinach porannych i późno popołudniowych. Prowadzi częściowo nadrzewny, częściowo naziemny tryb życia.
Żyje w grupach rodzinnych o wielkości około 10 - 30 osobników.
Grupy rodzinne zamieszkują określone terytoria. Wielkość ich rewirów waha się od 0,37 do 3,50 km2.
Grupy składają się w większości z samic i 2 - 3 samców. Grupie przewodzi dominujący samiec, którego potomstwo to około 80% grupy.
Dzień spędza na poszukiwaniu pożywienia, odpoczynku oraz wzajemnych relacjach społecznych wewnątrz stada. Nocuje na drzewach.
Osobniki komunikują się ze sobą za pomocą różnorodnych fizycznych i wizualnych zachowań. Używa też wokalizy jako sygnalizacji dla innych grup lub interwencji w konfliktach wewnątrz grupy. Grupy podczas spotkań są zwykle tolerancyjne ale dominujące samce wykonują wiele sygnałów aby zminimalizować agresję. Głównym sygnałem jest obnażanie kłów.
Odżywia się różnorodnym pokarmem. W skład jego diety wchodzą przede wszystkim owoce, kwiaty, pąki i liście ale również jaja i pisklęta ptaków, bezkręgowce, drobne gady, płazy, ssaki.
Część pokarmu gromadzi w torbach policzkowych i w dalszym ciągu żeruje.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.
Samice kopulują częściej z dominującym samcem niż samcami niższymi rangą.
Samica po ciąży trwającej około 165 dni, rodzi 1 młode.
Niemowlę w czasie wędrówek wisi uczepione pod brzuchem samicy. Pozostaje z matką do około 2 lat.
Młodym i niedojrzałym samicom w opiece nad młodym często pomagają ich matki.
Samica rodzi średnio co 32 miesiące.
Samice pozostają w grupie a samce rozpraszają się. 
Dojrzałość płciową uzyskują : samice w wieku 3 - 5 lat, samce w wieku 5 - 8 lat.

grupa rodzinna Macaca maura w czasie poszukiwania pokarmu

Macaca maura - samica z młodym

Opisane podgatunki :
- Macaca maura inornatus - Sulawesi - synonim Macaca inornatus
- Macaca maura maura - południowo-zachodnie Sulawesi Południowe - synonim Gymnopyga maura maura

Macaca maura maura

Gatunek uznawany za zagrożony w wyniku spadku o 50% populacji w ciągu ostatnich 30 lat. Populacje są obecnie bardzo rozdrobnione i ograniczone do obszarów krasowych.
Gatunek może hybrydyzować z Macaca tonkeana w miejscach, gdzie ich zakresy się pokrywają.
Gęstość osobnicza najbardziej zbadanej populacji z Karaenta Nature Reserve wynosiła 70 osobników/km2 w 1998 roku ( Okamoto i wsp. 2000 ).
Chociaż szacunki z 1992 przeprowadzone przez Supriatna i wsp. były mniejsze. Gęstość osobniczą oszacowano na 25 - 50 osobników/km2 co dało około 3000 - 5000 osobników tego gatunku.
Główne zagrożeniami są :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- górnictwo na obszarach krasowych ( wydobycie cementu )
- polowanie dla mięsa
- rozwój rolnictwa i tępienie jako szkodnika upraw
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- łapanie i trzymanie jako zwierzęta domowe przez miejscową ludność

Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z 4 obszarów chronionych :
  • Bantimurung National Park
  • Bulu Saraung National Park
  • Hasanuddin National Park
  • Karaenta Nature Reserve
Jednak obszary chronione to tylko 87 km2, na których występuje gatunek.
 Istnieje pilna potrzeba zaprzestania wydobycia cementu z krasowych obszarów w celu ochrony tego i innych gatunków tam żyjących.

W niewoli - rzadki.
Objęty programem hodowlanym w Europie.





Makak czubaty ( Macaca nigra ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca niger - Cynopithecus niger - Papio niger.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( północno-wschodnie Sulawesi i przyległe wyspy : Pulau Manadotua, Pulau Talise i Pulau Lembeh ). Introdukowany na Pulau Bacan Island ( Molukki ). Na Pulau Lembeh prawdopodobnie wytępiony.

Zamieszkuje wyżynne i górskie tropikalne lasy deszczowe na wysokości 700 - 1100 m n.p.m., chociaż wędruje często do obszarów nadbrzeżnych w celu poszukiwania pokarmu.

makak czubaty ( Macaca nigra )

Aktywny w ciągu dnia, szczyt aktywności w godzinach porannych i późno popołudniowych.
Prowadzi naziemny i nadrzewny tryb życia. Dzień spędza na poszukiwaniu pokarmu, odpoczynku i wzajemnych relacjach społecznych w grupie. Nocuje na drzewach.
Żyje w grupach rodzinnych pod wodzą dominującego samca. Wielkość grupy to 50 - 100 osobników, chociaż obecnie są to znacznie mniejsze grupy po około 25 - 50 osobników. Skład grupy to 70% samice i ich potomstwo a 30% samce z dominantem.
Grupa posiada rewir o średniej wielkości około 216 ha. Terytoria wynoszą od 0,47 do 3,48 km2. Stado wędruje średnio 2,4 km dziennie po swoim rewirze.
Osobniki w grupie komunikują się ze sobą za pomocą różnorodnych fizycznych i wizualnych zachowań. Używa też wokalizy, jako metody interwencji w konfliktach wewnętrznych lub jako sygnalizacji dla innych grup rodzinnych. W czasie spotkań są tolerancyjne ale dominujące samce wykazują wiele zachowań w celu minimalizacji agresji. Sygnałem dominacji jest obnażanie kłów lub uśmiech z zamkniętym pyskiem.
Samice w grupie tworzą egalitarną strukturę społeczną, samce liniowy i przechodni system hierarchii dominacji.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym. W skład jego diety wchodzą głównie owoce, liście i młode pędy, kwiaty i ich pąki. Nie gardzi też pokarmem zwierzęcym - bezkręgowce, drobne kręgowce.
W czasie poszukiwania pokarmu często wypełnia torby policzkowe i gdy są wypełnione dopiero przystępują do konsumpcji.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, chociaż szczyt aktywności prokreacyjnej występuje od sierpnia do czerwca a szczyt porodów między styczniem a majem.
Samica rodzi co 18 - 20 miesięcy.
Samica wykazuje obrzęk okolic odbytu i narządów płciowych w celu określenia gotowości do kopulacji. Kopuluje częściej z wysoko postawionym samcem niż z tymi o niższej randze w grupie. Jednak nie zawsze obrzęk narządów płciowych stanowi o owulacji u samicy. Prowadzi to do kopulacji nie prokreacyjnych, które stanowią ochronę przed dzieciobójstwem i zwiększają samczą opiekę rodzicielską. Zaobserwowano też związki homoseksualne.
Ciąża trwa około 162 - 186 dni, samica rodzi 1 młode, bardzo rzadko 2 młodych.
Poród odbywa się głównie w nocy. Młode otwierają oczy w 2 godziny po porodzie. Samica umieszcza młode na czas wędrówek pod brzuchem. Okres laktacji to około 4 miesięcy, w wieku 1 roku młode jest całkowicie niezależne. Pozostaje z matką do około 2 lat.
Młodym i niedojrzałym samicom w opiece nad młodym często pomagają ich matki.
Samice pozostają w grupie a samce rozpraszają się.
Dojrzałość płciową uzyskują : samice w wieku 3 - 4 lat a samce w wieku 3 - 6 lat.
Dorosły samiec może osiągnąć wagę 9 - 10 kg a samica około 7 kg.
Żyje średnio około 18 lat, w niewoli do około 25 lat.

dorosły osobnik Macaca nigra w czasie wspinaczki w Tangkoko-Batuangus

Opisane podgatunki :
- Macaca nigra lembicus - północno-wschodnie Sulawesi Północne ( Utara ), Pulau Lembeh Island - uznawany za tożsamy z Macaca nigra - synonim Cynopithecus lembicus - Cynopithecus niger lembicus
- Macaca nigra nigra - Sulawesi Północne, Pulau Manadotua, Pulau Talise, Pulau Bacan - synonim Cynopithecus niger niger

Gatunek uznawany za krytycznie zagrożony ze względu na spadek populacji o około 80% w ciągu ostatnich 30 lat, na skutek utraty siedlisk i polowań.
Spora populacja została wprowadzona na Palau Bacan ( Molukki ), której wielkość jest szacowana na 100 000 osobników ( Rosenbaum & wsp. 1998 ). Populacja ta jest uznawana za szkodnika i jako zagrożenia dla wyspy.
Uważa się, że populacja z Pulau Lembeh została wytępiona.
Szacunkowa gęstość osobnicza to około 3 osobniki/km2, jedynie na obszarze Tangkoko Batuangus szacowana gęstość osobnicza to około 60 osobników/km2.
Główne zagrożenia to :

  • polowanie dla mięsa ( uważane za przysmak )
  • rozwój rolnictwa i tępienie jako szkodnika upraw
  • degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
  • utrata i fragmentacja siedlisk
  • nielegalny handel dzikimi zwierzętami
  • chwytanie i trzymanie jako zwierzęta domowe przez miejscową ludność
  • górnictwo powierzchniowe złota przy użyciu rtęci
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z obszarów chronionych :
- Gunung Lokon
- Gunung Amban
- Tangkoko Batuangus
- Dua Saudara
- Batu Putih
Potrzebne są działania ograniczające wkraczanie na obszary chronione, zwłaszcza do Tangkoko Batuangus, gdyż jest to prawdopodobnie naturalna ostoja pozostałych populacji gatunku.

W niewoli objęty programem hodowlanym w Europie.
Dość dobrze się rozmnaża, co stanowi dobrą prognozę dla gatunku.
W Polsce w Zoo Wrocław uzyskano potomstwo tego gatunku. Hodowana jest grupa rodzinna.  

Macaca nigra - młody osobnik z wrocławskiego zoo




Makak gorontalo, makak Temmincka ( Macaca nigrescens ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca nigra nigrescens - Papio nigrescens - Cynopithecus nigrescens. Uważany dawniej za podgatunek Macaca nigra.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( Sulawesi - środkowo-południowa część Półwyspu Utara i Gorontalo ).

Zamieszkuje wyżynne i górskie tropikalne deszczowe lasy do wysokości 2000 m n.p.m.

makak gorontalo ( Macaca nigrescens ) - samica

Biologia, ekologia i sposób życia jak u Macaca nigra.
Grupy rodzinne są mniejsze do 20 - 30 osobników.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Macaca nigrescens

Gatunek uznawany za narażony do zagrożonego ze względu na stały spadek populacji o 30% w ciągu ostatnich 30 lat z powodowanej utratą siedlisk i polowaniem. Zakres występowania gatunku jest mniejszy niż 20 000km2 a populacje są rozdrobnione a tylko 1 jest stosunkowo duża.
Hybrydyzuje z Macaca nigra po zachodniej stronie Mount Padang i Macaca hecki na wschód od rzeki Bolango.
Gęstość osobniczą szacuje się na 25/30 osobników/km2 w Bogani Nami Wartabone National Park.
Główne zagrożenia stanowią :

  • degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
  • utrata i fragmentacja siedlisk
  • polowanie dla mięsa
  • rozwój rolnictwa i tępienie gatunku jako szkodnika upraw
  • nielegalny handel dzikimi zwierzętami
  • chwytanie i trzymanie jako zwierzęta domowe przez miejscową ludność
  • górnictwo powierzchniowe złota z użyciem rtęci
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z 1 obszaru chronionego - Bogani Nani Wartabone National Park. Prawdopodobnie może występować też w innych obszarach w swoim zasięgu.
Potrzebne są dalsze badania taksonomii, dystrybucji i trendów populacji, ekologii, siedlisk i zagrożeń.

W niewoli - rzadki a raczej sporadycznie. 

Macaca nigrescens - samica z młodym

Macaca maura - samiec 

 Macaca nigra - samica z młodym w warunkach zoo

portret Macaca nigra 

Macaca nigra

gatunki makaków hybrydyzujących ze sobą : od lewej - Macaca maura, Macaca tonkeana, Macaca nigra, Macaca hecki 


         

   






























  Opracowano na podstawie:
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

KRS 0000069730