czwartek, 22 sierpnia 2019

Rodzaj Bullimus - filipinoszczur. Przegląd gatunków.











Nadrodzina - Muroidea Illiger, 1811  
Rodzina - Muridae Illiger, 1811  
Podrodzina - Murinae Illiger, 1811
Rodzaj - Bullimus Mearns, 1905
Bullimus bagobus  Mearns, 1905 - filipinoszczur mindanajski
Bullimus gamay Rickart, Heaney & Tabaranza Jr., 2002 - filipinoszczur stokowy
Bullimus luzonicus ( Thomas, 1895 ) - filipinoszczur luzoński


rycina - filipinoszczur luzoński ( Bullimus luzonicus )

Duże gryzonie o długości głowy i tułowia : 24 - 30 cm, ogon długości 20 - 24 cm.
Sierść brązowawa do ciemnobrązowej na grzbiecie. Brzuch ubarwiony jasno-szaro lub biało.
Budowa ciała krępa, kufa wydłużona a ogon stosunkowo krótki.
Samice mają  4 pary sutków : parę pod pachami, parę brzuszną i dwie pary pachwinowe.
Występują we wschodniej Azji, Filipiny. Są endemitami dla tych wysp.
Zamieszkują gęste lasy nizinne i górskie z gęstym podszyciem od 200 - 2000 m n.p.m.
Na kryjówki wybierają gęste krzewy, kłody drzew, zagłębienia wśród korzeni drzew. Prawdopodobnie kopią też nory.
Prowadzą nocny tryb życia. Odżywiają się głównie pokarmem roślinnym ale nie wykluczone, że pokarm zwierzęcy wchodzi w skład ich diety.
System krycia prawdopodobnie poligamiczny ale nie wykluczona monogamia.
Długość ciąży to około 20 -25 dni. Samica rodzi od 3 do 5 młodych.
Długość życia prawdopodobnie 24 miesiące.

Bullimus bagobus występuje na wyspach Samar, Leyte, Bohol, Mindanao i innych.
Bullimus luzonicus występuje na Luzonie.
Bullimus gamay występuje na wyspie Camiguin ( 265 km2 ).

Systematycznie są klasyfikowane w grupie Rattus czyli są blisko spokrewnione ze szczurami.
Pierwotnie rodzaj opisany przez Mearns, 1905 ale niejasno zdefiniowany i włączony do podgrupy Rattus.
Musser ( 1982 ) i Musser i Newcomb ( 1983 ) przywrócili ogólny status rodzaju.
Rodzaj ponownie został zdiagnozowany przez Musser i Heaney ( 1992 ), którzy zauważyli, że pełny zakres indywidualnej i wyspiarskiej zmienności pozostał do zbadania ale tymczasowo rozpoznano dwa gatunki : Bullimus bagobus Mearns, 1905 i Bullimus luzonicus ( Thomas, 1895 ).
Pierwszy występuje na Mindanao i oraz kilku sąsiednich wyspach, które były połączone podczas plejstocenu.
Drugi znany z wyspy Luzon ( Heaney i in. 1998 ).


Przegląd gatunków :

Filipinoszczur mindanajski ( Bullimus bagobus ) - Mearns, 1905 - gryzoń z nadrodziny - Muroidea - rodziny - Muridae - podrodziny - Murinae. Synonim Rattus bagobus barkeri Johnson, 1946 - Rattus rabori - Sanborn, 1952;

Występuje we wschodniej Azji, Filipiny - wyspy Samar, Calicoan, Dinagat, Siargao, Leyte, Bohol, Maripipi i Mindanao. Endemit dla Filipin.

Zamieszkuje las nizinny i górski od 200 - 1800 m n.p.m.
Na wyspie Leyte na wysokości 300 - 500 m n.p.m.
Na wyspie Maripipi na wysokości 740 m n.p.m. ( Rickart i in. 1993 ).

filipinoszczur mindanajski ( Bullimus bagobus ) - okaz muzealny czaszka ( widok z góry, widok z dołu, widok boczny )

Gatunek słabo poznany.
Nie wiele wiadomo na temat biologii, ekologii i sposobu życia tego gatunku.
Wielkość osobników z wyspy Leyte :
długość głowy i tułowia : 250,3 mm, w zakresie 234 - 265 mm
długość ogona : 192,3 mm, w zakresie 186 - 196 mm
długość tylnej stopy : 52,3 mm, w zakresie 52 - 53 mm
waga : 431,7 g, w zakresie 410 - 445 g
Wielkość osobników z wyspy Maripipi :
długość głowy i tułowia : 272 mm, w zakresie 228 - 272 mm
długość ogona : 187 mm, w zakresie 175 - 194 mm
długość tylnej stopy : 57,7 mm, w zakresie 54 - 61 mm
waga : 486,7 g, 340 - 600 g

Nie opisano żadnych podgatunków. 

Gatunek uznawany jako najmniejszej troski, obfity w obrębie ograniczonej dystrybucji. Prawdopodobnie duża populacja i brak wyraźnych zagrożeń aby kwalifikować gatunek w bardziej zagrożonych kategoriach.
Populacja uznawana za stabilną. Gatunek jest bardzo bogaty, zwłaszcza w tzw. lasach drugorzędnych ( Heaney et al. 2002 ), był szeroko rozpowszechniony w lasach na niższych wysokościach, powszechny w górskim lesie ( L.Heaney pers. Comm. ).
Krótki, oryginalny opis tego gatunku ( i rodzaju ) został oparty na jednym egzemplarzu z Mt. Apo, prowincja Davao, południowe Mindanao. Dodatkowe okazy z regionu typu zostały opisane przez Sanborn ( 1952 ). Okazy z Samaru i przyległej wyspy Calicoan zostały opisane jako osobne podgatunki, barkeri ( Johnson 1946 ). Sanborn ( 1952 ) opisał rabori jako odrębny gatunek od Zamboanga w zachodniej części Mindanao. Istnieją pewne różnice geograficzne w wielkości ciała; największe okazy ( oznaczone jako rabori ) pochodzą z zachodniego Mindanao, a najmniejsze z północno-wschodniego Mindanao i mniejszych wysp na północ od Mindanao. 
Zabarwienie sierści i pigmentacja skóry, cechy odróżniające barkeri i rabori ( Johnson 1946; Sanborn 1952 ), różnią się między osobnikami w próbkach lokalnych lub regionalnych i dlatego nie wydają się być diagnostyczne. Z analizy wynika, że nie ma wystarczających dowodów, aby rozpoznać barkeri lub rabori jako osobne gatunki.
Brak zapisów dotyczących gatunku poza lasem - np. z pól uprawnych czy siedzib ludzkich.
Nie ma większych zagrożeń, występuje utrata siedlisk - przekształcenia na cele rolnicze.
W przeszłości gatunek utracił znaczną część swojego siedliska na niższych wysokościach i prawdopodobnie populacja się zmniejszyła.
Las obecnie został całkowicie przekształcony i populacja się ustabilizowała.
Populacja z wyspy Dinagat jest szczególnie narażona przez górnictwo i negatywną lokalną politykę ( korupcja wokół górnictwa i rolnictwa ).
Gatunek rejestrowany w obszarach chronionych w całym swoim zakresie.

W niewoli - brak danych.


Filipinoszczur stokowy ( Bullimus gamay ) - Rickart, Heaney & Tabaranza Jr., 2002 - gryzoń z nadrodziny - Muroidea - rodziny - Muridae - podrodziny - Murinae.

Występuje we wschodniej Azji, Filipiny - wyspa Camiguin ( 265 km2 ). Endemit dla Filipin.

Zamieszkuje górski las 1000 - 1475 m n.p.m.

filipinoszczur stokowy ( Bullimus gamay ) 

Aktywny w ciągu całego roku od zmierzchu do świtu. 
Żyje samotnie lub małych grupach rodzinnych. Prowadzi naziemny tryb życia.
Prawdopodobnie jest terytorialny ale zakresy osobnicze nie są znane. Używa szlaków komunikacyjnych wśród naturalnych osłon.
Na kryjówki wybiera gęste krzewy, kłody drzew, zagłębienia wśród korzeni drzew. Prawdopodobnie kopie też nory.
Długość głowy i tułowia to : 223 - 244 mm, długość ogona to : 124 - 199 mm, długość tylnej stopy to : 45 - 54 mm, długość ucha to : 23 - 27 mm.
Waga do 500 g.
Futerko miękkie gęste i długie. Grzbiet barwy ciemnobrązowo-czerwonawej, brzuch barwy srebrno-brązowej.
Pysk i boki głowy ciemnoszare. Wąsy ma długie i ciemne, brązowo-szare. Uszy duże i jasnobrązowe. 
Tył nóg jasnobrązowy. Ogon krótszy niż głowa i tułów. U podstawy ciemnobrązowy i biały na końcówce. Na cm przypada 8 pierścieni płatkowych, którym towarzyszą 3 krótkie włosy.
Samica ma parę sutków mlecznych pod pachami, parę brzuszną i dwie pary pachwinowe.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, słuchu, dotyku, postawy ciała. Brak danych czy wykorzystuje wokalizę jako sygnał alarmowy, agresji czy przez potomstwo.
Typowy roślinożerca, chociaż pokarm zwierzęcy prawdopodobnie wchodzi w skład jego diety. 
System rozrodczy nie został dobrze udokumentowany.
Zaobserwowano samicę z trzema zarodkami.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Bullimus gamay - okaz muzealny czaszka ( widok boczny )

Gatunek uznawany jako wrażliwy ze względu na mały obszar dystrybucji.
Ogólny trend populacyjny zmniejszenie się liczby osobników dorosłych.
Główne zagrożenie to rozwój urbanistyki, rozwój terenów turystycznych i rekreacyjnych, pozyskiwanie drewna, czynne wulkany, osuwiska.
Jeśli gatunek pozostanie na niższych wysokościach, zostanie dotknięty utratą siedlisk związanych z rozwojem rolnictwa, wycinką drzew, urbanizacją oraz zwiększoną turystyką. Mniej zagrożony na wyższych wysokościach, gdzie wyręb i wylesianie występują w mniejszym stopniu a istnieją także obszary pierwotnego lasu ( L.Heney pers.comm. 2006 ).
Holotyp - Dorosła samica, FMNH 154882, zebrana 20 marca 1995 r. ( Numer pola 5383 L. R. Heaney ). Próbka początkowo utrwalona w formalinie, ciało zakonserwowane w 70% alkoholu etylowym, a następnie czaszka została usunięta i oczyszczona. Próbki tkanek ( wątroba i mięśnie ) są zdeponowane w FMNH. W jamie brzusznej jest nacięcie, a prawy szyjny proces czaszki jest zepsuty, ale poza tym okaz jest w doskonałym stanie.
Typowa lokalizacja : 
Mt. Timpoong, 2 km na północ, 6,5 km na Mahinog, prowincja Camiguin, wyspa Camiguin, Filipiny, 1275 m npm, 9 ° 11′N, 124 ° 43′E.
Dwa dodatkowe okazy Bullimus gamay, znajdujące się w DMNH, są częścią serii ssaków zebranych na wyspie Camiguin w 1968 i 1969 roku przez D. S. Rabora i współpracowników z Mindanao State University. Składają się z czaszki i żuchw, które omyłkowo były kojarzone ze skórkami innych taksonów, a następnie zidentyfikowane przez G. G. Mussera jako Bullimus bagobus. Heaney (1984) opisał jeden z tych okazów, młodego osobnika z częściowo wyrośniętymi zębami trzonowymi, który jest niedopasowany do skóry młodocianego Rattus tanezumi ( DMNH 4124 ). Drugi okaz, niedopasowany do skóry żeńskiej Rattus everetti ( DMNH 4173 ), jest prawie dorosłym osobnikiem z całkowicie wyrośniętymi zębami trzonowymi. Nie ma danych dotyczących miejsc bezpośrednio związanych z czaszkami, ale mogły zostać zebrane z tej samej lokalizacji, co niedopasowane skórki, które zostały pobrane 17 – 18 czerwca 1968 r. w Kasang-sangan ( lub „Casangsangan” ), gmina Catarman. Heaney ( 1984 ) podaje zakres wysokości 1000 – 2000 stóp ( 300–600 m n.p.m.) dla tej miejscowości.

W Cebuano, dominującym języku środkowych Filipin, gamay ( wymawiane „gah-my” z akcentem na drugiej sylabie ) oznacza małe lub małe rozmiary ( Cabonce 1983 ). Odnosi się do stosunkowo niewielkiej wielkości ciała nowego gatunku. „Camiguin forest rat” jest proponowany jako angielska nazwa zwyczajowa.
Bullimus gamay jest mniejszy niż inni członkowie rodzaju, co znajduje odzwierciedlenie zarówno w pomiarach zewnętrznych, jak i czaszkowych. 
Podczas badań w 1994 i 1995 r. w regionie Mt. Timpoong, Bullimus  gamay został udokumentowany na szerokim zakresie wysokości. Najczęstsze ( 1,5% sukcesu pułapki ) w lokalizacji typu na wysokości 1275 m n.p.m., w obszarze charakteryzującym się stromymi zboczami, ściółką z cienkich liści oraz płytką, wulkaniczną glebą, wspierającą niezakłóconą roślinność pierwotną lasu górskiego ( Heaney i Tabaranza, 1997 ). Występował rzadziej w wtórnym lesie nizinnym na wysokości 900 m n.p.m., w zaburzonym dolnym lesie górskim na 1200 m n.p.m., a także w miejscach o omszałym siedlisku leśnym na wysokości 1400 i 1475 m n.p.m. Próbki pobierano w pułapkach umieszczonych na ziemi, głównie na szlakach komunikacyjnych pod splątanymi korzeniami, pod kłodami lub w pobliżu dużych skał. Podobnie jak w przypadku innych gatunków Bullimus, wydłużone tylne łapy ze stosunkowo małymi poduszkami podeszwowymi i ogonem, który jest znacznie krótszy niż długość głowy i ciała, sugerują zwyczaje ziemskie, w przeciwieństwie do skanu, ( Rabor 1955, Rickart i in. 1993 ). Istnieją dowody na niedawne rozmnażanie w połowie marca 1995 r., ale nie w maju 1994 r. ( L. R. Heaney, in litt. ).
Bullimus gamay ogranicza się do wyspy Camiguin. Pomimo bliskości Mindanao, Camiguin nie był częścią plejstocenu Greater Mindanao. Jest izolowany przez kanał głębokiej wody ( minimalna głębokość 385 m ) i dlatego pozostawał oddzielony od Mindanao w okresach niższego poziomu morza ( Heaney 1985, 1991 ). Pomimo niewielkich rozmiarów, Camiguin obsługuje stosunkowo bogatą rodzimą faunę ssaków składającą się z 21 gatunków, z których 19 występuje na Mindanao ( Heaney i Tabaranza 1997, Heaney i in. 1998 ). Jednak 2 z 4 rodzimych gryzoni ( Bullimus gamay i nieopisany gatunek Apomys ) są endemitami dla wyspy, co czyni Camiguin najmniejszą wyspą filipińską znaną z wspierania endemicznych gatunków ssaków ( Heaney i in. 1998 ). Status ten odzwierciedla położenie geograficzne wyspy na archipelagu: bliskość dużej wyspy z bogatą fauną ( Mindanao ) umożliwiła pewną kolonizację, ale izolacja przez głębokie wody była wystarczająca do promowania specjacji wśród niektórych uwięzionych ssaków.
Rejestrowany z Timboong Hibok-hibok.
Potrzebny monitoring trendów populacji.   

W niewoli - brak danych.




Filipinoszczur luzoński ( Bullimus luzonicus ) - ( Thomas, 1895 ) - gryzoń z nadrodziny - Muroidea - rodziny - Muridae - podrodziny - Murinae. Synonim Mus luzonicus - Thomas, 1895.

Występuje we wschodniej Azji, Filipiny - wyspa Luzon. Endemit dla Filipin.

Zamieszkuje nizinne, a także górskie lasy pierwotne i wtórne, w tym w regenerującym się lesie, a także w zaroślach drugiego rzędu i mieszanym ( Heaney et al. 1998 ) od 200 - 2400 m n.p.m.


filipinoszczur luzoński ( Bullimus luzonicus )

Aktywny w ciągu całego roku, głównie od zmierzchu do świtu. 
Żyje samotnie lub w niewielkich grupach rodzinnych. Prowadzi naziemny tryb życia.
Brak danych czy jest gatunkiem terytorialnym oraz ewentualnych wielkości rewirów. Używa systemu szlaków komunikacyjnych wśród naturalnych osłon.
Na kryjówki wybiera różnorodne naturalne zagłębienia wśród korzeni drzew, gęste zarośla, puste kłody, jamy wśród skał. Prawdopodobnie kopie też samodzielnie nory.
Długość głowy i tułowia to 234 - 267 mm, długość ogona to 190 - 233 mm, długość tylnej łapy to 49 - 56 mm, długość ucha to 28 - 33 mm. Waga to 350 - 520 g.
Ubarwienie grzbietu jest ciemne, które ostro kontrastuje z częściami dolnymi w zakresie od żółtawo-szarego do białego.
Na ogonie jest 8 do 10 włosów na centymetr. Włosy mają do 40 mm długości.
Samica posiada 4 pary sutków mlecznych.
Do komunikacji używa sygnałów chemicznych, węchu, wzroku, słuchu, dotyku i postawy ciała. Brak danych czy używa wokalizy jako sygnał alarmowy, agresji czy przez potomstwo.
Typowy roślinożerca zjadający zielone części roślin, łodygi, liście, kwiaty i nasiona.
Prawdopodobnie zjada również owady, gdy są dostępne.
System rozrodczy słabo udokumentowany.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku ale może być sezonowy. System krycia oraz długość ciąży, ilość potomstwa w miocie, okres laktacji nie znane.

Nie opisano żadnych podgatunków.

Bullimus luzonicus - okaz muzealny czaszka ( widok z góry, widok z dołu, widok z boku )

Gatunek uznawany jako najmniejszej troski ale utrata pierwotnego lub wtórnego lasu stanowiła by dla gatunku poważny problem.
Na tym obszarze panuje powszechne spalanie, aby spełnić minimalne wymagania dotyczące własności gruntów, a to z kolei sprzyja wzrostowi drzew sosnowych ( drewno na budynek i drewno opałowe ). Biorąc jednak pod uwagę, że gatunek ten jest generalistą siedlisk i wydaje się dobrze funkcjonować w siedlisku wtórnym, nie uważa się, że stanowi to zagrożenie dla gatunku ( L. Heaney pers. Comm. ).
Populacje północnego i południowego Luzonu są nie do odróżnienia. Bullimus bagobus jest podobny do Bullimus luzonicus, ale są pewne różnice.
Słabo znany gatunek udokumentowany kilkoma próbkami. Próbki z południowego Luzonu są omawiane przez Heaneya i in. ( 1999 ). Porównania morfologiczne i dystrybucyjne z Bullimus bagobus i Bullimus gamay dostarczone przez Rickart i in. ( 2002 ).

Gatunek ten jest rozmieszczony na większości wyspy i na wielu różnych wysokościach, co stawia pod znakiem zapytania stopień, w jakim lokalne populacje mogły być historycznie rozbieżne. Zsekwencjonowano 149 próbek tkanek z 16 miejscowości na wyspie Luzon w poszukiwaniu mitochondrialnego  genu cytochromu b w celu zbadania drobnych skal rozbieżności na wyspie. Powstałe filogenezy wykazują znaczną rozbieżność między grupami z różnych regionów geograficznych wyspy, z co najmniej trzema dobrze wspieranymi grupami, które prawdopodobnie stanowią nowe, nieopisane gatunki, wzywając do dalszego pobierania próbek jądrowego DNA w celu potwierdzenia dowodów mitochondrialnych. Wyniki tego badania uzupełniają rosnącą literaturę dokumentującą zaskakującą ilość niedocenianej różnorodności ssaków na całym świecie, a także zdumiewające poziomy wyjątkowej różnorodności biologicznej występującej na Filipinach.
Wzory zmienności i wyspowa dystrybucja rodzaju Bullimus jest zgodna z naszym rozumieniem geografii regionalnej.
3 gatunki występują na oddzielnych wyspach lub grupach wysp, które pozostały odizolowane w okresach niższego poziomu morza. Odkrycie gatunku endemicznego dla Camiguin odzwierciedla fakt, iż ta mała wyspa jest wystarczająco blisko Mindanao, aby utrzymać kilka żyjących ssaków przez rozproszenie wody, ale jej izolacja była wystarczająca do promowania specjacji gatunkowej.
Gatunek występuje w wielu obszarach chronionych. 
Potrzebne są badania taksonomiczne, ponieważ istnieje zróżnicowanie geograficzne w całym zakresie.

W niewoli - brak danych.




















   Opracowano na podstawie :
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz


KRS 0000069730