Macaca hecki - ssak z rzędu naczelnych ( Primates ), z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca tonkeana hecki - Macaca maura hecki - Gymnopyga maura hecki - Gymnopyga hecki.
Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( północne Sulawesi - Półwysep Utara, Przesmyk Palu, na wschód do Gorontalo Province ).
Zamieszkuje pierwotny i wtórny tropikalny deszczowy las.
Macaca hecki - samiec
Jest to najmniej zbadany gatunek makaka z Sulawesi.
Jest gatunkiem dziennym, żyjącym w grupach rodzinnych o wielkości około 10 - 20 osobników. Prowadzi częściowo nadrzewny, częściowo naziemny tryb życia.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym, chociaż nie gardzi też jajami, owadami i ich larwami czy drobnymi kręgowcami.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.
Samica rodzi 1 młode, które przebywa z nią około 12 miesięcy.
Nie opisano żadnych podgatunków.
Macaca hecki
Gatunek uznawany za zagrożony ze względu na ciągły spadek populacji oraz na szacowany spadek o około 30% w ciągu najbliższych 40 lat.
Macaca hecki hybrydyzuje z Macaca tonkeana i prawdopodobnie z Macaca nigrescens na obszarach, gdzie ich zakresy się pokrywają. Strefy hybrydyzacji ulegają zanikowi z powodu ludzkiej ingerencji.
Szacowana gęstość osobnicza jest określana jako 20 - 50 osobników/km2.
Główne zagrożenia to :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- polowanie dla mięsa
- rozwój rolnictwa i tępienie jako szkodnika upraw rolnych
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- chwytanie i trzymanie jako zwierząt domowych lub ewentualnie pokarmowych
- rozrost populacji ludzkiej
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z obszarów chronionych :
- Dolangan Reserve
- Mas Popaya Raja Reserve
- Panua Reserve
- Pangi Binanga Reserve
- Pinjam/Tanjung Mantop Reserve
- Tangale Reserve
Potrzebne jest zwiększenie istniejących obszarów chronionych oraz ich ściślejsza ochrona.
Potrzebne są dalsze badania ekologii, siedlisk, historii naturalnej, dystrybucji i trendów populacji oraz zagrożeń dla tego gatunku.
Macaca hecki
Macaca hecki - samiec
W niewoli - nie występuje.
Makak czarny, makak murzyn, makak celebeski, makak z Sulawesi ( Macaca maura ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ), z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca nigra maura - Macaca brachyurus - Gymnopyga maura - Magus maurus.
Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( południowe Sulawesi - Półwysep Selatan ).
Zamieszkuje tropikalny deszczowy wyżynny i górski ( pierwotny i wtórny ) las, las liściasty przechodzący w tereny trawiaste i krasowe wzgórza i pagórki poniżej 2000 m n.p.m.
makak celebeski ( Macaca maura ) - samiec i samica
Aktywny w ciągu dnia szczyt aktywności we wczesnych godzinach porannych i późno popołudniowych. Prowadzi częściowo nadrzewny, częściowo naziemny tryb życia.
Żyje w grupach rodzinnych o wielkości około 10 - 30 osobników.
Grupy rodzinne zamieszkują określone terytoria. Wielkość ich rewirów waha się od 0,37 do 3,50 km2.
Grupy składają się w większości z samic i 2 - 3 samców. Grupie przewodzi dominujący samiec, którego potomstwo to około 80% grupy.
Dzień spędza na poszukiwaniu pożywienia, odpoczynku oraz wzajemnych relacjach społecznych wewnątrz stada. Nocuje na drzewach.
Osobniki komunikują się ze sobą za pomocą różnorodnych fizycznych i wizualnych zachowań. Używa też wokalizy jako sygnalizacji dla innych grup lub interwencji w konfliktach wewnątrz grupy. Grupy podczas spotkań są zwykle tolerancyjne ale dominujące samce wykonują wiele sygnałów aby zminimalizować agresję. Głównym sygnałem jest obnażanie kłów.
Odżywia się różnorodnym pokarmem. W skład jego diety wchodzą przede wszystkim owoce, kwiaty, pąki i liście ale również jaja i pisklęta ptaków, bezkręgowce, drobne gady, płazy, ssaki.
Część pokarmu gromadzi w torbach policzkowych i w dalszym ciągu żeruje.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.
Samice kopulują częściej z dominującym samcem niż samcami niższymi rangą.
Samica po ciąży trwającej około 165 dni, rodzi 1 młode.
Niemowlę w czasie wędrówek wisi uczepione pod brzuchem samicy. Pozostaje z matką do około 2 lat.
Młodym i niedojrzałym samicom w opiece nad młodym często pomagają ich matki.
Samica rodzi średnio co 32 miesiące.
Samice pozostają w grupie a samce rozpraszają się.
Dojrzałość płciową uzyskują : samice w wieku 3 - 5 lat, samce w wieku 5 - 8 lat.
grupa rodzinna Macaca maura w czasie poszukiwania pokarmu
Macaca maura - samica z młodym
Opisane podgatunki :
- Macaca maura inornatus - Sulawesi - synonim Macaca inornatus
- Macaca maura maura - południowo-zachodnie Sulawesi Południowe - synonim Gymnopyga maura maura
Macaca maura maura
Gatunek uznawany za zagrożony w wyniku spadku o 50% populacji w ciągu ostatnich 30 lat. Populacje są obecnie bardzo rozdrobnione i ograniczone do obszarów krasowych.
Gatunek może hybrydyzować z Macaca tonkeana w miejscach, gdzie ich zakresy się pokrywają.
Gęstość osobnicza najbardziej zbadanej populacji z Karaenta Nature Reserve wynosiła 70 osobników/km2 w 1998 roku ( Okamoto i wsp. 2000 ).
Chociaż szacunki z 1992 przeprowadzone przez Supriatna i wsp. były mniejsze. Gęstość osobniczą oszacowano na 25 - 50 osobników/km2 co dało około 3000 - 5000 osobników tego gatunku.
Główne zagrożeniami są :
Główne zagrożeniami są :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- górnictwo na obszarach krasowych ( wydobycie cementu )
- polowanie dla mięsa
- rozwój rolnictwa i tępienie jako szkodnika upraw
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- łapanie i trzymanie jako zwierzęta domowe przez miejscową ludność
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z 4 obszarów chronionych :
- Bantimurung National Park
- Bulu Saraung National Park
- Hasanuddin National Park
- Karaenta Nature Reserve
Istnieje pilna potrzeba zaprzestania wydobycia cementu z krasowych obszarów w celu ochrony tego i innych gatunków tam żyjących.
W niewoli - rzadki.
Objęty programem hodowlanym w Europie.
Makak czubaty ( Macaca nigra ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ), z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca niger - Cynopithecus niger - Papio niger.
Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( północno-wschodnie Sulawesi i przyległe wyspy : Pulau Manadotua, Pulau Talise i Pulau Lembeh ). Introdukowany na Pulau Bacan Island ( Molukki ). Na Pulau Lembeh prawdopodobnie wytępiony.
Zamieszkuje wyżynne i górskie tropikalne lasy deszczowe na wysokości 700 - 1100 m n.p.m., chociaż wędruje często do obszarów nadbrzeżnych w celu poszukiwania pokarmu.
makak czubaty ( Macaca nigra )
Aktywny w ciągu dnia, szczyt aktywności w godzinach porannych i późno popołudniowych.
Prowadzi naziemny i nadrzewny tryb życia. Dzień spędza na poszukiwaniu pokarmu, odpoczynku i wzajemnych relacjach społecznych w grupie. Nocuje na drzewach.
Żyje w grupach rodzinnych pod wodzą dominującego samca. Wielkość grupy to 50 - 100 osobników, chociaż obecnie są to znacznie mniejsze grupy po około 25 - 50 osobników. Skład grupy to 70% samice i ich potomstwo a 30% samce z dominantem.
Grupa posiada rewir o średniej wielkości około 216 ha. Terytoria wynoszą od 0,47 do 3,48 km2. Stado wędruje średnio 2,4 km dziennie po swoim rewirze.
Osobniki w grupie komunikują się ze sobą za pomocą różnorodnych fizycznych i wizualnych zachowań. Używa też wokalizy, jako metody interwencji w konfliktach wewnętrznych lub jako sygnalizacji dla innych grup rodzinnych. W czasie spotkań są tolerancyjne ale dominujące samce wykazują wiele zachowań w celu minimalizacji agresji. Sygnałem dominacji jest obnażanie kłów lub uśmiech z zamkniętym pyskiem.
Samice w grupie tworzą egalitarną strukturę społeczną, samce liniowy i przechodni system hierarchii dominacji.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym. W skład jego diety wchodzą głównie owoce, liście i młode pędy, kwiaty i ich pąki. Nie gardzi też pokarmem zwierzęcym - bezkręgowce, drobne kręgowce.
W czasie poszukiwania pokarmu często wypełnia torby policzkowe i gdy są wypełnione dopiero przystępują do konsumpcji.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, chociaż szczyt aktywności prokreacyjnej występuje od sierpnia do czerwca a szczyt porodów między styczniem a majem.
Samica rodzi co 18 - 20 miesięcy.
Samica wykazuje obrzęk okolic odbytu i narządów płciowych w celu określenia gotowości do kopulacji. Kopuluje częściej z wysoko postawionym samcem niż z tymi o niższej randze w grupie. Jednak nie zawsze obrzęk narządów płciowych stanowi o owulacji u samicy. Prowadzi to do kopulacji nie prokreacyjnych, które stanowią ochronę przed dzieciobójstwem i zwiększają samczą opiekę rodzicielską. Zaobserwowano też związki homoseksualne.
Ciąża trwa około 162 - 186 dni, samica rodzi 1 młode, bardzo rzadko 2 młodych.
Poród odbywa się głównie w nocy. Młode otwierają oczy w 2 godziny po porodzie. Samica umieszcza młode na czas wędrówek pod brzuchem. Okres laktacji to około 4 miesięcy, w wieku 1 roku młode jest całkowicie niezależne. Pozostaje z matką do około 2 lat.
Młodym i niedojrzałym samicom w opiece nad młodym często pomagają ich matki.
Samice pozostają w grupie a samce rozpraszają się.Dojrzałość płciową uzyskują : samice w wieku 3 - 4 lat a samce w wieku 3 - 6 lat.
Dorosły samiec może osiągnąć wagę 9 - 10 kg a samica około 7 kg.
Żyje średnio około 18 lat, w niewoli do około 25 lat.
dorosły osobnik Macaca nigra w czasie wspinaczki w Tangkoko-Batuangus
Opisane podgatunki :
- Macaca nigra lembicus - północno-wschodnie Sulawesi Północne ( Utara ), Pulau Lembeh Island - uznawany za tożsamy z Macaca nigra - synonim Cynopithecus lembicus - Cynopithecus niger lembicus
- Macaca nigra nigra - Sulawesi Północne, Pulau Manadotua, Pulau Talise, Pulau Bacan - synonim Cynopithecus niger niger
Gatunek uznawany za krytycznie zagrożony ze względu na spadek populacji o około 80% w ciągu ostatnich 30 lat, na skutek utraty siedlisk i polowań.
Spora populacja została wprowadzona na Palau Bacan ( Molukki ), której wielkość jest szacowana na 100 000 osobników ( Rosenbaum & wsp. 1998 ). Populacja ta jest uznawana za szkodnika i jako zagrożenia dla wyspy.
Uważa się, że populacja z Pulau Lembeh została wytępiona.
Szacunkowa gęstość osobnicza to około 3 osobniki/km2, jedynie na obszarze Tangkoko Batuangus szacowana gęstość osobnicza to około 60 osobników/km2.
Główne zagrożenia to :
- polowanie dla mięsa ( uważane za przysmak )
- rozwój rolnictwa i tępienie jako szkodnika upraw
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- chwytanie i trzymanie jako zwierzęta domowe przez miejscową ludność
- górnictwo powierzchniowe złota przy użyciu rtęci
Rejestrowany z obszarów chronionych :
- Gunung Lokon
- Gunung Amban
- Tangkoko Batuangus
- Dua Saudara
- Batu Putih
Potrzebne są działania ograniczające wkraczanie na obszary chronione, zwłaszcza do Tangkoko Batuangus, gdyż jest to prawdopodobnie naturalna ostoja pozostałych populacji gatunku.
W niewoli objęty programem hodowlanym w Europie.
Dość dobrze się rozmnaża, co stanowi dobrą prognozę dla gatunku.
W Polsce w Zoo Wrocław uzyskano potomstwo tego gatunku. Hodowana jest grupa rodzinna.
Macaca nigra - młody osobnik z wrocławskiego zoo
Makak gorontalo, makak Temmincka ( Macaca nigrescens ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ), z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca nigra nigrescens - Papio nigrescens - Cynopithecus nigrescens. Uważany dawniej za podgatunek Macaca nigra.
Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( Sulawesi - środkowo-południowa część Półwyspu Utara i Gorontalo ).
Zamieszkuje wyżynne i górskie tropikalne deszczowe lasy do wysokości 2000 m n.p.m.
makak gorontalo ( Macaca nigrescens ) - samica
Biologia, ekologia i sposób życia jak u Macaca nigra.
Grupy rodzinne są mniejsze do 20 - 30 osobników.
Nie opisano żadnych podgatunków.
Macaca nigrescens
Gatunek uznawany za narażony do zagrożonego ze względu na stały spadek populacji o 30% w ciągu ostatnich 30 lat z powodowanej utratą siedlisk i polowaniem. Zakres występowania gatunku jest mniejszy niż 20 000km2 a populacje są rozdrobnione a tylko 1 jest stosunkowo duża.
Hybrydyzuje z Macaca nigra po zachodniej stronie Mount Padang i Macaca hecki na wschód od rzeki Bolango.
Gęstość osobniczą szacuje się na 25/30 osobników/km2 w Bogani Nami Wartabone National Park.
Główne zagrożenia stanowią :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- polowanie dla mięsa
- rozwój rolnictwa i tępienie gatunku jako szkodnika upraw
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- chwytanie i trzymanie jako zwierzęta domowe przez miejscową ludność
- górnictwo powierzchniowe złota z użyciem rtęci
Rejestrowany z 1 obszaru chronionego - Bogani Nani Wartabone National Park. Prawdopodobnie może występować też w innych obszarach w swoim zasięgu.
Potrzebne są dalsze badania taksonomii, dystrybucji i trendów populacji, ekologii, siedlisk i zagrożeń.
W niewoli - rzadki a raczej sporadycznie.
Macaca nigrescens - samica z młodym
Macaca maura - samiec
Macaca nigra - samica z młodym w warunkach zoo
portret Macaca nigra
Macaca nigra
gatunki makaków hybrydyzujących ze sobą : od lewej - Macaca maura, Macaca tonkeana, Macaca nigra, Macaca hecki
Opracowano na podstawie:
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz