piątek, 22 kwietnia 2016

Wymarłe gatunki z rodzaju Rhagapodemus.









Gatunki z tego rodzaju są blisko spokrewnione z rodzajem Apodemus. 

+Rhagapodemus - Kretzoi, 1958 - rodzaj gryzoni z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. 

Rodzaj Rhagapodemus występował w Europie oraz w północno-zachodnich Indiach. Część gatunków znana jest jedynie z nielicznych skamieniałości z osadów plejstoceńskich i plioceńskich. Gatunki z Indii prawdopodobnie trafiły tam na podstawie wymiany gatunków w późnym plejstocenie. Gryzonie te dominowały w Europie ale nie zostały znalezione w południowej Azji. Jednak były obecne w dolinie Karewas w Kaszmirze ( północno-zachodnie Indie ). Indyjski gatunek Rhagapodemus debruijni jest stosunkowo prymitywny w stosunku do bliskich gatunków z tego okresu występujących w Europie. Jednak bliżej mu do Rhagapodemus hautimagnensis i Rhagapodemus primaevus. Sugeruje się, iż gatunek ten nie miał przodków w Europie ale wytworzył równoległą linię ze względu na izolację geograficzną. 
Nie wiadomo dokładnie jakie zamieszkiwały siedliska ale nie wykluczone iż był to las i jego obrzeża.

Przegląd gatunków :
+Rhagapodemus athensis - de Bruijn & Van Der Meulen, 1975 
+Rhagapodemus azzarolii -  Angelone & Kotsakis, 2001 - pliocen Mandriola ( zachodnia Sardynia - Włochy )

+Rhagapodemus azzarolii - fragment żuchwy 

+Rhagapodemus ballesioi - Mein & Michaux, 1970   
+Rhagapodemus debruijni - ( Kotlia, 1992 ) z doliny Karewas ( Kaszmir - północno-zachodnie Indie )

+Rhagapodemus debruijni - fragment skamieniałości / ząb /

+Rhagapodemus frequens - Kretzoi, 1959 - pliocen Hiszpanii
+Rhagapodemus hautimagnensis -  Mein & Michaux, 1970
+Rhagapodemus minor - ( Brandy, 1978 ) - plejstocen Korsyki i Sardynii
+Rhagapodemus primaevus - ( Hugueney & Mein , 1965 )
+ Rhagapodemus vanderweerdi - de Bruijn & Van Der Meulen, 1975 

+Rhagapodemus debruijni - fragment skamieniałości / zęby /











  
   



Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych

Wymarły gatunek gryzonia z rodzaju Rhagamys, z wysp Korsyki i Sardynii.








+Rhagamys orthodon - Major, 1905 - Hensel, 1856 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. 

Występował w Europie ( wyspa Sardynia i Korsyka ).

Zamieszkiwał prawdopodobnie lasy liściaste i mieszane oraz ich obrzeża.

Rhagamys orthodon był gatunkiem endemicznym i jedynym w tym rodzaju.
Po raz pierwszy znaleziony w osadach z późnego plejstocenu. Znalezione skamieniałości pozwoliły ustalić, iż był to gryzoń o dużych rozmiarach i wadze do 50 gram.  Znany jest jedynie z niewielu odnalezionych skamieniałości. 
Gatunek jest najbardziej zbliżony do Rhagapodemus i Apodemus agrarius.
Jego zęby trzonowe są bardzo podobne do zębów trzonowych Apodemus sylvaticus i Apodemus agrarius, ale większe.
Zęby te były przystosowane do diety, która pozwalała ścierać je.
Z czasem Rhagamys orthodon zwiększył rozmiary i stał się większy niż Apodemus mystacinus.
Wydaje się iż, przed przybyciem człowieka na wyspy około 6500 r p.n.e. nie istniały żadne zagrożenia dla gatunku na obu wyspach.
Wydaje się iż, gatunek współistniał z człowiekiem aż do pierwszego tysiąclecia naszej ery. Później wymarł, może to być związane z wycinaniem naturalnych lasów i zmianą sposobu użytkowania gruntów w rolnictwie, ale może być również związane z wprowadzeniem Rattus rattus.












Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych



środa, 20 kwietnia 2016

Gatunki z rodzaju Apodemus z Europy, Bliskiego Wschodu i zachodniej Azji. Przegląd gatunków. Część II








Myszarka turańska ( Apodemus fulvipectus ) - Ognev, 1924 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Apodemus sylvaticus fulvipectus - Sylvaemus sylvaticus fulvipectus.
Uwagi : obecnie ujęta w Apodemus witherbyi.


Występuje w południowo-wschodniej Europie ( na wschód od rzeki Dniepr - Ukraina, Krym, południowo-zachodnia część europejskiej Rosji, północny Kaukaz, Transkaukazja - Gruzja, Armenia, Azerbejdżan ) i Azji ( północna Turcja, północny Iran, wschodnie góry Kopet Dag, południowo-zachodni Turkmenistan ).


Zamieszkuje stepy, górskie płaskowyże i równiny.


myszarka turańska ( Apodemus fulvipectus )

Opisane podgatunki :
- Apodemus fulvipectus chorassanicus - Ognev i Heptner, 1928 - południowo-zachodni Turkmenistan, północno-wschodni Iran ( góry Kopet Dag ) - synonim Apodemus sylvaticus chorassanicus - Mus sylvaticus chorassanicus - Apodemus chorassanicus - Mezhzherin i Zykov (1991) należy traktować falzfeini jako identyczne z chorassanicus, który pierwotnie został opisany jako podgatunek Apodemus sylvaticus
- Apodemus fulvipectus falzfeini - Mezhzherin, Zagorodnjuk, 1989 - południowo-wschodnia Europa - synonim Apodemus falzfeini - Sylvaemus falzfeini - Mezhzherin i Zagorodnyuk ( 1989 ref ) opisali falzfeini jako gatunek
- Apodemus fulvipectus fulvipectus - Ognev, 1924 - południowo-zachodnia europejska Rosja - północny Kaukaz
- Apodemus fulvipectus planicola - ( Sviridenko, 1936 ) - południowo-zachodnia europejska Rosja ( Levokumsk, Stawropolski Kraj, Ciskaukazja ) - synonim Sylvimus fulvipectus planicola - Apodemus sylvaticus planicola - uważany za synonim Apodemus whitei lub sylvaticus
- Apodemus fulvipectus saxatilis - Krass. 1929, Kuznetzov i Bobrinskii, 1944/( Sviridenko, 1936 ) - południowo-zachodnia europejska Rosja ( Inguszetia ) - synonim Apodemus fulvipectus saxatilis - uważany za synonim Apodemus whitei lub sylvaticus

Gatunek obecnie zawarty w Apodemus witherbyi. Apodemus witherbyi był zaliczany jako podgatunek lub łączony z Apodemus sylvaticus.
Różne populacje z różnych obszarów były opisywane jako samodzielne gatunki. Tak jest w przypadku Apodemus fulvipectus. 



Myszarka syryjska ( Apodemus hermonensis ) - Filippucci, Simson & Nevo, 1989 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Apodemus iconicus hermonensis.
Uwagi : obecnie zawarta w Apodemus witherbyi i uznawana za jej synonim.

Występuje w Azji ( Bliski Wschód - zachodnia Syria, góra Hermon, Jordania, Liban, Izrael, Palestyna, zachodnia Turcja ).

Zamieszkuje górskie stepy i płaskowyże.


rycina - myszarka syryjska ( Apodemus hermonensis )

Opisane podgatunki :
- Apodemus hermonensis hermonensis - Filippucci, Simson & Nevo, 1989 - Syria, Mt. Hermon
- Apodemus hermonensis iconicus - Heptner, 1948 - Turcja ( Anatolia ), zachodnia Syria, północno-zachodnia Jordania, Liban, północno-zachodni Iran, Izrael, Palestyna, Liban - synonim Apodemus sylvaticus iconicus - Mus sylvaticus tauricus - Apodemus iconicus - uważany jako synonim Apodemus hermonensis w jakiejś taksonomii lub synonim Apodemus witherbyi


Apodemus hermonensis 

Obecnie zawarta w Apodemus witherbyi i uważana za jej synonim.




Myszarka kaukaska ( Apodemus hyrcanicus ) - Vorontsov, Boyeskorov i Mezhzherin, 1992 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Sylvaemus hyrcanicus.

Występuje w południowo-wschodniej Europie ( wschodni Kaukaz, region Tałyski w południowo-wschodnim Azerbejdżanie ) i zachodniej Azji ( południowe wybrzeże Morza Kaspijskiego, Iran, południowo-zachodni Turkmenistan ).

Zamieszkuje górskie lasy liściaste, lasy mieszane od poziomu morza do 2000 m n.p.m.


myszarka kaukaska ( Apodemus hyrcanicus )

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat jego biologii, ekologii i sposobu życia.
Prawdopodobnie gatunek nie różni się szczególnie od innych gatunków z tego rodzaju.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany jako bliski zagrożenia ze względu na utratę siedlisk. Na podstawie wskaźników wylesiania w tym obszarze liczebność gatunku spadła w tempie około 20% w ciągu ostatnich 10 lat. Zakres występowania jest wyższy niż 20 000 km2 ale gatunek zamieszkuje wyspecjalizowane siedlisko ( las liściasty ), które jest zagrożone.
Jest bardzo możliwe, że zakres występowania może być mniejszy ( np. 2 000 km2, co daje próg na podstawie kryterium B2 - wrażliwy ).
Jednak gatunek jako całość jest oceniany jako bliski zagrożenia.
W odpowiednich siedliskach wydaje się, iż jest powszechna w szczególności lasy liściaste.
Pas nizin na południowym wybrzeżu Morza Kaspijskiego została wylesiona i zamieniona w pola uprawne. Około 50% tych lasów zostało wyciętych w ciągu ostatnich 30 lat.
Gatunek nie został zarejestrowany z żadnego obszaru chronionego w jego zakresie, chociaż takie istnieją.
Na obszarze Azerbejdżanu klasyfikowany jako nie wystarczające dane.
Potrzebne są aktualne informacje na temat ekologii, biologii, sposobu życia, stanu i trendów populacji oraz ewentualnej rejestracji z obszarów chronionych.

W niewoli - brak danych.





Myszarka skalna ( Apodemus mystacinus ) - ( Danford i Alston, 1877 ) - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim  Sylvaemus mystacinus.
Uwagi : Apodemus mystacinus  został podzielony na dwa odrębne gatunki: Apodemus mystacinus i Apodemus epimelas (Wilson i Reeder 2005).

Występuje w południowo-wschodniej Europie ( Grecja, wyspy Rodos i Kreta, południowa Gruzja, europejska część Turcji ) i zachodnia Azja ( Turcja, Syria, północno-zachodnia Jordania, Izrael, Palestyna, Liban, północny Irak ).

Zamieszkuje lasy na skalistych obszarach z rzadko porośnięte krzewami i trawami od poziomu morza do 2700 m n.p.m.


myszarka skalna ( Apodemus mystacinus )

Aktywna w ciągu całego roku, głównie od świtu do zmierzchu. Jednak w okresie lata i jesieni także w ciągu dnia.
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych. 
Na kryjówki wybiera rumowiska skalne, różnego rodzaju jaskinie i groty, zagłębienia pod głazami oraz wykopane samodzielnie płytkie nory w odpowiednim gruncie.
Prawdopodobnie jest terytorialna ale zakresy osobnicze nie są znane.
Wykorzystuje też prawdopodobnie systemy szlaków komunikacyjnych, które są osłonięte naturalnymi osłonami.
Jest dobrym wspinaczem i potrafi dobrze skakać na tylnych kończynach.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, dotyku i postawy ciała. Wokaliza jest używana w momentach zagrożenia, agresji i zalotów.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym. W skład jej diety wchodzą nasiona traw i roślin zielnych, nasiona sosen, żołędzie, orzechy, owoce i jagody, ale nie gardzi też ślimakami czy owadami, gdy są dostępne. Prawdopodobnie gromadzi pokarm na okres zimowy ale nie jest tego zbyt dużo. 
Sezon rozrodczy od końca marca - kwietnia do sierpnia - września. System krycia poligamiczny. Dominujące samce kryją samice z sąsiadujących terytoriów.
Ciąża trwa około 21 - 25 dni. Samica rodzi średnio 5 - 6 młodych w miocie. Zakres od 1 - 8 młodych. 2 - 3 mioty w sezonie. 
Młode rodzą się częściowo porośnięte sierścią i mają zamknięte oczy. W wieku około 2 tygodni są już całkowicie porośnięte sierścią oraz mają otwarte oczy. Odstawienie następuje w wieku 21 - 25 dni od narodzin. 
Dojrzałość płciową uzyskują w wieku około 2 miesięcy. Samice z pierwszych miotów w sezonie rozmnażają się w tym samym roku, pozostałe po przezimowaniu.
Dominujące samce i niektóre samice mogą zagrażać potomstwu, samica musi bronić młodych aby nie doszło do kanibalizmu.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Długość życia to prawdopodobnie około 12 - 18 miesięcy.


Apodemus mystacinus mystacinus

Opisane podgatunki :
- Apodemus mystacinus euxinus - G.Allen, 1915 - wybrzeże północnej Turcji ( Bursa ), zachodnia Gruzja - synonim Sylvaemus mystacinus euxinus 
- Apodemus mystacinus mystacinus - Danford, 1877 - południowa Turcja ( Zebil, Bulgar Dagh ), Syria, Liban, Izrael, wyspa Kreta 
- Apodemus mystacinus pohlei - Aharoni, 1932 - Syria ( góry Nussarijeh, Kefrun ), zachodnia Jordania, północno-wschodni Liban, północny Izrael - synonim Apodemus pohlei - Apodemus flavicoliis pohlei 
- Apodemus mystacinus rhodius - Festa, 1914 - wyspy Kreta i Rodos - uznawany za synonim Apodemus mystacinus mystacinus
- Apodemus mystacinus smyrnensis - Thomas, 1903 - Grecja ( Smyrna ), zachodnia Turcja ( region Taurus ) - uznawany za synonim Apodemus mystacinus mystacinus - błędny podgatunek jakiegoś autora  


rycina - Apodemus mystacinus

Gatunek uznawany za nie zagrożony w swym globalnym zasięgu, bez oznak spadku, powszechny w odpowiednich siedliskach i bez większych zagrożeń.
Mimo ograniczonego zakresu występowania w Europie ( mniejszy niż 20 000 km2 ), jednak jest powszechna w odpowiednich siedliskach, bez oznak spadku i bez większych zagrożeń. W Europie oceniana jako najmniejszej troski z opisanych wyżej powodów.
Tendencja populacji jest stabilna ( Storch, 1999 ). Skaliste obszary są ważne dla tego gatunku ( Storch, 1999 ). 
W globalnym zakresie tego gatunku brak jest poważniejszych zagrożeń.
Rejestrowana z wielu obszarów chronionych w swoim zasięgu.
W chwili obecnej nie są zalecane żadne działania ochronne w krajach występowania gatunku.


Apodemus mystacinus 

W niewoli - brak danych.



rycina - Apodemus mystacinus



Myszarka pontyjska, myszarka czarnomorska ( Apodemus ponticus ) - Sviridenko, 1936 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Apodemus flavicollis ponticus - Sylvaemus flavicollis ponticus.
Uwagi : Apodemus flavicollis i Apodemus ponticus stanowią prawdopodobnie ten sam gatunek, gdyż są konspecyficzne a uznanie za różne gatunki powstało na skutek zimnej wojny i braku porównania populacji po dwóch różnych stronach " żelaznej kurtyny "( B. Kryštufek i V. Vohralik os. comm. 2006 ).  

Występuje w południowo-wschodniej Europie ( południowa część europejskiej Rosji, Gruzja, Armenia, Azerbejdżan ).

Zamieszkuje lasy mieszane, laso-stepy, obszary trawiaste oraz obszary porośnięte zaroślami do 2000 m n.p.m.


rycina - myszarka pontyjska ( Apodemus ponticus )

Biologia, ekologia i sposób życia jak u Apodemus flavicollis.

Opisane podgatunki :
- Apodemus ponticus argyropuloi - Heptner, 1948, - Armenia - synonim Apodemus tauricus argyropuloi - Apodemus ponticus argyropuli - nazwy argyropuli Ellerman i Morrison-Scott, 1951, i argyropuloi Heptner, 1948 ( patrz Harrison i Bates, 1991 ref ) zaproponowano zastąpienie parvus. Nowa nazwa Apodemus flavicollis parvus Argyropulo,1945
- Apodemus ponticus brevicauda - Sviridenko, 1936 - południowo-wschodnia europejska Rosja ( Krasnodar, Maikop State ) - synonim Sylvaemus flavicollis ponticus brevicauda - uznawany za synonim Apodemus ponticus
- Apodemus ponticus parvus - Vinogradov & Argyropulo, 1941 - Armenia ( Delizhan ) - synonim Apodemus ( Sylvimus ) flavicollis parvus - uznawany za synonim Apodemus ponticus argyropuloi
- Apodemus ponticus ponticus - Sviridenko, 1936 - Ukraina ( Czarnomorski Dystrykt ), Armenia ( Kaukaz )
- Apodemus ponticus samariensis - Ognev, 1922 - południowo-wschodnia europejska część Rosji ( Samara, Woroneż, Tambov ) - synonim Apodemus flavicollis samariensis 


Apodemus flavicollis 

Gatunek uznawany jako nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Nie istnieją w chwili obecnej główne zagrożenia, które by doprowadziły gatunek do szybkiego spadku aby go kwalifikować w bardziej zagrożonych kategoriach. 
Jest bardzo prawdopodobne iż Apodemus flavicollis i Apodemus ponticus stanowią jeden gatunek gdyż są konspecyficzne. Uznanie jako dwa różne gatunki powstało w wyniku zimnej wojny, które uniemożliwiło porównanie populacji po obu stronach " żelaznej kurtyny " ( B. Kryštufek i V. Vohralik os. comm. 2006 ). Rosyjscy autorzy zgłaszali Apodemus ponticus z Kaukazu i Zakaukazia. Autorzy którzy studiowali Apodemus na obszarze północno-wschodniej Turcji - w pobliżu granicy z Gruzją nie znaleźli żadnej różnicy między tymi populacjami a ich tureckimi odpowiednikami czyli Apodemus flavicollis  ( Frynta et al., 2001, Macholan et al., 2001, B. Kryštufek nie opubl. dane ). Osobniki złapane na granicy Turcji i Gruzji utworzyły płodne mieszańce z Apodemus flavicollis z Austrii ( Steiner 1978 ).
Zatem, zakres ponticus arbitralnie określają granice polityczne: populacje od skrajnej północno-wschodniej Turcji ( w pobliżu granicy gruzińskiej ) są klasyfikowane jako flavicollis, te po drugiej stronie granicy, jako ponticus. Jeśli azjatycka grupa Apodemus flavicollis jest rzeczywiście niezależnym gatunkiem, to arianus wyprzedza wszystkie inne nazwy, w tym ponticus ( os B. Kryštufek. Comm., 2006 ).
Powszechny gatunek w całym zakresie w odpowiednim siedlisku.
Obecnie nie ma większych zagrożeń dla gatunku jako całości.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w krajach występowania.
Rejestrowany z niektórych obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.




Myszarka stepowa ( Apodemus witherbyi ) -  Thomas, 1902 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Apodemus sylvaticus witherbyi - Apodemus arianus witherbyi - Apodemus fulvipectus Ognev, 1924 - Apodemus hermonensis Filippucci, Simson & Nevo, 1989 - Apodemus iconicus Heptner, 1948 
Uwagi : Myszarka stepowa została opisana naukowo w 1902 roku przez O. Thomasa. Była zaliczana jako podgatunek lub łączona z myszarką zaroślową ( Apodemus sylvaticus ), różne populacje były także opisywane jako osobne gatunki ( Apodemus fulvipectus, Apodemus falzfeini, Apodemus hermonensis ). 

Występuje w południowo-wschodniej Europie ( południowa Ukraina - na wschód od Dniepru, południowa europejska część Rosji, Armenia, Gruzja, Azerbejdżan oraz wyspa Rodos ) i w zachodniej Azji ( Turcja, Syria, Jordania, Liban, Izrael, Palestyna, Iran, Afganistan, Pakistan ).

Zamieszkuje równiny, górskie stepy, stepowe płaskowyże, półpustynie do wysokości 2100 m n.p.m. Nie jest spotykana w pustynnych depresjach. Obszary które zamieszkuje muszą być porośnięte zaroślami lub pojedynczymi krzewami.


myszarka stepowa ( Apodemus witherbyi ) 

Aktywna w ciągu całego roku, szczyt aktywności od zmierzchu do świtu.
W okresie jesiennym czasami w ciągu dnia.
Żyje samotnie, w grupach rodzinnych ( samica z młodymi ) lub w niewielkich grupach.
Jest prawdopodobnie terytorialna, ale zakresy rewirów poszczególnych osobników nie są znane. Jednak przypuszcza się iż nie przekraczają około 0,5 ha na osobnika.
Na kryjówki wybiera naturalne zagłębienia wśród korzeni krzewów lub kopie samodzielnie nory u podstawy krzewu. Nora składa się z dwóch lub trzech komór. W jednej znajduje się gniazdo a w pozostałych spiżarnie. Każda z nich posiada dwa lub trzy otwory wejściowe.
Korzysta również z systemu szlaków komunikacyjnych do miejsc żerowania. 
Zaniepokojona kryje się w krzewach.
Jest dobrym wspinaczem potrafiącym wspiąć się szybko na gałęzie krzewu.
Pokarm jest zjadany na miejscu lub przenoszony w pobliże nory lub do niej.
Gromadzi niewielkie zapasy pokarmu na gorsze okresy ( susze, zima ).
Do komunikacji używa sygnałów zapachowych, słuchu, wzroku, postawy ciała, dotyku. Wokaliza jest używana w momentach agresji, zagrożenia i zalotów.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ale nie gardzi też owadami gdy są dostępne.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku ale najczęściej od wiosny do jesieni.
System krycia poligamiczny. Dominujące samce kopulują z samicami z pobliskich rewirów.
Ciąża trwa około 21 - 25 dni. Samica rodzi 3 - 8 młodych w miocie ( średnio 4 - 6 ). 2 - 4 mioty w sezonie.
Młode rodzą się częściowo porośnięte sierścią i mają zamknięte oczy. W wieku około 2 tygodni są już całkowicie porośnięte sierścią oraz mają otwarte oczy. Odstawienie następuje w wieku 21 - 25 dni od narodzin. 
Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku około 2 miesięcy od narodzin. Samice z pierwszych miotów rozmnażają się w tym samym roku, pozostałe w następnym.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi. Dominujące samce i niektóre samice mogą zagrażać potomstwu, samica musi bronić młodych aby nie doszło do kanibalizmu.
Żyje prawdopodobnie około 12 - 24 miesięcy.

Opisane podgatunki :
- Apodemus witherbyi witherbyi - Thomas, 1902 - północny Iran, południowo-wschodni Turkmenistan

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej oraz powszechność występowania w odpowiednich siedliskach. W chwili obecnej nic nie wskazuje szybkiego spadku populacji aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach. 
Prawdopodobnie wystepuje na terenie Afganistanu i północnego Iraku ale nie istnieją na ten temat żadne zapisy. Kopalne ślady tego gatunku znaleziono w plejstocenie ( Izrael ).
Gatunek ten prawdopodobnie posiada liczne populacje, które mogą przechodzić sezonowe wahania.
Obecnie nie są znane żadne główne zagrożenia dla tego gatunku.
Gatunek nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w krajach swojego występowania.
Brak danych czy występuje w obszarach chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.



Apodemus sylvaticus 










   
    



Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych

piątek, 8 kwietnia 2016

Gatunki z rodzaju Apodemus z Europy, Bliskiego Wschodu i zachodniej Azji. Przegląd gatunków. Część I .








Myszarka alpejska ( Apodemus alpicola ) - Heinrich, 1952 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Apodemus flavicollis alpicola.  
Uwagi : Nowa nazwa Apodemus flavicollis alpinus Heinrich, 1951, istnieją obawy co do ważności Mus sylvaticus alpinus Burg, 1921.

Występuje w Europie Zachodniej ( Alpy we Francji, Szwajcarii, Niemczech, Włoszech i Austrii ).

Zamieszkuje lasy podgórskie i górskie, jednak preferuje obszary ze skałami i łatami traw od 550 - 2100 m n.p.m.


myszarka alpejska ( Apodemus alpicola )

Aktywna w ciągu całego roku, głównie od zmierzchu do świtu. Wiosną i latem głównie po zmroku, jesienią i zimą także w ciągu dnia.
Żyje samotnie, w niewielkich skupiskach zimowych ( 5 - 6 osobników ) lub grupach rodzinnych. Na jesieni i w początkach zimy może przenosić się do siedzib ludzkich czy budynków gospodarskich.
Na kryjówki wybiera różnorodne naturalne zagłębienia wśród skał, rumowiska skalne, jaskinie i groty, opuszczone nory innych gryzoni, jamy pod kępami traw, zagłębienia pod korzeniami drzew i itp. miejsca. Kopie też samodzielnie płytkie nory z dwoma otworami wejściowymi, spiżarnią i komorą gniazdową w odpowiednim gruncie.
Gniazdo zbudowane jest z suchej trawy i ziół. 
Jest terytorialna ale zakresy rewirów osobniczych są nie znane. Prawdopodobnie nie są one większe niż u Apodemus sylvaticus.
Systemy szlaków komunikacyjnych są umiejscowione wśród naturalnych osłon i prowadzą do miejsc żerowania.
Występuje niewielki dymorfizm płciowy : samiec nieco większy i smuklejszy niż samica. Długość ciała to 80 - 111 mm, długość z ogonem to 101 - 141 mm, długość tylnej stopy 22 - 26,5 mm a długość ucha to 15 - 20 mm. Waga do 45 gram.
Ubarwienie grzbietu jest w kolorze złotego, brzuch jest biały lub żółtawo-biały. Na klatce piersiowej i gardle jest duża pomarańczowa plama. Ogon jest dłuższy od głowy i ciała. Ubarwiony jest ciemno na górze i jasno na spodzie.
Gryzoń ten należy do gatunków dobrze biegających, wspinających się i pływających. W momentach zagrożenia potrafi skakać na tylnych kończynach.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, dotyku, postawy ciała. Wokaliza jest używana w momentach zagrożenia, agresji i zalotów.
Odżywia się w zależności od dostępności pokarmu oraz pory roku. Wiosną preferuje pokarm zwierzęcy, różnego rodzaju owady i ich larwy. W kwietniu ponad 50% diety to pokarm zwierzęcy. W lecie i na jesieni zaczyna przeważać pokarm roślinny - różnorodne nasiona traw, roślin zielnych, drzew i krzewów, korzonki, bulwy, cebule, kłącza. W czerwcu sam mech stanowi 12% jej diety.
Na okres zimowy gromadzi niewielkie zapasy składające się głównie z nietrwałych nasion ziół.
Sezon rozrodczy od kwietnia do sierpnia - września. System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa około 21 - 25 dni. Samica rodzi średnio 5 - 6 młodych w miocie. Zakres od 1 - 8 młodych. 2 - 3 mioty w sezonie. 
Młode rodzą się z cienką warstwą ciemnego futerka i zamkniętymi oczami. W wieku około 14 - 16 dni otwierają oczy. Odstawienie następuje w wieku 21 dni od narodzin.
Dojrzałość płciową uzyskują w wieku około 2 miesięcy. Samice z pierwszych miotów w sezonie rozmnażają się w tym samym roku, pozostałe po przezimowaniu.
Dominujące samce mogą być bardzo agresywne i zagrażają potomstwu. Samica broni potomstwa przed samcem, gdyż może dojść do kanibalizmu. Także inne samice mogą zagrażać młodym.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Długość życia w warunkach naturalnych to około 6 - 12 miesięcy.

Opisane podgatunki :
- Apodemus alpicola alpicola - Heinrich, 1952 - Austria, Francja, Szwajcaria, Włochy
- Apodemus alpicola alpinus - Heinrich, 1951 - południowe Niemcy ( Allgau Osterachtal ) - synonim Apodemus flavicollis alpinus - traktowany jako synonim Apodemus alpicola 


Apodemus alpicola alpicola 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na lokalną powszechność i brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Ten gatunek był przez wiele lat uważany za podgatunek Apodemus sylvaticus. Jednak ostatnie badania genetyczne i morfologiczne przywróciły mu status taksonomiczny samodzielnego gatunku.
Apodemus alpicola jest dość szeroko rozpowszechniony w swych alpejskich siedliskach ale są one dość rozdrobnione. 
Konkuruje z Apodemus flavicollis na niższych wysokościach oraz w siedlisku krawędź lasu. W lasach iglastych na wyższych wysokościach myszarka alpejska dominuje, ponieważ jest lepiej dostosowana do niższego tempa metabolizmu w chłodnym klimacie. 
Drugim konkurencyjnym gatunkiem jest nornica ruda ( Myodes glareolus ).
Gatunek stanowi ważny składnik diety lokalnych drapieżników - ptaków i ssaków. 
W chwili obecnej brak jest widocznych zagrożeń dla gatunku jako całości.
Rejestrowana z wielu obszarów chronionych w swoim zasięgu.
Nie jest objęta żadnymi działaniami ochronnymi na terenie krajów w których występuje.


Apodemus alpicola 

W niewoli - brak danych. 




Myszarka perska ( Apodemus avicennicus ) -  Darvish, Javidkar & Siahsarvie, 2006 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae.

Występuje w zachodniej Azji ( środkowo-zachodnia Wyżyna Irańska - Iran, Prowincja Yazd ). Endemit dla Iranu.

Zamieszkuje stepowe równiny i płaskowyże porośnięte krzewami.


myszarka perska ( Apodemus avicennicus )

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.
Wiadomo, że długość ciała z głową wynosi około 88 - 97 mm, ogon jest zwykle dłuższy niż reszta ciała. Długość z ogonem to około 97 - 103 mm.
Ubarwienie grzbietu jest szarobrązowe a brzuch biały. Połowa zbadanych osobników miała słabo zaznaczoną pomarańczową plamę na klatce piersiowej.
Gatunek jest najbardziej zbliżony do myszarki stepowej ( Apodemus  witherbyi ).

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na nie dawne opisanie. Wydaje się iż gatunek jest prawdopodobnie nie zagrożony, ale wymaga to dokładnych badań.   
Takson został opisany na podstawie okazów z Prowincji Yazd w Iranie. Gatunek został wyróżniony na podstawie analiz morfologicznych i kariotypu. Wyróżniającymi cechami są zredukowane rozmiary zębów trzonowych, struktura obszaru skrzydłowo-podniebiennego czaszki i szerszy niż u innych gatunków obszar międzyoczodołowy.
Gatunek jest blisko spokrewniony z myszarką stepową ( Apodemus witherbyi ), jednak różni się od niej m.in. cechami uzębienia i ciemniejszym futrem na grzbiecie.
Epitet gatunkowy został nadany na cześć Awicenny, perskiego uczonego z przełomu X i XI wieku.
Gatunek znany jest tylko z lokalizacji typowej. Jest to odizolowany obszar otoczony terenami pustynnymi o wilgotniejszym mikroklimacie, który jest zbliżony do warunków panujących w górach Zagros.
Prawdopodobnie Apodemus avicennicus wyewoluował po zmianach klimatycznych, które oddzieliły go na wyżynie. 
Brak danych czy jest objęty działaniami ochronnymi oraz czy występuje w dowolnym obszarze chronionym w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.




Myszarka bałkańska ( Apodemus epimelas ) - Nehring, 1902 - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Apodemus mystacinus epimelas - Mus epimelas. 
Uwagi :  Apodemus mystacinus został podzielony na dwa odrębne gatunki: Apodemus mystacinus i Apodemus epimelas ( Wilson i Reeder 2005 ).

Występuje w Europie Południowej ( zachodnie i południowe Bałkany - zachodnia Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, południowa Serbia, Czarnogóra, Albania, Macedonia, Bułgaria i zachodnia Grecja oraz wyspy Korčula i Mljet na Adriatyku ). Uznawana za endemit dla tego regionu Europy.

Zamieszkuje obszary skaliste z niewielką osłoną z traw i krzewów od poziomu morza do 1600 m n.p.m. 


rycina - Apodemus mystacinus 

Aktywna w ciągu całego roku, głównie od świtu do zmierzchu. Jednak w okresie lata i jesieni także w ciągu dnia.
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych. 
Na kryjówki wybiera rumowiska skalne, różnego rodzaju jaskinie i groty, zagłębienia pod głazami oraz wykopane samodzielnie płytkie nory w odpowiednim gruncie.
Prawdopodobnie jest terytorialna ale zakresy osobnicze nie są znane.
Wykorzystuje też prawdopodobnie systemy szlaków komunikacyjnych.
Jest dobrym wspinaczem i potrafi dobrze skakać na tylnych kończynach.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, dotyku i postawy ciała. Wokaliza jest używana w momentach zagrożenia, agresji i zalotów.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ale nie gardzi też owadami, gdy są dostępne. Prawdopodobnie gromadzi pokarm na okres zimowy ale nie jest tego zbyt dużo. Część osobników może przenosić się na okres zimowy do siedzib ludzkich.
Sezon rozrodczy od kwietnia do sierpnia - września. System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa około 21 - 25 dni. Samica rodzi średnio 5 - 6 młodych w miocie. Zakres od 1 - 8 młodych. 2 - 3 mioty w sezonie. 
Młode rodzą się częściowo porośnięte sierścią i mają zamknięte oczy. W wieku około 2 tygodni są już całkowicie porośnięte sierścią oraz mają otwarte oczy. Odstawienie następuje w wieku 21 - 25 dni od narodzin. 
Dojrzałość płciową uzyskują w wieku około 2 miesięcy. Samice z pierwszych miotów w sezonie rozmnażają się w tym samym roku, pozostałe po przezimowaniu.
Dominujące samce i niektóre samice mogą zagrażać potomstwu, samica musi bronić młodych aby nie doszło do kanibalizmu.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Długość życia to prawdopodobnie około 12 - 18 miesięcy.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na duże populacje oraz brak wyraźnych zagrożeń w chwili obecnej. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku populacji aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Wydaje się, iż w odpowiednich siedliskach jej populacje są stabilne.
Myszarka bałkańska została opisana naukowo w 1902 roku przez A. Nehringa. Była zaliczana jako podgatunek myszarki skalnej ( Apodemus mystacinus ), jednak obecnie w oparciu o dane morfologiczne i genetyczne jest uznawana za odrębny gatunek. 
Przypuszczalnie gryzoń ten pochodzi od myszarki skalnej, która w plejstocenie przekroczyła pomost lądowy w miejscu dzisiejszej cieśniny Bosfor ( od około 20 do 10 tysięcy lat p.n.e. ) i zostały odizolowane genetycznie po jego przerwaniu.
Gatunek stanowi ważny składnik diety miejscowych drapieżników.
Brak jest głównych zagrożeń dla gatunku w chwili obecnej.
Nie jest objęta żadnymi działaniami ochronnymi w krajach występowania.
Rejestrowana z wielu obszarów chronionych w jej zasięgu.

W niewoli - brak danych.




Myszarka leśna ( Apodemus  flavicollis ) - ( Melchior, 1834 ) - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny Muridae, z podrodziny Murinae. Synonim Mus cellarius - Apodemus arianus ( Blanford, 1881 ) Apodemus ponticus.
Uwagi : Apodemus flavicollis i Apodemus ponticus stanowią prawdopodobnie ten sam gatunek, gdyż są konspecyficzne a uznanie za różne gatunki powstało na skutek zimnej wojny i braku porównania populacji po dwóch różnych stronach " żelaznej kurtyny "( B. Kryštufek i V. Vohralik os. comm. 2006 ).  
Apodemus ponticus, peninsulae, wardi, latronum, gurkha i rusiges są różne od Apodemus flavicollis.

Występuje w Europie ( od Wielkiej Brytanii, przez kontynentalną Europę po Ural w Rosji ) i w zachodniej Azji ( Turcja po Armenię, góry Zagros w Iranie oraz Syria, Liban i Izrael ).

Zamieszkuje różnorodne siedliska leśne oraz krawędzie lasów, także lasy wtórne, zagajniki, plantacje leśne, zarośla, stare parki miejskie ale głównie lasy liściaste i mieszane z dużą ilością krzewów leszczyny od poziomu morza do 1850 m n.p.m.


myszarka leśna ( Apodemus flavicollis )

rycina - Apodemus flavicollis u góry : samica, u dołu : samiec

Aktywna w ciągu całego roku, szczyt aktywności w godzinach nocnych. Jednak w okresie letnim i jesiennym czasami w ciągu dnia.
Żyje samotnie, w małych grupach rodzinnych. Nie hibernuje ale tworzy duże grupy zimujące razem.
Jest terytorialna ale rewiry nie przekraczają około 0,5 ha średnicy na osobnika. Terytoria dominujących samców mogą się nieco zwiększyć na wiosnę. Rewiry zachodzą na siebie i nieraz się pokrywają w obrębie płci - głównie samic.
Na kryjówki wybiera naturalne zagłębienia wśród korzeni drzew, puste pnie, gęste zarośla, leżące kłody, nisko położone dziuple. Kopie też własne nory lub zajmuje opuszczone przez inne gryzonie. Wykorzystuje też opuszczone gniazda ptasie, skrzynki lęgowe czy skrzynki dla nietoperzy lub pilchowatych. 
Nora stanowi rozległy system tuneli i komór, zaopatrzonych w co najmniej dwa lub trzy wyjścia. Komora jest wyścielana suchymi liśćmi i trawą.
Korzysta ze szlaków komunikacyjnych, które tworzy w ściółce leśnej, kopiąc płytkie tunele. Wykorzystuje też naturalne osłony z roślin czy powalonych pni.
Pokarm jest zjadany na miejscu lub przenoszony do nory lub jej pobliża.
Niewielki dymorfizm płciowy : samiec nieco większy niż samica. Długość ciała 95 - 120 mm, długość ogona 77 - 118 mm. Waga to 14 - 45 gram.
Ubarwienie : ma brązowe futerko na całym ciele z jasnym lub białym brzuchem. Posiada też żółty kołnierz tworzący rodzaj śliniaka na piersi. Często kołnierz ten nie jest na pierwszy rzut oka widoczny. Posiada duże uszy, wystające oczy i długi ogon.
Gatunek jest mało towarzyski, chociaż w okresie zimowym tworzy większe skupiska, zamieszkujące jedną norę i wzajemnie się ogrzewające. Zdarza się iż przenosi się na okres zimy do ludzkich siedzib, jeśli znajdują się w pobliżu.
Dominujące samce są agresywne zarówno w stosunku do innych samców jak i samic czy młodych osobników. 
Jest dobrym wspinaczem, pływakiem oraz skoczkiem chociaż nie porusza się w ten sposób. Potrafi wspiąć się na wysokość nawet 20 metrów nad ziemią. Skoki wykonuje na tylnych kończynach w momentach zagrożenia.
Potrafi także odrzucić część ogona lub skórę na nim, jeżeli drapieżnik go za niego uchwyci. Uszkodzony odcinek ogona usycha i odpada.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, wzroku, dotyku i postawy ciała. Wokaliza jest używana w momentach zagrożenia, agresji czy zalotów.
Odżywia się różnorodnym pokarmem roślinnym, który stanowią pąki drzew i krzewów, nasiona traw i roślin zielnych, zielone części roślin, orzechy i żołędzie, jagody i owoce, grzyby, kłącza, korzonki, bulwy i cebule. Zjada również owady i ich larwy. W celu całkowitego strawienia żywności, zjada luźne stolce, które przeszły raz przez jej system trawienny, dzięki czemu węglowodany mogą być w pełni strawione. Pożywienie może być przechowywane w systemie podziemnej nory.
Sezon rozrodczy odbywa się od marca do października lub kwietnia, chociaż w pewnych warunkach sezon może wystąpić w ciągu całego roku.
System krycia poligamiczny. Przed kryciem, dominujące samce wytwarzają ciąg ultradźwięków, które mogą służyć do uspokojenia samicy.  
Ciąża trwa 25 lub 26 dni. Samica rodzi od 2 do 11 młodych w miocie ( średnio 5 ). Młode rodzą się zawsze w nocy w gnieździe z liści i suchej trawy. Są one nagie i ślepe oraz ważą około 2,8 gram. Oczy otwierają po 13 - 16 dniach, a ich charakterystyczny żółty kołnierz jest dostrzegalny w postaci szarego prekursora w tym czasie. 
3 - 5 miotów w sezonie, w zależności od dostępności pokarmu.
Samice często są w następnej ciąży karmiąc młode z pierwszego miotu.
Odstawienie następuje po około 18 dniach od narodzin. Po około 20 dniach młode osobniki przypominają osobniki dorosłe.
Dojrzałość płciową osiągają w wieku około 2 miesięcy. Zwykle młode zaczynają się rozmnażać po roku od urodzenia, jednak jeśli urodziły się na początku sezonu mogą rozmnażać się w tym samym roku. 
Dominujące samce są bardzo agresywne zarówno w stosunku do innych samców jak i samic czy młodych osobników. 
Samica chroni potomstwo zarówno przed samcami jak i samicami aby nie doszło do kanibalizmu.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Długość życia to około 3 - 4 miesiące, jednak około 30 % populacji dożywa wieku około 12 - 24 miesięcy.


Apodemus flavicollis flavicollis 

Apodemus flavicollis flavicollis w czasie żerowania

W Polsce występuje na terenie całego kraju. Zamieszkuje głównie siedliska leśne ( lasy mieszane i liściaste, zarośla, krawędzie lasów, stare parki miejskie, sady, ogrody ). Unika typowych monokultur stworzonych przez człowieka czyli lasów iglastych jednowiekowych. Zamieszkuje również wtórne siedliska z przewagą drzew liściastych ( dąb ) i krzewów leszczyny.
Jest to największy gatunek gryzonia z rodzaju Apodemus na terenie kraju.
Stanowi ważny składnik diety wielu drapieżników : głównie sów i łasic.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych.
Gatunek nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi na terenie kraju.


Apodemus flavicollis flavicollis 

Opisane podgatunki :
- Apodemus flavicollis arianus - ( Blanford, 1881 ) - północny Iran, zachodni Irak, Liban, pólnocny Izrael, Syria - synonim Apodemus sylvaticus arianus - Apodemus arianus - Sylvaemus arianus - Mus arianus - uznawany jako synonim Apodemus flavicollis w innej taksonomii
- Apodemus flavicollis brauneri - Martino, 1927 - region Morza Czarnego w Turcji ( na zachód od Trabzonu ), Słowenia, Chorwacja, Serbia, Kosowo, Czarnogóra, Macedonia, Grecja - synonim Apodemus brauneri 
- Apodemus flavicollis cellarius - Fischer, 1866 - zachodnia część europejskiej Rosji ( Luga, Leningrad Oblast ) - synonim Mus cellarius - synonim Apodemus  flavicollis flavicollis 
- Apodemus flavicollis dietzi - Kahmann, 1964 - Grecja ( jezioro Symphale, Koryntia, Peloponez ) - synonim Apodemus tauricus dietzi 
- Apodemus flavicollis erythronotus - Blanford, 1875 - Iran ( Isfahan Prov ) - synonim Apodemus sylvaticus erythronotus - Mus erythronotus - Apodemus arianus erythronotus - traktowany jako synonim Apodemus arianus
- Apodemus flavicollis fennicus - ( Hilzheimer, 1911 ) - Finlandia - synonim Apodemus sylvaticus fennicus 
- Apodemus flavicollis flavicollis - Melchior, 1834 - Europa ( Hiszpania, Francja, Belgia, Luksemburg, Niemcy, Austria, Węgry, Szwajcaria, Holandia, północne Włochy, Sardynia, Finlandia, Norwegia, Szwecja, północno-zachodnia europejska część Rosji - St.Petersburg, Kalinin, Smoleńsk, zachodnia Ukraina, Polska, Estonia, Grecja, Albania, Rumunia, Chorwacja, Serbia, Kosowo, Macedonia, Słowenia, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, wyspa Channel - traktowany jako forma Apodemus flavicollis
- Apodemus flavicollis flavicollis #1 - Melchior, 1834 - Hiszpania - forma Apodemus flavicollis flavicollis
- Apodemus flavicollis geminae - von Lehmann, 1961 - Włochy ( wyspa Gargano ) - synonim Apodemus tauricus geminae 
- Apodemus flavicollis princeps - Barrett-Hamilton, 1900 - Rumunia - synonim Mus sylvaticus princeps - synonim Apodemus flavicollis flavicollis
- Apodemus flavicollis saturatus - Neuhäuser, 1936 - północna Azja Mniejsza ( Turcja - Trabzon ), Transkaukazja
- Apodemus flavicollis wintoni - Barrett-Hamilton, 1900 - Wielka Brytania ( Herefordshire ) - synonim Mus sylvaticus wintoni - różni się nieznacznie od osobników z kontynentu 


Apodemus flavicollis wintoni w czasie pielęgnacji futerka 

Gatunek uznawany jako nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Nie istnieją w chwili obecnej główne zagrożenia, które by doprowadziły gatunek do szybkiego spadku aby go kwalifikować w bardziej zagrożonych kategoriach. 
Jest bardzo prawdopodobne iż Apodemus flavicollis i Apodemus ponticus stanowią jeden gatunek gdyż są konspecyficzne. Uznanie jako dwa różne gatunki powstało w wyniku zimnej wojny, które uniemożliwiło porównanie populacji po obu stronach " żelaznej kurtyny " ( B. Kryštufek i V. Vohralik os. comm. 2006 ). Rosyjscy autorzy zgłaszali Apodemus ponticus z Kaukazu i Zakaukazia. Autorzy którzy studiowali Apodemus na obszarze północno-wschodniej Turcji - w pobliżu granicy z Gruzją nie znaleźli żadnej różnicy między tymi populacjami a ich tureckimi odpowiednikami czyli Apodemus flavicollis  ( Frynta et al., 2001, Macholan et al., 2001, B. Kryštufek nie opubl. dane ). Osobniki złapane na granicy Turcji i Gruzji utworzyły płodne mieszańce z Apodemus flavicollis z Austrii ( Steiner 1978 ).
Zatem, zakres ponticus arbitralnie określają granice polityczne: populacje od skrajnej północno-wschodniej Turcji ( w pobliżu granicy gruzińskiej ) są klasyfikowane jako flavicollis, te po drugiej stronie granicy, jako ponticus. Jeśli azjatycki Apodemus flavicollis jest rzeczywiście niezależnym gatunkiem, to arianus wyprzedza wszystkie inne nazwy, w tym ponticus ( os B. Kryštufek. Comm., 2006 ).
Gatunek uważany za powszechnie występujący w siedliskach leśnych ( las liściasty i mieszany ). Rozkład przestrzenny w dużych obszarach leśnych jest związany z wydajnością i przestrzennym rozmieszczeniem drzew leśnych - głównie dębu i leszczyny ( Juškaitis 2002 ).
Populacje są stabilne, przechodzące naturalne wahania. Odnotowana gęstość osobnicza w Europie Wschodniej to ponad 100 osobników/hektar ( Montgomery 1999 ).
Gatunek jako całość nie ma głównych zagrożeń. Lokalnie, degradacja siedlisk związana z rozwojem rolnictwa może powodować spadki populacji. W Wielkiej Brytanii, gatunek miał szerszą dystrybucję w czasach historycznych i przeszedł skurcz zakresów związany z konwersją dawnych lasów na grunty rolne ( Battersby 2005 ).
Apodemus flavicollis stanowi ważny składnik diety wielu drapieżników w swoim zakresie.
We wcześniejszej polskiej literaturze zoologicznej dla określenia gatunku Apodemus flavicollis używana była nazwa zwyczajowa „mysz leśna”. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii PAN w Warszawie publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” rodzajowi Apodemus nadano nazwę myszarka, zaś niegdysiejszej "myszy leśnej" myszarka leśna. Nazwa rodzajowa „mysz” została w publikacji PAN zarezerwowana dla rodzaju Mus.
Rejestrowany z całej gamy obszarów chronionych w swoim zasięgu.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w krajach swojego występowania.
Badania naukowe i prace badawcze nad tym gatunkiem są obecnie prowadzone przez Uniwersytet Mammal Research Unit w Bristolu. Prace te  mają nadzieję rzucić światło na stan ochrony tego gatunku niejednolicie rozproszonego po Wielkiej Brytanii.


rycina - Apodemus flavicollis 

W niewoli - rzadko.
W hodowlach wiwaryjnych czy amatorskich sporadycznie. Może dożyć nawet 3 lat.

Patrz :
http://beszamelispolkabezograniczen.blogspot.com/2012/05/subiektywny-przeglad-ssakow-europy.html


















Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych




KRS 0000069730