czwartek, 21 sierpnia 2014

Dinaromys bogdanovi - endemiczny gryzoń z Bałkanów.







Bałkański nornik śnieżny, nornik macedoński, śnieżnik bałkański ( Dinaromys bogdanovi ) ( Martimo,1922 ) - gryzoń z podrzędu myszokształtnych ( Myomorpha ), z nadrodziny  Muroidea, z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych (  Arvicolinae ). Synonim Dolomys milleri - Dolomys bogdanovi.


Występuje w Europie Południowej ( góry w Słowenii,  w Bośni i Hercegowinie,  w Chorwacji, w Serbii, w Czarnogórze, w Kosowie, w zachodniej Macedonii ). Prawdopodobnie w Albanii i w Grecji. Endemit dla Bałkanów. 

Zamieszkuje wyłącznie w obszarach krasowych i  wapiennych od poziomu morza do 2200 m n.p.m. oraz czasami skalistych ale zwykle powyżej 1500 m n.p.m. Zajmuje zazwyczaj rumowiska skalne, piargi na łąkach powyżej linii drzew, rzadziej na terenach skalistych poniżej linii drzew. Posiada bardzo specyficzne wymagania siedliskowe, często są to bardzo ubogie miejsca w pokarm.


nornik macedoński ( Dinaromys bogdanovi )

Aktywny w ciągu całego roku, głównie za dnia ale może być aktywny w ciągu całej doby. Prowadzi samotny tryb życia, w pary łączy się w okresie rozrodczym. 
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Długość ciała: 13,1 - 15,2 cm. Długość ogona: 7,54 - 10,7 cm.  Waga 63 - 82 g. Posiada gęstą, miękką sierść ubarwioną szaro-brązowo lub niebiesko-szaro na grzbiecie i szaro-biało na brzuchu. Jego duże uszy są pokryte gęstym futerkiem. Ogon pokrywa długi i cienki włos, barwy szaro-brązowej na wierzchu i biały na bokach oraz na spodzie. Stopy ma białe z krótkimi i ostrymi pazurkami na wszystkich palcach oprócz kciuka. Kciuk ma mały i płaski paznokieć.  
Zajmuje różnego typu naturalne kryjówki, jaskinie, miejsca pod kamieniami i wśród nich, kopie również  płytkie tunele i korytarze w miękkim gruncie.
Jest typowym roślinożercą, zjadającym trawy, zioła i inne rośliny zielne. Czasami gromadzi zapasy na zimę. 
Sezon rozrodczy prawdopodobnie w okresie dużej dostępności pokarmowej, czyli od wiosny do jesieni.
System krycia nie jest znany.  Ciąża trwa około 31 - 32 dni.
Samica rodzi średnio około 2-3 młodych w miocie, z 1-2 miotów w sezonie. Młode rodzą się gołe, ślepe i bezradne. Nie jest znana długość laktacji oraz opieki nad potomstwem. 
Samiec nie uczestniczy w odchowie młodych.
Dojrzałość płciową osiąga w wieku około 24 miesięcy. 
Żyje około 4 lat. 

Opisane podgatunki :
- Dinaromys bogdanovi bogdanovi - (Martino, 1922) - zachodnia Serbia, Czarnogóra ( Rijeka, Cetinje ) - synonim Dolomys bogdanovi bogdanovi 
- Dinaromys bogdanovi coeruleus - Miric, 1960 - środkowa Bośnia i Hercegowina, góra Trebevic, Serbia, Czarnogóra, Kosowo
- Dinaromys bogdanovi grebenscikovi - Martino, 1935 - Macedonia, Bistra Mountains - synonim  Dolomys bogdanovi grebenscikovi - Dolomys grebenscikovi - traktowany jako synonim Dinaromys bogdanovi ; odrębny w jakieś taksonomii
- Dinaromys bogdanovi korabensis - Martino, 1937 - Macedonia, góra Korab -
synonim Dolomys bogdanovi korabensis - traktowany jako synonim  Dinaromys bogdanovi
- Dinaromys bogdanovi longipedis - Dulic & Vidimic, 1967 - Chorwacja, góry Dynarskie, północna Dalmacja
- Dinaromys bogdanovi marakovici - Bolkay, 1924 -  Bośnia, Bjelasnica Mountains - synonim Microtus marakovici - Dolomys marakovici - Dolomys bogdanovi marakovici - traktowany jako synonim  Dinaromys bogdanovi
- Dinaromys bogdanovi preniensis - Martino, 1940 - Bośnia i Hercegowina, Prenj Mountains - synonim Dolomys bogdanovi preniensis -traktowany jako synonim  Dinaromys bogdanovi
- Dinaromys bogdanovi trebevicensis - Gligic, 1959 - środkowa Bośnia i Hercegowina, góra Trebevic. Być może Serbia, Kosowo, Czarnogóra.

Gatunek uznawany za zagrożony ze względu na ograniczony zakres, który jest z pewnością mniejszy niż 2000 km2, zakres ten jest bardzo rozdrobniony. Jego wyspecjalizowane wymagania siedliskowe przyczyniają się do tego. 
Dane sugerują, że takson cząsteczkowy może składać się z dwóch lub większej liczby gatunków ( Krystufek i wsp.2007 ). Dane genetyczne i morfologiczne sugerują, że Dinaromys bogdanovi składa się z 3 historycznie samodzielnych niezależnie ewoluujących  zestawów populacji. Wszystkie one mogą zostać uznane za ewolucyjnie znaczących jednostek ( ESU ).
Główne zagrożenie stanowi kurczenie się specyficznych siedlisk oraz ewentualna konkurencja ze strony  Chionomys nivalis . Jednak badania muszą określić jak poważna jest to konkurencja dla gatunku. 
Brak danych na temat  długoterminowej tendencji gęstości osobniczej co oznacza brak danych na temat spadku populacji oraz jej zakresu.
Na południu w znanym miejscu ( granica Macedonii i Albanii ) brak wzmianki o gatunku w ciągu ostatnich 30 lat, natomiast znajduje się Chionomys nivalis. 
Istnieją trzy różne linie rodowodowe w obrębie populacji tego gatunku ( Krystufek i wsp.2007 ). Jedna z linii w północno-zachodniej części zakresu ma szczególną podstawę do obaw. Jej zakres jest zbytnio ograniczony i rozdrobniony.  Znanych jest tylko 17 stanowisk rozciągających się około 300 km od Gór Dynarskich.
Populacje zawsze są niewielkie i często bardzo samotne. Niepokojącym jest fakt niskiej efektywności wielkości populacji, bardzo ograniczony przepływ genów miedzy pozostałymi populacjami i subpopulacjami, dlatego bezpieczeństwo tego gatunku może być narażone nawet w populacjach żyjących w optymalnych siedliskach.
W części zasięgu istnieją przepisy krajowe chroniące gatunek.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zasięgu, w tym z Serbii ( Góry Prokletije ).
Potrzebne jest długoterminowe monitorowanie tego gatunku, zwłaszcza wpływu konkurencyjnego gatunku Chionomys nivalis. Należy ustalić jaki stopień zagrożenia stanowi konkurent do siedlisk i pokarmu w całym zakresie.


W niewoli - brak danych. 








Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.  

  

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz


KRS 0000069730