Beszamel i spółka bez ograniczeń: Podrodzina Hydrochoerinae, rodzina Caviidae - kawiowate, rodzaj Kerodon. Przegląd gatunków.

Moko zwinny ( Kerodon acrobata ) - Moojen, Locks, i Langguth, 1997 - gryzoń z podrzędu Hystricomorpha, z rodziny Caviidae, z podrodziny Hydrochoerinae.

Występuje w Ameryce Południowej ( Brazylia - północno-wschodnia Goias State - Serra Geral de Goias i ewentualnie sąsiednia Tocantins State ).

Zamieszkuje suchy las o wapiennym podłożu, Cerrado.

moko zwinny ( Kerodon acrobata )

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat sposobu życia, biologii i ekologii tego gatunku.
Wiadomo iż wykorzystuje wapienne skały na schronienie. Chowając się w szczelinach skalnych. Prawdopodobnie żyje w grupach rodzinnych z dominującym samcem.
Jest dobrym i zwinnym wspinaczem.
Do komunikacji prawdopodobnie używa sygnałów chemicznych, węchu, wzroku, słuchu, dotyku, postawy ciała oraz wokalizy. Wokaliza to gwizdy, ćwierkot oraz piski.
Odżywia sie pokarmem roślinnym ( głównie kaktusy, maniok, liście ).
Prawdopodobnie sezon rozroczy trwa cały rok. System krycia poligamiczny ale może być monogamiczny. Ciąża trwa około 76 dni. Samica rodzi 1 - 3 młode w miocie. Może być 1 - 3 mioty w roku. Odstawienie następuje w wieku około 36 dni a dojrzałość płciową uzyskuje wieku 133 dni od narodzin.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Kerodon acrobata

Gatunek wymieniany jako nie wystarczające dane ze względu na niedawny opis oraz że znany jest jedynie z trzech próbek.
Prawdopodobne jest, że występuje w szerszym zakresie niż obecnie znany.
Potrzebne są aktualne informacje na temet zakresu gatunku, ekologii, zagrożeń i stanu oraz trendów populacji. Nie jest znana liczebność populacji.
Molekularne wyniki konsekwentnie sugerują, że Kerodon jest najściślej związany z kapibarą. Doprowadziło to Woods i Kilpatrick ( 2005 ) do zjednoczenia dwóch rodzajów do podrodziny Hydrochoerinae. Opazo korzystając z molekularnego zegara sugeruje iż Kerodon odchodzi od Hydrochoerus w późnym miocenie.
Zagrożenia dla tego gatunku są w chwili obecnej nieznane. Prawdopodobny wpływ na populacje może mieć polowanie ( Lacher os. Comm. ).
Kerodon acrobata został zarejestrowany w Terra Ronca State Park.
Potrzebne są dalsze badania w celu ustalenia zakresu, stanu populacji, ekologii i zagrożeń dla gatunku.

W niewoli - brak danych.

Moko skalny ( Kerodon rupestris ) - ( Wied-Neuwied, 1820 ) - gryzoń z podrzędu Hystricomorpha, z rodziny Caviidae, z podrodziny Hydrochoerinae. Synonim Kerodon moco - Cavia rupestris.

Występuje w Ameryce Południowej - wschodnia Brazylia ( Piaui State, północne Minas Gerais State, bez obszarów przybrzeżnych ). W 1967 wprowadzony na Fernando de Noronha ( Oren, 1984 ).

Zamieszkuje suche skaliste obszary porośnięte zaroślami, Caatingę.

moko skalny ( Kerodon rupestris )

Aktywny w ciągu całego roku i całej dobowy. Szczyt aktywności w godzinach wczesnoporannych, późnopopołudniowych i po zmierzchu.
Żyje w dużych grupach rodzinnych z dominującym samcem. Hierarchia samic w grupie jest liniowa. Wszystkie samce z grupy są podporządkowane dominantowi.
Na schronienia wykorzystuje szczeliny skalne, jaskinie, zagłębienia pod głazami czy kamieniami.
Jest terytorialny, grupa broni swojego rewiru przed innymi grupami a ogólnego schronienia całej grupy broni dominujący samiec. Wielkość rewiru jest nie znana.
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Wielkość to 200 - 400 mm czasem więcej. Waga około 1000 g.
Ubarwienie grzbietu jest zwykle szarawe lub ciemnobrązowe. Gardło jest białawe a brzuch żółtowo-brązowy.
Paznokcie są tępe na wszystkich palcach kończyn oprócz ostatnich pazurów. Podeszwy stóp są dodatkowo utwardzone na całej powierzchni zrogowaciałą skórą. Ogon jest nieobecny lub szczątkowy.
Młode są bardzo podobne do osobników dorosłych.
Jest dobrym i zwinnym wspinaczem zarówno po skałach jak i po drzewach.
W grupach, gdzie jest utalona hierarchia dochodzi często do konfliktów pomiędzy samicami. Samice o wyższym statusie są bardzo agresywne w stosunku do tych o niższym statusie. Agresywne też są ciężarne samice w stosunku do młodych osobników. Wiele z młodych jest poważnie poranionych w wyniku pogryzienia. Wszyscy członkowie grupy przestrzegają hierarchii społecznej podyktowanej przez agonistyczne interakcje, które obejmują pchnięcia głową i pościgi.
Do komunikacji używa dotyku, wzroku, postawy ciała, słuchu, węchu i wokalizy. Sygnały chemiczne nie są regularnie pozostawiane. Wokaliza obejmuje komunikaty o niepokoju i strachu. Gwizd alarmuje pozostałe osobniki o potencjalnym zagrożeniu.
Typowy roślinożerca, zjada liście drzew i krzewów, pąki, kwiaty, korę. Najchętniej żeruje u podstawy drzewa lub krzewu albo na ich gałęziach.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku. Samicę w rui otaczają wszystkie dorosłe samce z grupy ale tylko dominujący samiec z nią kopuluje. System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa około 76 dni. Samica rodzi 1 - 3 młodych w miocie, najczęściej jedno młode. 1 miot w roku.
Młode rodzą się dobrze rozwinięte i są podobne do osobników dorosłych. Już w drugim dniu po urodzeniu młode może się samodzielnie odżywiać. Odstawienie następuje po 35 dniach.
Mały rozmiar miotu, stosunkowo długi okres ciąży oraz pozostałe parametry rozrodcze ( tj niska masa urodzenia: stosunek masy samicy ) są uważane za specjalistyczną adaptację do sztywnych ograniczeń energetycznych samicy i wysoce nieprzewidywalnego otoczenia.
Obie płcie angażują się w opiece nad potomstwem ucząc zachowań społecznych aż do uzyskania pełnej niezależności.
Po odstawieniu młode pozostają w schronieniu dominującego samca. Młode samce nie są traktowane agresywnie przez dominanta, żyjąc wśród grupy zwiększa to szansę na pełną socjalizację oraz potencjalną dominację w przyszłości.
Samice również pozostają w grupie, stale walcząc o pozycje w grupie.
Dojrzałość płciową uzyskuje po około 133 dniach od narodzin.
Długość życia nie jest znana ale prawdopodobnie od 5 - 8 lat.

moko skalny ( Kerodon rupestris ) - zoo Moskwa

Kerodon rupestris w szczelinie skalnej

Opisane podgatunki :
- Kerodon rupestris moco - Lesson, 1827 - Brazylia - synonim Kerodon moco - traktowany jako synonim Kerodon rupestris
- Kerodon rupestris sciurens - Geoffroy St. Hilaire, 1826 - Brazylia - synonim Kerodon sciurens - traktowany jako synonim Kerodon rupestris

Kerodon rupestris w warunkach wiwaryjnych

grupa rodzinna moko skalnego w warunkach wiwaryjnych

Gatunek uznawany jako nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji oraz występowanie w wielu obszarach chronionych. Istnieje małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Na chwilę obecną brak szczegółowych badań populacyjnych, jednak prawdopodobnie jest stabilna w miejscach, gdzie występuje ( Lacher pers. Comm. ).
Kerodon rupestris jest jedynym ssakiem charakterystycznym dla regionu Caatinga w Brazylii.
Stanowi ważny składnik diety miejscowych drapieżników, chociaż upolowanie osobnika ze względu na system alarmowy może stanowić dla drapieżnych ssaków dużą trudność.
Pasożytnicze nicienie występują w dużych jelitach gatunku ( Lacher, 1981; Rodrigues et al, 1985; Willig i Lacher, 1991 ).
Nie są znane żadne poważne zagrożenia w chwili obecnej. Polowanie dla mięsa może stanowić zagrożenie ale populacje zamieszkujące obszary chronione dotychczas nie są na nie narażone. Podjęte zostały wysiłki aby oswoić gatunek jako wiarygodne źródło żywności na obszarach dotkniętych suszą i ubóstwem. Chociaż nie jest to powszechne, Kerodon rupestris może być trzymany jako zwierzę domowe. W lecznictwie tłuszcz znajdujący się pod oczami jest używany na zmęczone oczy a mieszanina nawozu Kerodon rupestris z kawą używana jest w leczeniu wysięku ( Alves et al, 2008; Oliviera i inni, 2006 ).
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych, które mają odpowiednie siedlisko ( Catzeflis, et al., 2008 ).

rycina - Kerodon rupestris

W niewoli.
Rzadki ale reprezentowany przez kilkanaście osobników w ogrodach zoologicznych Europy i Ameryki Północnej.
Dobrze rozmnażająca się grupa hodowlana znajduje się w Zoo Moskwa.
W warunkach wiwaryjnych gatunek rozmnaża się przez cały rok, dając nawet dwa mioty w roku.