Beszamel i spółka bez ograniczeń: Gryzonie z rodzaju Meriones ze stepów, pustyń i półpustyń Azji Centralnej. Przegląd gatunków.

Suwak murawowy, suwak turfański ( Meriones chengi ) - Wang, 1964 - gryzoń z rodziny Muridae, z podrodziny Gerbilinae. Nadrodzina Muroidea z podrodzaju Pallasiomys, z plemienia Rhombomyina.

Występuje w centralnej Azji ( północno-zachodnie Chiny - północno-wschodni Xinjiang, Da-Ho-Yien, Turfan Basin, Turkiestan Wschodni ). Endemit dla Chin.

Zamieszkuje półpustynie, wyżynne i górskie łąki porośnięte trawami i krzewami powyżej 1000 m n.p.m.

suwak murawowy ( Meriones chengi ) - okaz muzealny

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.
Wiadomo jedynie, że nory są umieszczane pod osłoną krzewów lub wysokich bylin.

Nie opisano żadnych podgatunków.

suwak murawowy ( Meriones chengi ) - okaz muzealny

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu, że zasięg występowania jest większy niż 20 000 km2, istnieje prawdopodobieństwo dużych populacji oraz brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
W chwili obecnej brak jest dostępnych danych o wielkości populacji oraz o jej stanie i trendach.
Wydaje się iż w chwili obecnej nie ma poważnych zagrożeń dla gatunku jako całości.
Gatunek nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi.
W Chińskiej Regionalnej Czerwonej Księdze jest ujęty jako najmniejszej troski ( Wang i Xie, 2004 ).
Prawdopodobnie występuje w obszarach chronionych w swoim zasięgu.
Potrzebne są aktualne badania dotyczące stanu i trendów populacji, jej obfitości, ekologii, biologii, siedlisk i ewentualnych zagrożeń.

W niewoli - brak danych.

Suwak południowy ( Meriones meridianus ) - ( Pallas, 1773 ) - gryzoń z rodziny Muridae, z podrodziny Gerbilinae. Nadrodzina Muroidea z podrodzaju Pallasiomys, z plemienia Rhombomyina. Synonim Mus meridianus.

Występuje w południowo-wschodniej Europie ( południowo-wschodnia europejska Rosja, północny Kaukaz ), centralna Azja ( Kazachstan, Uzbekistan, Kirgistan, Tadżykistan, południowa i zachodnia Mongolia - Kotlina Wielkich Jezior, północne Chiny - Xinjiang, Qinghai, Shansi, Hebei i południowa Azja ( północny Iran i północny Afganistan ).

Zamieszkuje piaszczyste pustynie, w tym z aluwialnymi i deluwialnymi piaskami, górskie piaszczyste tereny porośnięte krzewami i wysokimi bylinami, małe połacie piaskowe w strefie stepów na wysokości od 600 do 1600 m n.p.m.

suwak południowy ( Meriones meridianus )

Meriones meridianus

Aktywny w ciągu całego roku, w okresie wiosenno-letnim głównie po zmierzchu, na jesieni także w ciągu dnia. W okresie zimowym zarówno w ciągu dnia jak i w nocy.
Żyje w niewielkich koloniach do 15 osobników, szczególnie w okresie zimowym. Kolonia ma wyraźną strukturę społeczną z dominującymi osobnikami.
W zależności od siedliska i regionu kopie różnego rodzaju nory. Są to nory mieszkalne jak i tymczasowe schronienia. Nora znajduje się głównie pod korzeniami krzewów i jest zawsze położona w najwyższej mikrowypukłości gruntu. Nora charakteryzuje się głównym otworem oraz dużą liczbą innych otworów. Część z nich jest ślepo zakończona, kilka otworów jest połączonych tunelami z głównym lub są zaczopowane piaskiem. Zaczopowane otwory są użytkowane w momencie zagrożenia i nagłego opuszczenia nory. W zależności od pory roku różnego rodzaju nory są użytkowane. Wiosną, latem i zimą są to w większości tymczasowe schronienia nie połączone z główną norą. Główna nora ma do 2 metrów głębokości i obejmuje powierzchnię około 4 metrów. Zawiera ona 1 - 3 spiżarnie i komorę do przezimowania 5 - 15 osobników.
Porusza się wykorzystując systemy szlaków komunikacyjnych oraz tymczasowych schronień.
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Długość ciała do 144 mm, długość ogona do 122 mm. Podeszwy stóp na całej powierzchni pokryte są włosami.
Ubarwienie ciała w zależności od szerokości geograficznej : od różnych odcieni szarości do piaskowego a nawet z czerwonym odcieniem. Szczególnie jasne osobniki występują na piaskach pustyń Azji Środkowej. Brzuch ma całkowicie biały. Ogon ubarwiony ciemno lub różnobarwnie.
Do komunikacji używa głównie sygnałów zapachowych, węchu, wzroku, słuchu, dotyku i postawy ciała. Prawdopodobnie wykorzystuje pewien rodzaj wokalizy ale nie jest to do końca pewne.
Odżywia się głównie nasionami traw i roślin zielnych. Czasami zjada również owady gdy są dostępne. Gromadzi zapasy na gorsze okresy ale nie są to duże zasoby, wykorzystywane głównie w okresie niekorzystnych warunków pogodowych.
Sezon rozrodczy w zależności od szerokości geograficznej. Na północy trwa od kwietnia do września, z dwoma szczytami wiosną i jesienią. W południowej części występuje od lutego lub marca aż do początku października, a w sprzyjających warunkach może trwać przez cały rok.
System krycia poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia.
Ciąża trwa około 20 - 25 dni. Samica rodzi 2 - 6 młodych ( średnio 4 ) w miocie. Samica w wieku 1 roku może mieć 3 mioty w sezonie, młodsze 1 lub 2 mioty.
Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. W tym czasie poruszają się bardzo powoli i są uzależnione od opieki samicy. Po tygodniu wyrastają im pierwsze włosy oraz siekacze. Po 14 dniach wyrastają im wibrysy oraz całe ciało jest porośnięte sierścią. W wieku 16 - 17 dni otwierają oczy. Po 20 dniach od narodzin przypominają już całkowicie osobniki dorosłe. W tym wieku oprócz mleka samicy, wychodzą z nory i zjadają zielone części roślin. Odstawienie następuje po 29 - 30 dniach od narodzin.
W wieku około 2 miesięcy młode opuszczają norę samicy i rozpoczynają samodzielne życie.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Dojrzałość płciową uzyskuje samiec w wieku około 6 miesięcy od narodzin. Samica w 3 miesiącu od narodzin, jednak nie wszystkie samice młodociane rozmnażają się w tym samym roku. Jest to około 60% młodych samic.
Długość życia w warunkach naturalnych nie jest znana ale przypuszcza się, że to około 2 - 3 lat. W niewoli do 5 - 6 lat.

Meriones meridianus nogaiorum - zoo Moskwa

Meriones meridianus psammophilus

rycina - Meriones meridianus ; po lewej : system nor, po prawej : jasno ubarwiony osobnik, u dołu : ciemno ubarwiony osobnik

Opisane podgatunki :
- Meriones meridianus auceps - Thomas, 1908 - środkowe Chiny ( południowa część pustyni Gobi, Shansi - synonim Meriones auceps - traktowany jako synonim Meriones meridianus psammophilus
- Meriones meridianus buechneri - Thomas, 1909 - pólnocno-zachodnie Chiny ( Dżungaria, Charatsagan Wells, Xinjiang - Turkiestan Wschodni ), południowa Mongolia - synonim Meriones buechneri
- Meriones meridianus cryptorhinus - Blanford, 1875 - pólnocno-zachodnie Chiny ( Kargalik, Xinjiang, Yarkand - Turkiestan Wschodni ) - synonim Meriones cryptorhinus - Gerbillus cryptorhinus - Meriones erythrorous cryptorhinus - po badaniach, uważany za starszą nazwę dla Meriones meridianus psammophilus - ważny podgatunek w innych taksonomiach
- Meriones meridianus fulvus - Eversmann, 1848 - Kazachstan, europejska część Rosji ( dolny bieg Wołgi i rzeki Ural, jezioro Kamysz-Samar ) - synonim Meriones fulvus - uznawany za synonim Meriones meridianus meridianus
- Meriones meridianus heptneri - Kuznetsov, 1944 - europejska część Rosji ( Obwód Astrachań, piaski na lewym brzegu delty Wołgi, południowy bieg tej rzeki ) - synonim Pallasiomys meridianus heptneri - uznawany za synonim Meriones meridianus
- Meriones meridianus jei - Wang, 1964 - północno-zachodnie Chiny ( Turfan Oasis, Xinjiang - Turkiestan Wschodni )
- Meriones meridianus karelini - Kolosov, 1935 - północno-zachodni Kazachstan ( dolny bieg rzek Emba i Ural ) - synonim Meriones meridianus karelinae - Pallasiomys meridianus karelini
- Meriones meridianus lepturus - Büchner, 1889 - północno-zachodnie Chiny ( rzeka Near Hotan, południowo-zachodni Xinjiang - Tarim Basin w Turkiestanie Wschodnim ) - synonim Gerbillus lepturus - Meriones lepturus - uznawany za synonim Meriones meridianus - samodzielny gatunek w niektórych taksonomiach lub ważny podgatunek Meriones meridianus
- Meriones meridianus littoralis - Heptner, 1927 - południowo-wschodnia europejska część Rosji ( Kałmucja ) - synonim Gerbillus meridianus nogaiorum littoralis - uznawany za synonim Meriones meridianus nagaiorum
- Meriones meridianus massagetes - Heptner, 1933 - Kazachstan ( Morze Aralskie - Turkiestan Zachodni ) - synonim Pallasiomys meridianus massagetes
- Meriones meridianus meridianus - ( Pallas, 1773 ) - Kazachstan, europejska część Rosji, azjatycka część Rosji ( region Uralu )
- Meriones meridianus muleiensis - Wang, 1981 - północno-zachodnie Chiny ( Qitai, Mulei, Dżungaria, Xinjiang - Turkiestan Wschodni )
- Meriones meridianus negmet - Mongolia - z kolekcji Chan - na tylnej stopie ma puszystą sierść żółtego koloru - pazury ma białe, a ubarwienie górnej części ciała całkowicie żółta z białym brzuchem
- Meriones meridianus nogaiorum - Heptner, 1927 - północny Kaukaz, południowo-wschodnia europejska część Rosji, opisany także na Ukrainie - synonim Gerbillus meridianus nogaiorum
- Meriones meridianus penicilliger - Heptner, 1933 - Turkmenistan ( Pustynia Kara-Kum ), północno-zachodnie Chiny ( zachodni Xinjiang - Turkiestan Wschodni ) - synonim Pallasiomys meridianus penicilliger - duża jasna forma
- Meriones meridianus psammophilus - Milne-Edwards, 1867 - Mongolia ( Ałtaj Mongolski ), Chiny ( północno-zachodnie Hebei, północne Shansi, północne Shensi, Nigxia, Kukunor, Qinghai, wschodni Xinjiang ) - synonim Gerbillus psammophilus - Gerbillus brevicaudatus - uznawany za synonim Meriones meridianus - Gerbillus brevicaudatus to stara nazwa - ważny podgatunek w innej taksonomii
- Meriones meridianus roborowskii - ( Büchner, 1889 ) - północno-zachodnie Chiny ( Qinghai, Tsaidam, Nomuchon Gol, Hsinghai - Kukunor ) - synonim Gerbillus meridianus roborowskii - Gerbillus roborowskii - uznawany za synonim Meriones meridianus psammophilus
- Meriones meridianus shitkovi - Heptner, 1933 - Uzbekistan ( Fergana basin - wschodni Turkiestan Wschodni ) - synonim Pallasiomys meridianus shitkovi - uznawany za synonim Meriones meridianus
- Meriones meridianus tropini - Kartavtseva & Korobitsina, 1986 - europejska część Rosji ( Kałmucja, Ergenińskaja ) - uznawany za synonim Meriones meridianus
- Meriones meridianus urianchaicus - Vinogradov, 1927 - Mongolia ( Ikiottuk, Altai-Uriankhai ) - synonim Meriones urianchaicus - uważany za samodzielny gatunek w innej taksonomii - synonim Meriones meridianus psammophilus - więcej kolorowych form
- Meriones meridianus uschtaganicus - Rall, 1938 - Kazachstan ( Ushtagan ) - synonim Pallasiomys meridianus uschtaganicus - uznawany za synonim Meriones meridianus

Meriones meridianus penicilliger

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji oraz brak głównych zagrożeń. Nie istnieje żadne zagrożenie, które mogłoby spowodować szybki spadek populacji aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Populacje przechodzą naturalną fluktuację gęstości osobniczej. W zależności od warunków atmosferycznych i zimowej dostępności do podstawowych roślin i ich nasion - gęstość osobnicza może się bardzo wahać ( nawet dziesięciokrotnie ).
W niektórych obszarach uważany za szkodnika upraw rolnych.
Jest on naturalnym nosicielem dżumy, leiszmaniozy i brucelozy. W niektórych krajach populacje są monitorowane ze względu na te choroby.
Brak jest w chwili obecnej głównych zagrożeń dla gatunku jako całości.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych, około 17% zasięgu tego gatunku w Mongolii występuje na obszarach chronionych.

Meriones meridianus urianchaicus

W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej, jak i amatorskiej.

Suwak tamaryszkowy ( Meriones tamariscinus ) - ( Pallas, 1773 ) - gryzoń z rodziny Muridae, z podrodziny Gerbilinae. Nadrodzina Muroidea z podrodzaju Meriones, z plemienia Rhombomyina. Synonim Meriones tamariscus - Mus tamariscus.

Występuje w południowo-wschodniej Europie ( Ciskaukazja w europejskiej części Rosji ), w środkowej Azji ( Kazachstan, Turkmenistan, Uzbekistan, Tadżykistan, Kirgistan, Mongolia, północno-zachodnie Chiny - północny Xinjiang i Nei Mongol ).

Zamieszkuje półpustynie, tereny zalewowe, tugai, suche obszary porośnięte krzewami i wysokimi bylinami, suche obrzeża lasów, obrzeża nawadnianych pól uprawnych, także budynki gospodarcze lub mieszkalne do 2000 m n.p.m.

suwak tamaryszkowy ( Meriones tamariscinus ) - zoo Moskwa

Aktywny w ciągu całego roku. Jego aktywność w okresie wiosenno-letnim po zmierzchu, w okresie jesienno-zimowym całodobowo ( również w ciągu dnia ).
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych, czasami tworząc niewielkie kolonie bez określonych struktur społecznych.
Kopie stałą norę wśród korzeni krzewu o kilku otworach. Wykorzystuje również system szlaków komunikacyjnych z tymczasowymi płytkimi norami.
Główna nora składa się z tunelu zakończonego kilkoma otworami, komory gniazdowej oraz 1 - 3 spiżarni. Komora gniazdowa znajduje się na głębokości 50 - 130 cm, w okresie zimowym głębiej niż w okresie letnim.
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Wielkość ciała wynosi 15 - 18 cm a długość ogona to około 15 cm. Ubarwienie grzbietu zmienne od żółtego po piaskowe lub szare, niektóre osobniki mogą być ciemnobrązowe. Brzuch ma jasny lub biały. Włosy na plecach mają czarne końcówki, dając na bokach ciała jaśniejszy wygląd. Włosy na ogonie stają się długie i gęste ku końcowi. Ubarwiony ostro i wyraźnie dwu kolorowy tworząc na końcu niewielką brązowawą kitkę. Podeszwy stóp są całkowicie pokryte włosami, białawymi z przodu i po bokach a na środku tworzące ciemne miejsce, w postaci taśmy lub trójkątów.
Porusza sie szybko do miejsc żerowania, pokarm zbiera i przenosi do tymczasowego schronienia. Tam albo jest zjadany lub magazynowany.
Do komunikacji używa sygnałów zapachowych, węchu, słuchu, dotyku, postawy ciała. Prawdopodobnie wykorzystuje też wokalizę.
Odżywia się głównie nasionami roślin zielnych i traw. Zjada także bulwy, cebule, kłącza, korzonki, zielone części roślin, korę krzewów czy kwiaty.
Gromadzi zapasy na okresy suszy i zimy. Waga zgromadzonych w norze zapasów może dotrzeć do prawie 5 kg.
Sezon rozrodczy w zależności od zasięgu. W zachodniej części od lutego i marca do lipca lub sierpnia. We wschodniej części zasięgu od marca i kwietnia do sierpnia lub września. Podczas gorącego lata intensywność sezonu rozrodczego zmniejsza się. System krycia poligamiczny ale nie jest wykluczona monogamia.
Ciąża trwa 20 - 25 dni. Samica rodzi 4 - 5 młodych w miocie. Młode samice rodzą dopiero od czerwca. Dojrzałe mają 3 mioty w sezonie.
Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. Przez pierwsze 3 dni samica praktycznie ich nie opuszcza. W wieku około 10 dni zaczynają być porośnięte sierścią. W wieku około 16 -18 dni otwierają oczy. Po 20 dniach od narodzin po raz pierwszy zjadają stały pokarm i opuszczają bezpieczne gniazdo. Odstawienie następuje po około miesiącu.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku : samiec 2 - 3 miesięcy a samica 4 - 6 miesięcy.
Długość życia w warunkach naturalnych 2 - 3 lata, w niewoli 5 - 6 lat.

Meriones tamariscinus - osobnik w hodowli

Meriones tamariscinus

Opisane podgatunki :
- Meriones tamariscinus ciscaucasicus - Satunin, 1907 - południowo-wschodnia część europejskiej Rosji ( północny Kaukaz, rzeka Terek, step Kalmyk, Kałmucja, Dagestan ) - synonim Gerbillus ciscaucasicus
- Meriones tamariscinus collium - Severtzov, 1873 - południowo-wschodni Kazachstan ( pomiędzy rzekami Koksu i Hi, Semirechye = Zhetysu, Prowincja Almaty - wschodni Turkiestan Zachodni ) - synonim Meriones collium - Meriones lybicus collium - uznawany za synonim Meriones tamariscinus - odrębny gatunek dla jakiejś taksonomii lub podgatunek Meriones lybicus
- Meriones tamariscinus jaxartensis - Ognev & Heptner, 1928 - Kazachstan ( wschodnie wybrzeże Morza Kaspijskiego, Morze Aralskie, Syr -Daria ), Uzbekistan ( wybrzeże Morza Kaspijskiego ), Mongolia ( niższy poziom rzeki Bodonch i Bulgan na Dzungarian Gobi Desert, północno-zachodni Aj Bogd Mountain Range w Trans Altai Gobi Desert ), północno-zachodnie Chiny ( północny Xinjiang ) - synonim Gerbillus tamaricinus jaxartensis
- Meriones tamariscinus kokandicus - Heptner, 1933 - Uzbekistan ( Fergana basin - wschodni Turkiestan Zachodni ) - synonim Meriones kokandicus
- Meriones tamariscinus satschouensis - Satunin, 1903 - północne Chiny ( Satschou, zachodnie Gansu, pólnocno-zachodnie Neimenguu, Xinjiang - Turkiestan Wschodni ) - synonim Gerbillus tamariscinus satschouensis - Meriones satschouensis
- Meriones tamariscinus tamariscinus - ( Pallas, 1773 ) - Kazachstan ( rzeka Ural, Wołgo-Ural i Ural-Emba stepy )

Meriones tamariscinus - osobnik w hodowli

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji oraz brak głównych zagrożeń. Nie istnieje żadne prawdopodobieństwo szybkiego spadku populacji aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Gęstość osobnicza populacji waha się w okresach 2 - 3 lat. W Kazachstanie gęstość osobnicza może osiągać 30 - 50 osobników/ha. W Azji Środkowej gęstość osobnicza wzrasta w okresie dojrzewania zbóż.
W rejonie Morza Kaspijskiego na skutek wysychania tego akwenu zasiedla coraz to nowe miejsca. Tak się nie dzieje w rejonie Morza Aralskiego, gdzie zakres pozostał ten sam mimo dostępności nowych terenów do zasiedlenia.
Jedną z głównych roślin zjadanych przez gatunek w jego zachodnim obszarze występowania jest Elymus. Meriones tamariscinus zjada pędy, owoce, liście i części podziemne. Drugą ważną rośliną jest Calligonum.
Uważany za szkodnika upraw zbóż i melonów w krajach Azji Środkowej. Lokalnie może być tępiony. Jego skórki pod handlową nazwą "pnącze" trafiają się w handlu.
W części zakresu, głównie w Mongolii zagrożenie może stanowić lokalny wysoki wypas zwierząt domowych oraz degradacja siedlisk z tym związana. Wysychanie źródeł wody i susze zagrażają temu gatunkowi, choć nie jest jasne, czy stanowią one naturalne zmiany środowiskowe lub czy są napędzane działalnością antropogeniczną.
Jest naturalnym nosicielem dżumy, krętków z rodzaju Leptospira i paratyfusu.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi w swoim globalnym zakresie.
Ujęty w Czerwonej Księdze Mongolii jako rzadki ( 1997 ), mimo że około 23% zakresu występowania gatunku występuje na obszarach chronionych.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.

Meriones tamariscinus

rycina - Meriones tamariscinus

W niewoli - zarówno w hodowli wiwaryjnej jak i amatorskiej.

Suwak mongolski ( Meriones unguiculatus ) - ( Milne-Edwards, 1867 ) - gryzoń z rodziny Muridae, z podrodziny Gerbilinae. Nadrodzina Muroidea z podrodzaju Pallasiomys, z plemienia Rhombomyina. Synonim Gerbillus unguiculatus - Meriones chihfengensis Mori, 1939 - Meriones koslovi ( Satunin, 1903 ) - Meriones kurauchii Mori 1930 - Pallasiomys unguiculatus Heptner, 1949 podgatunek selenginus.

Występuje w Azji Środkowej ( Mongolia - góry w Mongolii Wewnętrznej ), azjatycka część Rosji ( południowa Syberia, Transbajkalia ), północne Chiny ( północne Gansu, Neimenggu, Heilongjiang, Mandżuria ).

Zamieszkuje piaszczyste i gliniaste pustynie, półpustynie, suche obszary porośnięte zaroślami i wysokimi bylinami, łąki, suche stepy, stoki, doliny górskie, obrzeża lasów do wysokości 1250 m n.p.m. Klimat w tych regionach jest ekstremalny, temperatury mogą się różnić od -40 ° C w zimie do +50 ° C w okresie letnim. Obszary te charakteryzują się małą ilością opadów rocznych ( poniżej 230 mm rocznie ) i długim okresem zimowym ( od października do kwietnia ).

suwak mongolski ( Meriones unguiculatus ) - zoo Moskwa

Meriones unguiculatus - żerujące osobniki

Aktywny w ciągu całego roku. W czasie ekstremalnych warunków pogodowych - gorące lato lub bardzo niska temperatura w zimie może nie opuszczać schronienia. Od wiosny do jesieni szczyt aktywności po zmierzchu. Zimą także w ciągu dnia.
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych. Grupa jest terytorialna i wspólnie broni swojego rewiru. Rodzina i wielkość terytorium ( od 325 do 1550 m2 ) wydaje się być zależna od wielkości samca alfa. Samic jest 2 -3 razy więcej niż samców. Wielkość grupy nie przekracza 20 osobników.
Kopie nory o kilku otworach pod naturalną osłoną krzewów lub wysokich bylin ( szczególnie bylicy - Artemisia ). System mieszkalny może zajmować 5 - 6 metrów. Charakteryzuje się jedną komorą gniazdową i 1 lub 2 spiżarniami. Otwory wejściowe i tunele mają średnicę średnio 4 cm. Komora gniazdowa znajduje się latem na głębokości 45 - 60 cm a zimą 150 cm.
Niewielki dymorfizm płciowy : samiec nieco większy i cięższy niż samica.
Waga samca to średnio 60 gram a samicy 50 - 55 gram.
Osobnik dorosły ma średnio 120 mm długości. Długość ogona może wynosić do 120 mm.
Sierść długości około 10 mm, jest w większości jasnobrązowa z czarnym przeplotem. Włos u podstawy jest szary. Brzuch jest barwy białej lub lekko podpalanej. Ogon pokryty sierścią stanowi od 70 do 100 % długości głowy i tułowia. Jest zakończony kitką z czarnych włosów do 20 mm.
Czaszka, stosunkowo dość szeroka, liczy sobie do 40 mm długości. Meriones unguiculatus ma uzębienie o charakterze hypsodontycznym, co oznacza zęby o krótkich korzeniach i masywnej koronie. Górne zęby mają podłużną bruzdę na zewnętrznych ścianach. Formuła uzębienia: 1/1, 3/3.
Uszy z zewnątrz pokryte krótką sierścią, nieco podpalane, przyprószone bielą. Oczy czarne, wypukłe. Dookoła oczu i na policzkach sierść podpalana.
Tylne kończyny są drobne, nieco wydłużone. Spody łap pokrywa sierść z wyjątkiem fragmentu koło pięty. Pazury ma czarne.
Gatunek większość czasu spędza na żerowaniu. Wszyscy członkowie grupy zbierają pokarm, który gromadzony jest w spiżarni. Gatunek jest bardzo mobilny, jeśli zabraknie pokarmu potrafi migrować do 50 km.
Meriones unguiculatus potrafi oszczędzać zarówno wodę jak i tłuszcz zgromadzony w organizmie. Wodę oszczędza wytwarzając silnie skoncentrowany mocz i suchy kał.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, wzroku, dotyku, słuchu, postawy ciała. Używa też bębnienia tylnymi nogami jako informacji o zagrożeniach, agresywnych zachowaniach lub zalotach. Wokaliza jest też prawdopodobnie wykorzystywana ale nie jest to do końca pewne.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym. Zjada bylicę ( Artemisia sieversiana i Artemisia commutata), solankę pagórkową ( Salsola collina ), włośnicę zieloną ( Setaria viridis ) i wydmuchrzycą ( Leymus chinensis). Nie gardzi nasionami traw i roślin zielnych oraz owocami czy jagodami.
Zapasy gromadzone przez całą rodzinę mogą osiągnąć wielkość do 20 kg.
Sezon rozrodczy w północnej części zakresu od marca do sierpnia a w południowej części od lutego do września. System krycia poligamiczny ale samiec alfa kopuluje ze wszystkimi samicami z grupy. Ruja trwa 4 - 6 dni i może wystąpić ruja poporodowa. Zaloty to gonitwy i ucieczki samicy przed samcem.
Okres ciąży to 19 - 30 dni. Samica rodzi w gnieździe z suchych roślin 1 - 12 młodych ( średnio 4 - 6 ) w miocie. 2 - 3 mioty w sezonie.
Młode rodzą się ślepe, gołe i bezradne o wadze około 2,5 gramów. Po około 10 dniach są porośnięte sierścią a w wieku 14 - 18 dni otwierają oczy. Odstawienie następuje po 20 - 30 dniach od narodzin.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Dojrzałość płciową osiąga między 65 a 85 dniem od narodzin. Jednak rozmnażać się może tylko do 20 miesiąca życia, choć średnia długość życia na wolności wynosi 3 - 4 lata.

Meriones unguiculatus - zoo Berlin

Meriones unguiculatus

Opisane podgatunki :
- Meriones unguiculatus chihfengensis - Mori, 1929 - północno-zachodnie Chiny ( Chihfeng, Neimenggu ) - synonim Gerbillus chihfengensis - Meriones kurauchii chihfengensis - uznawany za synonim Meriones unguiculatus unguiculatus
- Meriones unguiculatus koslovi - Satunin, 1902 - zachodnia Mongolia ( dolny bieg rzeki Kobdo na wysokości 1249 m n.p.m. ) - synonim Meriones koslovi - Meriones kozlovi
- Meriones unguiculatus kurauchii - Mori, 1929 - północne Chiny ( centralna Mandżuria ) - synonim Meriones kurauchii
- Meriones unguiculatus selenginus - Heptner, 1949 - południowo-wschodnia część azjatyckiej Rosji ( południowa Transbajkalia, Kyakhta, na południe od jeziora Bajkał ), północna Mongolia - synonim Pallasiomys unguiculatus selenginus
- Meriones unguiculatus unguiculatus - ( Milne-Edwards, 1867 ) - Chiny ( północne Shansi, Mandżuria ), Mongolia, azjatycka część Rosji ( południowa Syberia, Transbajkalia )

Meriones unguiculatus

Meriones unguiculatus unguiculatus

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji i brak głównych zagrożeń w chwili obecnej. Istnieje małe prawdopodobieństwo aby nastąpił szybki spadek populacji pozwalający kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Wydaje się, iż populacje są liczne i przechodzą sezonowe wahania gęstości osobniczej.
Pierwsze informacje na temat nowego dla nauki gatunku gryzonia żyjącego na stepach Mongolii wysłał do Paryża w 1866 roku Armand David, francuski misjonarz, który podczas podróży z Pekinu do północno-zachodnich Chin zobaczył „...żółte szczury z ogonami pokrytymi futrem...”. Misjonarz wysłał kilka okazów na ręce dyrektora paryskiego Muzeum Historii Naturalnej Henriego Milne-Edwardsa. Zoolog opisał te zwierzęta i nadał im nazwę systematyczną Meriones unguiculatus. Nazwa rodzajowa Meriones nawiązuje do Merionesa, kreteńskiego wojownika, zaś epitet gatunkowy unguiculatus wywodzi się z łacińskiego słowa ungius oznaczającego pazur ( unguiculatus = posiadający pazury ). Całość stanowi aluzję do ostrych siekaczy oraz czepnych i silnych pazurów suwaka mongolskiego.
Obecnie Meriones unguiculatus jest popularnym zwierzęciem hodowanym w warunkach domowych i w laboratoriach. Pierwszy udokumentowany suwak mongolski mieszkał w Wielkiej Brytanii w 1961 roku ( van Veen 1999 ).
Gatunek nie jest uznawany za dużego szkodnika upraw rolnych ale lokalnie może być tępiony.
Jest naturalnym nosicielem wielu chorób.
Uciekinierzy z niewoli łatwo adoptują się do nowych warunków i stanowią realne zagrożenie dla rodzimych gatunków. Jego dostosowanie do trudnych środowisk naturalnych sprawia, że nadaje się do życia w wielu częściach świata.
Zagrożenie może stanowić degradacja siedlisk związana z nadmiernym wypasem zwierząt domowych oraz pożary. Jednak nie uznaje się tych zagrożeń za główne w chwili obecnej. Wysychanie źródeł wody i susze zagrażają temu gatunkowi, choć nie jest jasne, czy stanowią one naturalne zmiany środowiskowe lub czy są napędzane działalnością antropogeniczną.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych, około 6% zakresu gatunku w Mongolii to obszary chronione.
Potrzebne są aktualne badania dotyczące wielkości i trendów populacji.

Meriones unguiculatus - Wilhelma zoo Stuttgart

rycina - Meriones unguiculatus

W niewoli - w hodowli amatorskiej, laboratoryjnej jak i wiwaryjnej.
Gatunek jest niezwykle inteligentny, łatwo się oswaja i przywiązuje do opiekuna.
Zjada wszelki dostępny pokarm - gotowe mieszanki dla gryzoni, nasiona traw i zbóż, niektóre owoce i warzywa ( Agren et al., 1989 ).
Dobrze tolerują inne osobniki, jeśli są razem wprowadzone. Wymagają naturalnych przedmiotów służących do zabaw i wspinaczki.
Wyhodowano wiele odmian barwnych w tym białe, czarne, wielokolorowe.
W warunkach niewoli może dożyć do 5 - 6 lat.