wtorek, 29 lipca 2014

Inni przedstawiciele rodzaju Chaetophractus z rodziny Dasypodidae.





Chaetophractus vellerosus ( Gray,1865 ) - ssak z rzędu Cingulata, z rodziny Dasypodidae. Synonim Chaetophractus velerosus - Euphractus villosus vellerosus - Dasypus vellerosus.

Występuje w Ameryce Południowej ( wschodnia Boliwia, Paragwaj, środkowa Argentyna, północne Chile ).

Zamieszkuje suche nizinne i górskie obszary z piaszczystymi glebami, suche lasy, zarośla, półpustynie i pustynie, suche obszary trawiaste od poziomu morza do 1500 - 2000 m n.p.m. Unika skalistych terenów.


Chaetophractus vellerosus 

Aktywny w ciągu całego roku, w lecie od zmierzchu do świtu a w zimie także w ciągu dnia.
Typowy samotnik, łączący się w pary w sezonie rozrodczym. Jest terytorialny, rewir osobnika to 3,4 - 4,4 ha.
Kopie głębokie nory, które wykorzystuje często jednorazowo. Jedynie samica z potomstwem dłużej przebywa w jednej norze ale zaniepokojona szybko kopie nową i przenosi potomstwo.
Występuje niewielki dymorfizm płciowy : samiec nieco większy a samica bardziej krępa. Obie płcie są znacznie cięższe zimą ze względu na gromadzenie zapasów podskórnego tłuszczu.
Charakterystyczny pancerz ochronny składa się z tarczy na głowę, małej tarczy szyjnej oraz skorupy chroniącej grzbiet i boki ciała. Pancerz ma 6 - 8 ruchomych zespołów. Włosy wyrastają pomiędzy płytami pancerza i maja kolor jasnobrązowy. Kończyny i brzuch również są porośnięte włosami. Przednie kończyny są uzbrojone w długie pazury, przystosowane do kopania.
Gatunek posiada zdolność do wytwarzania silnie skoncentrowanego moczu, pozwala mu to obywać się bez wody prze długi okres w suchym środowisku.
W czasie poszukiwania pokarmu porusza się wolno. Zaniepokojony lub zaatakowany stara się natychmiast w miarę możliwości ukryć w wykopanej norze lub skryć się pod powierzchnią gleby.
Do komunikacji używa prawdopodobnie zapachu i postawy ciała. Zaniepokojony lub atakowany używa wokalizy, jest to rodzaj pisku.
Jest wszystkożerny. W skład jego diety wchodzą różnego rodzaju bezkręgowce i ich larwy, drobne kręgowce, jaja i pisklęta ptaków, owoce i jagody, korzonki, nasiona, padlina.
Sezon rozrodczy na jesieni. System krycia popligamiczny.
Zaloty są bardzo agresywne i często samce współdziałają.
Ciąża trwa 60 - 75 dni. Samica rodzi 2 młodych, często jest to samiec i samica. 
1 miot w roku. Młode ważą około 155 gram i otwierają oczy po 16 - 30 dniach od narodzin.
Okres laktacji to 50 - 60 dni i po tym okresie następuje odstawienie. Młode przebywają z samicą jeszcze około 35 dni od odstawienia do całkowitej niezależności.
Po tym okresie następuje rozproszenie i młode ruszają w poszukiwaniu własnych rewirów.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku 9 - 12 miesięcy od narodzin.
Żyje 12 - 16 lat w warunkach naturalnych, do 20 lat w niewoli.

Opisane podgatunki :
- Chaetophractus vellerosus brevirostris Fitzinger,1871 - Chile - synonim Dasyphractus brevirostris - Cryptophractus brevirostris - synonim Chaetophractus vellerosus vellerosus
- Chaetophractus vellerosus desertorum Krumbiegel,1940 - Argentyna ( Gran Chaco w San Carlo, Chaco Prov. ) - synonim Euphractus villosus desertorum - synonim Chaetophractus vellerosus vellerosus
- Chaetophractus vellerosus pannosus Thomas,1902 - środkowa Argentyna ( centralna Cordoba Prov., południowa Mendoza Prov. ) - synonim Dasypus vellerosus pannosus 
- Chaetophractus vellerosus vellerosus ( Gray,1865 ) - wschodnia Boliwia, północne Gran Chaco w Paragwaju, północno-zachodnia Argentyna 

Gatunek uznawany za nie zagrożony mimo, że w części zasięgu jest eksploatowany ale w chwili obecnej nie stanowi to zagrożenia, aby doprowadzić do wyższej kategorii zagrożeń. Populacja z wschodniej części Prowincji Buenos Aires jest narażona na modyfikację siedlisk związaną z działalnością górniczą. 
Główne zagrożenie stanowi :
- polowanie dla mięsa i pancerza wykorzystywanego jako instrument muzyczny lub dla rękodzieła
- utrata i modyfikacja siedlisk związana z działalnością człowieka
- rozwój rolnictwa 
- rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej
- bezpańskie psy domowe
Uważa się, że gatunek Chaetophractus nationi może być górskim podgatunkiem Chaetophractus vellerosus ( Wetzel 1985, Gardner 2005 ) ale potrzebne są dokładniejsze badania taksonomiczne.
Wzorzec gatunku znajduje się w British Museum i został zebrany w okolicy Santa Cruz de la Sierra ( wschodnia Boliwia ), opisany jako Dasypus vellerosus przez dr JE Graya w 1865 roku.
Suche środowisko, w którym gatunek występuje charakteryzuje się niską roczną średnią opadów ( 200 - 600 mm ), jedynie populacja z Buenos Aires ma siedlisko z wyższą średnią ( 1000 mm ).
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie, w tym z Kaa-lya National Park w Boliwii.

W niewoli.
Rzadki - objęty programami hodowlanymi w Europie i U.S.A.
Dożywa do 20 lat.




Pancernik włochaty wielki, pancernik szczeciniasty, włosopancernik wielki ( Chaetophractus villosus ) ( Desmarest,1804 ) ssak z rzędu Cingulata, z rodziny Dasypodidae. Synonim Euphractus villosus - Dasypus villosus.

Występuje w Ameryce Południowej ( Boliwia - Gran Chaco, Paragwaj, Argentyna do Prowincji Santa Cruz na poludniu i Dept. Magallanes, południowe Chile, wprowadzony w Prowincji Tierra del Feugo ). 

Zamieszkuje różnorodne siedliska : pampasy, Chaco, sawannę, suche lasy, zarośla ale także pola uprawne i pastwiska od poziomu morza do 1300 -1500 m n.p.m.


pancernik włochaty wielki ( Chaetophractus villosus ) - osobnik w zoo we Frankfurcie nad Menem

Aktywny w ciągu całego roku, w okresie letnim od zmierzchu do świtu. W zimie także w ciągu dnia.
Typowy samotnik, w pary łączący się w okresie rui. Jest terytorialny, rewir osobnika to 3,5 - 4,5 ha.
Kopie proste nory jako tymczasowe schronienia lub bardziej rozgałęzione z dużą komorą do pobytu przez dłuższy czas ( samica z młodymi ).
Niewielki dymorfizm płciowy : samiec nieco większy i smuklejszy, samica bardziej krępa.
Charakterystyczny pancerz pokrywa grzbiet i boki ciała. Głowa i kark jest przykryta rodzajem kasku złożonym z małych tarczek. Pancerz składa się z około 18 zespołów, które mają 7 - 8 ruchomych połączeń. Włosy porastają miękki brzuch i ruchome części pancerza i maja barwę szarawo-brązową do białego. Jest wyposażony w długie pazury na przednich kończynach. 
W czasie poszukiwania pokarmu porusza się wolno. Pokarm odnajduje przy pomocy węcu i wykopuje z gleby z pomocą pazurów i głowy.
Zaniepokojony lub atakowany stara się uciec do swojej najbliższej kryjówki. Nie mogąc uciec rozpłaszcza się na ziemi, pozostawiając do ataku pancerz a resztę ciała stara się ukryć w glebie. Napadnięty w norze trzyma się mocno ścian tunelu aby nie dać sie wydobyć na powierzchnię. Pod ziemią potrafi wykorzystać niewielkie ilości tlenu uwięzione miedzy cząstkami gleby. Małe fałdy skóry działają jak filtr aby zapobiec wciągnięciu gleby do płuc podczas oddychania.
Do komunikacji używa prawdopodobnie zapachu i postawy ciała. 
Odżywia sie głównie bezkręgowcami i ich larwami ale drobne kręgowce, jaja i pisklęta ptaków, owoce i jagody a czasami padlina wchodzi w skład jego diety.
Sezon rozrodczy w okresie poźnej zimy i wczesnej wiosny. System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa 60 - 75 dni. Samica rodzi 2 młode w miocie.
Młode są ślepe i mają miękką skórę pancerza, która twardnieje z wiekiem. Po 16 - 30 dniach otwierają oczy. Po 50 - 60 dniach są odstawiane a po następnych 30 usamodzielniają się i następuje rozproszenie.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku 9 - 12 miesięcy.
Żyje około 10 -12 lat, w niewoli nawet do 30 lat.

Chaetophractus villosus - osobniki w zoo we Frankfurcie nad Menem

Opisane podgatunki :
- Chaetophractus villosus octocinctus Molina,1782 - Argentyna ( Prowincja Mendoza ) - synonim Chaetophractus octocinctus - Dasypus octocinctus - alternatywna nazwa gatunku
- Chaetophractus villosus villosus ( Desmarest,1804 ) - Argentyna ( Prowincja Buenos Aires )


Chaetophractus villosus - w warunkach wiwaryjnych

Chaetophractus villosus

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szerokie rozpowszechnienie, prawdopodobieństwo dużej populacji, pewien stopień tolerancji na modyfikację siedlisk i małe prawdopodobieństwo drastycznego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Jest to jeden z najczęściej spotykanych pancerników w Argentynie ( Abba 2008 ). Jest to największy przedstawiciel rodzaju Chaetophractus.
Główne zagrożenie stanowi :  
- polowanie dla mięsa i pancerza ( charangos - instrument muzyczny ), na niektórych obszarach dla sportu
- prześladowanie jako szkodnika upraw rolnych
- ofiary wypadków drogowych w czasie ich przekraczania
- zdziczałe psy domowe
- utrata siedlisk
- rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.
Gatunek nie jest objęty żadnymi szczególnymi środkami ochronnymi w swoim zasięgu.
Potrzebne są kompleksowe badania dotyczące stanu i trendów populacji oraz wpływu zagrożeń na liczebność osobniczą populacji zwłaszcza na obszarach nie chronionych.


Chaetophractus villosus - zoo Plzen

dwa osobniki w czasie zalotów - Chaetophractus villosus

W niewoli.
Dość często hodowany.
Rozmnaża się nawet 2 - 3 razy w roku. Dość duża populacja tego gatunku zamieszkuje ogrody zoologiczne Republiki Czeskiej. 
Może dożyć do 30 lat, chociaż najczęściej 23 -25 lat. 


młody Chaetophractus villosus - zoo Plzen

młody osobnik Chaetophractus villosus z miękkim pancerzem i zamkniętymi oczami










Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.

poniedziałek, 28 lipca 2014

Chaetophractus nationi - pancernik włochaty chilijski. Zagrożony przedstawiciel rodziny Dasypodidae.






Pancernik włochaty chilijski, pancernik włochaty andyjski, włosopancernik chilijski, włosopancernik andyjski ( Chaetophractus nationi ) ( Thomas,1894 ) - ssak z rzędu Cingulata, z rodziny Dasypodidae. Synonim Chaetophactus vellerosus nationi - Euphractus villosus nationi - Euphractus nationi - Chaetophractus boliviensis.

Występuje w Ameryce Południowej ( Argentyna - Jujuy, Salta Prov., Tucuman, Boliwia - Cochabamba, Oruro Dpt., La Paz Dpt., Peru, Chile ).

Zamieszkuje trawiaste obszary na dużych wysokościach, ekosystemy zwane Puna na wysokości 3500 m n.p.m.

pancernik włochaty chilijski ( Chaetopractus nationi )

Aktywny w ciągu całego roku, w okresie lata od zmierzchu do świtu a w zimie także w ciągu dnia.
Typowy samotnik łączący się w pary w okresie rui. Jest terytorialny, zakres rewiru osobnika to około 3,4 ha.
Kopie głębokie nory, w których przesypia w zależności od pory roku dzień lub noc. Z nory korzysta nie więcej niż raz, chociaż czasami może korzystać kilkukrotnie. Samica korzysta dłużej z jednej nory wychowując młode ale zaniepokojona potrafi szybko wykopać inną i przenieść swoje młode. Schronienia są kopane w piaszczystej glebie, pod osłoną zarośli lub wysokich traw. Kryjówki można podzielić na tymczasowe lub bardziej stałe.
W czasie poszukiwania pokarmu porusza się powoli, przeszukując nosem glebę i opadłe liście.
Brak widocznego dymorfizmu płciowego : samica bardziej krępa i cięższa.
Długość ciała : 22 - 40 cm, ogona 9 - 17,5 cm. Jego ciało pokryte jest kościstymi płytkami ( scutes )  wytworzonymi przez skórę właściwą. Płytki te tworzą rodzaj ruchomego pancerza. Między płytami rosną jasnobrązowe włosy, które występują też na kończynach i w tylnej części ciała. Pancerz rozciąga się na całej długości grzbietu oraz na głowie i ogonie. Na głowie tworzy rodzaj kasku. Jego przednie kończyny uzbrojone są w długie pazury, które są przystosowane do kopania.
Nie wiele wiadomo na temat sposobu komunikacji ale prawdopodobnie zapach i sygnały wizualne mogą odgrywać duże znaczenie zwłaszcza w sezonie godowym.
Jest wszystkożerny. W skład jego diety wchodzą różnego rodzaju bezkręgowce i ich larwy, drobne kręgowce, jaja i pisklęta ptaków, owoce i jagody, korzonki, nasiona ale też padlina.
Sezon rozrodczy na jesieni. System krycia poligamiczny.
Zaloty są bardzo agresywne i występuje często współpraca samców. Charakterystyczną cechą samca jest jeden z najdłuższych penisów wśród ssaków, jego długość w wzwodzie może przekraczać 2/3 długości ciała.
Ciąża trwa 60 - 65 dni. Samica rodzi 1 - 2 młode w miocie.
Młode po urodzeniu ma miękki naskórek, który twardnieje i zaczyna budować pancerz. Okres laktacji to około 50 dni, po tym czasie następuje odstawienie. Młode jeszcze przebywają z samicą około 30 - 35 dni aż do wyrośnięcia stałych zębów i całkowitego uniezależnienia się od samicy.
Po tym okresie następuje rozproszenie i młode wyrusza na poszukiwanie swojego terytorium.
Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku 9 - 12 miesięcy od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Długość życia to 12 - 16 lat w warunkach naturalnych a około 20 lat w niewoli.

Chaetophractus nationi

Opisane podgatunki :
- Chaetophractus nationi boliviensis - Grandidier & Neveu-Lemaire,1908 - Boliwia ( Uyuni, Potosi Dpt. ) - synonim Chaetophractus boliviensis - Dasypus boliviensis - traktowany jako synonim Chaetophractus nationi - oddzielny gatunek w innej taksonomii
- Chaetophractus nationi sajama - Suarez,1986 - Boliwia ( Sajama Prov. Oruro Dpt. ) - synonim Chaetophractus sajama - traktowany jako synonim Chaetophractus nationi 

Chaetophractus nationi

Gatunek uznawany za zagrożony ze względu na drastyczny spadek populacji przekraczający 30% w ciągu ostatnich 10 lat. Główna przyczyna spadku to wysoki poziom eksploatacji gatunku.
Istnieje spór co do ważności tego taksonu i czy w rzeczywistości nie reprezentuje podgatunku Chaetophractus vellerosus ( Wetzel 1985, Gardner 2005 ) ale potrzebnych jest więcej badań.
Główne zagrożenie stanowi :
- intensywne polowanie dla mięsa i pancerza, który wykorzystuje się na instrumenty muzyczne ( charangos ) i do rękodzieła
- utraty siedlisk z powodu wydobycia piasku do produkcji betonu
- rozwój rolnictwa
Szacuje się, że każdego roku w Boliwii zabija się 2000 osobników ( Caceres 1995 ).
Szacunkowa wielkość populacji na obszarze 340 km2 to około 13 000 osobników ( Peredo 1999 ).
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z Sajama National Park w Boliwii.
Potrzebne są dalsze badania dotyczące statusu taksonomicznego czyli czy jest to odrębny gatunek czy wysokogórski podgatunek Chaetophractus vellerosus.

Chaetophractus nationi

W niewoli.
Rzadki, objęty programami hodowlanymi w Europie i U.S.A.
Może rozmnażać się w ciągu całego roku, nawet do 3 miotów.
Dożywa do 20 lat.  

Chaetophractus nationi









Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

sobota, 19 lipca 2014

Teledu, śmierdziel jawajski - drapieżnik z rodziny skunksowatych ( Mephitidae ).





Teledu, śmierdziel jawajski ( Mydaus javanensis ) ( Desmarest,1820 ) - drapieżnik z rodziny skunksowatych ( Mephitidae ). Synonim Mephitis javanensis.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( Indonezja - Jawa, Sumatra, Archipelag Riau, wyspa Natuna, Kalimantan na Borneo, wschodnia Malezja - Sabah i Sarawak na Borneo ).

Zamieszkuje wyżynne i górskie lasy tropikalne, czasami plantacje lub ogrody w pobliżu lasów od 250 m n.p.m. do powyżej 2000 m n.p.m.


teledu ( Mydaus javanensis )

Aktywny w ciągu całego roku, od zmierzchu do świtu. Żyje w parach, grupach rodzinnych ( para i potomstwo z ostatniego miotu ) lub samotnie.
Dzień spędza w płytkich norach lub jaskiniach. Nora jest wykopywana silnymi pazurami. Składa się z prostego tunelu około 2 metrów i komory średnicy do kilku metrów. Komora jest wyścielona liśćmi i suchymi roślinami zielnymi lub trawami. Nora jest wykopana w pobliżu podstawy lub wśród korzeni drzewa. Często gałązki i suche liście są umieszczane przy zewnętrznym wejściu. Zdarza się, że zajmuje norę jeżozwierza czasami dzieląc ją z nim. Kryjówki mają nieprzyjemny zapach zwłaszcza zamieszkane jaskinie czy szczeliny skalne. Zapach przepędza też współlokatora.
Jest gatunkiem stopochodnym. Ciało ma przysadziste, ciężkawe z długim spiczastym pyskiem. Posiada muskularne nogi i jest wyposażony w długie, silnie zakrzywione pazury u przednich kończyn. Ogon ma krótki. Ma dobrze rozwinięty zapachowy gruczoł analny. Zagrożony korzysta z niego emitując ostrą i nieprzyjemną zielono-mleczną wydzielinę. W celu wyemitowania wydzieliny podnosi ogon i potrafi dokładnie wycelować w kierunku drapieżnika. Gdy pomimo emisji smrodu napastnik nie ustępuje warczy i gryzie.
Porusza się powoli ale może biegać kłusem przez około 100 metrów.
Do komunikacji używa prawdopodobnie sygnałów chemicznych ale wizualizacja i postawa ciała nie są wykluczone. Prawdopodobnie wykorzystuje też dotyk i pewien rodzaj wokalizy.
Odżywia się różnego rodzaju bezkręgowcami, jajami i pisklętami ptaków, drobnymi kręgowcami, padliną ale również jagodami, owocami czy korzonkami.
Nie wiele wiadomo na temat biologii rozrodu tego gatunku.
Prawdopodobnie system krycia monogamiczny, chociaż nie wiadomo czy pary łączą się na dłuższy okres czy sezonowo.
Liczba potomstwa to 2 lub 3 w miocie. Długość ciąży nie jest znana ani wiek odstawienia młodych. Młode są odchowywane w norze i oboje rodzice sprawują opiekę.
Długość życia nie jest znana.


Mydaus javanensis javanensis

Opisane podgatunki :
- Mydaus javanensis javanensis ( Desmarest,1820 ) - Jawa, Sumatra, wyspa Natuna ( Indonezja )
- Mydaus javanensis lucifer Thomas,1902 - Sabah i Sarawak na Borneo, wyspa Labuan ( wschodnia Malezja ), Kalimantan na Borneo ( Indonezja ) - synonim Mydaus lucifer - posiada ciemniejsze ubarwienie
- Mydaus javanensis luciferoides Lonnberg & Mjoberg,1925 - Sarawak na Borneo ( wschodnia Malezja ) - synonim Mydaus luciferoides - traktowany jako synonim Mydaus javanensis lucifer
- Mydaus javanensis meliceps Cuvier,1821 - Jawa, Sumatra ( Indonezja ) - synonim Mydaus meliceps - stara nazwa Mydaus javanensis - traktowany jako synonim Mydaus javanensis javanensis
- Mydaus javanensis montanus Moulton,1921 - Mt.Murud, Sarawak ( wschodnia Malezja ) - synonim Mydaus montanus - traktowany jako synonim Mydaus javanensis lucifer
- Mydaus javanensis ollula Thomas,1902 - Archipelag Riau, Sumatra ( Indonezja ) - synonim Mydaus ollula - błędny takson tego autora


Mydaus javanensis lucifer - okaz muzealny

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na brak prac badawczych dotyczących tego gatunku.
Jego rozpowszechnienie wydaje się być przerywane ( Payne & wsp.,1985 ). Jednak posiada spory zasięg mimo, że spada cały czas zakres siedlisk związany z wycinką lasów na Jawie, Sumatrze i Borneo. Nie ma też dowodów aby polowanie na mięso lub dla medycyny ludowej powodowały znaczny spadek populacji aby zmienić kategorię.
Na Jawie wydzielina gruczołów odbytu była używana do produkcji perfum ( Long i Killingley,1983 ).
Zjadane też jest mięso po usunięciu gruczołów a także wykorzystywany jest w tradycyjnej medycynie ludowej do leczenia gorączki lub reumatyzmu ( Long i Killingley,1983, Nowak,1999, Jackson,2001 ).
Chroniony prawem Indonezji od 1979 roku. 
W Malezji ( Sarawak - Borneo ) nie jest chroniony ale w Sabah ( Borneo ) chroniony na podstawie Wildlife Conservation Enactment 1998,1997.
Rejestrowany z Gunung Gede Pangrango National Park na Jawie i Danau Sentarum National Park na Borneo.
Potrzebne są aktualne dane dotyczące stanu i trendów populacji, jej obfitości, zagrożeń, biologii, ekologii, siedlisk i zagrożeń.


rycina - Mydaus javanensis na znaczku pocztowym Malezji

W niewoli - brak danych.






Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.

wtorek, 15 lipca 2014

Arborimus - drzewnice. Przegląd gatunków.





Drzewnice to małe gryzonie z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). Wcześniej w rodzaju Phenacomys.
Charakterystyczną cechą jest budowa gniazd na drzewach, często na wysokości 2 - 50 metrów a nawet wyżej. Gniazda są wykorzystywane wielokrotnie przez wiele pokoleń. Do gniazda jest znoszony pokarm i zjadany w środku lub na wierzchu. 
Tylko częściowo naziemny tryb życia oraz stosunkowo mało liczne mioty ( 2 - 3 młode ).
Występuje widoczny dymorfizm płciowy : samica większa od samca i cięższa.
Wszystkie gatunki są zagrożone ze względu na występowanie w starych iglastych lub mieszanych lasach, które są wycinane przez człowieka.

drzewnica długoogonowa ( Arborinus longicaudus ) - w czasie zbierania i zjadania igieł daglezji zielonej ( Pseudotsuga menziesii )




Drzewnica białostopa ( Arborimus albipes ) ( Merriam, 1901 ) - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). Synonim Phenacomys albipes.

Występuje w zachodniej części Ameryki Północnej ( U.S.A. - wybrzeże Pacyfiku na południe od rzeki Columbia, przez zachodni Oregon, ekstremalnie do północno-zachodniej Kalifornii - Humboldt County ).

Zamieszkuje wszystkie typy lasów w swoim zakresie ale preferuje las liściasty wzdłuż rzek i strumieni od poziomu morza do 1067 m n.p.m.

rycina - drzewnica białostopa ( Arborimus albipes )

Aktywna w ciągu całego roku, prowadzi nocny tryb życia.
Jest samotnikiem, w pary łączy się w sezonie rozrodczym.
Na kryjówki wybiera miejsca z powalonymi drzewami, porośnięte leszczyną lub miejsca wokół olch rosnących w pobliżu strumieni.
Występuje dymorfizm płciowy : samica większa i cięższa niż samiec.
Długość ciała tego gatunku to 149 - 182 mm a waga 17 - 28,5 gram.
Jej futerko jest długie i miękkie w kolorze brązowym. Posiada cienki ogon, porośnięty cienkimi włosami u podstawy czarnymi a przy końcu białymi. 
Jej kończyny są białe na udach i stopach.
Prowadzi nadrzewny tryb życia. Samica cały czas przebywa na drzewie schodząc na ziemię w momencie zagrożenia, samiec prowadzi półnaziemny tryb życia. W sezonie godowym wspina się na drzewo w poszukiwaniu samicy.
Prawdopodobnym jest, że samica buduje gniazdo z liści i gałązek, które zajmuje zarówno w momencie opieki nad młodymi ale również poza nim. Samiec prawdopodobnie buduje tymczasowe gniazdo. Na jednym drzewie może znajdować się kilka ( 2 - 10 ) a nawet kilkanaście gniazd. Są one umieszczane w pobliżu pnia drzewa lub w dziupli i często wykorzystywane prze wiele pokoleń. Znajdują się one na wysokości 2 - 50 metrów w zależności od wieku drzewa. Jednak gatunek preferuje drzewa powyżej 50 lat.
Nie wiele wiadomo na temat komunikacji u tego gatunku ale przypuszcza się, że sygnały chemiczne, wokaliza, postawa ciała i dotyk odgrywają ważną rolę.
Odżywia się głównie różnego rodzaju liśćmi i igliwiem zebranym i przyniesionym do gniazda. W skład jej diety wchodzą również rośliny zielne, mchy, porosty, pąki, kwiaty, kora.
Uważa się, że może rozmnażać się przez cały rok ale sezon rozrodczy od lutego do września. System krycia poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia, chociaż jest to mało pewne.
Ciąża trwa 27 - 48 dni. Długość ciąży jest dłuższa u karmiących samic.
Samica rodzi 1 - 4 młode w miocie. 2 - 3 mioty w sezonie. Młode po urodzeniu ważą 2 -3 gramy i ich wzrost jest powolny. Odstawienie następuje po 30 - 35 dniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Długość życia nie jest znana ale przypuszcza się, że jest to około 24 miesięcy.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu, że zasięg występowania jest większy niż 
20 000 km2 i mimo tego, że jest stosunkowo rzadki małe jest prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby go rozważać w bardziej zagrożonych kategoriach. 
Szacowana wielkość populacji nie jest znana ale może obejmować co najmniej kilka tysięcy osobników i jest prawdopodobnie bardziej powszechny niż się wydaje ( Maser i wsp. 1981 ).
Zagrożenie może stanowić utrata siedlisk spowodowana działalnością człowieka ale wymagania siedliskowe są słabo poznane i specyficzne zagrożenia trudne do zdefiniowania.
Gatunek ze względu na tryb życia jest trudny do badań, Manning i in ( 2003 ) zebrał 9 osobników w pułapki w ciągu trzech lat ( październik i listopad ) w Cascade Range w Oregonie.
Stanowi ważny składnik diety wielu drapieżników, w tym puszczyka ( Strix occidentalis ).
Brak rejestracji z obszarów chronionych chociaż być może jest w nich reprezentowany.         
Potrzebne są badania biologii, ekologii, wymagań siedliskowych, zakresu tolerancji na wycinkę i sezonowe pożary czy stanu i trendów populacji.

W niewoli - brak danych.




Drzewnica długoogonowa ( Arborimus longicaudus ) ( True, 1890 ) - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). Synonim Phenacomys longicaudus.

Występuje w zachodniej części Ameryki Północnej ( U.S.A. - zachodni Oregon, zachodnie stoki Gór Kaskadowych na południe do granic Douglas-Jackson County i północno-zachodniej Kalifornii ).

Zamieszkuje wilgotne stare lasy iglaste i mieszane z przewagą drzew ( Pseudotsuga menziesii, Picca sitchensis, Abies grandis i Tsuga heterophylla ), czasami wtórne lasy ale wiek drzew musi być starszy niż 50 lat, od poziomu morza do 1100 m n.p.m.

typowe siedlisko drzewnic porośnięte daglezją zieloną ( Pseudotsuga menziesii )

rycina - drzewnica dłgoogonowa ( Arborimus longicaudus ), u góry ciemniejsza forma północna a u dołu jaśniejsza forma południowa 

Aktywna od zmierzchu do świtu, rzadko za dnia w ciągu całego roku.
Typowy samotnik łączący się w pary w okresie rui. Prowadzi nadrzewny tryb życia, chociaż samce żyją na ziemi a w okresie rozrodczym wspinają się na drzewo w poszukiwaniu samicy.
Występuje dymorfizm płciowy : samica większa niż samiec. Długość ciała to 166 - 187 mm a waga 25 - 50 gram.
Ubarwiona na grzbiecie rdzawo-brązowo lub cynamonowy z białawym brzuchem. Ogon ma barwę czarną lub brązową. Młode osobniki są bardziej brązowe i mają czarne ogony.
Samiec zamieszkuje norę u podstawy drzewa lub wśród jego korzeni. W czasie sezonu rozrodczego wspina się na drzewo gdzie buduje tymczasowe gniazdo, z którego wyrusza na poszukiwanie samicy.
Samica buduje gniazdo na różnej wysokości ( 2 - 65 m nad ziemią ) i różnej wielkości. Gniazdo umieszczone jest w pobliżu pnia drzewa lub na grubym konarze czy w dziupli. Jest ono wykorzystywane często z pokolenia na pokolenie.
Do komunikacji używa wokalizy, dotyku, sygnałów chemicznych i postawy ciała. W chwili zagrożenia ucieka na oślep w dół drzewa lub skacze z gałęzi na gałąź aż do osiągnięcia ziemi gdzie chroni się w runie leśnym lub ściółce.
Pokarm znosi do gniazda i spożywa wewnątrz lub na jego górze.
Gatunek ten specjalizuje się w odżywianiu się prawie wyłącznie na igliwiu jodły Douglasa. Inne igliwie i korę zjada tylko w minimalnych ilościach. Wodę wykorzystuje z igieł lub rosy skraplającej się na igłach. Jest to zrozumiałe ze względu na to, że występowanie jest ograniczone do wilgotnych lasów iglastych. Badania laboratoryjne wykazały, że w niewoli będzie zjadać inne pokarmy ale szybko ginie pozbawiona specjalistycznej diety.
Sezon rozrodczy od lutego do września chociaż uważa się, że może rozmnażać się przez cały rok. System krycia poligamiczny.
Cykl rujowy trwa średnio 5 - 6 dni. Długość ciąży od 27 do 48 dni, dłuższy okres ciąży występuje u karmiących samic ale mechanizm opóźnienia nie jest znany.
Samica rodzi 1 - 3 młode o wadze 2 - 3 gram w miocie. 2 - 4 mioty w sezonie rozrodczym.
Odstawienie następuje po około 30 - 35 dniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Długość życia nie jest znana ale prawdopodobnie wynosi od 12 do 24 miesięcy.

rycina - Arborimus longicaudus, po prawej fragment gniazda 

Opisane podgatunki :
 - Arborimus longicaudus longicaudus ( True,1890 ) - U.S.A. ( Monte Rio i Camp Meeker w Sonoma County, Bridgeville, Humboldt County, South Fork Mountain, Trinity County w północno-zachodniej Kalifornii, Columbia Riveroos County w Oregonie )
 - Arborimus longicaudus silvicola -  Howell,1921 - U.S.A. ( Tillmook County, Oregon, Northern Coast Range ) - synonim Phenacomys silvicola - Howell,1926 umieszcza silvicola w nominalnym podgatunku

stary drzewostan daglezji zielonej ( Psedotsuga menziesii )

Arborimus longicaudus

Gatunek bliski zagrożenia mimo, że ma duży zasięg.
Główne zagrożenie stanowi utrata i fragmentacja siedlisk zwłaszcza wycinanie starego iglastego lasu.
Łączna wielkość populacji nie jest znana ale być może przekracza 10 000 osobników.
Uważa się, że gatunek w swojej obfitości spada ale tempo spadku jest prawdopodobnie mniejsze niż 30% w ciągu ostatnich 10 lat.
Główną barierę dla rozprzestrzeniania się gatunku stanowi młody drzewostan.
Jest ważnym składnikiem diety puszczyka ( Strix occidentalis ), którego stanowi około 50% diety.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.
Program ochrony dla tego gatunku został wycofany w marcu 2004 roku.
Arborimus longicaudus może korzystać z istniejących lub proponowanych środków ochrony obejmujących puszczyka ( Strix occidentalis ) ( Thomas i inni 1993 ).
Proponowane są podstawowe badania biologii tego gatunku ( Verts i Carraway 1998 ), w tym nawyków żywieniowych, genetyki populacji czy możliwości rozprzestrzeniania się.

Arborimus longicaudus

W niewoli.
Tylko w badaniach laboratoryjnych lecz osobniki przeżywają krótki okres ze względu na specyficzne wymagania pokarmowe.




Drzewnica kalifornijska ( Arborimus pomo ) Johnson i George,1991  - gryzoń z podrzędu Myomorpha, z nadrodziny Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ). 

Występuje w zachodniej części Ameryki Północnej ( U.S.A. - północno-zachodnia Kalifornia, na południe do Klamath Mtns i Sonoma County ).

Zamieszkuje głównie stary las mieszany z preferencją wilgotnych miejsc porośniętych drzewami iglastymi, głównie daglezją zieloną, od poziomu morza do 1100 m n.p.m.

drzewnica kalifornijska ( Arborimus pomo )

Aktywna w ciągu całego roku, od zmierzchu do świtu, rzadko w ciągu dnia.
Typowy samotnik łączący się w pary w sezonie rozrodczym.
Prowadzi nadrzewny tryb życia, chociaż samce żyją na ziemi a w okresie rui wspinają się na drzewa w poszukiwaniu gotowych do rozrodu samic.
Występuje dymorfizm płciowy : samica jest większa od samca.
Długość ciałą samicy to 170 - 187 mm a samca 158 - 176 mm, waga obu płci to  25 - 47 gram. Średnia długość samicy 182 mm a samca 166 mm .
Ubarwienie jest zbliżone do poprzedniego gatunku.
Samiec zajmuje norę wśród korzeni drzewa, z której wspina się na drzewo w czasie sezonu rozrodczego. Po wejściu buduje tymczasowe gniazdo, z którego wędruje w poszukiwaniu gotowych do kopulacji samic.
Samica buduje gniazdo z gałązek i igliwia na różnej wysokości ( 2 - 65 m nad ziemią ) i różnej wielkości. Często zajmuje opuszczone gniazda ptaków czy wiewiórek. Gniazda są czasami zamieszkane przez wiele pokoleń. Na jednym drzewie może znajdować się więcej niż 10 gniazd rozmieszczonych na różnych wysokościach. Gniazdo jest zbudowane w pobliżu pnia drzewa, na grubym konarze czy w dziupli.
W momencie zagrożenia stara się uciekać, często na oślep w dół drzewa lub skacze z gałęzi na gałąź aż do osiągnięcia ziemi gdzie chroni się w poszyciu leśnym.
Do komunikacji używa wokalizy, sygnałów chemicznych, postawy ciała i dotyku.
Pokarm znosi do gniazda lub pozostawia na górze gniazda.
Ożywia się głównie igłami daglezji zielonej, chociaż kora i igliwie innych gatunków jest też spożywane. Wodę pozyskuje z igieł lub rosy.
Sezon rozrodczy od lutego do września ale gatunek jest uważany, że może się rozmnażać w ciągu całego roku. System krycia poligamiczny.
Okres ciąży to 27 - 48 dni, średnio 31 dni. Samica w okresie laktacji może mieć wydłużony okres ciąży.
W miocie rodzi średnio 2 młodych ( 1 - 5 ). Odstawienie następuje po 25 - 45 dniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Długość życia to prawdopodobnie 12 - 24 miesiące.

Arborimus pomo 

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za bliski zagrożenia ze względu, że zasięg występowania jest większy niż 20 000 km2, ale jest mocno rozdrobniony i nadal istnieje spadek zakresu i jakości siedlisk leśnych.
Wcześniej był klasyfikowany jako Arborimus longicaudus ale na podstawie różnic chromosomowych, mniejszej całkowitej wielkości i różnic niektórych mięśni czaszki został uznany za odrębny gatunek ( Johnson i George,1991).
Musser & Carleton ( Wilson i Reeder,1993,2005 ) i Baker i inni ( 2003 ) przyjęli Arborimus pomo w odróżnieniu od gatunku Arborimus longicaudus.
Brak jest jednoznacznej zgody co do właściwej alokacji rodzajowej dla tego gatunku lecz Bellinger & wsp.,2005 zauważył iż uznanie Arborimus jako odrębnego rodzaju podlega interpretacji danych.
Uważa się, że jest dość powszechny w pewnych obszarach a ilość gniazd może znacznie się różnić w zależności od siedliska. Najwyższa liczba gniazd znajduje się bliżej wybrzeża ( do kilku na akr ) a dalej w kierunku lądu ich gęstość spada gwałtownie ( Gordon Gould & wsp.,1998 ).
Brylski ( 1990 ) ocenia, że gatunek jest rzadki w całym zakresie ale trudności w lokalizacji gniazd i w chwytaniu osobników sprawia, że trudno ocenić jego obfitość.
Obecnie brak informacji na temat aktualnego trendu populacji ale zakres i jakość siedlisk spada.
Główne zagrożenie stanowi utrata i fragmentacja siedlisk.
W latach 1984 - 1985 przeprowadzono badania w północnej Kalifornii w 9 miejscach na 20 - hektarowych obszarach porośniętych młodymi, dojrzałymi i starymi drzewami daglezji zielonej. Znaleziono 79 gniazd : z czego 39 w starodrzewie, 22 w dojrzałym lesie a 18 w młodym lesie. Pokazuje to, że gatunek jest bardziej elastyczny i lepiej się rozprasza niż dotychczas uważano ( Meiselman,1987 ). Jednak może mieć ograniczone możliwości rozprzestrzeniania ( Huff i inni,1992 , Adam i Hayes,1998 ).
Jest ważnym składnikiem diety wielu drapieżników, w tym puszczyka ( Strix occidentalis ).
Gatunek może występować w kilku obszarach chronionych lecz mniej niż 5% znanego zasięgu jest chronione ( Gourdon Gould & wsp.,1998 ).
Może korzystać z istniejących lub proponowanych środków ochrony puszczyka ( Strix occidentalis ) ( Thomas i inni,1993 ).
Potrzebne są badania w celu określenia całkowitego zakresu zasięgu, liczebności, monitorowania populacji i określenia jej  tendencji  oraz wpływu fragmentacji siedlisk na gatunek.

W niewoli - brak danych.


puszczyk plamisty ( Strix occidentalis ) - drapieżnik żerujący na drzewnicach









Opracowano napodstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.


KRS 0000069730