Kolczaki ( Echimyidae ), podrodzina kolczaki pierwotne ( Eumysopinae ) część VIII

Przegląd gatunków część V

szczep Euryzygomatomyini

Kolczak sowi ( Carterodon sulcidens ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Echimys sulcidens.


Występuje w Ameryce Południowej ( wschodnia Brazylia ).


Zamieszkuje Cerrado, obszary przejściowe między lasem galeriowym a sawanną, obrzeża lasów.

rycina - kolczak sowi ( Carterodon sulcidens )

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi samotny tryb życia, ewentualnie para zamieszkuje wspólnie. 

Kryjówki zakłada w norach, jamach, zagłębieniach wśród korzeni drzew, gęstwinie zarośli.

Jest roślinożerny.

Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.

Samica rodzi 1 - 2 młode.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak aktualnych informacji na temat zasięgu, stanu populacji i ekologii.

Prawdopodobnie występuje w mniej niż pięciu miejscach.

Jego zasięg występowania może być mniejszy niż 5000 km2.

Utrata siedlisk związana z rozwojem rolnictwa ma wpływ na ten gatunek.

Rejestrowany z Chapada dos Guimaraes National Park.

Potrzebne są badania stanu i trendów populacji, jej zasięgu, obfitości osobniczej oraz ekologii, siedlisk i zagrożeń. 

W niewoli - brak danych.

Clyomys bishopi - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Opisany w 1981 roku przez Avila - Pires & Wutke.

Występuje w Ameryce Południowej ( Itapetininga w południowej części stanu Sao Paulo w Brazylii ).

Zamieszkuje obszar przejściowy między lasem tropikalnym a obszarem sawanny, Cerrado, obrzeża lasu.

Clyomys bishopi

Aktywny głównie w ciągu dnia. Prowadzi częściowo nadrzewny tryb życia, chociaż nie wspina się w korony drzew lecz do wysokości 2 - 3 metrów.

Kryjówki zakłada na ziemi w norach, jamach lub zagłębieniach wśród korzeni drzew. Zdarza się, że w pobliżu może znajdować się większa liczba osobników tworząc rodzaj kolonii.

Jest roślinożerny. Zjada głównie rośliny jednoliścienne.

Sezon rozrodczy między czerwcem a grudniem.

Samica rodzi 1 - 2 młodych.

Clyomys bishopi

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak aktualnych informacji o jego zasięgu występowania, stanu i trendów populacji oraz ekologii.

Wymaga wyjaśnienia taksonomicznego gdyż może stanowić synonim Clyomys laticeps.

Obecnie nie są znane żadne zagrożenia dla tego gatunku.

Brak jakichkolwiek działań ochronnych względem tego gatunku.

Nie rejestrowany z obszarów chronionych.

Niezbędne są dalsze badania głównie taksonomiczne, ekologii, siedlisk, dystrybucji i trendów populacji oraz zagrożeń.

Clyomys bishopi

W niewoli - brak danych.

Clyomys laticeps - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Echimys laticeps.

Występuje w Ameryce Południowej (między Minas Gerais i Santa Catarina na wschodzie,   środkowa i południowa Brazylia, wschodni Paragwaj ).

Zamieszkuje Cerrado, Pantanal, sawannę i obrzeża lasów.

Clyomys laticeps

Aktywny w ciągu dnia. Prowadzi kolonialny tryb życia.

Kryjówki zakłada w norach, jamach, zagłębieniach wśród korzeni drzew.

Jest roślinożerny.

Sezon rozrodczy od czerwca do grudnia.

Samica rodzi 1 - 2 młode.

osobnik Clyomys laticeps schwytany przez badaczy

Opisane podgatunki :

- Clyomys laticeps laticeps - Santa Catarina ( Brazylia )

- Clyomys laticeps whartoni - Chaco ( wschodni Paragwaj ), Mato Grosso ( Brazylia )

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji oraz tolerancję na pewien stopień modyfikacji siedlisk.

Obecnie brak większych zagrożeń ale utrata siedlisk związana z rozwojem rolnictwa może wpływać negatywnie na populację gatunku w jej południowej części zakresu.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zasięgu.

Potrzebne są dalsze badania stanu, trendów i dystrybucji populacji, wymagań ekologicznych oraz zagrożeń.

W niewoli - brak danych.

+ Clyomys riograndensis - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ).

Gatunek uznany za wymarły. Znany jedynie z kilku stanowisk.

Opisany w 2008 roku przez Hadler, Verzi, Vucetich, Ferigolo & Ribeiro.

Występował w Ameryce Południowej ( Rio Grande do Sul w Brazylii ).

+ Euryzygomatomys mordax - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ).

Gatunek uznany za wymarły od 1888 roku. Znany z kilku fragmentów kości szkieletu i czaszki.

Występował w Ameryce Południowej ( Rio Grande do Sul w Brazylii ).

Gujara kolczasta ( Euryzygomatomys spinosus ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys spinosus - Echimys spinosus - Euryzygomatomys guiara.

Występuje w Ameryce Południowej ( południowa i wschodnia Brazylia w stanach Rio de Janeiro, Santa Catarina, Sao Paulo, Rio Grande do Sul, Minas Gerais i Espirito Santo oraz północno-wschodnia Argentyna i Paragwaj ).

Zamieszkuje lasy i ich obrzeża, sawannę, pampę i Cerrado.

rycina - gujara kolczasta ( Euryzygomatomys spinosus )

Aktywna w ciągu dnia. Tworzy niewielkie kolonie.

Kryjówki zakłada w norach, jamach, zagłębieniach wśród korzeni drzew.

Doskonale wspina się po drzewach ale nie w korony lecz na wysokość 3 - 4 metrów.

Odżywia się pokarmem roślinnym.

Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.

Samica rodzi 1 - 2 młode.

portret gujary kolczastej ( Euryzygomatomys spinosus )

Opisane podgatunki :

- Euryzygomatomys spinosus brachyurus - Brazylia - uważany za synonim Euryzygomatomys spinosus

- Euryzygomatomys spinosus catellus - Sao Paulo, Santa Catarina ( Brazylia ) - uważany za synonim Euryzygomatomys spinosus

- Euryzygomatomys spinosus guiara - Sao Paulo ( Brazylia ) - uważany za synonim Euryzygomatomys spinosus  lub odrębny gatunek Euryzygomatomys guiara

- Euryzygomatomys spinosus rufa - Brazylia - uważany za synonim Euryzygomatomys spinosus

- Euryzygomatomys spinosus spinosus - Paragwaj

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji i pewien stopień tolerancji na modyfikację siedlisk.

Woods & Kilpatrick ( 2005 ) uważają Euryzygomatomys guiara za synonim Euryzygomatomys spinosus.

Dane cytogenetyczne wskazują, że istnieją co najmniej dwa gatunki i potencjalnie w tym rodzaju.

Obecnie nie są znane żadne zagrożenia ale rozwój rolnictwa może mieć negatywny wpływ.

Rejestrowany z Caparao National Park.

Potrzebne są nowe badania taksonomiczne w celu określenia czy guiara jest tożsama ze spinosus.

Należy także określić czy są konieczne jakieś działania ochronne względem tego gatunku.

Euryzygomatomys spinosus guiara

W niewoli - brak danych.

c. d. n.

Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych. 

Kolczaki ( Echimyidae ), podrodzina kolczaki pierwotne ( Eumysopinae ) część VII

 Przegląd gatunków część IV

Trinomys albispinus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys albispinus.

Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( północno-wschodnia Brazylia - stan Bahia, Sergipe, Minas Gerais ) i przyległe wyspy.

Zamieszkuje suche siedliska typu caatinga, lasy atlantyckie, półsuche sawanny, obszary skaliste do wysokości 2000 m n.p.m.

Aktywny głównie w nocy, szczyt aktywności zaraz po zachodzie  i przed wschodem słońca.

Prowadzi samotny i naziemny tryb życia.

Zakres rewiru samca, jest dwukrotnie większy niż samicy, ale podczas żerowania nie oddalają się zbytnio od kryjówki.

Na kryjówki kopie płytkie nory, ale również wykorzystuje zagłębienia wśród korzeni drzew, puste pnie czy gęste zarośla.

Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ( nasiona i owoce ).

Sezon rozrodczy między styczniem a czerwcem.

Okres ciąży wynosi około 26 - 30 dni. Samica rodzi 2 - 4 młode w miocie. Może być do 4 miotów w sezonie.

Dojrzałość płciową samice uzyskują w wieku około 8 miesięcy, samce w wieku około 5 miesięcy.

Żyje około 30 - 32 miesięcy.

Opisane podgatunki :

- Trinomys albispinus albispinus - Ilha de Deos ( Bahia - Brazylia )

- Trinomys albispinus minor - północno-wschodnia Brazylia ( Bahia )

- Trinomys albispinus serotinus - Lamarao ( Bahia - Brazylia )

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji.

Zagrożenie stanowi degradacja i niszczenie środowiska naturalnego, utrata i fragmentacja siedlisk oraz rozwój rolnictwa ( zamiana gruntów w pastwiska i pola uprawne ).

Rejestrowany z Sergipe Protected Area.

W niewoli - brak danych.

Trinomys dimidiatus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys dimidiatus.

Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( wschodnie stoki Serra do Mar w stanie Rio de Janeiro w Brazylii ).

Zamieszkuje lasy pierwotne i wtórne porastające nadbrzeżne wyżyny od poziomu morza do 1000 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany.

Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony mimo, że ma ograniczony zakres ( około 20 000 km2 ).

Uważa się, że prawdopodobnie występują duże populacje oraz widoczny jest brak zagrożeń na chwilę obecną.

Jednak główne zagrożenie może stanowić degradacja i niszczenie środowiska naturalnego oraz utrata i fragmentacja siedlisk.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.

Trinomys eliasi - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys eliasi - Proechimys iheringi eliasi.

Opisany w 1992 przez Pessoa, Oliveira i Reis. Dawniej uważany za podgatunek Trinomys iheringi. Uznany za samodzielny gatunek ( Lara & Patton 2000 ).

Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( północny region stanu Rio de Janeiro w Brazylii ). 

Zamieszkuje suche przybrzeżne zarośla, suche lasy oraz piaskowe wydmy porośnięte lasem i zaroślami.

Aktywny głównie w nocy, szczyt aktywności po zachodzie i przed wschodem słońca.

Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

Rewiry samca i samicy są odpowiednio różne wielkością. Rewir samca jest dwukrotnie większy niż samicy.

Na kryjówki wybiera nory, jamy, zagłębienia wśród korzeni drzew, puste pnie.

Żeruje w pobliżu kryjówki, zbytnio się od niej nie oddalając.

Odżywia się nasionami i owocami.

Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.

Samica rodzi 2 młodych w miocie. Może być do 4 miotów w sezonie.

Dojrzałość płciową uzyskuje w wieku - samica 8 miesięcy a samiec 5 miesięcy.

Żyje około 30 miesięcy.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za zagrożony ze względu na ograniczony zasięg występowania ( mniej niż 5000 km2 ) oraz mocno rozdrobnioną dystrybucję populacji.

Znany jest z 3 miejsc występowania. Dwa z nich znajdują się na obszarach chronionych. Trzeci obszar Barra de Marica nie jest obszarem chronionym. Tutaj degradacja i niszczenie środowiska naturalnego, utrata siedlisk oraz nielegalne składowiska odpadów stanowią główne zagrożenia. Cały obszar Barra de Marica stanowi teren wydobycia piasku.

Rejestrowany z Poco das Antas Biological Reserve i Restinga de Jurubatiba National Park,  ale również te obszary podlegają naciskom lokalnych społeczności ( grunty rolne ) czy władz stanowych ( zezwolenia na eksploatację kopalin i budowę dróg ).

W niewoli - brak danych. 

Trinomys gratiosus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczakó pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys gratiosus - Proechimys iheringi gratiosus.

Dawniej uważany za podgatunek Trinomys iheringi. Uznany za samodzielny gatunek ( Lara & Patton 2000 ). Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( stany Rio de Janeiro, Minas Gerais i Espirito Santo we wschodniej Brazylii ).

Zamieszkuje pierwotny i wtórny atlantycki las o gęstym poszyciu do 600 m n.p.m. a nawet wyżej.

Gatunek słabo poznany.

Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Opisane podgatunki :

- Trinomys gratiosus bonafidei - Fazenda Boa Fe ( stan Rio de Janeiro w Brazylii )

- Trinomys gratiosus gratiosus - Nizina Floresta da Caixa dAgua ( wschodnia Brazylia )

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na prawdopodobieństwo dużych populacji, chociaż obszar występowania szacuje się na mniej niż 2000 km2.

Jego siedlisko jest stosunkowo mało naruszone, chociaż nizinne siedliska są bardziej zagrożone niż siedliska wyżynne.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie min. z Itaiaia National Park.   

W niewoli - brak danych.

Trinomys iheringi - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys iheringi.

Dawniej w rodzaju Proechimys, ale badacze Lara & Patton 2000 umieścili go w rodzaju Trinomys. Kilka form uważanych za podgatunki ( gratiosus, eliasi, paratus ) zostało podniesionych do rangi samodzielnych gatunków ( Lara & Patton 2000 ). Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( wschodnie wybrzeże stanów Espirito Santo, Sao Paulo i Minas Gerais w Brazylii ).

Zamieszkuje nadbrzeżne nizinne lasy do wysokości 350 m n.p.m.

Aktywny głównie w nocy, szczyt aktywności zaraz po zmierzchu i przed świtem.

Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

Jest ssakiem terytorialnym, rewir samca to średnio 1,37 ha powierzchni lasu a samicy 0,86 ha.

Kryjówki zakłada w norach, jamach, w zagłębieniach wśród korzeni drzew, w pustych pniach, w gęstych zaroślach.

Jest ssakiem cichym, poruszającym się w gęstym poszyciu i runie leśnym na dnie lasu.

Odżywia się nasionami i owocami.

Sezon rozrodczy w ciągu całego roku.

Samica po 26 - 30 dniach rodzi 2 młodych w miocie. 4 mioty w sezonie.

Odstawienie następuje w wieku około 2 miesięcy i młode usamodzielniają się.

Dojrzałość płciową osiągają w wieku - 8 miesięcy samice a samce w 5 miesiącu.

Żyje około 30 miesięcy.

Opisane podgatunki :

- Trinomys iheringi denigratus - Minas Gerais ( Brazylia )

- Trinomys iheringi iheringi - Wyspa Sao Sebastiao ( Sao Paulo - Brazylia )

- Trinomys iheringi panema - wschodnia Brazylia

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Lokalnie populacje są dość obfite, ale rozproszone z powodu uzależnienia od leśnych siedlisk.

Obecnie brak jest widocznych zagrożeń.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.

Mirapitanga ( Trinomys mirapitanga ) gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim  Proechimys mirapitanga.

Opisana w 2002 i 2003 roku ( Lara & Patton ) i ( Hingst - Zaher ) i na podstawie cech morfologicznych i molekularnych umieszczona w rodzaju Trinomys.

Uznawana za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( nizina nadmorska w stanie Bahia, w Brazylii ).

Zamieszkuje nizinne nadmorskie lasy z gęstym poszyciem.

Gatunek słabo poznany.

Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak dokładnych informacji na temat stanu populacji.

Znany z dwóch obszarów - Porto Seguro oraz Pau Brasil Ecological Station. Oba te obszary występowania są chronionymi.

Potencjalne główne zagrożenia dla tego gatunku to wylesianie ( utrata siedlisk ) oraz degradacja i niszczenie środowiska naturalnego.

Potrzebne są dalsze badania dotyczące dystrybucji, stanu i trendów populacji, ekologii, siedlisk i zagrożeń.

W niewoli - brak danych.

Trinomys moojenii - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys moojenii. Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej (stan Minas Gerais - południowo-wschodnia Brazylia ).

Zamieszkuje nizinne nadmorskie lasy z gęstym poszyciem.

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za zagrożony ze względu na ograniczony obszar występowania oraz rozproszone i izolowane populacje.
Główne zagrożenia to degradacja i niszczenie środowiska naturalnego, utrata siedlisk i ich fragmentacja oraz rozwój rolnictwa. 
Nie jest rejestrowany z obszarów chronionych.

W niewoli - brak danych.




Trinomys myosuros - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys myosuros.
Umieszczony w rodzaju Trinomys chociaż status gatunku niepewny ( brak opisu zębów - Wilson & Reeder 2005 ). Może stanowić formę setosus lub albispinus. Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( stany Bahia i Minas Gerais w Brazylii ).

Zamieszkuje nadmorskie nizinne lasy.

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku. 

Opisane podgatunki :
- Trinomys myosuros leptosoma - Bahia, Sao Paulo? ( Brazylia )

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Podejrzewa się, że toleruje pewien stopień modyfikacji siedlisk.
Obecnie nie ma większych zagrożeń dla tego gatunku, chociaż utrata siedlisk ( przekształcanie w grunty rolne i pastwiska ) może stanowić poważne zagrożenie i prowadzić do zmniejszenia populacji.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.
Potrzebne są badania taksonomiczne i badania dotyczące dystrybucji, stanu i trendów populacji, ekologii, siedlisk i zagrożeń.

W niewoli - brak danych.




Trinomys paratus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys paratus - Proechimys iheringi paratus.
Uważany dawniej za podgatunek Trinomys iheringi, wyniesiony do rangi gatunku w 2000 roku przez Lara & Patton oraz Wilson & Reeder 2005. Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( od Capela de Sao Braz do Cariacia i Itapemirim w stanie Espirito Santo - południowo-wschodnia Brazylia ).

Zamieszkuje nizinny wilgotny las równikowy.

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak aktualnych informacji o stanie populacji. Przypuszcza się, że tworzy izolowane i rozproszone populacje we fragmentach wilgotnego lasu równikowego.
Nie jest rejestrowany z żadnego obszaru chronionego w swoim zakresie. 
Obszar występowania tego gatunku został mocno przekształcony w grunty rolne oraz pastwiska.
Potrzebne są dalsze badania dotyczące biologii, ekologii, siedlisk, zagrożeń oraz dystrybucji, stanu i trendów populacji.

W niewoli - brak danych.




Trinomys setosus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys setosus.
Dawniej w rodzaju Proechimys, ale badacze Lara & Patton 2000, umieścili go w rodzaju Trinomys. Może zawierać Trinomys myosuros. Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( pasma górskie wybrzeża w stanach Bahia i Minas Gerais w Brazylii ).

Zamieszkuje nadmorskie lasy i sawanny.

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Opisane podgatunki :
- Trinomys setosus elagans - Morro do Pilarand Santa Barbara w Minas Gerais ( Brazylia )
- Trinomys setosus fuliginosus - wschodnia Brazylia - prawdopodobnie synonim Proechimys cayennensis
- Trinomys setosus setosus - wschodnia Brazylia

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji.
Obecnie nie są znane większe zagrożenia dla tego gatunku.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych.
Potrzebne są badania dotyczące ekologii, siedlisk, zagrożeń oraz dystrybucji, stanu i trendów populacji.

W niewoli - brak danych.




Jonenaga ( Trinomys yonenagae ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimyidae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys yonenagae.
Opisany w 1996 roku przez da Rocha. Początkowo w rodzaju Proechimys, ale Lara & Patton 2000 umieszczają go w rodzaju Trinomys. Uznawany za endemit dla Brazylii.

Występuje w Ameryce Południowej ( Queimadas w stanie Bahia - Brazylia ).

Zamieszkuje piaszczyste wydmy porośnięte nielicznymi zaroślami oraz suche siedliska typu caatinga.

 jonenaga ( Trinomys yonenagae ) - przed norą

Gatunek słabo poznany. 

Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia.

Wiadomo jedynie, że jonenaga kopie rozległe systemy nor u podnóża piaskowych wydm.

Nie opisano żadnych podgatunków.

schwytana jonenaga ( Trinomys yonenagae ) - samica z młodym

Gatunek uznawany za zagrożony ze względu na ograniczony zasięg występowania, który jest mniejszy niż 5000 km2.

Znane populacje występują w mniej niż pięciu miejscach.

Główny zakres gatunku wyznacza ciągła piaszczysta wydma wzdłuż środkowego biegu rzeki Rio Sao Francisco, na lewym jej brzegu.

Główne zagrożenie stanowi eksploatacja piasku prowadząca do utraty siedlisk oraz degradacji i niszczenia środowiska naturalnego.

Gatunek nie jest rejestrowany z obszarów chronionych w swoim zasięgu.

Potrzebne są dalsze badania nad ekologią, siedliskami, zagrożeniami oraz dystrybucją, stanem i trendami populacji.

W niewoli - brak danych.

c. d. n.

Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych. 

Kolczaki ( Echimyidae ), podrodzina kolczaki pierwotne ( Eumysopinae ) część VI.

Przegląd gatunków część III 

Proechimys amphichoricus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys semispinosus amphichoricus - Proechimys quadruplicatus amphichoricus . Obecnie Proechimys quadruplicatus.

 rycina - Proechimys quadruplicatus

Proechimys barinas - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Opisany w 1994 roku przez Aquilera & Corti.

Występuje w Ameryce Południowej ( stan Barinas - Wenezuela ).

Zamieszkuje nizinne tropikalne lasy ( pierwotne i wtórne ) oraz lasy galeriowe.

Gatunek słabo poznany.

Nie wiele wiadomo na temat sposobu życia, ekologii i biologii tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak aktualnych informacji.

W niewoli - brak danych.

Kolczak krótkoogonowy, huallago ( Proechimys brevicauda ) gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys longicaudus brevicauda - Proechimys cayennensis brevicauda. Obecnie Proechimys gularis.

Kolczak boliwijski ( Proechimys bolivianus ) gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys chrysaeolus bolivianus - Proechimys cayennensis bolivianus - Proechimys longicaudus bolivianus.

Obecnie Proechimys gularis.

Kolczak kolumbijski ( Proechimys canicollis ) gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ).

Występuje w Ameryce Południowej ( północno-zachodnia Wenezuela i północno-środkowa Kolumbia wokół podnóża Sierra Nevada de Santa Marta ).

Zamieszkuje nizinne tropikalne lasy oraz ich obrzeża od poziomu morza do 300 m n.p.m.

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi samotny tryb życia. Jest gatunkiem naziemnym.

Na kryjówki wybiera nory lub puste pnie drzew.

Zaatakowany przez drapieżnika potrafi odrzucić ogon, który nie odrasta. Tego typu działanie myli drapieżnika a kolczak bezpiecznie ucieka.

Odżywia się nasionami, owocami, grzybami, liśćmi ale również owadami.

Nie wiele wiadomo na temat rozrodu tego gatunku.

Miot to prawdopodobnie 1 - 2 młode. Odstawienie następuje po 21 - 35 dniach.

Żyje prawdopodobnie 1,7 - 2 lata.

Opisane podgatunki :

- Proechimys canicollis vacillator - góry Kanuku, Gujana, Surinam

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji. Jest dość odporny na degradację siedlisk.

Brak widocznych zagrożeń dla gatunku.

Obecnie nie są potrzebne żadne środki ochronne.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych.

W niewoli - brak danych.

Proechimys chrysaeolus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis chrysaeolus - Proechimys trinitatis chrysaeolus.

Występuje w Ameryce Południowej ( wschodnia Kolumbia ).

Zamieszkuje tropikalny nizinny las ( pierwotny ) od 100 - 500 m n.p.m.

 Proechimys chrysaeolus w niewoli

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

Na kryjówki wybiera nory, puste pnie drzew, gęste zarośla.

Odżywia się pokarmem roślinnym ( nasiona, owoce, liście ) ale także owadami.

Nie wiele wiadomo na temat rozrodu tego gatunku.

Samica rodzi 1 - 2 młode.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak informacji na temat wielkości populacji oraz wymagań ekologicznych.

Zagrożenie może stanowić wylesianie i utrata siedlisk związana z rozwojem górnictwa i rolnictwa na terenie występowania gatunku.

Potrzebne są dalsze badania na temat dystrybucji, siedlisk, ekologii, wielkości populacji i zagrożeń dla tego gatunku.

Nie rejestrowany z terenów chronionych.

W niewoli - brak danych.




Kolczak Cuviera ( Proechimys cuvieri ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ).

Występuje w Ameryce Południowej ( wschodnia Wenezuela, Gujana, Surinam, Gujana Francuska, Brazylia ).

Zamieszkuje nizinne tropikalne lasy ( pierwotne i wtórne ), także opuszczone plantacje od poziomu morza do 500 m n.p.m.

rycina - kolczak Cuviera

Aktywny głównie w nocy . Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

Na kryjówki wybiera nory, puste pnie drzew, gęste zarośla, zagłębienia wśród korzeni drzew.

Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ( owoce, nasiona, liście ) ale także owadami.

Sezon rozrodczy prawdopodobnie w porze deszczowej.

Samica po 30 - 35 dniach rodzi 2 młode. Odstawienie następuje po 21 - 35 dniach.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji.

Uważa się, że jest potrzebne pobranie dodatkowych próbek w celu ustalenia czy gatunek jest jednorodny czy może stanowić kilka osobnych gatunków.

Brak jest widocznych zagrożeń dla tego gatunku.

Rejestrowany z Moutannas de Tumucumaque National Parque i kilku innych obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.

Proechimys decumanus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim  Proechimys cayennensis decumanus.

Występuje w Ameryce Południowej ( niziny nad Pacyfikiem w południowo-zachodnim Ekwadorze i w północno-zachodnim Peru ).

Zamieszkuje suche nizinne lasy od 5 - 800 m n.p.m.

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi samotny i naziemny tryb życia.

Jest roślinożerny.

Nie wiele wiadomo na temat sezonu rozrodczego.

Samica prawdopodobnie rodzi 2 młodych.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za wrażliwy z powodu spadku populacji o ponad 30% w ciągu ostatnich 10 lat.

Główne zagrożenie to wylesianie, zwłaszcza w południowej części zasięgu. Inną przyczyną są wprowadzone kozy niszczące niską roślinność, przyczyniając się do erozji gleby.

Rejestrowany z trzech obszarów chronionych w północnej części zasięgu.

W niewoli - brak danych.

Tefe, kolczak tefe ( Proechimys echinothrix ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Opisany w 1998 roku przez Da Silva.

Występuje w Ameryce Południowej ( zachodnia Amazonia w Brazylii, Kolumbia, północno-wschodnie Peru ).

Zamieszkuje nizinne tropikalne lasy do 300 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany.

Nie wiele wiadomo na temat sposobu życia, ekologii i biologii tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na prawdopodobieństwo dużych populacji oraz duży zasięg w obszarach chronionych.

Jest on najmniej reprezentowanym członkiem rodzaju w zbiorach naukowych. 

Brak widocznych zagrożeń.

Rejestrowany z Jau National Parque, z Amana Ecological Reserve i Mamirana Ecological Reserve. 

W niewoli - brak danych.

Kolczak Gardnera ( Proechimys gardneri ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Opisany w 1998 roku przez Da Silva.

Występuje w Ameryce Południowej ( zachodnia Amazonia - Brazylia, północna Boliwia ).

Zamieszkuje tropikalne nizinne lasy ( sezonowo zalewane ) do 300 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany.

Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Potwierdzono jedynie odchów młodych w porze suchej. 

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak dokładnych informacji na temat jego zasięgu występowania, stanu populacji oraz ekologii.

Jest obecnie znany z kilku próbek zebranych w trzech różnych miejscach.

Brak widocznych zagrożeń.

W zakresie dystrybucji występują obszary chronione ale brak jest potwierdzonych informacji o zamieszkiwaniu tego gatunku.

Potrzebne są dalsze badania na temat dystrybucji, siedlisk, ekologii, wielkości populacji oraz zagrożeń.

W niewoli - brak danych. 




Kolczak Goeldiego ( Proechimys goeldii ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis goeldii.

Występuje w Ameryce Południowej ( Kolumbia, zachodnia Brazylia na południe od Amazonki ).

Zamieszkuje nizinne tropikalne lasy ( pierwotne, wtórne, Varzea, igapo ) oraz opuszczone plantacje.

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.
Na kryjówki wybiera nory, zagłębienia wśród korzeni drzew, gęste zarośla, puste pnie drzew.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ( nasiona, owoce, liście, grzyby ) ale także owadami.
Sezon rozrodczy prawdopodobnie pod koniec pory deszczowej.
Samica po 30 - 35 dniach rodzi 1 - 2 młode.
Odstawienie następuje po 21 - 35 dniach. 
Dojrzałość płciową uzyskuje po około 146 dniach.
Może żyć około 2 - 2,5 lat.

Opisane podgatunki :
- Proechimys goeldii goeldii - Rio Tapajoz, Brazylia

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji i tolerancję pewnego stopnia modyfikacji siedlisk.
Wschodnia część zasięgu jest zagrożona z powodu wylesiania oraz rozwoju górnictwa rud żelaza i glinu.
Autostrada Culaba - Santarem przechodzi przez część zakresu.
Rozwój rolnictwa soi prowadzi również do utraty siedlisk.
Rejestrowany z Xingu Station Reserve i Cristalino Ecological Reserve.
Potrzebne są dalsze badania na temat negatywnego wpływu utraty siedlisk na wycofanie się gatunku z dotychczasowego zakresu.

W niewoli - brak danych.




Kolczak z wyspy Gorgona ( Proechimys gorgonae ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys semispinosus gorgonae - Proechimys cayennensis gorgonae. Obecnie Proechimys semispinosus.




Kasiragua, kolczak kuaira ( Proechimys guairae ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis guairae - Proechimys trinitatis guairae.

Występuje w Ameryce Południowej ( środkowo-północna Wenezuela, na wschód od jeziora Maracaibo i na zboczach Andów, prawdopodobnie Kolumbia ).

Zamieszkuje nizinne tropikalne lasy ( pierwotne i wtórne ) od poziomu morza do 800 m n.p.m.

 kasiragua ( Proechimys guairae )

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

Na kryjówki wybiera nory, płytkie zagłębienia wśród korzeni drzew, puste pnie lub gęste zarośla.

Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ( nasiona, owoce, orzechy, grzyby, liście ) także sporadycznie owady.

Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, może być 4 mioty.

Samica rodzi 1 - 2 młode. Młode są dobrze rozwinięte i już w 3 dniu mogą się samodzielnie odżywiać.

Odstawienie następuje po 21 - 30 dniach od narodzin.

Dojrzałość uzyskuje w wieku około 146 dni.

Opisane podgatunki :

- Proechimys guairae guairae - La Guaira, Wenezuela

- Proechimys guairae ochraceus - Rio Aurare, Zulia, Wenezuela - opisywany też jako Proechimys ochraceus i Proechimys cayennensis ochraceus

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji i tolerancji na pewien stopień modyfikacji siedlisk.
Jest to gatunek bardzo skomplikowany, mogący być podzielony na kilka gatunków o małych zakresach, z których część może być zagrożona ( szczególnie te o kariotypie 2n = 52 ).
Wschodni zakres jego zasięgu ulega degradacji siedlisk poprzez wylesianie. 
Rejestrowany z wielu obszarów chronionych zwłaszcza na zachodzie zasięgu.

W niewoli - brak danych.




Kolczak ekwadorski ( Proechimys gularis ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys longicaudus gularis - Proechimys cayennensis gularis. Zawiera Proechimys brevicauda i Proechimys bolivianus.

Występuje w Ameryce Południowej ( wschodni Ekwador, południowa Kolumbia, Peru, północno-wschodnia Boliwia, zachodnia Brazylia ).

Zamieszkuje nizinne lasy tropikalne ( pierwotne i wtórne ), zarośla bambusowe, skraj lasu, opuszczone plantacje do wysokości 500 m n.p.m.

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.
Na kryjówki wybiera nory, zagłębienia wśród korzeni drzew, puste pnie, gęste zarośla.
W czasie żerowania porusza się cicho i szybko. Znaleziony pokarm spożywa na miejscu lub przenosi w pobliże kryjówki.
Zaatakowany potrafi odrzucić ogon czym myli drapieżnika, co pozwala mu uciec szybko do kryjówki. Ogon odpada w pierwszym kręgu i nie odrasta.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ( owoce, nasiona, orzechy, grzyby, liście ). W skład diety wchodzą również owady.
Sezon rozrodczy może być przez cały rok.
Samica po ciąży trwającej 30 - 35 dni, rodzi 2 młode.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji i tolerancję pewnego stopnia modyfikacji siedlisk.
Prawdopodobnie zawiera kilka gatunków, z których część może stanowić samodzielne gatunki.
Rdzenni mieszkańcy polują na niego dla mięsa.
Obecnie brak widocznych zagrożeń dla tego gatunku.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.




Kolczak gujański ( Proechimys guyannensis ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis. Zawiera Proechimys warreni.

Występuje w Ameryce Południowej ( Gujana, Surinam, Gujana Francuska, Brazylia, Wenezuela ).

Zamieszkuje nizinne tropikalne lasy ( pierwotne i wtórne ), opuszczone plantacje, częściowo tereny rolnicze do wysokości 500 m n.p.m.

grupa kolczaków gujańskich ( Proechimys guyannensis ) w niewoli

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia. 

Dzień spędza w norze, pustym pniu drzewa lub gęstych zaroślach.

Podczas nocnego żerowania przypomina aguti.

Odżywia się głównie owocami oraz nasionami i grzybami.

Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, w nie których częściach zasięgu sezonowo.

Może być do 4 miotów w sezonie.

Ciąża trwa 30 - 35 dni. Samica rodzi średnio 2 młodych.

Odstawienie następuje po 21 - 35 dniach.

Żyje około 1,7 - 2 lata.

Opisane podgatunki :

- Proechimys guyannensis arabupu - Synonimy: Proechimys arabupu - Proechimys cayennensis arabupu - Brazylia, Mt.Roraima, Arabupu 
- Proechimys guyannensis arescens - Synonimy: Proechimys arescens - Proechimys cayennensis arescens - wschodnia Brazylia, Fazenda, Inhuma ( Brazylia ) - może być samodzielnym gatunkiem 
- Proechimys guyannensis cayennensis - Synonimy: Proechimys cayennensis cayennensis - Gujana 
- Proechimys guyannensis cherriei - Synonimy: Proechimys cherriei - Proechimys cayennensis cherriei - Wenezuela, Cairara del Orinoco 
- Proechimys guyannensis guyannensis - Synonimy: Proechimys guyannensis cayennensis - Wenezuela, Caurama, Gujana 
- Proechimys guyannensis hyleae - Synonimy: Proechimys hyleae - Proechimys cayennensis hyleae - Tauari, Brazylia - może być zawarty w Proechimys goeldii 
- Proechimys guyannensis leioprimna - Synonimy: Proechimys leioprimna - Proechimys cayennensis leioprymna - Cameta, Brazylia - może być zawarty w Proechimys goeldii 
- Proechimys guyannensis nesiotes - Synonimy: Proechimys nesiotes - Proechimys cayennensis nesiotes - Ilha de Manapiri, Brazylia - może być zawarty w Proechimys goeldii
- Proechimys guyannensis rattinus -Synonimy: Proechimys rattinus - Proechimys cayennensis rattinus - Rio Ucayali, Peru - może być zawarty w Proechimys goeldii lub w Proechimys steerei
- Proechimys guyannensis riparum - Synonimy: Proechimys riparum - Proechimys cayennensis riparum - Manaus, Amazonia, Brazylia - może być samodzielnym gatunkiem
- Proechimys guyannensis villicauda - Synonimy: Proechimys villicauda - Proechimys cayennensis villicauda - Tapirapoa, Rio Setuba, Cdceres, Mato Grosso w Brazylii - może być zawarty w Proechimys longicaudatus

Obecnie przyjmuje się 6 podgatunków : guyannensis, arabupu, arescens, cherriei, riparum, vacillator.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji oraz pewien stopień tolerancji na modyfikację siedlisk.
Gatunek może być podzielony na podstawie bieżących badań molekularnych na kilka samodzielnych gatunków. 
Zagrożenie może stanowić wylesianie oraz rozwój górnictwa ( Brazylia ).
W Kolumbii chwytany i hodowany dla mięsa - dożywa do 3,5 roku w niewoli.
Potrzebne są dalsze badania zwłaszcza taksonomiczne.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.
Jedynie w Kolumbii jest chwytany i hodowany do celów spożywczych przez miejscową ludność.




Proechimys hendeei - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys simonsi hendeei. Obecnie Proechimys simonsi.

Opisane podgatunki :
- Proechimys hendeei nigrofulvus - Ekwador - zawarty w Proechimys simonsi, opisywany też jako Proechimys nigrofulvus




Proechimys hoplomyoides - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis hoplomyoides - Proechimys trinitalis hoplomyoides.

Występuje w Ameryce Południowej ( południowo-zachodnia Wenezuela, Gujana, Brazylia ).

Zamieszkuje tropikalny górski las na wysokości 2000 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo o biologii, ekologii i sposobie życia tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony z powodu niepewności co do jego statusu taksonomicznego.
Znany jedynie z dwóch osobników, zebranych na Mount Roraima w prowincji Bolivar ( Wenezuela ) na wysokości 2000 m n.p.m. ( Wilson i Reeder 2005 ).
Brak informacji na temat stanu populacji, ekologii, wymagań siedliskowych, zagrożeń.
Nie jest rejestrowany z obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.




Kolczak jawari ( Proechimys kulinae ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys guairae kulinae.
Opisany w 1998 roku przez Da Silva.

Występuje w Ameryce Południowej ( zachodnia Brazylia, Peru ).

Zamieszkuje tropikalny nizinny las do wysokości 300 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak informacji na temat zasięgu występowania, stanu populacji i wymagań ekologicznych.
Może stanowić 2 oddzielne gatunki.
Znany jedynie z dwóch stanowisk na lewym brzegu Rio Jurua ( Amazonia - Brazylia ) oraz z Departamentu Loreto w Peru.
Obszar chroniony Javari jest w zasięgu tego gatunku chociaż nie został tam zarejestrowany.
Potrzebne są dalsze badania na temat wielkości populacji, ekologii, siedlisk, zagrożeń.

W niewoli - brak danych.




Kolczak długoogonowy ( Proechimys longicaudatus ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis longicaudatus.

Występuje w Ameryce Południowej ( południowa Boliwia, Paragwaj, północna i środkowa Brazylia ).

Zamieszkuje suche tropikalne lasy, Cerrado, opuszczone plantacje do wysokości 500 - 1000 m n.p.m.

Aktywny w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.
Na kryjówki wybiera nory, puste pnie, zagłębienia wśród korzeni drzew, gęste zarośla.
W czasie żerowania porusza się zwinnie i szybko. Ścigany przez drapieżnika potrafi odrzucić ogon, który nie odrasta.
Odżywia się głównie owocami, ale także nasionami i grzybami.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, w części zasięgu sezonowo.
Ciąża trwa około 30 - 35 dni. Samica rodzi 1 - 5 młodych w miocie ( średnio 2 ).
Może być do 4 miotów w roku.
Odstawienie następuje w 3 - 4 tygodniu życia. Młode pozostają z matką do około 3 miesięcy.

Opisane podgatunki :
- Proechimys longicaudatus boimensis - Rio Tapajos ( Brazylia ) - może być zawarty w Proechimys cayennensis
- Proechimys longicaudatus elassopus - Peru - może być zawarty w Proechimys cayennensis
- Proechimys longicaudatus leucomystax - Rio Papagaio, Mato Grosso ( Brazylia )
- Proechimys longicaudatus longicaudus - na północ od Paragwaju, Mato Grosso ( Brazylia )
- Proechimys longicaudatus pachita - Puerto Leguia, Rio Pachita ( Peru )- może być zawarty w Proechimys goeldii lub w Proechimys steerei
- Proechimys longicaudatus ribeiroi - Rio de Outubro Doze ( Brazylia ) - stanowić samodzielny gatunek
- Proechimys longicaudatus securus - Charuplaya, Secure River ( Boliwia ) - może być zawarty w Proechimys cayennensis

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji oraz tolerancję na pewien stopień modyfikację siedlisk.
Jednak może być zagrożony ze względu na szybkie tempo przemiany siedlisk w najbliższej przyszłości.
Głównie rozwój rolnictwa przyczynia się do utraty siedlisk.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zasięgu. 
Potrzebne są dalsze badania na temat dystrybucji i taksonomii tego gatunku.

W niewoli - brak danych.




Proechimys magdalenae - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis magdalenae - Proechimys trinitatis magdalenae.
W roku 1961 Cabrera połączył go z Proechimys guyannensis. Uznany za odrębny gatunek 1 1990 ( Emmons & Feer ).

Występuje w Ameryce Południowej ( Kolumbia, na zachód od Rio Magdalena ).

Zamieszkuje tropikalny nizinny las do wysokości 500 m n.p.m.

Aktywny w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.
Odżywia się nasionami, owocami, liśćmi, orzechami ale także owadami.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale może być sezonowy.
Samica rodzi średnio 2 młode.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak potwierdzonych informacji na temat zasięgu występowania, zagrożeń, stanu populacji i ekologii.
Brak znanych zagrożeń dla tego gatunku.
Potrzebne są dalsze badania na temat dystrybucji, siedlisk, ekologii i zagrożeń dla gatunku.

W niewoli - brak danych.




Minka, kolczak minka ( Proechimys mincae ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis mincae - Proechimys trinitatis mincae.

Występuje w Ameryce Południowej ( północna Kolumbia, u podnóża Sierra Nevada de Santa Marta ).

Zamieszkuje tropikalny nizinny las do wysokości 500 m n.p.m.

Aktywny w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.
Odżywia się nasionami, owocami, liśćmi ale także owadami.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale może być sezonowy.
Samica rodzi średnio 2 młode.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak potwierdzonych informacji na temat zasięgu występowania, zagrożeń, stanu populacji i ekologii.
Brak znanych zagrożeń dla tego gatunku.
Potrzebne są dalsze badania na temat dystrybucji, siedlisk, ekologii i zagrożeń.

W niewoli - brak danych.




Kolczak O'Connella ( Proechimys oconnelli ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ),  z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis oconnelli - Proechimys semispinosus oconnelli.

Występuje w Ameryce Południowej ( środkowa Kolumbia, wschodnia część Cordillera Oriental ).

Zamieszkuje tropikalny nizinny las do wysokości 500 m n.p.m.

Aktywny w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.
Odżywia się nasionami, owocami, liśćmi ale także owadami.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale może być sezonowy.
Samica rodzi średnio 2 młode.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak potwierdzonych informacji na temat zasięgu występowania, zagrożeń, stanu populacji i ekologii.
Brak jest znanych zagrożeń dla tego gatunku.
Potrzebne są dalsze badania dystrybucji, siedlisk, ekologii i zagrożeń.

W niewoli - brak danych.




Para, kolczak para ( Proechimys oris ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis oris - Proechimys guyannensis oris - Proechimys roberti oris.
Obecnie Proechimys roberti.




Kolczak Pattona ( Proechimys pattoni ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis pattoni. 
Opisany w 1998 roku przez Da Silva.

Występuje w Ameryce Południowej ( zachodnia Amazonia w Brazylii, wschodnie i południowo-wschodnie Peru ).

Zamieszkuje tropikalny nizinny las do wysokości 500 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia.
Brak danych do oceny sezonowości rozrodu, ale odchów młodych w porze suchej został potwierdzony. Średni miot to 2 młode.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję.
Znany jest z pięciu stanowisk : dwa w górnym biegu Rio Jurua i trzy z Ucayali i Madre de Dios ( Peru - departament Puno ).
Brak znanych zagrożeń dla gatunku.
W jego zasięgu istnieje kilka obszarów chronionych.
Próbki zebrane w Peru pochodzą z Parku Narodowego.
Potrzebne są dalsze badania na temat ekologii, stanu populacji, zagrożeń i dystrybucji gatunku.

W niewoli - brak danych.




Proechimys poliopus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis poliopus - Proechimys trinitatis poliopus.

Występuje w Ameryce Południowej ( północno-zachodnia Wenezuela, od południowo-zachodniej części jeziora Maracaibo do Sierra de Perija, Kolumbia? ).

Zamieszkuje tropikalne nizinne lasy do wysokości 800 m n.p.m.

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za zagrożony, gdyż jego zasięg jego występowania jest mniejszy niż 20 000 km2. 
Szacuje się, że znanych jest 10 stanowisk występowania gatunku.
Główne zagrożenie stanowi utrata siedlisk i ich przekształcenie w pola uprawne i pastwiska.
Gatunek nie toleruje obszarów rolniczych.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zasięgu.

W niewoli - brak danych. 




Napo, kolczak napo ( Proechimys quadruplicatus ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys goeldii quadruplicatus.
Zawiera Proechimys amphichoricus.

Występuje w Ameryce Południowej ( wschodni Ekwador, północne Peru, Kolumbia, południowo-wschodnia i południowa Wenezuela, Brazylia ).

Zamieszkuje tropikalne nizinne lasy do wysokości 500 m n.p.m.

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ( nasiona, owoce, grzyby, liście ), ale także owady.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale może być sezonowy.
Samica rodzi średnio 2 młode.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję.
Brak widocznych zagrożeń dla tego gatunku.
Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zasięgu.
Na chwilę obecną nie są potrzebne działania ochronne związane z tym gatunkiem.

W niewoli - brak danych.




Kolczak Roberta ( Proechimys roberti ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys longicaudatus roberti - Proechimys cayennensis roberti.
Zawiera Proechimys oris.

Występuje w Ameryce Południowej ( środkowa Brazylia ).

Zamieszkuje lasy galeriowe, Cerrado do wysokości 1000 m n.p.m.

  rycina - Kolczak Roberta ( Proechimys roberti )

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

Jest roślinożerny. W skład jego diety wchodzą nasiona, owoce, grzyby, liście oraz sporadycznie owady.

Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale może być sezonowy.

Samica rodzi średnio 2 młode.

Opisane podgatunki :

- Proechimys roberti roberti - region Araguarae, Minas Gerais ( Brazylia )

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i prawdopodobieństwo dużych populacji.

Proechimys roberti jest silnie związany z obecnością palm babacu ( babassu - Orbignya phalerata ).

Rozwój rolnictwa jest zagrożeniem w południowej i południowo-wschodniej części zasięgu.

Dodatkowe zagrożenie to Autostrada Trans-Amazon.

Rejestrowany z Chapada dos Veadeiros Nacional Park i Brasilia Nacional Park.

W niewoli - brak danych.

Proechimys semispinosus - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Echimys semispinosus - Proechimys cayennensis semispinosus.

Zawiera Proechimys gorgonae.

Występuje w Ameryce Środkowej ( południowo-wschodni Honduras, Salwador, Gwatemala, Belize, Kostaryka, Nikaragua, Panama ) i Ameryce Południowej ( południowo-zachodni Ekwador, Kolumbia? Brazylia? północno-zachodnie Peru? ).

Zamieszkuje nizinne lasy tropikalne, lasy łęgowe wzdłuż rzek, tereny podmokłe, opuszczone plantacje.

 rycina - Proechimys semispinosus

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

W czasie żerowania wędruje często po zwalonych pniach czy pozostałościach ludzkich budowli. Rzadko wspina się po drzewach. Często swoją obecność zaznacza głosem. Wokaliza ta służy prawdopodobnie do zaznaczenia swojej obecności wobec innych osobników swojego gatunku.

Dzień spędza w norach, w płytkich zagłębieniach wśród korzeni drzew, pustych pniach czy gęstych zaroślach. Zdarza się, że siedzi cicho w pobliżu głównych korzeni czy pni drzew.

Orzechy palmowe czy inne duże nasiona zanosi w ustronne miejsca w celu spożycia.
Dieta składa się głównie z owoców i nasion, ale także z liści, grzybów czy owadów.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale może być sezonowy.
Może być do 4 miotów w roku.
Samica rodzi 1 -5 młodych.

Opisane podgatunki :
- Proechimys semispinosus burrus - San Miguel Island ( Panama )
- Proechimys semispinosus calidior - dolna Rio Cachavi, Ekwador, Kolumbia
- Proechimys semispinosus centralis - od Nikaragui do północnej Wenezueli
- Proechimys semispinosus chiriquinus - Panama
- Proechimys semispinosus columbianus - Condoto, Choco ( zachodnia Kolumbia )
- Proechimys semispinosus goldmani - Altos Cacao, Przylądek Veraguas ( Panama )
- Proechimys semispinosus hilda - Rio Maranon ( Peru ) - zawarty w Proechimys goeldii
- Proechimys semispinosus ignotus - wyspa San Jose, Zatoka Panamska ( Panama )
- Proechimys semispinosus kermiti - dolna Rio Solimoes ( Brazylia ) - zawarty w Proechimys goeldii
- Proechimys semispinosus liminalis - północna Wenezuela - zawarty w Proechimys goeldii
- Proechimys semispinosus panamensis - Panama
- Proechimys semispinosus rosa - Santa Rosa ( południowo-zachodni Ekwador )
- Proechimys semispinosus rubellus - Angostura Valley ( Kostaryka )
- Proechimys semispinosus semispinosus - Kolumbia, Gualaquiza ( wschodni Ekwador )

rycina - Proechimys semispinosus semispinosus

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji i pewien stopień tolerancji na modyfikację siedlisk.

Wycinanie lasów jest zagrożeniem w niektórych częściach zasięgu.

Obecnie nie są prowadzone żadne działania ochronne względem tego gatunku.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zasięgu.

W niewoli - brak danych.

Kolczak Szymona ( Proechimys simonsi ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis simonsi.

Zawiera Proechimys hendeei.

Występuje w Ameryce Południowej ( wschodni Ekwador, północno-wschodnie Peru, południowa Kolumbia, północna Boliwia ).

Zamieszkuje tropikalne nizinne lasy ( pierwotne i wtórne ), lasy wyżynne, opuszczone plantacje, działki rolne, krawędzie lasu do wysokości 1500 m n.p.m.

  rycina - Kolczak Szymona ( Proechimys simonsi )

Gatunek słabo poznany.

Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.

Wiadomo, że rozmnaża się w ciągu całego roku.

Opisane podgatunki :

- Proechimys simonsi simonsi - wzdłuż Rio Perene ( Peru )

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, domniemane duże populacje oraz pewien stopień tolerancji na modyfikację siedlisk. Uważa się, że jest gatunkiem dość powszechnym.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.

Brak widocznych zagrożeń w chwili obecnej.

Potrzebne są dalsze badania na temat dystrybucji, gęstości i trendów populacji, siedlisk, ekologii i zagrożeń.

W niewoli - brak danych.

Proechimys steerei - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys goeldii steerei.

Występuje w Ameryce Południowej ( zachodnia i centralna Brazylia, północna Boliwia, zachodnie Peru ).

Zamieszkuje tropikalne nizinne lasy ( głównie sezonowo zalewane wzdłuż rzek, Varzea ) do wysokości 300 m n.p.m.

  rycina - Proechimys steerei

Aktywny głównie w godzinach nocnych. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

Na okres wylewów przenosi się dalej od rzek w głąb lasu.

Odżywia się głównie nasionami, owocami, liśćmi i pędami, grzybami a także owadami.

Sezon rozrodczy w porach suchych.

Samica rodzi 4 - 6 młodych w miocie. Młode szybko się usamodzielniają i dojrzewają płciowo.

Nie opisano żadnych podgatunków.

 rycina - Proechimys steerei

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję i domniemane duże populacje.

Brak większych zagrożeń w chwili obecnej.

Jedynym poważniejszym zagrożeniem byłoby spiętrzenie rzek, które by zniszczyło siedlisko Varzea.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.

Potrzebne są dalsze badania dotyczące trendów i gęstości populacji, ekologii, siedlisk, zagrożeń.

W niewoli - brak danych.

Kolczak z Trynidadu ( Proechimys trinitatus ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis trinitatus - Proechimys trinitatis.

Występuje w Ameryce Południowej ( wyspa Trynidad ).

Zamieszkuje tropikalne nizinne bagienne lasy, sezonowo zalewane.

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

Na kryjówki wybiera nory, puste pnie, zagłębienia pod korzeniami drzew.

Odżywia się nasionami, owocami, liśćmi ale też i owadami.

Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale może być sezonowy.

Samica rodzi średnio 2 młode.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek nie oznaczony ze względu na brak dokładnych informacji na temat stanu populacji na wyspie Trynidad.

Przypuszcza się, że gatunek może być zagrożony.

Potrzebne są aktualne badania dotyczące dystrybucji, stanu i trendów populacji, ekologii, siedlisk i zagrożeń.

W niewoli - brak danych.

Proechimys urichi - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis urichi - Proechimys trinitatis urichi. Umieszczany w grupie trinitatis ( Patton 1987 ), dawniej zawarty w guyannensis ( Reig 1980 ). Objęty grupą guairae przez Eisenberg 1989 i Woods & Kilpatrick 2005.

Występuje w Ameryce Południowej ( północna Wenezuela ).

Zamieszkuje tropikalne nizinne lasy ( pierwotne i wtórne, często pofragmentowane ) i lasy galeriowe do wysokości 300 m n.p.m.

Aktywny głównie w nocy. Prowadzi naziemny i samotny tryb życia.

Kopie płytkie, niewielkie nory w których spędza dzień.

Odżywia się pokarmem roślinnym ( nasiona, owoce, grzyby, liście ) ale i owady.

Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, ale może być sezonowy.

Samica rodzi 2 młodych.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szeroką dystrybucję, prawdopodobieństwo dużych populacji oraz tolerancję na pewien stopień modyfikacji siedlisk.

Wydaje się, że jest odporny na modyfikację siedlisk.

Obecnie brak widocznych zagrożeń.

Rejestrowany z kilku obszarów chronionych w swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.

Kolczak Warrena ( Proechimys warreni ) - gryzoń z rodziny kolczaków ( Echimydae ), z podrodziny kolczaków pierwotnych ( Eumysopinae ). Synonim Proechimys cayennensis warreni. 

Obecnie zawarty w Proechimys guyannensis. 

   

   

   

  










  

c. d. n.

 Opracowano na podstawie:

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.