środa, 5 września 2012

Australia - historia odkryć i badań. Powstanie Związku Australijskiego




Historia odkryć. 

Udokumentowane wiadomości o Australii pochodzą z XVII wieku. Żeglarze holenderscy poszukując legendarnej Terra australis incognita odkryli wybrzeże kontynentu.
W roku 1606 W.Jausz dopłynął do Zatoki Karpentaria i do półwyspu Jork.
W roku 1616 do zachodnich wybrzeży dotarł D.Hartog. W 1642 A.Tasman odkrył Tasmanię.


Barossa Valley - południowa Australia

Do Australii dotarli również żeglarze angielscy. W roku 1622 - na statku Tryal, a w roku 1686 - Wiliam Dampier. 
Pierwsi odkrywcy uznali poznane obszary za nie przydatne do kolonizacji.
W 1770 roku James Cook odkrywa żyzne wybrzeża wschodnie.
G.Bass w roku 1798 cieśninę oddzielającą Tasmanię od kontynentu.
Podczas drugiej wyprawy Jamesa Cooka ( 1772 - 75 ) jej uczestnik J.R.Forster stwierdza, że jest to odrębna część świata.

 kazuar mniejszy ( Casuarius bennetti )

W roku 1814 M.Flinders proponuje obecną nazwę tj. Australia, nazwę oficjalnie przyjęto w 1849 zamiast dotychczasowej Nowej Holandii.
Rozpoczęła się eksploracja kontynentu.
W roku 1813 po raz pierwszy przekroczono Góry Błękitne. W latach 1828 - 30 Charles Sturt dokonał odkryć w środkowej części kontynentu. T.Mitchell w 1831 - 36 zbadał system rzek wschodniej Australii.
Uczestnicy wyprawy statku Beagle dokonali zdjęć topograficznych całych wybrzeży kontynentu.

 Devils Marbles - północna Tasmania

W latach 1839 - 44 Paweł Edmund Strzelecki przeprowadził badania południowo-wschodniej części kontynentu i Tasmanii, odkrył, zdobył i nazwał najwyższą górę Alp Australijskich czyli Górę Kościuszki 2228 m n.p.m. Był też odkrywcą złota na tym kontynencie ( w Nowej Południowej Walii ).

grupa kangurów rudych ( Macropus rufus ) - ogród zoologiczny w Berlinie

Od lat 40-tych XIX wieku podejmowano próby przejścia całego kontynentu . 
1839 - 41 E.J.Eyre przeszedł z zachodu na wschód kontynentu. 1844 - 45 L.Leichhardt przeszedł z Brisbane do Zatoki Van Diemena na północnym wybrzeżu Australii.
Kontynent z południa na północ przebyli : 1860 - 61 - R.Burke O'Hara i W.Wills, 1860 - 62 J.McDouall Stuart.
Pustynie Australii Zachodniej badali w latach 1874 - 76 J. i A. Forrestowie, E.Giles i P.E.Warburton.
W II połowie XIX wieku przemierzali Australię także : S.Wiśniowski i S.Korzeliński.
Pod koniec XIX wieku prawie cała Australia została poznana, tylko niewielkie obszary na północnym-zachodzie kontynentu zbadano dopiero w latach 1925 - 28.
W latach 1914 - 20 badania w Australii i Oceanii prowadził antropolog i etnograf B.Malinowski.

El Questro Wilderness Park - Australia Zachodnia

Flinders Ranges National Park

Powstanie Związku Australijskiego.

Brytyjczycy rozpoczęli jej kolonizację od wschodnich wybrzeży ( Nowa Południowa Walia ) po utracie części posiadłości w Ameryce Północnej.
W 1788 w rejonie Sydney ląduje tzw. Pierwsza Flota z grupą brytyjskich skazańców. Nowa Południowa Walia ( od 1803 obejmowała również Tasmanię ) to brytyjska kolonia karna. Rządzona przez wojsko a jej gospodarka oparta była o uprawę przydzielonej oficerom ziemi przez skazańców zsyłanych do 1840 roku.
W początkach XIX wieku nastąpił szybki rozwój kolonii, której podstawą była hodowla owiec i eksport wełny do Wielkiej Brytanii. Zajmowanie nowych terytoriów przyspieszyło kolonizację i napływ wolnych osadników także z innych krajów Europy niż z Wielkiej Brytanii. Koloniści zajmowali ziemię Aborygenów i stosowali wobec nich eksterminację.
Wraz z postępem osadnictwa powstały nowe kolonie :
- 1829 Australia Zachodnia, - 1834 Australia Południowa, w 1825 z Nowej Południowej Walii wyodrębniła się Tasmania, w 1851 Wiktoria a w 1859 Queensland. Rozszerzał się też stopniowo zakres autonomii.
W latach 1840 - 68 zaprzestano przywozu więźniów ( najpóźniej do Australii Zachodniej ). W latach 90-tych XIX wieku nasiliło się dążenie do utworzenia federacji kolonii. Ostatnia kolonia powstała w 1911 - Terytorium Północne.

   kangury w Warrumbungle National Park

W 1901 po zatwierdzeniu przez Wielką Brytanię Australian Commonwealth Act powstało dominium pod nazwą Związek Australijski.
Współcześnie Australia jest członkiem Wspólnoty Brytyjskiej.

Ochrona środowiska naturalnego.

Australia może poszczycić się tym, że aż 7,6% powierzchni ( 58 mln ha ) stanowią obszary chronione. Ochroną objęte też są nie które tereny w obrębie australijskich terytoriów zamorskich.
Dodatkowo istnieje 145 rezerwatów, obejmujących prawie 38 mln ha akwenów morskich.

jedwabnica płowobrzucha ( Chlamydera cerviniventris )

Już w roku 1863 na Tasmanii wydano pierwszą ustawę chroniącą krajobraz.
W roku 1879 utworzono pierwszy w Australii ( drugi na świecie ) Park Narodowy na południe od Sydney nad Zatoką Port Hacking - obecnie Royal National Park o powierzchni 15 tysięcy ha.
Obecnie jest to 516 parków narodowych obejmujących 3,4% obszarów i 2700 innych obszarów chronionych.

 Leeuwin Naturaliste National Park

Na Listę Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego wpisano :
  • Wielką Rafę Koralową
  • wyspę Lord Howe
  • Park Narodowy Kakadu ( część rezerwatu Arnhem Land )
  • region wyschniętych jezior Willandra
  • parki narodowe w zachodniej Tasmanii
  • fragmenty lasów równikowych na północnym wybrzeżu Nowej Południowej Walii
  • święte góry Aborygenów : Ayers Rock i Olga ( Park Narodowy Uluru )  
Obecnie większość rodzimej fauny i flory objęta jest zakazem wywozu.
Australijskie gatunki torbaczy, które znajdują się w "ekspozycjach" ogrodów zoologicznych pochodzą z ośrodków hodowlanych oraz wymiany pomiędzy ogrodami zoologicznymi.

Lizard Island

cudowronka błękitna ( Paradisea rudolphi )

Millstream National Park - zachodnia Australia


































  Opracowano na podstawie:
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.   
    


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz


KRS 0000069730