Nowiki ( Neotoma ) czyli chomiki Ameryki Północnej. Przegląd gatunków.

Krótka charakterystyka rodzaju Neotoma.


Nowiki ( Neotoma ) rodzaj gryzoni z rodziny ( Cricetidae ). Obejmuje 22 gatunki.

Występują w Ameryce Północnej i Środkowej.

Zamieszkują głównie lasy, tereny suche, półpustynie i pustynie oraz góry.

Aktywne głównie w nocy.
Są to zwierzęta o wielkości od 23 do 47 cm długości, z wyłączeniem 8-24 cm ogona.
Ubarwienie od jasnopłowego, popielatego do ciemnoszarego i rudego. Brzuch i stopy zwykle biały ale też kremowy czy popielaty, jednak zawsze jaśniejszy niż grzbiet. Mają stosunkowo duże uszy i słabo owłosiony ogon.

 nowik florydzki lub wschodni ( Neotoma floridana )

Żywią się pokarmem roślinnym, głównie nasionami, owocami, jagodami, liśćmi ale także w okresach nie sprzyjających pokarmem zwierzęcym - owadami i innymi bezkręgowcami.

charakterystyczne gniazda nowików zwane często rumowiskami lub wysypiskami, po lewej: na drzewie  

po prawej: pod krzewem

Żyją samotnie, jedynie na okres rozrodu łączą się w pary.

po lewej i prawej rumowiska nowików

Budują duże gniazda do 1m długości tzw. rumowiska lub wysypiska na drzewach lub ziemi ( u podstawy skały, pnia lub kaktusa ). Jest to budowla zbudowana z materiału roślinnego ( różnego rodzaju gałązek, korzeni , kory, szyszek itp. ) a także z odłamków skał i kamieni. Można też znaleźć w tego typu gniazdach różnego rodzaju przedmioty znalezione w pobliżu ludzkich siedzib lub obozowisk. Zdarza się, że zabierają z ludzkich obozowisk błyszczące przedmioty ( kapsle, wieczka puszek, szkiełka, itp. ) zostawiając w to miejsce zdobycz niesioną poprzednio. Sprawia to wrażenie wymiany z człowiekiem posiadanym przedmiotem.

 po lewej : rumowisko u podstawy kaktusa, po prawej : w formie kopca

Gatunki pustynne budują swoje gniazda na kaktusach lub wewnątrz nich, także są nie dostępne dla drapieżników.

po lewej : rumowisko wewnątrz iglastego krzewu, po prawej : u podstawy opuncji

Ruja odbywa się w zależności od szerokości geograficznej, od stycznia do sierpnia.

Średnia długość ciąży wynosi 37-38 dni. Młode rodzą się najczęściej od kwietnia do końca czerwca.

1 miot w sezonie. Okres laktacji trwa średnio 62-72 dni. W miocie 2-4 młode.

Średnia długość życia to 45 miesięcy, maksymalnie 72 miesiące.

Neotoma floridana - Nowik florydzki

Przegląd gatunków :

- Neotoma albigula

- Neotoma angustapalata

+ Neotoma anthonyi

- Neotoma bryanti

+ Neotoma bunkeri

- Neotoma chrysomelas - Nowik nikaraguański

- Neotoma devia - Nowik arizoński

- Neotoma floridana - Nowik florydzki, Nowik wschodni

- Neotoma goldmani - Nowik Goldmana

- Neotoma lepida

- Neotoma leucodon - Nowik białozębny

- Neotoma macrotis

- Neotoma magister

+ Neotoma martinensis

- Neotoma mexicana - Nowik meksykański

- Neotoma micropus 

- Neotoma nelsoni

- Neotoma palatina

- Neotoma stephensi

- Neotoma phenax - podrodzaj ( Teanopus )

- Neotoma cinerea - Nowik puszystoogonowy - podrodzaj ( Teonoma )

- Neotoma fuscipes - Nowik ciemnostopy - podrodzaj ( Teonoma )

- Neotoma furruginea 

Neotoma mexicana - Nowik meksykański

Neotoma albigula - gatunek gryzonia z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ).

Występuje w Ameryce Północnej od Utah i Wyoming w U.S.A. do środkowego Meksyku.

Zamieszkuje różnorodne środowiska od poziomu morza do 2800 m n.p.m. Są to lasy i ich obrzeża, obszary pustyń i półpustyń, góry i wzniesienia, obszary skaliste, wąwozy i kaniony.

Neotoma albigula w środowisku pustynnym

Aktywny głównie w nocy, przez cały rok. Żyje samotnie, w pary łączy się jedynie w okresie rui.

Gniazdo buduje w zależności od siedliska z różnorodnych materiałów. Jest to najczęściej budowla u podstawy krzewu, mająca nawet kilka metrów średnicy. Komora naziemna w rumowisku zawiera gniazdo wyścielone suchymi trawami. Na obszarach skalistych wykorzystuje często naturalne szczeliny czy jaskinie wokół, których buduje rumowisko

rumowisko Neotoma albigula

.

Żywi się głównie pokarmem roślinnym ale nie gardzi też pokarmem zwierzęcym. Część pokarmu przechowuje na gorsze okresy w rumowisku, w odpowiedniej komorze. Wodę pozyskuje z roślin zwłaszcza kaktusów.

Ruja trwa od stycznia do marca, ale może się przedłużyć w zależności od szerokości geograficznej występowania.

Ciąża trwa 37-38 dni. Młode rodzą się wiosną lub wczesnym latem, 2-3 w miocie. 1 miot w sezonie. Okres laktacji trwa 62-72 dni, a osiągają dojrzałość płciową w wieku 166-176 dni.

Neotoma albigula

Opisane podgatunki :

- Neotoma albigula albigula - północny Nowy Meksyk, Teksas, zachodnia Arizona i południowa aż po Coahuila i Sonorę w Meksyku

- Neotoma albigula brevicauda - Utah, Kolorado

- Neotona albigula durangae - południowo-zachodnie Chihuahua, środkowe Durango

- Neotoma albigula laplataensis - Utah, Kolorado, Arizona

- Neotoma albigula leucodon - Nowy Meksyk, Teksas, Oklahoma, Durango, Zacatecas, San Luis Potosi, Guanajuato, Jalisco, Aquascalientes, Queretaro, Hidalgo, południowo-wschodnie Coahuila

- Neotoma albigula mearnsi - Arizona

- Neotoma albigula melanura - środkowa Sonora, Chihuahua, Sinaloa

- Neotoma albigula melas - Nowy Meksyk

- Neotoma albigula robusta - Teksas

- Neotoma albigula seri - północno-wschodnia Sonora

- Neotoma albigula sheldoni - północno-wschodnia Sonora

- Neotoma albigula subsolana - Coahuila, Tamaulipas, Nuevo Leon

- Neotoma albigula venusta - zachodnia Arizona ( dolina rzeki Kolorado ), Sonora, Baja California

- Neotoma albigula warreni - Kolorado, Oklahoma

- Neotoma albigula varia - północno-wschodnia Baja California, wyspa Tiburon, wyspa Turner - podgatunek zagrożony szczególnie na wyspach

 Neotoma albigula

Neotoma albigula nie jest gatunkiem zagrożonym. Występuje dość licznie na terenach chronionych. Gęstość populacji zależna jest od schronienia, pożywienia i wody. Zagrożony jest wyłącznie podgatunek Neotoma albigula varia.

W niewoli - brak danych.







Neotoma angustapalata - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ).

Występuje w Ameryce Północnej, w południowo-zachodnim Tamaulipas i San Luis Potosi w Meksyku. Jest endemitem dla Meksyku.


Zamieszkuje wilgotny, wiecznie zielony las.

Gatunek ten jest słabo poznany. Jest bardzo rzadki. Żyje na ziemi.

Gatunek jest zagrożony przez pozyskiwanie drewna i przekształcania lasu w plantacje kawy.
Obecnie gatunek ten nie jest chroniony w Meksyku. Część populacji żyje na terenie Rezerwatu Biosfery El Cielo.


W niewoli - brak danych.







Neotoma bryanti - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ).


Występuje w Ameryce Północnej, na wyspie Cedros ( północna Baja California ) w Meksyku. Jest endemitem dla Meksyku.


Zamieszkuje różnorodne siedliska na wyspie : przybrzeżne zarośla, porośnięte roślinnością wydmy, łąki porośnięte jałowcem, tereny trawiaste i porośnięte opuncją, las sosnowy. Unika suchych, jałowych wydm i zboczy.

Neotoma bryanti

Aktywny w nocy, w ciągu całego roku. Żyje samotnie, w pary łączy się w okresie rui. Prowadzi naziemny tryb życia.

Gniazdo jest zbudowane z suchych liści, bardzo mocno wciśniętych w żywe liście. Materiały użyte na budowę rumowiska są różne w różnych częściach wyspy, w zależności od występujących gatunków roślin.

Odżywia się głównie pokarmem roślinnym, chociaż nie gardzi też zwierzęcym. Gromadzi część pokarmu na gorsze okresy w odpowiedniej komorze.

Młode rodzą się pod koniec kwietnia i z początkiem maja po około 38 dniach ciąży. W miocie 2-4 młodych. 1 miot w sezonie.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek jest zagrożony, jego zasięg jest mniejszy niż 400 km2. Siedliska jego pogarszają się corocznie. Główne zagrożenia to : eliminacja krzewów na opał w południowej części wyspy i drapieżnictwo kotów i psów domowych.

W niewoli - brak danych.

+ Neotoma anthonyi - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ). Uważany za wymarły od 1926 roku, mimo wyczerpujących badań.

Występował w Ameryce Północnej, na wyspach Todos Los Santos, w północnej Baja California, w Meksyku.

Zamieszkiwał przybrzeżne zarośla, tereny trawiaste.

  Neotoma anthonyi - eksponat muzealny

Niewiele wiadomo na temat historii naturalnej Neotoma anthonyi.

Przyczyną wyginięcia było drapieżnictwo zdziczałych kotów domowych.

+Neotoma bunkeri - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ). Uważany za wymarły od 1931 roku, mimo wyczerpujących badań.

Występował w Ameryce Północnej, na wyspie Coronados, w Baja California ( Meksyk ).

Zamieszkiwał różnorodne siedliska wyspy.

  Neotoma bunkeri - eksponat muzealny

Niewiele wiadomo na temat historii naturalnej Neotoma bunkeri.

Przyczyną wyginięcia było drapieżnictwo zdziczałych kotów domowych oraz wyczerpanie się zasobów pokarmowych na skutek działalności człowieka.

                                                                   ciąg dalszy nastąpi