Rodzaj : Phaner
Tana bursztynowa, widelcowaty lemurek bursztynowy ( Phaner electromontis ) ( Groves & Tattersall 1991 ) - ssak naczelny ( Primates ), z podrzędu Strepsirrhini, z infrarzędu Lemuriformes, z nadrodziny Cheirogaleoidea, z rodziny Cheirogaleidae. Synonim Phaner furcifer electromontis.
Występuje w północnej części Madagaskaru ( Montagne d'Ambre, w Prowincji Diego - Suarez = Antsisanana ). Endemit dla wyspy.
Zamieszkuje suche i wilgotne lasy tropikalne od 50 - 1500 m n.p.m.
tana bursztynowa ( Phaner electromontis )
Aktywny przez cały rok od zmierzchu do świtu, prawdopodobnie nie zapada w okres marazmu.
Żyje w monogamicznych parach, rzadko tworzy niewielkie grupy kawalerskie, czasami żyje samotnie.
Prowadzi nadrzewny tryb życia, zwykle na wysokości 3 - 4 metrów nad ziemią, czasami schodzi na ziemie w celu odnalezienia odpowiedniego drzewa. Porusza się na wszystkich czterech kończynach.
Na kryjówki wybiera dziuple drzew. Jest terytorialny, terytorium pary lub osobnika to około 1 ha lub mniej. Terytoria są oznakowane chemicznie i osobniki wokalizą odstraszają potencjalnych intruzów.
Gatunek nie gromadzi zapasów tłuszczu.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, wokalizy, dotyku. Prawdopodobnie również postawa ciała jest wykorzystywana do komunikacji.
Odżywia się głównie żywicami drzew, które zbiera specjalnie przystosowanymi zębami. Są to długie, dolne zęby i skierowane do przodu. Zęby te tworzą tzw. "grzebień", które pomagają w zbiorze żywic. W skład jego diety wchodzą też owady.
Sezon rozrodczy w czerwcu. Samica jest w cyklu w ciągu 3 - 4 dni.
System krycia monogamiczny. Długość ciąży nie jest znana. Samica rodzi 1 młode w miocie, w listopadzie lub grudniu.
Młode początkowo zajmuje dziuple z rodzicami. W późniejszym okresie jest noszone pod brzuchem a później na grzbiecie.
Samiec zapewnia ochronę potomstwa jak i również w opiece nad nim.
Długość życia na wolności nie jest znana. W niewoli do około 12 lat.
Phaner electromontis
Nie opisano żadnych podgatunków.
Phaner electromontis
Gatunek uznawany za zagrożony ze względu, że zasięg dystrybucji ma mniejszy niż 20 000 km2, zakres jest mocno rozdrobniony oraz kontynuowany jest spadek zakresu i jakości siedlisk w zasięgu tego gatunku.
Główne zagrożenie stanowi nielegalne wydobycie szafirów oraz rolnictwo żarowe.
Dawniej podgatunek Phaner furcifer, uznany za samodzielny gatunek - Groves 2001.
Populacja z Daraina może stanowić odrębny gatunek.
Ujęty w Załączniku CITES I.
Rejestrowany w :
- Montagne d'Ambre National Park
- Foret d'Ambre Special Reserve
- Analamerana Special Reserve
- Ankarana Special Reserve
- Sahafary Forest Classified
Dalsze badania ekologii, biologii i zachowań mają być przedmiotem systematycznych badań terenowych.
portret lemurka z rodzaju Phaner, populacja z Daraina
W niewoli - rzadki.
Dożywa do około 12 lat.
Tana, widelcowaty lemurek oznakowany ( Phaner furcifer ) ( Blainville 1839 ) - ssak naczelny ( Primates ), z podrzędu Strepsirrhini, z infrarzędu Lemuriformes, z nadrodziny Cheirogaleoidea, z rodziny Cheirogaleidae. Synonim Lepilemur furcifer - Cheirogaleus furcifer - Lemur furcifer.
Występuje w północno-wschodniej części Madagaskaru ( Monodara, Półwysep Masoala, Prowincja Diego - Suarez, Toamasina ). Endemit dla wyspy.
Zamieszkuje wilgotne i suche lasy tropikalne od poziomu morza do 1050 m n.p.m.
tana ( Phaner furcifer )
Aktywny od zmierzchu do świtu, w ciągu całego roku. Nie zapada w okres marazmu.
Żyje w monogamicznych parach lub samotnie.
Prowadzi nadrzewny tryb życia, zwykle na wysokości 3 - 4 metrów nad ziemią ale nie unika zwartych baldachimów koron drzew. Na ziemię schodzi rzadko w celu poszukiwania odpowiedniego drzewa, potrafi odbyć wędrówkę do 10 metrów.
Porusza się na wszystkich czterech kończynach zarówno przy wspinaczce jak i wędrówce po gałęziach. Pokarm zbiera na pniach drzew.
Jest terytorialny, terytorium jest wielkości około 0,5 - 1 ha. Jest ono oznakowane zapachem ( mocz ) a para wokalizą odstrasza potencjalnych intruzów.
Kryjówki zakłada w dziuplach drzew.
Brak widocznego dymorfizmu płciowego. Jet to lemurek o długości ciała 227 - 285 mm, z ogonem 285 - 370 mm długości całkowitej. Waży 300 - 500 gram.
Ubarwiony jest czerwono-szaro do brązowo-szarego z jaśniejszą barwą na szyi i głowie.
Charakterystyczny ciemny pas na grzbiecie, dzieli się na czubku głowy i spływa z każdej strony aż do oczu.
Do komunikacji używa głównie wokalizy i sygnałów chemicznych ale postawa ciała i dotyk jest prawdopodobnie w użyciu.
Odżywia się głównie żywicami drzew, które zeskrobuje specjalnie wykształconymi zębami tworzącymi tzw. "grzebień". W skład jego diety wchodzą też owady.
Sezon rozrodczy w czerwcu. Samica jest w cyklu ryjowym 3 - 4 dni. System krycia monogamiczny.
Długość ciąży nie jest znana ale może trwać około 2 - 3 miesięcy.
Samica rodzi 1 młode w listopadzie lub grudniu. Młode początkowo przebywa w dziupli a później samica nosi go pod brzuchem. W późniejszym okresie młode przenosi się na grzbiet.
Samiec zapewnia opiekę potomstwu.
Długość życia w warunkach naturalnych nie jest znana ale przypuszcza się, że około 5 - 6 lat.
W niewoli do około 12 lat.
Samica rodzi 1 młode w listopadzie lub grudniu. Młode początkowo przebywa w dziupli a później samica nosi go pod brzuchem. W późniejszym okresie młode przenosi się na grzbiet.
Samiec zapewnia opiekę potomstwu.
Długość życia w warunkach naturalnych nie jest znana ale przypuszcza się, że około 5 - 6 lat.
W niewoli do około 12 lat.
rycina - Phaner furcifer
Opisane podgatunki :
- Phaner furcifer furcifer -( Blainville 1839 ) - północny Madagaskar ( Morondava, Półwysep Masoala, Prowincja Diego - Suarez )
rycina - Phaner furcifer furcifer
Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na zasięg w wielu obszarach chronionych ale to nie gwarantuje, że w najbliższej przyszłości gatunek nie zmieni kategorii ze względu na trwający spadek zasięgu i jakości siedlisk.
Główne zagrożenie stanowi rolnictwo żarowe i produkcja węgla drzewnego, powodujące utratę siedlisk.
Ujęty w Załączniku CITES I.
Rejestrowany z następujących obszarów chronionych :
- Masoala National Park
- Zahamena National Park
- Betampona Nature Reserve
- Zahamena Nature Reserve
- Ambatovaky Special Reserve
- Makira Forest
- Mananara-Nord National Park
- Marotandrano Special Reserve
Potrzebne są dalsze badania zwłaszcza dotyczące stanu i trendów populacji oraz jej obfitości osobniczej.
lemurek z rodzaju Phaner - populacja z Daraina
W niewoli - rzadki.
Dożywa do około 12 lat.
Tana blada, widelcowaty lemurek blady ( Phaner pallescens ) ( Groves & Tattersall 1991 ) - ssak naczelny ( Primates ), z podrzędu Strepsirrhini, z infrarzędu Lemuriformes, z nadrodziny Cheirogaleoidea, z rodziny Cheirogaleidae. Synonim Phaner furcifer pallescens.
Występuje w zachodniej części Madagaskaru ( na południe od rzeki Fiherenana, w tym lasy de Mikea, na północ do Soalala w Prowincji Tulear ). Endemit dla wyspy.
Zamieszkuje nizinne lasy, także plantacje egzotycznych drzew tworzących zwarte baldachimy koron od poziomu morza do 800 m n.p.m.
tana blada ( Phaner pallescens )
Biologia, ekologia i sposób życia jak u poprzednich gatunków.
Phaner pallescens na pniu drzewa
Nie opisano żadnych podgatunków.
Phaner pallescens w czasie wspinaczki
Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na dość powszechne występowanie, szacunkowo dużą populację i brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej. Jest nieco elastyczny.
Jednak biorąc pod uwagę wpływ utraty siedlisk w zakresie tego gatunku prawdopodobnym jest zmiana kategorii w najbliższej przyszłości.
Główne zagrożenie związane jest z utratą siedlisk powodowane przez rolnictwo żarowe i produkcję węgla drzewnego.
Dawniej jako podgatunek Phaner furcifer, uznany za samodzielny gatunek przez Groves 2001.
Szacunkowa gęstość osobnicza w Kirindy Forest i Marosalaza to około 50 - 70 osobników/km2 ( Charles-Dominique i Peter 1980 ).
Ausilio i Raveloarino ( 1993 ) szacuje gęstość osobniczą w Tsimembo Forest na 300 - 400 osobników/km2.
Populacje północne pojawiają się pojedynczo i mogą ewentualnie stanowić odrębny takson.
Ujęty w Załączniku CITES I.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w tym z :
- Tsingy de Bemarana National Park
- Tsingy de Namoroka National Park
- Zombitse National Park
- Vohibasia National Park
- Tsingy de Bemaraha Strict Nature Reserve
- Andranomena Special Reserve
- Analabe Private Reserve
- Kirindy Forest
Dalsze badania taksonomiczne gatunku jak i całego rodzaju są niezbędne.
W niewoli - brak danych.
Tana sambirano, widelcowaty lemurek sambirano ( Phaner parienti ) ( Groves & Tattersall 1991 ) - ssak naczelny ( Primates ), z podrzędu Strepsirrhini, z infrarzędu Lemuriformes, z nadrodziny Cheirogaleoidea, z rodziny Cheirogaleidae. Synonim Phaner furcifer parienti.
Występuje w północno-wschodniej części Madagaskaru ( region Sambirano, południowa Ambanja, Półwysep Ampasindava i na południe do rzeki Andranomalaza w Prowincji Diego - Suarez = Antsiranana ). Endemit dla wyspy.
Zamieszkuje nizinne wilgotne tropikalne lasy od poziomu morza do 800 m n.p.m.
tana sambirano ( Phaner parienti )?
Aktywny od zmierzchu do świtu, w ciągu całego roku. Nie zapada w okres marazmu.
Żyje w monogamicznych parach lub samotnie.
Prowadzi nadrzewny tryb życia, preferuje wysokie drzewa o zwartych koronach tworzących baldachim. Przebywa zwykle na wysokości 3 - 5 metrów nad ziemią ale często wspina się w korony drzew.
W czasie wspinaczki lub wędrówek po gałęziach porusza się na wszystkich czterech kończynach.
Brak widocznego dymorfizmu płciowego.
Ubarwiony jest jasnobrązowo do szarego na grzbiecie, ciemny pas biegnie od ogona poprzez grzbiet do głowy. Głowa jest podzielona i pas spływa po obu stronach do oczu i łączy się na nosie. Końcówka ogona jest biała.
Na kryjówki wybiera opuszczone gniazda innych lemurków, zwłaszcza Mirza coquereli.
Odżywia się żywicami drzew ale także owadami i ich larwami.
Sezon rozrodczy prawdopodobnie w czerwcu i lipcu.
System krycia monogamiczny. Samica rodzi od listopada do grudnia 1 młode w miocie.
Długość ciąży nie jest znana.
Opiekę nad potomstwem sprawuje para.
Odżywia się żywicami drzew ale także owadami i ich larwami.
Sezon rozrodczy prawdopodobnie w czerwcu i lipcu.
System krycia monogamiczny. Samica rodzi od listopada do grudnia 1 młode w miocie.
Długość ciąży nie jest znana.
Opiekę nad potomstwem sprawuje para.
Phaner parienti
Nie opisano żadnych podgatunków.
Gatunek uznawany za zagrożony ze względu, że zasięg dystrybucji jest mniejszy niż 20 000 km2, jest znacznie rozdrobniony i występuje znaczący spadek w jakości i zakresie siedlisk w zasięgu gatunku.
Główne zagrożenie to utrata siedlisk w wyniku rolnictwa żarowego i produkcji węgla drzewnego.
Dawniej jako podgatunek Phaner furcifer, uznany za samodzielny gatunek przez Groves 2001.
Rejestrowany z Tsaratanana Nature Reserve i Monongarivo Special Reserve.
Korytarze leśne między Tsaratanana, Marojejy i Anjaharibe-Sud powinny zostać utrzymane a pozostały las Ampasindava powinien zostać ujęty w witrynie ochrony.
Potrzebne są dalsze badania dotyczące statusu taksonomicznego, stanu i trendów populacji, ekologii, biologii i siedlisk.
W niewoli - brak danych.
W grudniu 2010 Russell Mittermeir ( Conservation International ) i Ed Louis ( Omaha Henry Doorly Zoo ) zapowiedział możliwość nowego gatunku lemurka widelcowatego z obszaru Daraina.
Okaz został zaobserwowany z październiku. Osobnika schwytano i sfotografowano, pobrano próbki i wypuszczono.
Dalsze badania genetyczne mają ustalić czy faktycznie jest to nowy gatunek.
Osobnik miał nieco inny wzór charakterystycznego ciemnego pasa.
Jeśli badania potwierdzą, że jest to nowy gatunek, będzie to kolejny w tym rodzaju.
portret osobnika z populacji Daraina
Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjecia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz