wtorek, 30 lipca 2013

Pręgowce z gór zachodniego wybrzeża i środkowego zachodu Ameryki Północnej. Przegląd gatunków. Część II.




Rodzina : wiewiórkowate Sciuridae
Podrodzina Xerinae
Rodzaj Tamias

Pręgowiec Allena, pręgowiec szary ( Tamias senex )  gryzoń z rodziny wiewiórek ( Sciuridae ), z podrodziny Xerinae. Synonim Tamias townsendii senex - Eutamias senex - Neotamias senex.

Występuje w Ameryce Północnej ( U.S.A. - wschodni Oregon, w Cascade Range, północna Kalifornia, między Humboldt County a rzeką Klamath w Del Norte County i gór Warner do Yosemite, Newada na wschód od jeziora Tahoe ). Endemit dla U.S.A.

Zamieszkuje górskie gęste lasy iglaste, Chaparral, wilgotne dojrzałe górskie lasy powyżej 1500 m n.p.m.  


  pręgowiec Allena ( Tamias senex ) na gałęzi drzewa

Aktywny od kwietnia do końca października, w ciągu dnia. Szczyt aktywności w godzinach porannych i późnopopołudniowych. Hibernuje od początku listopada do końca marca, rzadko się wybudzając.
Niewielki dymorfizm płciowy : samica nieco większa i cięższa od samca.
Pręgowiec Allena jest polimorficzny. Nadmorskie populacje są większe i ciemniejsze a populacje śródlądowe są mniejsze i jaśniejsze. Zmiana ubarwienia jest adaptacyjnym przystosowaniem do różnych siedlisk.
Prowadzi nadrzewny tryb życia. Typowy samotnik, w pary łączący się w okresie rui.
Jest terytorialny, terytorium samca to około 1,6 ha a samicy to około 0,93 ha.
Buduje gniazda na drzewie lub wykorzystuje dziuple, często nawet na wysokości 23 metrów.
Komunikuje się za pomocą wysokiego ćwierkania ( są to sygnały ostrzegawcze ). Postawa ciała i pozycjonowanie ogona służą do komunikacji wizualnej.
Odżywia się nasionami drzew i krzewów, owocami i jagodami czasami grzybami, ziołami czy owadami. Nie gromadzi zapasów lecz warstwę tłuszczu, która zwiększa masę osobnika o 20% przed hibernacją.
Sezon godowy w ciągu 4 tygodni po wyjściu z hibernacji.
System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa około 28 dni. 1 miot w roku. Samica rodzi 4 - 6 młodych w miocie.
Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne pod koniec maja lub na początku czerwca. Odstawienie następuje po około 30 dniach. Młode przebywają z samicą do początku sierpnia. Po tym czasie następuje rozproszenie. 
Dojrzałość płciową uzyskuje po okresie hibernacji, następnej wiosny.
Samiec nie uczestniczy w odchowie młodych.
Żyje około 5 - 8 lat.

   rycina - Tamias senex senex - osobnik z populacji z głębi lądu

Opisane podgatunki :
- Tamias senex pacifica - Kalifornia ( Redwood Forest, Salmon-Scott River, Humboldt County, Klamath River, Del Norte County )
- Tamias senex senex - Kalifornia ( Shaver Lake, Fresno County, Sierra Nevada Mts, Cascade Range, Warner Mts, Salmon-Scott River, Humboldt County, Klamath River, Del Norte County )

    rycina - Tamias senex pacifica - osobnik z populacji nadmorskich


Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na brak większych zagrożeń w chwili obecnej i prawdopodobieństwo dużych populacji.
Dawniej jako podgatunek Tamias townsendii uznany za samodzielny gatunek ( Sutton & Nadler 1974, Jameson & Peeters 1988 ) i ( Gannon & Forbes 1995 ) odnieśli się do ciemnego ubarwienia i preferencji do gęsto zacienionych obszarów leśnych.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych.

W niewoli - brak danych.




Tamias siskiyou gryzoń z rodziny wiewiórek ( Sciuridae ), z podrodziny Xerinae. Synonim Tamias townsendii siskiyou - Eutamias siskiyou - Neotamias siskiyou.

Występuje w Ameryce Północnej ( U.S.A. - środkowy Oregon, północna Kalifornia, góry Siskiyou, pas wybrzeża na północ od rzeki Klamath do rzeki Rogue w południowym Oregonie ). Endemit dla U.S.A.

Zamieszkuje górskie lasy iglaste, głównie świerkowe na wysokości 1830 - 2135 m n.p.m.

 Tamias siskiyuo

Aktywny od kwietnia do końca października, w ciągu dnia. Szczyt aktywności w godzinach porannych i późnopopołudniowych. Hibernuje od listopada do końca marca, wybudzając się i w czasie dobrej pogody odwiedzając spiżarnie.
Niewielki dymorfizm płciowy : samica nieco większa.
Typowy samotnik, łączący się w pary jedynie w okresie rui.
Jest terytorialny, terytorium to 0,5 - 1 ha.
Prowadzi naziemny tryb życia.
Kryjówki zakłada w gęstych zaroślach, pod powalonymi drzewami, w norach, w szczelinach skalnych czasami nisko położonych dziuplach.
Komunikuje się za pomocą długiej, intensywnej, jednosylabowej wokalizy. Rozpoczyna się ona nisko, rosnąc i kończąc znów nisko. Postawa ciała i pozycjonowanie ogona służy do komunikacji wizualnej.
Odżywia się nasionami, owocami i jagodami, grzybami i owadami. Pokarm gromadzi w kryjówkach.
Sezon godowy w ciągu 2 - 4 tygodni po opuszczeniu zimowych kryjówek.
System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa 28 - 32 dni. 1 miot w roku. Samica rodzi 2 - 6 młodych w czerwcu. Młode rodzą się ślepe, gołe i bezradne. Odstawienie następuje po około 30 dniach. Wielkość dorosłych osobników osiągają po około 90 dniach.
Dojrzałość płciową uzyskuje w następnym roku.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad młodymi.
Żyje około 4 - 5 lat.

      Tamias siskiyuo

Opisane podgatunki :
- Tamias siskiyuo humboldti - Kalifornia ( między Klamath River w Humboldt County ), Oregon ( między Rogue River, Curry County )
- Tamias siskiyuo siskiyuo - Kalifornia ( między Klamath River w Humboldt County ), Oregon ( między Rogue River, Curry County, zachodnie Cascade Mountains, Siskiyuo Mountains, McKenzie River, Lane County )

 rycina - Tamias siskiyuo

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu, że zakres występowania jest większy niż 20 000 km2, prawdopodobieństwo dużych i stabilnych populacji oraz braku widocznych zagrożeń w chwili obecnej.
Dawniej zawarty w Tamias townsendii, podniesiony do rangi samodzielnego gatunku ( Sutton & Nadler 1974 ).
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi.
Nie jest rejestrowany z żadnego obszaru chronionego.

W niewoli - brak danych. 




Tamias sonomae gryzoń z rodziny wiewiórek ( Sciuridae ), z podrodziny Xerinae. Synonim Eutamias sonomae - Tamias sonomae sonomae - Netamias sonomae.

Występuje w Ameryce Północnej ( U.S.A. - północno-zachodnia Kalifornia, od San Francisco Bay Area do północnego Siskiyou County ). Endemit dla U.S.A.

Zamieszkuje gęsty Chaparral, otwarte polany leśne z gęstymi zaroślami, gęste zarośla, lasy sekwojowe, sosnowe, daglezji i dębu od poziomu morza do 1800 - 2100 m n.p.m.


   Tamias sonomae

Aktywny w ciągu całego roku, w ciągu dnia, jedynie w czasie zimowej niekorzystnej pogody nie opuszcza kryjówki. Szczyt aktywności w godzinach porannych i późnopopołudniowych.
Nie hibernuje.
Typowy samotnik, w pary łączący się w okresie rui.
Jest terytorialny, terytorium samca jest większe niż terytorium samicy. Każdy rewir musi posiadać miejsce podwyższone : pniak, kłoda drzewa, duży głaz, na którym Tamias sonomae odpoczywa lub wypatruje intruzów.
Prowadzi naziemny tryb życia, chociaż większość pokarmu zbiera na gałęziach krzewów lub niskich drzew.
U tego gatunku brak widocznego dymorfizmu płciowego.
Na kryjówki wybiera nory, powalone pnie drzew, zagłębienia pod korzeniami drzew, szczeliny skalne, nisko położone dziuple.
Komunikuje się za pomocą wokalizy. Jest to ostrzegawczy ćwierkot, który informuje o zbliżającym się niebezpieczeństwie. Wszystkie osobniki z granicznych rewirów uciekają szybko do kryjówek. Sygnały alarmowe częściej emitują samice niż samce. Jest to związane z tym, że samce dalej się rozpraszają niż samice i w pobliżu żyją spokrewnione grupy samic i ich potomstwa ( córek ). Oprócz wokalizy wykorzystuje też komunikację wizualną - postawa ciała i pozycjonowanie ogona.
Odżywia się różnorodnymi nasionami drzew i krzewów, ziołami, owocami i jagodami, grzybami także owadami, jajami i pisklętami ptaków. Gromadzi zapasy pokarmu ale często zapomina miejsca magazynowania.
Sezon godowy na wiosnę ale samice z nizin wchodzą wcześniej w sezon godowy niż na wyższych wysokościach.
System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa 31 dni. 1 miot w roku. Samica rodzi 2 - 6 młodych ( średnio 4 ).
Okres laktacji trwa 39 - 45 dni. Młode rodzą się ślepe, gołe i bezradne. Po odstawieniu przebywają z samicą jeszcze przez 2 - 4 tygodnie. 
Rozproszenie następuje na początku września. Samce oddalają się na większą odległość a samice pozostają w najbliższej okolicy. Młode samce w okresie od grudnia do czerwca wędrują szukając terytorium i konkurując z innymi samcami, co je naraża na częstsze spotkania z drapieżnikami. 
Samiec nie uczestniczy w odchowie młodych.
Dojrzałość płciową uzyskuje prawdopodobnie następnej wiosny.
Żyje około 4 - 5 lat.

  rycina - Tamias sonomae : u góry w szacie zimowej; u dołu w szacie letniej

Opisane podgatunki :
- Tamias sonomae alleni - Kalifornia ( Marin County )
- Tamias sonomae sonomae - Kalifornia ( Sonoma Co )

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu, że zakres występowania jest większy niż 20 000 km2, prawdopodobieństwo dużych populacji i brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej.
Na dużym obszarze północno-zachodniej Kalifornii zakres Tamias sonomae pokrywa się z zakresami Tamias ochrogenys, Tamias siskiyo lub Tamias senex.
Wiadomo, że ze względu na nomadyzm młodych samców więcej samic przeżywa swoją pierwszą zimę, jednak wiele z nich nie przeżywa pierwszej próby reprodukcji. Wydaje się, że mimo spadku osobników w pierwszym roku życia liczba samic i samców w populacji jest mniej więcej równa.
Mała liczba badań gatunku w swoich kluczowych siedliskach utrudnia określenie dokładnego jego statusu. Potrzebne są dalsze badania w celu ustalenia czy działalność człowieka lub użytkowanie gruntu mogą być zagrożeniem dla gatunku w najbliższej przyszłości.
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi.
Nie jest rejestrowany z żadnego obszaru chronionego.

W niewoli - brak danych.




Tamias speciosus gryzoń z rodziny wiewiórek ( Sciuridae ), z podrodziny Xerinae. Synonim Eutamias speciosus - Tamias quadrivittatus speciosus - Neotamias speciosus.

Występuje w Ameryce Północnej ( U.S.A. - Kalifornia, wschodnia strona Sierra Nevada, San Bernardino Mts, San Jacinto Mts, San Gabriel Mts, Mount Pinos, Newada w pobliżu jeziora Tahoe ). Endemit dla U.S.A.

Zamieszkuje górskie iglaste i mieszane lasy, Chaparral, lasy sosnowo-jodłowe na wysokości 1500 - 3300 m n.p.m. 

Tamias speciosus

Aktywny od marca i początku kwietnia do końca października i początku listopada w ciągu dnia. Szczyt aktywności w godzinach porannych i późnopopołudniowych.
Typowy samotnik, w pary łączący się w okresie rui.
Hibernuje ale może przebudzać się w okresach ciepłej pogody i odwiedzać spiżarnie. W południowej Kalifornii jest aktywny przez cały rok.
Jest terytorialny, terytorium to około 0,25 - 0,5 ha.
Prowadzi częściowo nadrzewny tryb życia, pokarm zbiera z krzewów i ziemi.
Niewielki dymorfizm płciowy : samica nieco większa niż samiec.
Jest agresywny do innych gatunków z rodzaju Tamias oraz przedstawicieli własnego gatunku.
Na kryjówki wybiera nory, szczeliny i rumowiska skalne, jamy i zagłębienia wśród korzeni drzew, powalone drzewa, gęste zarośla, nisko położone dziuple.
Dużo czasu spędza na gromadzeniu i magazynowaniu pokarmu.
Jest bardziej skryty i nie jest szczególnie wokalny niż inne gatunki tego rodzaju.
Do komunikacji używa wokalizy, są to wysokie piski i ćwierkoty. W komunikacji wzrokowej dominuje postawa ciała i pozycjonowanie ogona.
Odżywia się różnorodnymi nasionami drzew i krzewów, ziołami, owocami i jagodami, grzybami także bezkręgowcami, jajami i pisklętami ptaków czy drobnymi kręgowcami ( myszy ). W skład jego diety wchodzą owocniki grzybów ektomikoryzowych, dzięki czemu przyczynia się do rozsiewania ich zarodników. Gromadzi zapasy pokarmu w spiżarniach nie zawsze pamiętając o ich położeniu.
Sezon godowy w ciągu 2 - 3 tygodni od zakończenia hibernacji.
System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa 30 - 32 dni. 1 miot w roku. Samica rodzi 3 - 6 młodych w miocie. Młode są gołe, ślepe i bezradne. Odstawienie następuje po około 30 - 40 dniach od narodzin.
Młode przebywają z samicą jeszcze około 2 - 4 tygodni.
Pod koniec sierpnia następuje rozproszenie.
Dojrzałość uzyskuje po przezimowaniu następnej wiosny.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Żyje około 4 lat, w niewoli 5 lat.

Tamias speciosus 

Opisane podgatunki :
- Tamias speciosus callipeplus - Kalifornia ( Pinos Mts )
- Tamias speciosus frater - Kalifornia ( Kernville )
- Tamias speciosus sequolensis - Kalifornia ( Meadow Shirley, Greenhorn Mts )
- Tamias speciosus speciosus - Kalifornia ( Plute Mts, Alta Sierra )

Tamias speciosus 

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu, że zakres występowania jest większy niż 20 000 km2, potencjalnie duże populacje i brak większych zagrożeń w chwili obecnej.
Lokalizacje z północnej Sierra Nevada zostały zakwestionowane przez Sutton. Badania terenowe wykazały tylko Tamias amoenus w miejscach, gdzie Tamias speciosus został zgłoszony ( Best i wsp. 1994, Sutton 1995 ).
Największe zagęszczenie populacji występuje między wysokością 2400 a 3000 m n.p.m.
Tamias speciosus jest znanym gospodarzem Yersinia pestis.
W Yosemite średni rozmiar rewirów to około 1,3 - 2,6 ha.
Gatunek nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi.
Nie jest rejestrowany z żadnych obszarów chronionych.

W niewoli.
Hodowany jako zwierzątko domowe lub w laboratoriach.
Badania agresji i relacji między różnymi gatunkami z rodzaju Tamias. W wyniku badań wydaje się, że Tamias speciosus podporządkowuje się innym członkom rodzaju.
Dożywa do 5 lat.




Pręgowiec Townsenda ( Tamias townsendii ) gryzoń z rodziny wiewiórek ( Sciuridae ), z podrodziny Xerinae. Synonim Tamias asiaticus townsendii - Eutamias townsendii - Neotamias townsendii.

Występuje w Ameryce Północnej - wybrzeże Oceanu Spokojnego ( Kanada - południowo-zachodnia Kolumbia Brytyjska, U.S.A. - Washington do południowego Oregonu aż po Rogue River ).

Zamieszkuje wilgotne gęste iglaste i mieszane lasy, gęste zarośla na ich obrzeżach oraz rumowiska skalne na stokach wzniesień od poziomu morza do 3300 m n.p.m.

 pręgowiec Townsenda ( Tamias townsendii ) 

Aktywny w ciągu całego roku, szczyt aktywności późnym rankiem i wczesnym popołudniem. Jednak bardziej aktywny od marca do listopada. W okresie od grudnia do marca, w czasie nie pogody może nie opuszczać kryjówki. Na wyższych wysokościach w górach może hibernować. W pasie wybrzeża rzadko hibernuje lecz jest mniej aktywny.
Niewielki dymorfizm płciowy : samica nieco większa niż samiec.
Typowy samotnik, łączący się w pary w okresie rui.
Jest terytorialny, rewir do 0,5 ha lecz kluczowy obszar to 9 - 12 m od kryjówki, który jest aktywnie broniony. Samice mają większe rewiry niż samce.
Prowadzi naziemny tryb życia, chociaż doskonale wspina się na drzewa i krzewy.
Na kryjówki wybiera nory, szczeliny i rumowiska skalne, powalone drzewa, jamy i zagłębienia wśród korzeni drzew, nisko położone dziuple. Głębokość nory może dochodzić do 10 m.
Czas aktywności poświęca głównie na gromadzeniu i magazynowaniu pokarmu.
Komunikuje się głównie za pomocą wokalizy, jest to wysoki piskliwy okrzyk informujący o zagrożeniu. Oprócz wokalizy wykorzystuje postawę ciała i pozycjonowanie ogona do komunikacji wzrokowej.
W czasie poszukiwań pokarmu stara się wykorzystywać naturalne osłony, stroniąc od bardziej otwartych miejsc. Zagrożony po ostrzegawczym okrzyku, ucieka błyskawicznie do najbliższej kryjówki. To samo czynią osobniki z sąsiednich rewirów. 
Odżywia się różnorodnym pokarmem. W skład jego diety wchodzą różnego rodzaju nasiona drzew i krzewów, zioła, korzonki, owoce i jagody, grzyby, trawy, porosty także bezkręgowce, jaja i pisklęta ptaków. W okresie zimowym spożywa duże ilości owocników podziemnych grzybów, które odnajduje dzięki ich silnemu zapachowi. Gromadzi zapasy pokarmu w różnych kryjówkach, o których często zapomina.
Sezon godowy na wiosnę w ciągu 2 tygodni.
System krycia poligamiczny.
Ciąża trwa 28 - 30 dni. Młode rodzą się od maja do połowy czerwca. 3 - 6 młodych w miocie ( średnio 4 ), 1 miot w roku. Rodzą się gołe, ślepe i bezradne. Po 10 dniach zaczynają porastać sierścią. W wieku 20 dni mają otwarte oczy, są porośnięte całkowicie sierścią oraz bardzo aktywne. Odstawienie następuje po 50 dniach od narodzin.
Młode przebywają z samicą do końca lata i następuje rozproszenie. Samice zajmują najbliższe wolne rewiry a samce rozpraszają się dalej.
W wieku 90 dni są wielkości dorosłych.
Dojrzałość płciową osiągają w wieku 353 dni ale rozmnażają sie po przezimowaniu następnej wiosny.
Samiec nie uczestniczy w opiece nad potomstwem.
Żyje około 2 - 7 lat ( średnio około 5 ).

  Tamias townsendii 

Opisane podgatunki :
- Tamias townsendii cooperi - Kanada ( południowa Kolumbia Brytyjska ), U.S.A. ( Oregon, Washington )
- Tamias townsendii hindsi - U.S.A. ( północna Kalifornia, Washington )
- Tamias townsendii littoralis - U.S.A. ( Oregon - wybrzeże Pacyfiku )
- Tamias townsendii townsendii - Kanada ( Kolumbia Brytyjska ), U.S.A. ( Oregon - Multnomah Co )

 rycina - pręgowiec Townsenda ( Tamias townsendii ) - u góry : forma przybrzeżna ; u dołu : forma z głębi lądu

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu, że zakres jest większy niż 20 000 km2, potencjalnie duże populacje i brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej.
Dawniej zawierał Tamias ochrogenys, Tamias siskiyou i Tamias senex.
Nazwa gatunku pochodzi od nazwiska podróżnika Townsenda, który zebrał w 1830 po raz pierwszy okazy tego gatunku. Opisany przez Bachmana w 1839.
Tamias townsendii jest potencjalnym rozpraszaczem zarówno nasion jak i grzybów, w tym szkodliwych zwłaszcza w odniesieniu do nasion drzew iglastych.
Gęstość osobnicza gatunku waha się od 0,6 - 1,1 osobnika/ha w dojrzałych lasach ale może być od 2 do 4 razy większa w lasach z cięciami ( jednak w 3 do 10 lat po cięciu ).
W roku 1980 w Kolumbii Brytyjskiej odnotowano przejściowy spadek populacji ( nadmorskie prowincje ) na skutek użycia herbicydu Douglas - fir na plantacjach drzew iglastych ( Sullivan 1990 ).
Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi.
Nie jest rejestrowany z żadnego obszaru chronionego.

W niewoli.
Hodowany jako zwierzątko domowe, laboratoryjne lub w zoo.
Dożywa do 9,3 lat, chociaż jeden osobnik dożył do 10,2 lat ( brak potwierdzenia tej informacji ). 

   













     







Opracowano na podstawie:
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.  

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz


KRS 0000069730