Beszamel i spółka bez ograniczeń: Gatunki z rodzaju Ellobius z Azji. Przegląd gatunków.

Ślepuszonka kirgizka ( Ellobius alaicus ) - Vorontsov & al., 1969 - gryzoń z podrzędu myszokształtnych ( Myomorpha ), z nadrodziny Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Ellobius.

Występuje w Azji ( południowy Kirgistan, góry Ałajskie, Sary-Tashme, Bardabo, Dolina Ałajska ).

Zamieszkuje górskie stepy, doliny i alpejskie łąki na wysokości 3 300 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.
Prawdopodobnie biologia, ekologia oraz siedlisko zbliżone do Ellobius tancrei.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek sklasyfikowany jako nie wystarczające dane.
Bardzo nie wiele jest danych na temat dystrybucji, wielkości i obfitości populacji czy ewentualnych zagrożeń.
Gatunek został zarejestrowany z niewielkiego obszaru w górach Ałajskich, w południowym Kirgistanie.
Wydaje się, iż populacja może być mocno rozdrobniona.
Brak danych czy występuje w dowolnym obszarze chronionym.
Potrzebne są dalsze badania dotyczące biologii, ekologii, siedlisk, dystrybucji, stanu i trendów oraz obfitości populacji, ewentualnych zagrożeń.

W niewoli - brak danych.

Ślepuszonka południowa ( Ellobius fuscocapillus ) - Blyth, 1843 - gryzoń z podrzędu myszokształtnych ( Myomorpha ), z nadrodziny Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Afganomys. Synonim Afganomys fuscocapillus.
Uwagi : dawniej zawierała Ellobius lutescens, która jest samodzielnym gatunkiem.

Występuje w Azji ( od wschodniego Iranu przez Turkmenistan - góry Kopet Dag, Afganistan do Pakistanu ).

Zamieszkuje górskie łąki i stepy na wysokości 700 - 2500 m n.p.m. Także piaszczyste półpustynie, pustynie i pola uprawne.

okaz muzealny - ślepuszonka południowa ( Ellobius fuscocapillus )

Aktywna w ciągu całego roku i całej doby. Jednak w czasie letnich upałów i suszy, ale także w zimie zmniejsza swoją aktywność. Nie hibernuje.
Żyje w podziemnych koloniach, na powierzchni ziemi pojawia się tylko wtedy, gdy wyrzucana jest ziemia z nor, w celu migracji ( na odległość około 800 metrów ) lub bardzo sporadycznie w poszukiwaniu pokarmu.
Jedną norę zamieszkuje około 10 osobników. Komory gniazdowe ( najczęściej zimowe ) znajdują się zwykle około 4 metrów pod powierzchnią gleby. Wejście z powierzchni do korytarza jest zamykane ziemią. W lecie systemy nor są z reguły płytsze, chyba że następuje susza lub letnie upały.
Do komunikacji używa prawdopodobnie sygnałów chemicznych.
Odżywia się głównie podziemnymi częściami roślin ( bulwy, cebule, kłącza, korzonki ). Prawdopodobnie gromadzi zapasy na zimę.
Sezon rozrodczy od wiosny do jesieni. System krycia prawdopodobnie poligamiczny.
Okres ciąży to około 20 - 25 dni. Samica może rodzić 2 razy w roku, po 2 - 4 młodych w miocie.
Nie jest znana długość opieki nad potomstwem.
Dojrzałość płciową uzyskuje w następnym roku.
Żyje około 2 - 3 lat.

okaz muzealny - Ellobius fuscocapillus, widok boczny czaszki

Opisane podgatunki :
- Ellobius fuscocapillus farsistani - Ugarov, 1928 - południowo-zachodni Turkmenistan ( góry Kopet Dag ) - synonim Ellobius farsistani - traktowany jako synonim Ellobius fuscocapillus ; samodzielny gatunek jakiegoś autora
- Ellobius fuscocapillus fuscocapillus - Blyth, 1843 - wschodnia część Iranu
- Ellobius fuscocapillus intermedius - Scally, 1887 - Afganistan - synonim Ellobius intermedius
- Ellobius fuscocapillus legendrei - Goodwin, G.,G, 1940 - Turkmenistan, Iran - synonim Ellobius lutescens legendrei
- Ellobius fuscocapillus woosnami - Thomas, 1905 - Iran ( Isfahan Province ) - synonim Ellobius woosnami - Ellobius lutescens woosnami - traktowany jako samodzielny gatunek jakiegoś autora

okaz muzealny - Ellobius fuscocapillus, po lewej: widok czaszki z góry, po prawej: widok czaszki z dołu i żuchwa

Gatunek uznawany jako nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji, duży stopień tolerancji na modyfikację siedlisk, występowanie w wielu obszarach chronionych oraz małe prawdopodobieństwo szybkiego spadku aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Wydaje się iż jest to dość powszechny gatunek, mimo swojej rzadkości w Turkmenistanie.
Jednak jego populacje mogą być dość poważnie rozdrobnione.
Gatunek jako całość wydaje się nie zagrożony.
W południowym Turkmenistanie w niektórych obszarach, siedlisko jest zdegradowane przez rolnictwo. W Azji Południowej występuje zagrożenie związane z klęskami żywiołowymi, takimi jak susza, pożary, lawiny i osunięcia ziemi oraz konkurencję międzygatunkową ( Molur i wsp. 2005 ).
Gatunek jest rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.
Brak jest jakichkolwiek działań ochronnych względem gatunku jako całości.

W niewoli - brak danych.

Ślepuszonka stepowa ( Ellobius tancrei ) - Blasius, 1884 - gryzoń z podrzędu myszokształtnych ( Myomorpha ), z nadrodziny Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Ellobius. Synonim Ellobius tancreus ? - Ellobius talpinus trancrei.

Występuje w Azji ( Uzbekistan, Tadżykistan, Kirgistan, Kazachstan, północno-zachodnia, centralna i południowo-wschodnia Mongolia, południowo-wschodnie Chiny - północne Xinjiangu, Nei Mongol, Gansu i południowe Shaanxi, azjatycka Rosja - Tuwa ).

Zamieszkuje górskie i nizinne stepy, półpustynie, pustynie, łąki zwłaszcza w wilgotnych dolinach, w pobliżu brzegów jezior i strumieni ale także czasami pola uprawne.

rycina - ślepuszonka stepowa ( Ellobius tancrei ) - 1. osobnik dorosły, 2. osobnik młodociany, 3. noworodek

Aktywna w ciągu całego roku i przez całą dobę. Prowadzi podziemny tryb życia. Na powierzchnię wychodzi czasami za dnia, ale najczęściej po zmroku.
Żyje w złożonych systemach nor i tuneli. Jeden system zamieszkuje do 30 osobników. System składa się z tuneli o średnicy 5 - 6 cm na głębokości 10 - 40 cm pod powierzchnią gleby. Komory gniazdowe i spiżarnie znajdują się na głębokości 50 - 70 cm. Nory często są kopane do głębokości 2 metrów pod powierzchnię gleby, ale tworzone są wtedy boczne płytsze rozgałęzienia.
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Długość ciała to 10 - 13 cm a ogona 1,5 cm. Oczy ma bardzo małe i małe uszy. Pyszczek jest zamknięty siekaczami. Stopy szerokie, nagie, z grzywką sztywnej szczeciny na krawędziach. Futro jest bardzo miękkie.
Grzbiet jest koloru o szaro-żółtym lub żółtawym do czasami białawego. Z tyłu ma blady brzuch i szaro-brązowe czoło.
Kopie używając siekaczy i czaszki, aby rozluźnić glebę i usunąć ziemię jak łopatą.
Przebywając na powierzchni porusza się w bliskiej odległości od systemu. Wyrzucana ziemia tworzy na powierzchni kopczyki o kształcie półksiężyca do 35 cm średnicy. Pozostawia też okrągłe ślady z wyraźnymi pięcioma palcami.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, dotyku, węchu.
Przestraszona emituje dźwięk zbliżony do ćwierkania ptaków.
Odżywia się głównie bulwami, cebulami, kłączami, korzonkami.
Gromadzi zapasy na gorsze okresy.
Sezon rozrodczy od kwietnia do września, na niektórych obszarach od marca do października. System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa około 26 dni. Samica rodzi 3 - 4 lub 5 - 7 młodych w zależności od warunków środowiskowych. 3 - 4 mioty w sezonie, czasami 6 - 7.
Młode pozostają w podziemnym gnieździe do odstawienia, które następuje po około 60 dniach od narodzin.
Odstęp między miotami wynosi od 34 - 36 dni.
Dojrzałość płciową obie płcie uzyskują po osiągnięciu około 90 dni od narodzin. Jednak samica może rodzić po osiągnięciu około 5 miesięcy życia.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Długość życia nie jest znana ale prawdopodobnie wynosi około 24 - 36 miesięcy.

Ellobius tancrei wyglądający z nory

Opisane podgatunki :
- Ellobius tancrei albicatus - Thomas, 1912 - północno-zachodnie Chiny ( południowo-wschodnie góry Hami, Xinjiang - Turkiestan Wschodni ) - synonim Ellobius albicatus - Ellobius talpinus albicatus - oryginalny podgatunek Ellobius talpinus, nowy synonim Ellobius tancrei
- Ellobius tancrei coenosus - Thomas, 1912 - północno-zachodnie Chiny ( góry Tien Shan, dolina Muzart, Xinjiang - Turkiestan Wschodni ) - synonim Ellobius talpinus coenosus - Ellobius coenosus - oryginalny podgatunek Ellobius talpinus, nowy synonim Ellobius tancrei
- Ellobius tancrei fusciceps - Thomas, 1912 - Uzbekistan ( Samarkanda ) - synonim Ellobius talpinus fusciceps - Ellobius fusciceps - oryginalny podgatunek Ellobius talpinus, nowy synonim Ellobius tancrei
- Ellobius tancrei kastschenkoi - Thomas, 1912 - południowo-zachodnia azjatycka Rosja ( Tomsk, step Zmiengorski, zachodnia Syberia ) - synonim Ellobius talpinus kastschenkoi - Ellobius kastschenkoi - oryginalny podgatunek Ellobius talpinus, nowy synonim Ellobius tancrei
- Ellobius tancrei larvatus - G, Allen, 1924 - południowo-zachodnia Mongolia ( Gobi Ałtaj, zachodnia Gobi ) - synonim Ellobius larvatus - Ellobius talpinus larvatus - oryginalny podgatunek Ellobius talpinus, nowy synonim Ellobius tancrei
- Ellobius tancrei ognevi - Dukelsky, 1927 - Uzbekistan ( Buchara ) - synonim Ellobius talpinus ognevi - oryginalny podgatunek Ellobius talpinus, nowy synonim Ellobius tancrei
- Ellobius tancrei orientalis - G. M. Allen, 1924 - wschodnia Mongolia ( Iren Dabasu ) - synonim Ellobius orientalis - Ellobius talpinus orientalis - oryginalny podgatunek Ellobius talpinus, nowy synonim Ellobius tancrei
- Ellobius tancrei tancrei - Blasius, 1884 - azjatycka Rosja ( dolina Bukhtarma, region Ałtaj, góry Ałtaj, Syberia ), Mongolia ( mongolski Ałtaj )
- Ellobius tancrei ursulus - Thomas, 1912 - północno-zachodnie Chiny ( góry Barlik, Xinjiang - Wschodni Turkiestan, północno-zachodnia Dżungaria ), południowo-wschodni Kazachstan ( Jarkent, Semirechye, prowincja Ałmaty ), Kirgizja - synonim Ellobius talpinus ursulus - Ellobius fusciceps ursulus - oryginalny podgatunek Ellobius talpinus, nowy synonim Ellobius tancrei

Ellobius tancrei - osobnik wyglądający z nory

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na duże prawdopodobieństwo licznych populacji i szeroką dystrybucję. Brak jest widocznych poważnych zagrożeń dla gatunku jako całości.
Wysychanie źródeł wody i susze zagrażają gatunkowi, jednak nie jest do końca jasne, czy stanowią one naturalne zmiany środowiskowe, czy są napędzane działalnością antropogeniczną.
Potrzebne są dalsze badania dotyczące tego zjawiska.
W Mongolii około 11% zasięgu tego gatunku znajduje się na obszarach chronionych.
Na niektórych obszarach powinny zostać podjęte środki ochronne.