Wesołych Świąt !!!

Wszystkim czytelnikom 

życzę Wesołych Świąt Bożegonarodzenia

i Szczęśliwego Nowego 2013 Roku

Microtus gregalis - nornik z podrodzaju Stenocranius

Microtus gregalis - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Crecitidae ), z podrodziny ( Arvicolinae ), z podrodzaju Stenocranius . Synonim Stenocranius gregalis.

Występuje w północnej Europie ( północna część europejskiej Rosji od Morza Białego po Ural )  i w Azji ( od Uralu po rzekę Kołymę, od Półwyspu Tajmyr na północy po południowy Ural przez Syberię do Regionu Amuru i północno-wschodnich Chin na wschód, także Jezioro Aralskie na południu przez Kazachstan, Uzbekistan, Tadżykistan, północną Mongolię i północno-zachodnie Chiny - Xinjiang,  oraz góry Tien  Shan, Ałtaj i Pamir ).

Zamieszkuje różnorodne środowiska : tundrę, równiny i stepy, górskie stepy i łąki, półpustynne obszary trawiaste, stepo-las, skraj lasu, wilgotne łąki, brzegi rzek, jezior i strumieni, górskie lasy do wysokości 4000 m n.p.m.

Microtus gregalis - przed wejściem do nory

Aktywny w ciągu całego roku i całej doby. Szczyt aktywności przed zmierzchem i przed świtem. W lecie jest bardziej nocny a w zimie bardziej dzienny.
Żyje w grupach do 20 osobników, a okresach o dużej gęstości osobniczej tworzy duże kolonie.
Kopie płytkie, systemy komór i korytarzy prowadzące do miejsc żerowania. Na powierzchni szlaki komunikacyjne tworzą rozległe systemy. Głębsze komory są wykorzystywane na komory lęgowe, spiżarnie i komory zimowe.
Gniazda zbudowane są z trawy i wypełnione drobnym materiałem roślinnym.
Odżywia się różnego rodzaju pokarmem roślinnym ( trawy, zioła i inne rośliny zielne, podziemne części roślin - bulwy, cebule, kłącza i korzenie, nasiona, jagody ). Ma tendencję do preferowania roślin strączkowych. Gromadzi zapasy na gorsze okresy : zima lub susza.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.
W części południowej zasięgu do 5 miotów, w górach i na północy do 4 miotów.
Najwyższy poziom aktywności rozrodczej od lutego - marca do października - listopada.
System krycia poligamiczny lecz w niektórych siedliskach ( góry ) występuje monogamia.
Samica rodzi zwykle do 12 młodych w miocie, średnio 8. 
Młode są nagie, ślepe i głuche. Po 3 - 4 dniach wyrasta im sierść a w wieku 10 - 12 dni otwierają oczy i uszy. Odstawienie następuje po około 20 - 25 dniach.
Dojrzałość płciową uzyskuje : samica w wieku około 3 tygodni, samiec w wieku 4 - 5 tygodni.
Wielkość dorosłych uzyskuje po około 55 - 60 dniach.
Rozproszenie następuje w wieku około 30 dni lecz połowa samic pozostaje na miejscu lub w pobliżu matki.
Żyje około 18 - 24 miesięcy.
Co 2 - 4 lata występuje cykl zwiększonej gęstości osobniczej prowadzący do lokalnych migracji na nowe tereny.

rycina - Microtus gregalis

Opisane podgatunki :
- Microtus gregalis angustus - północno-zachodnie Chiny - synonim Microtus gregalis
- Microtus gregalis brevicauda - Jakucja, Transbaikalia, region Amuru ( Rosja )
- Microtus gregalis buturlini - region Kołymy, region Anadyr, Jakucja, Czukotka ( Rosja ) - synonim Stenocranius buturlini
- Microtus gregalis castaneus - Kirgizja, Talas Alatau, zachodnie góry Tien Shan - synonim Stenocranius castaneus
- Microtus gregalis dolguschini - Kazachstan, północno-zachodnie Chiny ( Xinjiang - Turkiestan Wschodni )
- Microtus gregalis dukelskiae - Kraj Krasnojarski, dolina rzeki Jenisej 
- Microtus gregalis eversmanni - góry Ałtaj, Kazachstan, góry Tarbagatan, góry Tien Shan, południowa Syberia, Ałtaj Mongolski - synonim Arvicola eversmanni 
- Microtus gregalis gregalis - region Transuralia, północny Kazachstan, zachodnia Syberia po jezioro Bajkał
- Microtus gregalis kossgolicus - jezioro Kossogol ( północna Mongolia ) - synonim Stenocranius kossogolicus - uznawany za tożsamy z Microtus gregalis raddei
- Microtus gregalis major - Półwysep Jamal, Okręg Jamalsko-Nenetski, wybrzeże Morza Białego - synonim Stenocranius major - uznawany za tożsamy z Microtus gregalis lub błędny taksom
- Microtus gregalis montosus - Tadżykistan, Alai Valley, Pamir 
- Microtus gregalis nordenskioldi - Półwysep Tajmyr, Kraj Krasnojarski - synonim Arvicola nordenskioldii
- Microtus gregalis raddei - Transbaikalia, Mongolia, północno-zachodnie Chiny ( Neimennggu ) - synonim Arvicola raddei 
- Microtus gregalis ravidulus - Kirgizja, północno-zachodnie Chiny ( Xinjiang - Turkiestan Wschodni ) - synonim Microtus ravidulus
- Microtus gregalis sirtalaensis - północno-zachodnie Chiny ( od rzeki Hailar do rzeki Morgele, Neimenggu ) - synonim Microtus gregalis sirtalensis
- Microtus gregalis slowzovi - Obwód Omski ( Rosja ) - synonim Arvicola arvalis slowzowi - uznawany za tożsamy z Microtus gregalis gregalis
- Microtus gregalis talassicus - Kirgizja, Talas Alatau - uznawany za tożsamy z Microtus gregalis castaneus
- Microtus gregalis tarbagataicus - wschodni Kazachstan, region Tarbagatai - uznawany za tożsamy z Microtus gregalis
- Microtus gregalis tianschanicus - Kirgizja, region Issyk Kul, zachodnie góry Tien Shan, góry Ałtaj, Tchegan - Burgazi - synonim Microtus tianschanicus - uznawany za tożsamy z Microtus gregalis eversmanni
- Microtus gregalis tundrae - północna część europejskiej Rosji, Archangielska Oblast - uznawany za tożsamy z Microtus gregalis
- Microtus gregalis unguiculatus - Jakucja, od rzeki Leny do rzeki Yany - synonim Stenocranius gregalis unguiculatus - uznawany za tożsamy z Microtus gregalis
- Microtus gregalis zachvatkini - zachodni Kazachstan, północny brzeg jeziora Aralskiego, Zatoka Perowska

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, brak widocznych zagrożeń i prawdopodobieństwo dużych populacji.
M icrotus gregalis pod względem fragmentarycznej zmienności morfologicznej i zakresu może stanowić kompleks blisko spokrewnionych gatunków. Z tej przyczyny rewizja taksonomiczna wydaje się konieczna.
Populacje tego gatunku przechodzą zmiany gęstości osobniczej. W obszarach górskich populacje są niewielkie i ich gęstość jest różna.
W okresach zmian gęstości osobniczej odnotowano 80/100 osobników na hektar.
Uważany za szkodnika upraw rolnych na Syberii i w Kazachstanie oraz pastwisk i łąk w Azji Środkowej.
Stanowi ważny składnik diety wielu drapieżników.
Jest naturalnym nosicielem wielu chorób, w tym dżumy.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.  












 

 Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

  

Nornik preriowy - gatunek z podrodzaju Pedomys

Nornik preriowy ( Microtus ochrogaster ) - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Pedomys. Synonim Arvicola austerus - Pedomys ochrogaster.

Występuje w Ameryce Północnej ( od południowo-centralnych prowincji Kanady - środkowo-wschodnia Alberta, Saskatchewan, centralna i południowa Manitoba i stany U.S.A. -środkowo-zachodnie stany, północna Oklahoma i Arkansas, na wschód do Ohio, Wirginii Zachodniej, Kentucky, Tennessee oraz reliktowe populacje w centralnym Kolorado, Nowym Meksyku, południowej Luizjanie i Teksasie ).

Zamieszkuje otwarte tereny trawiaste ( prerie ), pola uprawne, łąki i pastwiska, nieużytki, pobocza dróg i szlaków kolejowych, zarośla i zakrzewienia, skraj lasu.

nornik preriowy ( Microtus ochrogaster )

Aktywny przez cały rok, w ciągu całej doby. Szczyt aktywności przed zmierzchem i przed świtem. W lecie aktywność w dzień spada a w zimie spada w nocy. Nie hibernuje i nie wprawia się w letarg.
Żyje w różnych strukturach społecznych, które zależą od dostępności pokarmu i pory roku. Są to monogamiczne pary, pojedyncze samice oraz grupy 2 - 21 osobników, te ostatnie głównie w celu wspólnego przezimowania. 
Zakres rewiru poszczególnych struktur społecznych nie przekracza 1000 m2 a średnio jest to 400 - 500 m2.
Gniazda buduje w norach, w różnego rodzaju pagórkach, w trawiastych kępach nad ziemią. Są to kuliste budowle z materiału roślinnego, głównie traw. Gniazda zimowe budują często w opuszczonych mrowiskach.
Kopie też podziemne, płytkie systemy komór i korytarzy, które wykorzystuje do poszukiwania podziemnych części roślin. Wykorzystuje też rozbudowany system szlaków komunikacyjnych wśród wysokich traw, które chronią go przed drapieżnikami.
Odżywia się przede wszystkim trawami, nasionami, bulwami, cebulami, kłączami, korzonkami, roślinnością zielną oraz owadami jak są dostępne. Na okres zimy gromadzi zapasy z nasion, bulw, kłączy i korzonków. W zimie ogryza też korę drzew i krzewów.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku z wyjątkiem ciężkich zim.
Najwyższy poziom aktywności rozrodczej występuje między majem a październikiem.
Wiek samicy, jej rozmiar oraz pora roku ma wpływ na wielkość miotu.
Występuje zarówno monogamia jak i poligamia.
Okres ciąży to 20 - 23 dni. Samica w sezonie może mieć 3 - 4 mioty. Wielkość miotu to średnio 3 - 4 młode ale największe mioty mogą wynosić i 8 młodych.
Występuje kanibalizm zarówno rodziców jak i starszego rodzeństwa.
Młode rodzą się nagie, głuche i ślepe o wadze około 3 gram. Po około 2 - 3 dniach wyrasta im sierść. W wieku 5 dni są w stanie się czołgać a po 7 - 10 dniach otwierają oczy i uszy. W 2,5 - 3 tygodniu po porodzie następuje odstawienie. Rozmiar dorosłych osiąga w wieku 2 miesięcy.
Dojrzałość płciową osiąga : samica w wieku 30 - 40 dni, samiec w wieku 35 - 45 dni.
Większość pozostaje w gnieździe ale te co się rozpraszają w wieku 6 - 8 tygodni odchodzą jedynie na odległość 28 - 30 metrów od gniazda. Wykorzystuje często do dalszego rozproszenia szosy lub tory kolejowe.
Okresowo co 2 - 4 lata występują wzrosty gęstości osobniczej, które powodują lokalne migracje na nowe tereny.
Żyje około 12 - 16 miesięcy. W niewoli nawet do 36 miesięcy.

Microtus ochrogaster - o jasnym ubarwieniu 

Opisane podgatunki :
- Microtus ochrogaster austerus - Wisconsin ( Racine County ) - synonim Arvicola austerus - Microtus austerus - uznawany za tożsamy z Microtus ochrogaster ochrogaster
- Microtus ochrogaster cinnamonea - Dakota Północna ( Pembina County ), Minnesota - synonim Arvicola cinnamomeus - Pedomys cinnamomeus - uznawany za tożsamy z Microtus ochrogaster ochrogaster
- Microtus ochrogaster haydenii - Dakota Południowa, Nebraska, Kansas, Kolorado, Wyoming, południowa i południowo-wschodnia Montana, Arizona, Nowy Meksyk - synonim Arvicola haydenii - Pedomys haydenii - Pedomys ochrogaster haydenii
- Microtus ochrogaster ludovicianus - południowo-wschodnia Luizjana, Teksas - synonim Microtus ludovicianus - Pedomys ludovicianus - uznany za wymarły od 1905 roku
- Microtus ochrogaster minor - Alberta, Saskatchewan ( Kanada ), Dakota Północna ( Turtle Mountains, Bottineau County ), Dakota Południowa, Minnesota ( U.S.A. ) - synonim Arvicola austerus minor - Microtus minor - Pedomys minor - Pedoinys ochrogaster minor 
- Microtus ochrogaster ochrogaster - Oklahoma, zachodnia i wschodnia Nebraska, południowo-zachodnie Ohio, południowo-wschodnia Indiana, północno-zachodnie Kentucky, Illinois, zachodnia Iowa, wschodnie Kansas, północne i południowo-zachodnie Michigan, południowe Wisconsin, południowo-wschodnia Minnesota, północne Tennessee - synonim Pedomys ochrogaster ochrogaster - Hypudaeus ochrogaster
- Microtus ochrogaster ohioensis - środkowo-południowe i południowo-zachodnie Ohio, wschodnie Kentucky ( Rowan County ) - synonim Pedomys ochrogaster ohioensis
- Microtus ochrogaster similis - Montana ( Yellowstone ), Dakota Południowa ( Black Hills )
- Microtus ochrogaster taylori - południowo-zachodnie Kansas, północna Oklahoma, i być może Teksas - synonim Pedomys ochrogaster taylori

Microtus ochrogaster

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na lokalną powszechność oraz domniemane duże populacje.
Izolowany podgatunek Microtus ochrogaster ludovicianus z nadbrzeżnych obszarów południowo-wschodniej Luizjany i Teksasu jest uznawany za wymarły od 1905 roku. Był czasami uznawany za samodzielny gatunek.
Podgatunek Microtus ochrogaster minor wykazuje się silną morfometryczną segregacją od innych Microtus ochrogaster i zasługuje na odrębne badania statusu taksonomicznego ( Musser & Carleton 1993, Wilson & Reeder 2005 ).
Zagrożenie dla gatunku może stanowić intensywny wypas bydła na niektórych obszarach.
Na części obszarów konkuruje z Microtus pennsylvanicus.
Co 2 - 4 lata występuje cykliczna, zwiększona gęstość osobnicza zwiększająca średnią z 25 osobników/ha do 250 osobników/ha. Odnotowano również wzrost gęstości osobniczej do 600 osobników a nawet do 1060 osobników/ha ( Stalling 1990 ). Jednak niektórzy badacze uważają, że różne wieloletnie cykle nie są charakterystyczne dla tego gatunku ( Stalling 1990 ).
Gatunek stanowi ważną bazę pokarmową dla wielu drapieżników.
Obecnie jest brak widocznych zagrożeń w tzw. Nature Serve gatunku.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - rzadki.
Dożywa nawet do 36 miesięcy.  

Microtus ochrogaster - osobniki w niewoli o ciemnym ubarwieniu

   

 Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

  
  

Microtus nasarovi - darniówka z podrodzaju Terricola

Microtus nasarovi - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Terricola. Synonim Pitymus daghestanicus nasarovi.

Występuje w południowej Europie ( Dagestan - Rosja ) i w zachodniej Azji ( Zakaukazie - Armenia, Azerbejdżan ).

Zamieszkuje podgórskie stepy.

nornik kaukaski ( Microtus majori )

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za prawdopodobnie nie zagrożony mimo niewielkiego zakresu. Brak danych na temat wielkości populacji, większych zagrożeń czy ekologii.
Uważa się, że gęstość osobnicza jest dość wysoka ale wymaga to potwierdzenia.
Uważana jest za szkodnika upraw rolnych w swoim zakresie.
Ekologia i preferencje siedliskowe zbliżone i podobne do Microtus daghestanicus.
Rejestrowany w niektórych obszarach chronionych.
Potrzebne są badania dotyczące dystrybucji, stanu i trendów populacji, ekologii, siedlisk i zagrożeń.

W niewoli - brak danych.

 Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

Norniki z podrodzaju Pallasiinus

Microtus limnophilus - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolidae ), z podrodzaju Pallasiinus. Synonim Microtus oeconomus limnophilus.
Dawniej stanowił podgatunek Microtus oeconomus ( Musser & Carleton 2005 ).

Występuje w Azji ( Chiny - Syczuan, Qinghai, Gansu, Shaanxi, Ningxia i zachodnia Mongolia ).

Zamieszkuje półpustynie i pustynie, tereny skaliste, alpejskie łąki i słone pustynie do wysokości 2500 m n.p.m.

Aktywny w ciągu całego roku i całej doby, szczyt aktywności w ciągu dnia.
Jest terytorialny, terytorium 1 samca łączy się z terytoriami 5 - 6 samic. 
Prowadzi częściowo podziemny tryb życia. Wydeptuje ścieżki, które prowadzą do żerowisk. Większość szlaków komunikacyjnych jest osłonięta przez krzewy lub wysokie byliny i trawy.
Kopie płytkie systemy komór w miękkim gruncie, piasku lub darni. Na terenach skalistych wykorzystuje rozpadliny i rumosz skalny.
Głębiej wykopane komory stanowią komory lęgowe, spiżarnie lub zimowe leża.
Gniazdo wykonane jest z grubej roślinności zielnej, wyścielone drobniejszym materiałem roślinnym.
Odżywia się głównie różnymi gatunkami traw, ziołami, mchami, porostami, grzybami, nasionami.
Na okres zimy gromadzi różnego rodzaju nasiona i kłącza. Ogryza też korę z roślin drzewiastych.
Sezon rozrodczy od końca kwietnia do września.
Samica może mieć 2 - 3 mioty w sezonie. Okres ciąży to 20 - 21 dni. Średni miot to 6 młodych.
Odstawienie następuje po 18 - 20 dniach.  
Dojrzałość płciową uzyskuje : samica w 3 tygodniu życia ale rozmnaża się dopiero w wieku 2 - 3 miesięcy po uzyskaniu rozmiaru dorosłych osobników, samiec w wieku 6 - 8 tygodni.
Żyje około 18 - 24 miesięcy.

Opisane podgatunki :
- Microtus limnophilus flavicentris - został ujęty w Microtus oeconomus 
- Microtus limnophilus limnophilus - Tsaidam, Qinghai ( północno-zachodnie Chiny )

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Obecnie brak danych na temat stanu populacji tego gatunku.
W Mongolii możliwa jest degradacja siedlisk na skutek nadmiernego wypasu zwierząt domowych oraz zanik źródeł wody i związana z tym susza. Jednak nie do końca jest jasne czy susze są wynikiem naturalnych zmian środowiskowych czy działań człowieka i czy mają wpływ na gatunek.
W Chinach jest uważany za szkodnika w południowym Gansu.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych. W Mongolii około 24% zakresu gatunku to obszary chronione. W Chinach między innymi z : Qinghaihuniaodao, Taibaishan, Waglang i Wolong.
Potrzebne są dalsze badania mające na celu ustalenie dokładnego rozmieszczenia gatunku. 

W niewoli - brak danych.





Nornik japoński ( Microtus montebelli ) - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Pallasiinus. Synonim Microtus oeconomus montebelli.
Dawniej stanowił podgatunek Microtus oeconomus.

Występuje w Azji ( japońskie wyspy Honsiu, Kiusiu, Notojima, Sado, wyspa Shikotan - południowe Kuryle, Sachalin - północno-wschodnia Rosja ).

Zamieszkuje nadrzeczne obszary, lasy iglaste i ich obrzeża ale także pola uprawne ( w tym pola ryżowe ), łąki i pastwiska od nizin po alpejskie łąki.

śpiący nornik japoński ( Microtus montebelli )

Biologia, ekologia i sposób życia jak u Microtus oeconomus.

Opisane podgatunki :
- Microtus montebelli brevicorpus - wyspa Sado ( centralna Japonia )
- Microtus montebelli hatanezumi - wyspa Honsiu ( Japonia ) - synonim Arvicola hatanezumi - Arvicola hatanedzumi - prawdopodobnie synonim Microtus montebelli
- Microtus montebelli montebelli - wyspa Honsiu ( Japonia )

Microtus montebelli

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Brak widocznych zagrożeń na chwilę obecną.
Gatunek lokalnie obfity i powszechny.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych.

W niewoli - brak danych.





Nornik północny ( Microtus oeconomus ) - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Pallasiinus. Synonim Microtus malcolmi - Lemus medius.

Występuje w Europie ( od wschodnich Niemiec i północnej Fennoskandii do północnej i środkowej części europejskiej Rosji, izolowane i reliktowe populacje w Holandii, południowej Norwegii, północnej Szwecji, południowej Finlandii, w Austrii, na Słowacji i Węgrzech ), w Azji ( od Uralu po wybrzeża Morza Ochockiego i wyspę Sachalin, na południu po północną Mongolię i północne Chiny ) i w Ameryce Północnej ( wyspy na Morzu Beringa, Alaska - U.S.A. i północna Kolumbia Brytyjska, zachodnia część Terytoriów Północno-Zachodnich, Jukon w Kanadzie ).

Zamieszkuje wilgotne, gęsto porośnięte obszary wzdłuż brzegów jezior, rzek i strumieni, tundrę, tajgę, las mieszany, lasostep a nawet tereny półpustynne. Siedliska te występują głównie na nizinach ale w rejonach górskich dociera do 2500 m n.p.m.

nornik północny ( Microtus oeconomus )

Aktywny w ciągu całego roku i całej doby. Nie hibernuje ani nie zapada w letarg.
Przejawia wyższą aktywność w ciągu dnia niż w nocy, chociaż zależy to od siedliska jakie zamieszkuje.
Niewielki dymorfizm płciowy, gdyż tylko około 30% samców jest większych niż samice. Osobniki różnią się wielkością i masą ciała pod względem szerokości geograficznej i siedliska.
Osobniki z wysp są zazwyczaj większe niż ich kontynentalni pobratymcy.
Rozmiar terytorium jest bardzo zróżnicowany w zależności od siedliska, gęstości osobniczej, pory roku, dostępu do pokarmu i innych czynników.  Średnia wielkość rewiru samca to 804 m2, samicy to 377 m2 ale często 1 samica dzieli rewir z kilkoma innymi samicami, które powiązane są rodzinnie. Terytoria samców zawierają kilka terytoriów samic a samiec często broni prawa do samic znajdujących się w jego zasięgu.
Kopie płytkie systemy komór i korytarzy w miękkiej glebie i w darni. Korytarze te wykorzystuje te wykorzystuje do wędrówek do miejsc żerowania. Na powierzchni tworzy dobrze rozwinięte systemy szlaków komunikacyjnych. Szlaki te są oznakowane wydzieliną gruczołów zapachowych informujące osobniki o przechodzących wcześniej osobnikach, ich wieku, płci, stanie rozrodczym i czy nie są intruzami.
Gniazda lęgowe budowane są w głębszej komorze z grubszego materiału roślinnego a wyścielane drobniejszym materiałem roślinnym.
Odżywia się głównie turzycami ( Carex sp., Eupharium sp. ) ale również ziołami, mchami, porostami, korą drzew i krzewów, nasionami. W okresie jesiennym gromadzi zapasy pożywienia, głównie nasiona i kłącza ale także bulwy, cebule i korzonki na okres zimy. W zimie korzysta zarówno z zapasów jak i zjada pędy krzewów i drzew, korę, mchy i porosty.
Sezon rozrodczy od końca kwietnia do września, czasami rozmnaża się w zimie.
Samica może mieć 2 - 3 mioty w sezonie. System krycia poligamiczny, chociaż w izolowanych siedliskach występuje monogamia.
Okres ciąży trwa 20 - 21 dni. Samica rodzi w gnieździe do 10 młodych, średnio 7.
Duże mioty są zazwyczaj u dojrzałych i starszych samic. Mioty u populacji północnych są zdominowane pod względem płci przez samice niż samce. Populacje południowe są bardziej wyrównane. Czynniki, które na to wpływają nie są dobrze poznane.
Młode rodzą się nagie, ślepe i głuche o wadze około 3 gram. Po 5 dniach pokryte są sierścią a otwierają oczy i uszy po 11 - 13 dniach. Odstawienie następuje po 18 - 20 dniach. W tym wieku są już dość niezależne. Rozmiar dorosłych osiągają w wieku około 2 miesięcy.
Dojrzałość płciową uzyskuje : samica w wieku 3 tygodni a samiec w wieku 6 - 8 tygodni.
Część młodych zwłaszcza samce rozprasza się, samice pozostają w pobliżu lub razem z matką.
Co 2 - 3 lata następuje wzrost gęstości osobniczej co może prowadzić do lokalnych migracji.
Żyje około 18 - 24 miesięcy.

Microtus oeconomus - o jaśniejszym ubarwieniu 

W Polsce występuje w północnej i  w północno-wschodniej części kraju. Lokalnie obfity i powszechny. Nie jest objęty żadnymi działaniami ochronnymi. Na obszarze kraju spotykamy podgatunek Microtus oeconomus raticeps.  

Microtus oeconomus ratticeps

Opisane podgatunki :
- Microtus oeconomus altaicus - południowa Syberia ( Rosja ), góry Ałtai, region Ałtajski, Ałtaj Mongolski, okolice jeziora Djulu - Kul - synonim Microtus ratticeps altaicus
- Microtus oeconomus amekensis - Alaska, wyspa Amak ( U.S.A. ) - synonim Microtus amakensis - traktowany też jako samodzielny gatunek - brak danych o zagrożeniach
- Microtus oeconomus anikini - zachodnia Syberia, region Tomska ( Rosja )
- Microtus oeconomus arenicola - Holandia - uważany za synonim Microtus oeconomus ratticeps
- Microtus oeconomus dauricus - Transbajkalia, Buriacja ( Rosja )
- Microtus oeconomus elymocetes - Alaska, wyspa Montague, Prince William Sound ( U.S.A. ) - synonim Microtus elymocetes - traktowany też jako samodzielny gatunek - brak danych o zagrożeniach
- Microtus oeconomus endoecus - centralna Alaska, Mouth of Charlie Creek ( U.S.A. ) - synonim Microtus operarius endoecus - uważany też za synonim Microtus oeconomus macfarlani
- Microtus oeconomus finmarchicus - Norwegia i wyspy u jej wybrzeży
- Microtus oeconomus flaviventris - Gansu, Shensi ( centralne Chiny ) - synonim Microtus limnophilus flaviventris - nie kiedy zawarty w gatunku Microtus limnophilus
- Microtus oeconomus gilmorei - arktyczna Alaska ( U.S.A. )
- Microtus oeconomus hahlovi - północno-zachodnia Syberia, region Tiumeński, okręg Jamalsko-Nieńcowski, okolice rzeki Tas ( Rosja )
- Microtus oeconomus innuitus - Alaska, wyspa St.Lawrence ( U.S.A. ) - synonim Microtus innuitus - Microtus innuitus innuitus - traktowany też jako samodzielny gatunek z 2 podgatunkami - brak danych o zagrożeniach
- Microtus oeconomus kamtschatica - Syberia Wschodnia, Kamczatka, region Anadyr, Czukotka ( Rosja )
- Microtus oeconomus karaginensis - Kamczatka, region Karagin
- Microtus oeconomus kjusjurensis - Syberia Wschodnia, region Jakucka, region Kyusyur,  Jakucja ( Rosja )
- Microtus oeconomus kodiacensis - Alaska, wyspy w pobliżu Prince William Sound, wyspy Kodiak ( U.S.A. ) - synonim Microtus kadiacensis - Microtus ratticeps kadiacensis - traktowany też jako samodzielny gatunek
- Microtus oeconomus koreni - północno-wschodnia Syberia, dorzecze rzek Kołymy i Indigirka, Jakucja ( Rosja ) - synonim Microtus koreni - uważany za tożsamy z Microtus oeconomus 
- Microtus oeconomus macfarlani - wschodnia Alaska ( U.S.A. ), środkowy i północny Jukon, północna część Terytoriów Północno-Zachodnich ( Kanada ) - synonim Microtus macfarlani -  traktowany też jako samodzielny gatunek
- Microtus oeconomus malcolmi - północne Chiny - synonim Microtus malcolmi
- Microtus oeconomus medius - Laponia ( Szwecja, Finlandia ), góry Gudbrandsdal w Norwegii - synonim Lemus medius - uważany też za synonim Microtus oeconomus ratticeps 
- Microtus oeconomus mehelyi - Słowacja, Austria, Węgry - synonim Microtus ratticeps mehelyi - mniejsze ryzyko w 2000 roku 
- Microtus oeconomus montiumcaelestinum - południowo-wschodni Kazachstan, Dżungaria - synonim Microtus ratticeps montium-caelestinum
- Microtus oeconomus naumovi - Półwysep Tajmyr, Kraj Krasnojarski, środkowy i dolny bieg rzeki Jenisej i Khatanga  ( Rosja )
- Microtus oeconomus oeconomus - Europa Wschodnia, zachodnia i środkowa Syberia ( Rosja )
- Microtus oeconomus operarius - wybrzeże Alaski ( U.S.A. ) - synonim Arvicola operarius - Microtus operarius - Microtus operarius operarius - Microtus ratticeps operarius - traktowany też jako samodzielny gatunek z 2 podgatunkami
- Microtus oeconomus ouralensis - południowa część europejskiej Rosji, południowy Ural ( Rosja ) - synonim Arvicola ouralensis
- Microtus oeconomus petshorae - północna część europejskiej Rosji, obwód Archangielski, rejon Petchora - synonim Microtus ratticeps petschorae
- Microtus oeconomus popofensis - Alaska, wyspy Popof i Shumagin ( U.S.A. ) - synonim Microtus unalascensis popofensis - Microtus ratticeps popofensis - uznawany za zagrożony
- Microtus oeconomus punukensis - Alaska, wyspy Big Punuk ( U.S.A. ) - synonim Microtus innuitus punukensis - uznawany za zagrożony
- Microtus oeconomus ratticeps - Holandia, Niemcy, Norwegia, Szwecja, Finlandia, Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Białoruś, Mołdawia, północna część europejskiej Rosji - synonim Arvicola ratticeps - Microtus ratticeps - wymieniany jako synonim Microtus oeconomus 
- Microtus oeconomus shantaricus - wybrzeże Morza Ochockiego, Chabarowsk ( Rosja )
- Microtus oeconomus sitkensis - Alaska, wyspy Sitka, Baranof i Chichagof ( U.S.A. ) - synonim Microtus sitkensis - Microtus ratticeps sitkensis - traktowany też jako samodzielny gatunek - brak danych o zagrożeniu
- Microtus oeconomus stimmingi - Niemcy - synonim Arvicola ratticeps var stimmingi - uważany za synonim Microtus oeconomus ratticeps
- Microtus oeconomus suntaricus - Syberia Wschodnia, Jakucja ( Rosja )
- Microtus oeconomus tschuktschorum - Półwysep Czukotka ( Rosja ) - synonim Microtus tschuktschorum
- Microtus oeconomus uchidae - północne Kuryle, Sachalin ( Rosja ) - synonim Microtus uchidae - uważany za synonim Microtus oeconomus 
- Microtus oeconomus unalascensis - Alaska ( U.S.A. ) - synonim Microtus unalascensis - Microtus unalascensis unalascensis - traktowany też jako samodzielny gatunek z 2 podgatunkami
- Microtus oeconomus uralensis - Obwód Orenburg, góry południowo-zachodniego Uralu ( Rosja ) - synonim Arvicola oeconomus var. ouralensis 
- Microtus oeconomus yakutatensis - Alaska, Glacier Bay Prince William Sound, Yakutat Bay ( U.S.A. ) - synonim Microtus oeconomus yukutatensis - Microtus yakutatensis - traktowany też jako samodzielny gatunek

rycina - Microtus oeconomus

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Jednak niektóre izolowane podgatunki i subpopulacje mogą potencjalnie zagrożone wyginięciem.
Chodzi o niektóre części Europy i północnoamerykańskie wyspy.
Jest notowany w Załączniku III Konwencji Berneńskiej.
Podgatunek Microtus oeconomus arenicola z terenu Holandii jest wymieniony w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej U.E. i Dyrektywy Gatunków.
Microtus oeconomus arenicola i Microtus oeconomus mehelyi - z Austrii, Węgier i Słowacji są wymienione w Załączniku IV Konwencji Berneńskiej.
W Ameryce Północnej podgatunki z wysp : Microtus oeconomus punakensis, Microtus oeconomus amakensis, Microtus oeconomus amakensis, Microtus oeconomus elymocetes, Microtus oeconomus innuitus, Microtus oeconomus popofensis, Microtus oeconomus sitkensis i Microtus oeconomus unalascensis są chronione.
Microtus oeconomus stanowi ważne źródło pokarmu dla wielu drapieżników.
Populacje Microtus oeconomus doświadczają wahań cyklicznych osiągając maksymalne gęstości osobnicze na poziomie 70 - 80 osobników / ha.
Nornik północny jest nosicielem wielu chorób, znaczenie dla ludzi ma jako nosiciel bakterii ( Francisella tularensis ), która powoduje tularemię u ludzi. Choroba jest przenoszona przez bezpośredni kontakt i jest śmiertelna w 7% nieleczonych przypadkach u ludzi.
W czasie dużej gęstości osobniczej może konkurować o pokarm ze zwierzętami domowymi lub uszkadzać drzewa podgryzając korzenie.
Najnowsze badania sugerują, że Microtus oeconomus jest stosunkowo młodym kolonizatorem Ameryki Północnej i najprawdopodobniej przekroczył Cieśninę Beringa przez pomost lądowy około 80 000 - 100 000 lat temu lub około 130 000  - 300 000 lat temu.
Microtus oeconomus jest uważany za idealny gatunek do badań naukowych z powodu jego zdolności adaptacyjnych do ustawień laboratoryjnych, szybkiego rozwoju i gwałtownego wzrostu populacji. Wiele ważnych hipotez zostało przetestowanych przy użyciu gatunku jako modelu.
W niektórych siedliskach konkuruje z Microtis agrestis, Microtus longicaudus, Microtus pennsylvanicus i Microtus xanthognathus. Jednak na ogół albo unika konkurencji poprzez niszową specjalizację lub silnie konkuruje jak to jest z Microtus agrestis.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w całym swoim zasięgu.

rycina - Microtus oeconomus ratticeps

W niewoli - jako "przedmiot" badań naukowych.    

Microtus oeconomus sitkensis

  Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

Norniki z podrodzaju Volemys

Microtus clarkei - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Volemys. Synonim Volemys clarkei.
Dawniej w rodzaju Volemys ( Smith & Xie 2008 ).

Występuje w Azji ( południowo-zachodnie Chiny - góry w północno-zachodnim Yunnan i południowo-wschodni Xizang oraz północny Myanmar - Birma ).

Zamieszkuje górskie iglaste lasy i alpejskie łąki, otwarte tereny w pobliżu lasów na wysokości 3300 - 4300 m n.p.m.

Aktywny w ciągu całej doby i całego roku. Prowadzi częściowo podziemny tryb życia.
Żyje w niewielkich grupach rodzinnych do 10 osobników.
Kopie rozległe, płytkie systemy komór i korytarzy. Wykorzystuje też rumowiska skalne. Do miejsc żerowania wydeptuje naziemne szlaki komunikacyjne.
Odżywia się głównie podziemnymi częściami roślin ( bulwy, cebule, kłącza, korzonki ) ale w skład jego diety wchodzą również zielone części roślin, nasiona, jagody, grzyby.
Na gorsze okresy gromadzi zapasy pokarmu.
Sezon rozrodczy od kwietnia do września.
Samica może mieć 2 - 3 mioty w sezonie. Średnia wielkość miotu 2 - 4 młode.
Okres ciąży to 18 - 24 dni. Odstawienie po około 20 dniach.
Dojrzałość samice uzyskują w 4 tygodniu życia ale rzadko rozmnażają się w tym samym roku. Najczęściej w następnym, po przeżyciu zimy.
Żyje około 18 - 24 miesięcy.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony. Lokalnie może być obfity.
Brak jest widocznych zagrożeń dla tego gatunku.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zasięgu.

W niewoli - brak danych.





Nornik tajwański ( Microtus kikuchii ) - gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Volemys. Synonim Volemys kikuchii.
Dawniej w rodzaju Volemys ( Smith & Xie 2008 ).

Występuje w Azji ( wyspa Tajwan ). Endemit dla tej wyspy.

Zamieszkuje górskie lasy z gęstym poszyciem na wysokości 3000 - 3670 m n.p.m.

nornik tajwański ( Microtus kikuchii ) podczas żerowania

Aktywny w ciągu całego roku i całej doby. Żyje w niewielkich grupach 10 - 15 osobników.
Prowadzi częściowo podziemny tryb życia. Kopie płytkie, systemy komór i korytarzy w miękkim gruncie. Wykorzystuje też rumowiska skalne. Do miejsc żerowania wydeptuje szlaki komunikacyjne.
Odżywia się głównie podziemnymi częściami roślin ale także ich zielonymi częściami, nasionami, jagodami, grzybami.
Gromadzi zapasy na gorsze okresy.
Sezon rozrodczy od kwietnia do września. 
Samica może mieć 2 - 3 mioty. Średnia młodych w miocie 2 - 4 .
Okres ciąży trwa około 20 dni. Odstawienie następuje po około 20 dniach od porodu.
Żyje około 18 - 24 miesięcy.

nornik tajwański ( Microtus kikuchii ) samica z młodymi w warunkach niewoli

Nie opisano żadnych podgatunków.

Microtus kikuchii

Gatunek uznawany za bliski zagrożenia ze względu na zasięg występowania mniejszy niż 5000 km2 i ograniczony do dużych wysokości w górach.
Obecnie jest brak danych na temat wielkości populacji i jej gęstości osobniczej.
Dawniej zagrożenie stanowiło wylesianie ale obecnie nie stanowi to już zagrożenia.
Siedliska gatunku w chwili obecnej nie są zagrożone lecz jeśli miałoby się to zmienić w przyszłości należałoby przyjąć, że gatunek jest zagrożony.
Brak rejestracji z obszarów chronionych.

W niewoli - brak danych.

  Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

Microtus gerbei - darniówka z Pirenejów

Darniówka pirenejska ( Microtus gerbei ) gryzoń z rodziny chomikowatych ( Cricetidae ), z podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ), z podrodzaju Terricola. Synonim Pitymys gerbei - Microtus pyrenaicus - Pitymys savii pyrenaicus.

Występuje w Europie Zachodniej ( północna Hiszpania, zachodnia i środkowa Francja ).

Zamieszkuje otwarte tereny trawiaste, w tym łąki i pastwiska, grunty rolne, skraj lasu od poziomu morza do 2000 m n.p.m.. W górach hale i skaliste brzegi lasów.

darniówka pirenejska ( Microtus gerbei ) - młody osobnik schwytany przez człowieka

Aktywna w ciągu całej doby i całego roku. Prowadzi częściowo podziemny tryb życia. Żyje w luźnych grupach rodzinnych do 10 osobników. Kopie rozległe systemy komór i korytarzy na terenach nizinnych. W górach systemy te są znacznie mniejsze, wykorzystuje też rumowiska skalne.
Wydeptuje na powierzchni szlaki komunikacyjne prowadzące do miejsc żerowania.
Odżywia się głównie podziemnymi częściami roślin ( bulwy, cebule, kłącza, korzonki ) ale także nasionami traw i zbóż, jagodami, zielonymi częściami roślin. Gromadzi zapasy na gorsze okresy ( zima lub susza ).
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, chociaż najczęściej między marcem a listopadem.
Samica może mieć 4 -5 miotów w sezonie. Średnia wielkość miotu to 4 - 6 młodych.
Okres ciąży 16 - 24 dni. Odstawienie następuje po około 20 dniach.
70% samic pozostaje na miejscu a 30% i samce rozpraszają się.
Co 3 - 5 lat występują cykle o zwiększonej gęstości osobniczej prowadzące do częściowej migracji części osobników. 
Dojrzałość płciową uzyskuje : samica w wieku około 3 miesięcy, ale często rozmnaża się dopiero po roku ; samiec w wieku około 6 miesięcy. 
Żyje około 18 - 36 miesięcy.
   
Opisane podgatunki :
- Microtus gerbei brunneus - Forest of Bouconne, Gers ( Francja ) - synonim Pitymys pyrenaicus brunneus - Pitymys savii brunneus
- Microtus gerbei gerbei - Hiszpania, Francja 
- Microtus gerbei pyrenaicus - Pireneje ( Hiszpania i Francja ) - synonim Microtus pyrenaicus - Pitymys savii pyrenaicus - Pitymys pyrenaicus - Pitymys pyrenaicus pyrenaicus

darniówka pirenejska ( Microtus gerbei ) - osobnik u wejścia do nory

Gatunek uznawany za nie zagrożony.
Microtus pyrenaicus jest uważany przez niektórych autorów za synonim Microtus gerbei, choć brak debaty, która nazwa jest odpowiednia ( Musser & Carleton 2005 ).
Jest uważany za gatunek pospolity w swoim zasięgu, zwłaszcza w części zachodniej. Lokalnie osiąga gęstość osobniczą do 100 osobników/hektar.
Brak widocznych zagrożeń.
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych w swoim zasięgu występowania.
Stanowi ważny składnik diety wielu drapieżników.
Nie wymaga szczególnych środków ochrony.

W niewoli - brak danych.

  Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   

 

Sumatra - zagrożony bastion tygrysa sumatrzańskiego

sumatrzański deszczowy las tropikalny

Wyspa w Azji Południowo-Wschodniej, w zachodniej Indonezji, najbardziej na zachód w Archipelagu Wielkich Wysp Sundajskich. Największa wyspa w całości należąca do Indonezji, szósta pod względem wielkości na świecie.
Od zachodu i północnego-zachodu oblewa ją Ocean Indyjski a południowo-zachodnie wybrzeże graniczy z łańcuchem wysp Simeulue, Nias i Mentawai. Od północnego-wschodu Cieśnina Malakka oddziela ją od Półwyspu Malajskiego, przedłużenia kontynentu azjatyckiego. Od południowego-wschodu Cieśnina Sundajska oddziela Sumatrę od Jawy. Północny kraniec wyspy graniczy z Andamanami a wschodnia strona z wyspami Bangka i Belitung, Cieśniną Karimata i Morzem Jawajskim.
Stolicą Sumatry jest miasto Medan.

jeden z bardziej zagrożonych gatunków Sumatry - orangutan sumatrzański ( Pongo abelli )

Sumatrę przecina równik w centralnej części Sumatry Zachodniej ( Sumatera Barat ) i Prowincji Riau.
Klimat wyspy jest tropikalny, gorący i wilgotny. 
Średnia temperatura w styczniu wynosi +25 stopni Celsjusza a w sierpniu +27 stopni Celsjusza. Pora deszczowa w październiku i listopadzie.

Centralna część wyspy jest górzysta, są to góry Bukit Barisan z kilkoma czynnymi wulkanami, najwyższy z nich to Kerinci o wysokości 3805 m n.p.m.
Północno-wschodnia część to nizina z licznymi bagnami. 
Rzeki Sumatry ( Asahan, Barumun, Hari, Inderagiri, Kampar, Musi, Simpang-Kiri ) niosą duże ilości mułu i tworzą rozległe systemy. Systemy rzeczne budują nizinny z terenami bagiennymi i mokradłami.

Łączna powierzchnia Sumatry to 473 481 km2.
Ludność wyspy to ponad 44,1 mln ( 1994 ), średnia gęstość około 100 osób/km2.

nosorożec sumatrzański ( Dicerorhinus sumatrensis ) - samica z młodym w Zoo Cincinati

Na wyspie utworzono 8 prowincji - Aceh, Sumatera Utara, Riau, Sumatera Barat, Sumatera Selatan, Jambi, Benkulu, Lampung. 

Człowiek przybył na wyspę około 500 p.n.e.
Europejski podróżnik Marco Polo odwiedził Sumatrę w 1292 roku.
W roku 1508 dopłynął do wyspy Portugalczyk L. de Figueira. 
Holendrzy w XVI wieku wyparli Portugalczyków, w latach 1659 - 1662 podbili południowo-zachodnią część wyspy, w roku 1664 zajęli Indrapuras i Salidas a w 1666 Padang. W roku 1803 cała południowa część wschodniego wybrzeża wyspy znalazła się we władaniu Holendrów.
Dopiero pod koniec XVIII wieku Brytyjczycy założyli pierwsze swoje osady.
W roku 1824 Holendrzy zawarli układ z Brytyjczykami, na mocy którego Brytyjczycy zrzekli się posiadłości na Sumatrze ale objęli zwierzchnictwo nad Półwyspem Malajskim. 
W początkach XX wieku Holandia podporządkowała całą wyspą.
W latach 1942 - 1945 Sumatrę okupowała Japonia.
W roku 1946 Holandia uznała suwerenność Republiki Indonezji na Sumatrze.

tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae ) - Zoo Wrocław

Wyspę porastały lasy tropikalne ale prawie 50% ich powierzchni wycięto w ciągu ostatnich 35 lat. Całkowita powierzchnia obecnych lasów deszczowych to około 25 000 km2.
W celu ratowania zasobów naturalnych wyspy utworzono 10 obszarów chronionych.
Są to :

1. Gadis Batang National Park ( 2004 ) o powierzchni całkowitej 1627 km2, w tym 417 km2 obszaru morskiego
2. Berbak National Park ( 1992 ) o powierzchni całkowitej 1627 km2, w tym obszaru morskiego 628 km2
3. Bukit Barisan Selatan National Park ( 1993 ) o powierzchni całkowitej 3650 km2, w tym obszaru morskiego 1410 km2
4. Bukit Duabelas National Park ( 2000 ) o powierzchni całkowitej 605 km2, w tym obszaru morskiego 233 km2
5. Bukit Tigapuluh National Park ( 1995 ) o powierzchni całkowitej 1277 km2, w tym obszaru morskiego 493 km2
6. Gunung Leuser National Park ( 1980 ) o powierzchni całkowitej 8629 km2, w tym obszaru morskiego 3061 km2
7. Kerinci Seblat National Park ( 1999 ) o powierzchni całkowitej 13 750 km2, w tym obszaru morskiego 5310 km2
8. Sembilang National Park ( 2001 ) o powierzchni całkowitej 2051 km2, w tym obszaru morskiego 792 km2
9. Siberut National Park ( 1992 ) o powierzchni całkowitej 1905 km2
10. Kambas Way National Park ( 1989 ) o powierzchni całkowitej 1300 km2, w tym obszaru morskiego 500 km2

sumatrzański tropikalny deszczowy las

kwiat Amorphophallus titanum

Tropical Rainforest Heritage of Sumatra został wpisany w 2004 roku jako UNESCO World Heritage.
Obejmuje on 3 parki narodowe : Genung Leuser National Park, Kerinci Seblat National Park i Bukit Barisan Selatan National Park.
Tropical Rainforest Heritage of Sumatra stanowi istotny obszar lasów, obejmujący różnorodność biologiczną górskich i nizinnych tropikalnych lasów deszczowych.
W Kerinci Seblat National Park żyje największa populacja tygrysa sumatrzańskiego. Obszar ten czyni go 1 z 12 miejsc Tiger Conservation Landscapes.
W sumatrzańskim tropikalnym lesie można znaleźć największy kwiat Rafflesia arnoldi i najwyższy kwiat Amorphophallus titanum.
W tym lesie można spotkać zagrożone gatunki : orangutana sumatrzańskiego ( Pongo abelii ), gibona ( Hylobates agilis ), nosorożca sumatrzańskiego ( Dicerorhinus sumatrensis ), tapira czaprakowego ( Tapirus indicus ), borneańską panterę mglistą ( Neofelis diardi ), słonia sumatrzańskiego ( Elaphas maximus sumatranus ), serau sumatrzańskiego ( Capricornis sumatraensis ), tygrysa sumatrzańskiego ( Panthera tigris sumatrae ).  

tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae )

Tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae ) drapieżnik z rodziny kotowatych ( Felidae ). Synonim Panthera sumatrae.
Według najnowszych badań genetycznych ( Cracraft i wsp. 1998, Luo i wsp. 2004 ) tygrys sumatrzański różni się od innych tygrysów. Potwierdziła to analiza morfologiczna ( Mazak & Groves 2006 ), różnice są na tyle wystarczające aby z podgatunku Panthera tigris sumatrae ( Pocock 1929 ), uznać go za samodzielny gatunek Panthera sumatrae.
Jednak na skutek międzynarodowego porozumienia pozostał w klasycznym gatunku Panthera tigris. Jest to obecnie najmniejszy z żyjących podgatunków Panthera tigris. 

Panthera tigris sumatrae - Zoo Wrocław

Zamieszkuje tropikalne lasy deszczowe nizinne i wyżynne, tereny podmokłe i bagienne. Najczęściej w pobliżu źródła wody i z dużą ilością gęstych zarośli.

Typowy samotnik, aktywny przez całą dobę chociaż szczyt aktywności późnym popołudniem i po zmierzchu oraz na 2 godziny przed świtem i wczesnym rankiem.

Jest gatunkiem terytorialnym, terytorium 1 samca jest trzykrotnie większe niż samicy. Terytoria samic często zachodzą na terytoria dominującego samca na danym obszarze.

Rewir łowiecki jest oznaczony moczem i kałem oraz drzewami wykorzystywanymi jako drapaki.

Charakterystyczne ubarwienie tygrysa jest jego kamuflażem a układ pręg jest unikalny dla każdego osobnika.

Długie tylne nogi pozwalają mu skakać na duże odległości. Jest dobrym pływakiem, nie unikającym wody.

Mimo, że tygrys sumatrzański jest uważany za najmniejszy podgatunek to dojrzały osobnik może osiągnąć wielkość około 2,7 m i wagę 75 - 114 kg.

Osobniki komunikują się ze sobą za pomocą ryków, pomruków, warczenia. Ocierają się o siebie, głównie głowami. Ogon służy do pokazania nastroju osobnika.

Poluje z zasadzki, ukrywając się w gęstych zaroślach. Posiada bardzo dobry wzrok i słuch pomagający mu śledzić swoją ofiarę. Stara się przed atakiem zbliżyć jak najbliżej wybranej ofiary. 1 na 8 - 10 ataków jest skuteczny. Ofiara ginie szybko po przegryzieniu tchawicy.

Preferuje zdobycz w postaci dzików i jeleni ale nie gardzi także inną zdobyczą nawet drobniejszą.

Zdarza się, że ranne lub starsze osobniki atakują ludzi. Dzieje się też tak na obszarach, gdzie naturalnej zdobyczy jest zbyt mało a człowiek wtargnął na terytorium tygrysa. 

Jednorazowo może zjeść więcej niż 40 kg mięsa. Resztę zdobyczy ukrywa i powraca do niej aż do całkowitego wykorzystania.

W sezonie rozrodczym samica łączy się z samcem ( najczęściej jest to dominujący samiec na tym obszarze ) na okres 3 - 9 tygodni, w tym czasie samica jest płodna przez 3 - 6 dni.

Para poluje i odpoczywa razem, w tym okresie wielokrotnie dochodzi do kopulacji.

Samiec po tym czasie  opuszcza samicę i oboje nadal pozostają samotnikami.

Okres ciąży to zwykle około 95 - 110 dni. Samica rodzi w dobrze ukrytej kryjówce, średnio 2 - 3 młode, chociaż mioty mogą osiągać nawet 6 młodych. Przeżywalność miotów jest bardzo niska i średnio przeżywa 1 - 2 młode. Młode rodzą się ślepe i głuche, w okresie 1 - 2 tygodni otwierają oczy i uszy. Okres laktacji trwa 3 - 6 miesięcy. W wieku 5 - 6 miesięcy wyruszają z samicą na polowanie. Pozostają z samicą do 18 - 24 miesięcy, po tym okresie rozpraszają się w poszukiwaniu własnego terytorium. Samice często pozostają w pobliżu matki nawet dzieląc z nią wspólne terytorium.

W warunkach naturalnych dożywa do 15 lat.

Dojrzałość płciową osiąga : samica w wieku 3 - 4 lat, samiec w wieku 4 - 5 lat.

        

słoń sumatrzański ( Elaphas maximus sumatranus )

Uznawany za krytycznie zagrożony w kategorii IUCN C2a.
Populacja została oszacowana na 400 - 500 osobników w krajowych planach działań na rzecz tygrysa ( 1994, 2007a - Indonezja ). Chociaż szacunki przedstawione przez Shepherda & Magnusa 2004 z 6 głównych obszarów chronionych to 324 - 509 osobników.
Szacunki te uważane są przez badaczy z Tiger Conservation Landscapes i Sumatran Tiger Project jako spekulacyjne i zawyżone.

Panthera tigris sumatrae 

Wytyczne IUCN ( IUCN 2006 ) określają populację jako liczbę dojrzałych osobników zdolną do rozmnażania. Ogólnie odnosi się to do wszystkich dorosłych sztuk w wieku reprodukcyjnym w populacji. Jednak definicja dojrzałych osobników umożliwia oszacowanie liczby dorosłych sztuk w celu uwzględnienia wszystkich czynników, mogących powodować większe narażenie taksonu niż można się było tego spodziewać.
Istnieją dwa główne czynniki zwiększające podatność na wymarcie.
Pierwszy czynnik to niska gęstość osobnicza w stosunku do innych ssaków, w tym gatunków drapieżnych.
Drugim jest stosunkowo niska rozrodczość, gdzie zaledwie kilka zwierząt odchowuje potomstwo zdolne aby przetrwało i mogło wziąć udział w tzw. populacji lęgowej ( Smith i McDougal 1991, Kerley i wsp. 2003 ).
Niska gęstość osobnicza określa, liczbę zwierząt na danym obszarze. Określa też, że duże obszary są konieczne do ochrony żywotnych populacji. Dawno udowodniono, że niestety wiele obszarów chronionych jest za małych aby je chronić ( Nowell i Jackson 1996, Dinerstein i wsp. 1997, Sanderson i wsp. 2006 ).

tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae )

Niska rozrodczość wymaga większych populacji i większych obszarów oraz zmniejszenie śmiertelności na obszarach niechronionych i utrzymanie żyjących osobników przez połączenie ( Carroll i Miquelle 2006 ).
Rekompensatą wysokiej śmiertelności powinna być obfita baza zwierzyny łownej ( Karanth i wsp. 2006 ). Jednak zmniejszenie bazy zdobyczy jest największym zagrożeniem dla tygrysów w większości z ich zakresu na wyspie ( Sanderson i wsp. 2006 ).
Niska rozrodczość wskazuje, że mniej dorosłych osobników łączy się w pary i mniej potomstwa przychodzi na świat.
Wiele osobników występuje w odizolowanych subpopulacjach, które są zbyt małe lub zbyt zagrożone dla długoterminowej rentowności gatunku.

dwa samce tygrysa sumatrzańskiego z wrocławskiego zoo

Efektywna wielkość populacji ( Ne ) jest estymatorem genetycznej wielkości populacji i jest to odsetek całkowitej populacji dorosłych osobników ( N ), która się powiela przez potomstwo zdolne przetrwać i rozmnażać się.
( Ne ) jest zwykle mniejsza niż ( N ), co zostało udokumentowane dla tygrysa.
I dlatego uważa się, że liczba dojrzałych tygrysów sumatrzańskich to 40% w zakresie całej populacji. Daje to 176 - 271 osobników bez subpopulacji o wielkości większej niż 50. Jest to zgodne z zasadą ostrożności.

Panthera tigris sumatrae

Populacja tygrysa spada ze względu na wysoką utratę siedlisk ( 3,2 - 5,9%/rok ) i ich fragmentację, która dotyczy również obszarów chronionych lecz w mniejszym stopniu. Ze względu na gęstość zaludnienia występuje wysoki poziom konfliktu człowiek - tygrys. Niestety konflikt ten przegrywa tygrys, który albo jest zabijany albo chwytany i trafia do placówek nie spełniających wymogów hodowli i trzymania dzikich zwierząt, gdzie bardzo często ginie. Wzrost populacji ludzkiej coraz częściej przyczynia się do naruszania zarówno granic jak i samych obszarów chronionych.
Nielegalny handel częściami ciała tygrysa przyczynia się do zabijania tych zwierząt przez kłusowników. W latach 1998 - 2002 zabito co najmniej 51 sztuk z czego 76% w celach handlowych a 15% na skutek konfliktu człowiek - tygrys ( Shephard i Magnus 2004 ). W czasie badań ( Nemora 2007 ) okazało się, że części ciała co najmniej 23 osobników były wystawione na sprzedaż.

tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae ) - Zoo Wrocław

Uważa się, że tygrys sumatrzański występuje na obszarze około 58 321 km2 z zalesionymi siedliskami. 12 samodzielnych Tiger Conservation Landscapes daje łącznie około 88 352 km2. Tylko 37 000 km2 jest na obszarach chronionych w parkach narodowych.

tygrys sumatrzański ( Panthera tigris sumatrae )

W niewoli obecnie jest szacunkowo większa populacja niż w warunkach naturalnych.
Szacuje się, że czystych genetycznie osobników w ogrodach zoologicznych na całym świecie może być około 600 - 800 a nawet 1000 osobników ( razem z prywatnymi kolekcjami dzikich zwierząt, zwłaszcza w U.S.A. ).
Dobrze rozmnaża się w niewoli chociaż nie zawsze samice chcą i umieją opiekować się potomstwem.
W Polsce w latach 70-tych i 80-tych XX wieku ogród zoologiczny we Wrocławiu był znaną na świecie placówką rozmnażającą tygrysa.
Obecnie w Zoo Wrocław przebywają dwa młode samce tygrysa sumatrzańskiego.
Ogród zoologiczny w Warszawie jest obecnie placówką mogącą się poszczycić potomstwem tego gatunku.

wybieg tygrysa sumatrzańskiego we wrocławskim zoo

W roku 2002/2003 tygrysa jako cały gatunek objęto Kampanią Ochrony Tygrysa firmowaną przez Europejskie Stowarzyszenie Ogrodów Zoologicznych i Akwariów ( EAZA ).

W roku 2012 w ramach Kampanii Zwierzęta Azji Południowo-Wschodniej tygrys sumatrzański jest nią objęty w ramach Ochrony i wzmocnienia monitoringu nosorożca sumatrzańskiego na obszarze Kambas Way National Park na Sumatrze. Jest to wspólna Kampania EAZA i IUCN. 
Ambasadorem tej Kampanii jest saola ( Pseudoryx ngehetinhensis ).

  tapir czaprakowy ( Tapirus indicus )

Zdjęcia tygrysów sumatrzańskich z wrocławskiego zoo dzięki uprzejmości Agnes - Magnes

         Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.