środa, 25 lutego 2015

27 lutego - Międzynarodowy Dzień Niedźwiedzia Polarnego








Niedźwiedź polarny ( Ursus maritimus ) - Phipps, 1774 - drapieżnik z rodziny niedźwiedzi ( Ursidae ). Synonim Thalarctos maritimus.


niedźwiedź polarny - Kansas City Zoo

Phipps ( 1774 ) po raz pierwszy opisał niedźwiedzia polarnego jako odrębny gatunek i nazwał go Ursus maritimus. 
Inne nazwy zostały zaproponowane, w tym Thalassarctos, Thalarctos i Thalatarctos.
Ostatecznie zdecydowano się na Ursus ( Thalarctos ) maritimus.
Erdbrink ( 1953 ) i Thenius ( 1953 ) na podstawie krzyżówek niedźwiedzi brunatnych ( Ursus arctos ) i niedźwiedzi polarnych.
Na podstawie skamieniałości i ewolucji Kurten ( 1964 ) zalecił autora Phipps ( 1774 ).
Nazwa Ursus maritimus, była promowana przez Harringtona ( 1966 ), Manninga ( 1971 ) i Wilsona ( 1976 ), która jest używana do dnia dzisiejszego ( patrz DeMaster i Stirling 1988, Wilson i Reeder 1993, Amstrup 2003 do przeglądu i odniesienia ).    

niedźwiedź polarny ( Ursus maritimus ) - dwa osobniki wśród topniejącego lodu

Co je niedźwiedź polarny ? 

Główną ofiarą niedźwiedzia polarnego jest foka obrączkowana. Niedźwiedzie polarne polują na foki obrączkowane zwykle oczekując na ofiarę przy otworach do oddychania w lodzie zwanym aglus.

Jesienią, foka szykuje dziesięć do piętnastu aglus w lodzie za pomocą ostrych pazurów na przednich kończynach. Utrzymuje aglus otwarte całą zimę, nawet wtedy, gdy lód ma około 2 metrów grubości. Foka obrączkowana podpływa do jednego z tych otworów co około 5 do 15 minut.
Niedźwiedź polarny lokalizuje otwór oddechowy dzięki potężnemu węchowi i czeka na fokę. Niedźwiedzie polarne są bardzo cierpliwe, gdyż mogą czekać od na swoją ofiarę od kilku godzin do nawet kilku dni.
Niedźwiedź chwyta również foki obrączkowane wygrzewające się na lodzie, korzystając z ich rytmu sen-czuwanie. Drapieżnik przesuwa się powoli do przodu i zastyga w miejscu, w momencie kiedy foka podnosi głowę. Na około 6 metrów od foki, niedźwiedź rzuca się na ofiarę, zabijając ją zanim zdąży ona uciec z powrotem do wody.


niedźwiedź polarny - Schonbrunn Vienna Zoo

Foki obrączkowane występują najczęściej w regionach okołobiegunowych aż do bieguna. Żyją w wodzie i na lądzie, mocnym i stałym lodzie, a czasem na krach lodowych.
Dorosłe foki obrączkowane posiadają grubą warstwę tłuszczu i osiągają średnią długość 1,24 metra i wagę 68,3 kg. Ich grzbiety są ciemne z pierścieniami w kolorze kremowym. 
Młode foki rodzą się w norach ze śniegu w marcu i kwietniu. Samica pielęgnuje je przez około dwa miesiące. Młode uczą się pływać i polować, w momencie topnienia lodu na początku lata. Warstwa lodu jest konieczna. Lód pozwala na dostęp niedźwiedziom do ich głównych ofiar.
Cykl życiowy niedźwiedzi polarnych to ucztowanie i post. Niedźwiedź polarny zjada tylko tłuszcz foki i skórę. Może zjeść 45 kilogramów tłuszczu w czasie jednego posiedzenia. Młodsze, mniej doświadczone osobniki zjadają resztki pozostawione przez bardziej doświadczone osobniki, podobnie jak lisy polarne.
Naukowcy odkryli, że niedźwiedź polarny zjadając wyłącznie tłuszcz fok, ma niższy cholesterol niż gdy jest na czczo. Wysokiej jakości ochronnej kwas tłuszczowy omega-3 znajduje się w nerpie.


nerpa ( Phoca hispida )

foka wąsata ( Erignathus barbatus )

W lecie, gdy lody wycofują się niektóre niedźwiedzie polarne dokonują na lodzie podróży przez setki mil za źródłem pokarmu.
Osobniki, które pozostają na lądzie, czekają aż do jesieni gdy lód znowu zaczyna zamarzać. Dla niedźwiedzi uwięzionych często na wyspach nastają chude czasy. Rzadko udaje im się upolować fokę na otwartej wodzie.

Ursus maritimus - samica z młodymi

Niedźwiedź polarny jest oportunistycznym myśliwym, korzysta również z innych dostępnych źródeł pokarmu, w tym z roślin, gęsi, jaj ptaków, a nawet czasami karibu, jeśli ma do nich dostęp. Mimo, że niektóre osobniki korzystają z tych pokarmów, jednak nie ma dowodów, aby dostarczały one tyle kalorii, że mogą utrzymać jedną z istniejących populacji niedźwiedzi polarnych.


grupa niedźwiedzi polarnych przy upolowanym morsie - wyspa Wrangla

Niedźwiedzie polarne żywią się również czasami innymi arktycznymi ssakami morskimi, w tym wielorybami, morsami, białuchami i narwalami. Białuchy lub narwale, które zostają uwięzione w kanałach pomiędzy pakiem lodowym zwanych savsatt, stają się łatwym łupem dla niedźwiedzi. Martwe walenie wyrzucone na brzeg oferują bogatą ofertę pokarmową. Jednak żaden z tych pokarmów nie jest na tyle łatwo dostępny i przewidywalny aby zrównoważyć ewentualne straty w wielkości populacji foki brodatej i obrączkowej. 


narwal ( Monodon monoceros )

Amerykański biolog morski Lloyd Lowrey obserwował grupę niedźwiedzi, która chwytała około 40 wielorybów uwięzionych w savsatt, w północnej części Morza Beringa. 
W 1999 roku, 13 białuch uwięzionych w savsatt, w pobliżu kanadyjskiej wyspy Ellesmere zostało zjedzonych przez grupę niedźwiedzi polarnych. 
Na wyspie Wrangla uwięzione w czasie lata tam niedźwiedzie oczekują do jesiennego przybycia morsów. Zabiją słabe i zmęczone osobniki objadając się do syta ich tłuszczem. Na pozostawionych resztkach żerują młode osobniki i lisy polarne.  


polujący niedźwiedź polarny na morsa - wyspa Wrangla 
  
Rosyjski naukowiec Nikita Ovsyanikov obserwował około 100 niedźwiedzi polarnych wokół tuszy wala szarego.  Widział też czternaście niedźwiedzi polarnych zjadających wspólnie tuszę jednego morsa.
Choć jeden niedźwiedź może być w posiadaniu dużej tuszy, jednak nie wniesie sprzeciwu i dopuści inne osobniki do karmy, jeśli one potrafią w sposób prawidłowy poprosić o dostęp. Wymaga to uległego podejścia, niskiej postawy ciała zbliżonej do zabawy, a następnie powolne robienie kręgów wokół tuszy aż po dotknięcie nosa niedźwiedzia-właściciela.
Osobniki młodsze lub samice z młodymi wolą jednak często czekać aż żerujące wspólnie niedźwiedzie pozostawią resztki. 


grupa niedźwiedzi polarnych na wyspie Wrangla w okresie lata kiedy nie mogą opuścić wyspy


samica z młodym


mors ( Odobenus rosmarus )

Według współczesnej taksonomii nie wyróżnia się żadnych podgatunków niedźwiedzia polarnego. Nie mniej jednak opisano kilka podgatunków.
  Opisane podgatunki :- Ursus maritimus eogroenlandicus - Knottnerus-Meyer, 1908 - lód i wschodnie wybrzeże Grenlandii - synonim Ursus eogroenlandicus - Thallassarctos eogroenlandicus - synonim Ursus maritimus maritimus
- Ursus maritimus groelandicus - Birula, 1932 - Grenlandia - synonim Thalarctos maritimus groelandicus- Ursus maritimus jenaensis -Knottnerus-Meyer, 1908 - wyspa Jena i Spitzberg ( Norwegia - Archipelag Svalbard ) - synonim Ursus jenaensis - Thallassacrostos jenaensis - Thalassarclos jenaensis - synonim Ursus maritimus maritimus
- Ursus maritimus labradorensis - Knottnerus-Mayer, 1908 - Kanada ( Okak, Labrador, wybrzeże Nowej Funlandii ), południowa Grenlandia - synonim Thalarctos maritimus labradorensis - Thalassarctos labradorensis - Thalarctos labradorensis - wymieniane w odróżnieniu od pierwszej taksonomii  - Ursus maritimus marinus - Pallas, 1776 - północno-wschodnia azjatycka Rosja, północna Syberia, Kamczatka, Morze Łaptiewów, Morze Arktyczne - synonim Thalarctos maritimus marinus - Ursus marinus - wymieniony jako ważny podgatunek w taksonomii, uznawany jednak jako synonim Ursus maritimus przez większość autorów
- Ursus maritimus maritimus - Phipps, 1774 - Alaska, wyspa Spitzberg w Archipelagu Svalbard, zachodnia Grenlandia, wyspy Ellesmere, Devon i Baffina oraz inne wyspy, wschodnie kanadyjskie wybrzeże do  Cieśniny Wiktorii i na południe do Zatoki Hudsona i Zatoki James na wyspach Twin - synonim Thalarctos maritimus maritimus 
- Ursus maritimus polaris - Shaw, 1792 - północna azjatycka Rosja, północna Syberia - synonim Ursus polaris - Thalarctos polaris - traktowany jako Ursus marinus Pallas
- Ursus maritimus spitzbergensis - Knottnerus-Meyer, 1908 - Archipelag Svalbard, wyspy Seven i Spitzberg ( Norwegia ) - synonim Ursus spitzbergensis - Thalassarctos spitzbergensis - synonim Ursus marotimus maritimus
- Ursus maritimus tyrannus - ( Shaw, 1791 ) - Europa, Wielka Brytania, szczątki wydobyto ze żwirów Tamizy w Kew Bridge, koło Londynu w 1964 roku - synonim Ursus maritimus tyrannicus - wymarły 
- Ursus maritimus ungavensis - Knottnerus-Meyer, 1908 - Kanada ( Zatoka Ungava ) - synonim Thalarctos maritimus ungavensis 


niedźwiedź polarny - Tierpark Berlin

Jednak niektórzy autorzy rozpoznają tylko dwa :
- Ursus maritimus maritimus Phipps, 1774
- Ursus maritimus marinus Pallas, 1776


para niedźwiedzi polarnych - Schonbrunn Vienna Zoo

IUCN/SSC Polar Bear Specialist Group ( PBSG ) rozpoznaje dwadzieścia populacji.
Inni badacze wykazują sześć populacji z :
- wyspa Wrangla i zachodnia Alaska
- północna Alaska
- kanadyjski Archipelag Arktyczny
- Grenlandia
- Svalbard - Ziemia Franciszka Józefa
- środkowo-północna Syberia



niedźwiedź polarny z upolowaną foką






 Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.





Brak komentarzy:

Prześlij komentarz


KRS 0000069730