Występuje w Ameryce Południowej, w środkowej i południowej Argentynie.
Zamieszkuje otwarte tereny stepowe ( pampa ), widne lasy i zarośla.
mara patagońska ( Dolichotis patagonum ) - samica z młodym w okolicach nory
Aktywna w ciągu całego roku w dzień, noc spędza w głębokiej norze ziemnej.
Żyje w monogamicznych parach, które w okresie rozrodu łączą się w kolonie z innymi parami. Samiec praktycznie bezustannie towarzyszy samicy, chroniąc ją i odganiając ewentualną konkurencję. Para przemieszcza się w poszukiwaniu pożywienia skacząc lub szybko biegając ( prędkość około 45 km/h ). Starają się unikać innych osobników swojego gatunku.
Na kryjówki wybiera opuszczone nory innych zwierząt lub kopie własne. Nory są wykorzystywane przez 3-4 lata, potem para przenosi się i wygrzebuje nową.
Żywi się przede wszystkim trawą, ale również inną roślinnością zielną. Potrafi przetrzymać długi okres nie pijąc wody, wykorzystując jedynie wilgoć z roślin.
Okres godowy między czerwcem i lipcem i między wrześniem a październikiem.
W warunkach naturalnych 1 miot rocznie, pomiędzy sierpniem a styczniem. W warunkach wiwaryjnych nawet 4 mioty w roku.
Ciąża trwa 90-93 dni. Samica rodzi 1-3 młodych ( średnio 2 ). Młode są dobrze rozwinięte i karmione mlekiem przez około 90-100 dni. Szybko jednak, bo już po miesiącu zaczynają spożywać samodzielnie stały pokarm.
portret mary patagońskiej ( Dolichotis patagonum )
Opisane podgatunki :
- Dolichotis patagonum australis - Magellanes ( Argentyna )
- Dolichotis patagonum centicola - Catamarca Province, La Rioja Province, Cordoba Province, Santiago del Estero Province ( Argentyna ) - krytycznie zagrożony
- Dolichotis patagonum magellanica - Magellanes ( Argentyna )
- Dolichotis patagonum patachonicha - Patagonia ( Argentyna )
- Dolichotis patagonum patagonum - Buenos Aires Province, Cordoba Province, San Luis Province, Mendoza Province, Santa Cruz Province ( Argentyna ) - zagrożony
mara patagońska ( Dolichotis patagonum ) - samica z młodym
Gatunek uznawany za zagrożony na skutek niszczenia siedlisk i ich zamiany w tereny rolnicze, polowania dla skóry i mięsa oraz konkurencji z gatunkami inwazyjnymi ( jeleń - Cervus elaphus, zając szarak - Lepus europeus ) i zwierzętami domowymi - bydło, owce.
Chroniona przez prawo Argentyny i wpisana do Czerwonej Księgi Ssaków Argentyny.
Występuje w 12 obszarach chronionych.
Dolichotis patagonum patagonum
Do ogrodów zoologicznych marę patagońską sprowadzono w 1864 roku do Paryża - przeżyła jedynie dwa tygodnie.
Obecnie w wielu ogrodach zoologicznych mary są hodowane wolno na terenie całego ogrodu. Duże grupy hodowlane są w Hamburgu i Whipsnade ( Wielka Brytania ).
Dobrze rozmnaża się w warunkach wiwaryjnych mogąc mieć nawet 4 mioty w roku.
W Polsce mary "eksponowane" są głównie z innymi ssakami i ptakami z Ameryki Południowej na wspólnych wybiegach.
W niewoli żyje do 15 lat.
mara patagońska ( Dolichotis patagonum ) - zoo Wrocław
Mara pustynna, mara chico ( Dolichotis salinicola ) gryzoń z rodziny marowatych ( Caviidae ).
Występuje w Ameryce Południowej, w Paragwaju, w północno-zachodniej Argentynie ( Cordoba Province ), w południowej Boliwii.
Zamieszkuje suche otwarte tereny trawiaste, widne lasy i cierniste zarośla.
mara pustynna ( Dolichotis salinicola )
Aktywna w ciągu całego roku, w dzień. Żyje w małych grupach do 4 osobników lub w parach.
Kopie duże nory, dobrze widoczne przez stosy odchodów i innych nieczystości na zewnątrz wejścia.
Odżywia się wszelką dostępną okresowo roślinnością.
Okres godowy między czerwcem a lipcem oraz wrześniem i październikiem.
1 miot w roku. Ciąża trwa 77 dni. Samica rodzi 1-3 młode od listopada do stycznia. Młode po około 30-35 dniach mogą się samodzielnie odżywiać. Okres laktacji trwa około 90 dni.
mara pustynna ( Dolichotis salinicola )
Opisane podgatunki :
- Dolichotis salinicola ballivianensis - Rio Pilcomayo ( północna Argentyna )
- Dolichotis salinicola centralis - Cordoba Province ( Argentyna )
- Dolichotis salinicola salinicola - Paragwaj
Dolichotis salinicola ballivianensis
Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na szerokie rozpowszechnienie oraz duże populacje.
Zagrożeniem dla gatunku może być utrata siedlisk związana z rozszerzaniem się areału rolnego oraz degradacją i niszczeniem środowiska naturalnego. Lokalnie może mieć wpływ polowanie dla skóry, mięsa czy sportu oraz zdziczałe psy domowe.
Występuje w kilku obszarach chronionych w Paragwaju, Boliwii i Argentynie.
W niewoli jest gatunkiem rzadszym niż poprzedni gatunek.
Jej hodowla odbywa się na zamkniętych wybiegach.
Może dożyć około 15 lat w warunkach wiwaryjnych.
Arirania, wydra olbrzymia ( Pteronura brasiliensis ) drapieżnik z rodziny łasicowatych ( Mustelidae ). Synonim Lutra brasiliensis.
Występuje w Ameryce Południowej, w dorzeczu Orinoko, Amazonki i La Platy, od północnej Wenezueli i Kolumbii po północną Argentynę. Uznana za endemit dla Ameryki Południowej.
Zamieszkuje stojące i wolno płynące wody słodkie rzek, jezior i potoków preferując nachylone i wysokie brzegi oraz zaciszne miejsca ze zwisającą roślinnością nad lustrem wody.
portret ariranii ( Pteronura brasiliensis )
Aktywna w ciągu dnia, w ciągu całego roku. Żyje w grupach rodzinnych 5-8 osobników. Grupę stanowi dojrzała para oraz ich potomstwo. Każda rodzina posiada swój rewir, którego wspólnie broni przed intruzami. Zakres terytorium jest różny i związany z występowaniem ulubionej zdobyczy - ryb z rodziny sumowatych. Rewir jest oznakowany zapachem z gruczołów analnych. Na brzegu rodzina przygotowuje obszar do 50 metrów kwadratowych, który jest wydeptany i z usuniętą roślinnością. Stanowi on tzw. miejsce odpoczynku, wychowu i nauki młodych oraz spożywania dużej zdobyczy. Oprócz tego rodzina kopie w skarpie brzegowej system nor i korytarzy z centralną komorą, którą samica wybierze podczas porodu.
arirania ( Pteronura brasiliensis ) po prawej : podczas posiłku; po lewej : na brzegu
W czasie pory deszczowej, kiedy rzeki wylewają i zalewają okoliczne lasy, ariranie wyruszają w głąb lasów za swoją ulubioną zdobyczą rybami z rodziny sumowatych. W momencie, kiedy wody opadają grupa powraca do głównego koryta rzeki i swojego rewiru.
Arirania doskonale pływa i nurkuje, w mętnych wodach posługuje się zarówno wzrokiem jak i węchem, słuchem oraz dotykiem. Poluje pojedynczo lub w grupie. Członkowie stada porozumiewają się ze sobą za pomocą wielu różnych dźwięków. Na lądzie nie porusza się zbyt elegancko, w wodzie prezentuje zwinność i szybkość. Potrafi synchronicznie nurkować i wspólnie zaganiać ryby na płytsze wody. Dużą zdobycz zjada na brzegu, mniejszą w wodzie podczas pływania na plecach.
Odżywia się głównie rybami ( sumowce, pielęgnice, kąsaczowate ). W momencie mniejszej obfitości ryb spożywa także żaby, żółwie, skorupiaki, młode kajmany, węże.
Może rozmnażać się przez cały rok, ale szczyt sezonu rozrodczego zaczyna się późną wiosną i wczesnym latem. Kopulacja odbywa się w wodzie.
Ciąża trwa 65-70 dni. Samica rodzi od końca sierpnia do początku października. Duża śmiertelność młodych prowadzi często do drugiego miotu. Potomstwo rodzi się wtedy od grudnia do kwietnia.
Samica rodzi 1-5 młodych ( średnio 2-3 ). Przez pierwsze 2-3 tygodnie życia przebywają w norze. Po miesiącu otwierają oczy. Odstawienie następuje w 3-4 miesiącu po porodzie. Po 9-10 miesiącach młode osiągają wielkość dorosłych i samodzielnie łowią ryby. Część młodych jest przeganiana - najczęściej samce a samice pozostają z rodziną.
arirania ( Pteronura brasiliensis ) w czasie posiłku w zoo
Opisane podgatunki :
- Pteronura brasiliensis brasiliensis - dorzecze Orinoko, dorzecze Amazonki, rzeki Gujany, Wenezuela, Kolumbia, Ekwador, północna Brazylia, Peru - zagrożony
- Pteronura brasiliensis paranensis - południowo-zachodnia i południowo-wschodnia Brazylia, Paragwaj, Urugwaj, północno-wschodnia Argentyna, Peru, Boliwia
- Pteronura brasiliensis sambachii - Urugwaj
Gatunek uważany za zagrożony z powodu utraty siedlisk, eksploatacji kopalin oraz zanieczyszczania wód śródlądowych.
Polowanie dla skóry jest też jednym z głównych zagrożeń. Innym jest tępienie przez nielegalnych górników i rybaków obarczających tego ssaka o doprowadzanie do wyczerpania lokalnych zasobów ryb. Rdzenni mieszkańcy Amazonii polują na nią dla mięsa i skóry.
Przyspieszenie niszczenia siedlisk oraz degradacji środowiska naturalnego może przyspieszyć zmniejszenie się populacji wydry olbrzymiej.
Rozwój turystyki na obszarach chronionych, często zmienia normalne zachowania prowadząc do rezygnacji z terytoriów i spadek przeżywalności potomstwa.
Gatunek został ujęty w Załączniku CITES I.
W e wszystkich krajach swojego zasięgu została wpisana do Czerwonych Ksiąg oraz jest chroniona prawem tych krajów.
Potrzebne są dalsze badania zagrożeń wynikających z :
- degradacji i niszczenia środowiska naturalnego przez nielegalne kopalnie złota - używające do oddzielania złota rtęci
- migracji zanieczyszczonych rtęcią ryb
- rozprzestrzeniania się chorób od psów domowych ( parwowiroza, nosówka )
- ekspansji na dziewicze obszary w poszukiwaniu ropy naftowej i innych kopalin
- zwiększonej kolonizacji lasów deszczowych, głównie wzdłuż rzek
- konfliktu między rybakami komercyjnymi a wydrą oraz relacji drapieżnik - ofiara
- oceny negatywnego i pozytywnego wpływu turystyki na gatunek
Występuje w wielu obszarach chronionych.
Pteronura brasiliensis w czasie posiłku w zoo
W warunkach wiwaryjnych jest gatunkiem rzadkim, objętym programami hodowlanymi.
Wymaga dość sporych basenów z możliwością korzystania z części lądowej.
W hodowli zjada do 4 kg ryb dziennie.
Rozmnaża na kilkakrotnie w warunkach zoo.
W odpowiednich warunkach może dożyć do 20 lat.
Kinkażu, wikławiec, chwytacz, niedźwiadek miodowy ( Potos flavus ) drapieżnik z rodziny szopowatych ( Procyonidae ). Synonim Lemur flavus.
Występuje od Ameryki Północnej ( południowe Tamaulipas i Guerrero w Meksyku ) przez Ameryką Środkową do Ameryki Południowej ( Mato Grosso w Brazylii ).
Zamieszkuje różne leśne siedliska ( tropikalny suchy las, tropikalny deszczowy las, nadmorski las, wiecznie zielony las, mglisty las, las regionu sawanny, wtórny las ) oraz czasami na plantacjach.
kinkażu ( Potos flavus )
Aktywny w nocy, dzień przesypia w dziupli drzewa, w ciągu całego roku. Czasami odpoczywa na gałęziach lub wygrzewa się w promieniach słońca. Żyje samotnie, w parach lub małych grupach do 5 osobników. Często są to grupy składające się z 2 samców i 1 samicy. Jest ssakiem nadrzewnym, rzadko schodzącym na ziemię.
Porusza się powoli i rozważnie, jego długi chwytny ogon służy mu jako 5 kończyna. W gałęziach drzew zachowuje się często jak akrobata, zawieszony głową w dół, zbierając pokarm z końca gałęzi za pomocą długiego, rozszerzalnego języka. Posiada niezwykłą elastyczność pozwalającą mu na obrót o 180 stopni między głową a miednicą. Ta unikalna cecha odróżnia go od innych bliskich krewnych z rodziny szopowatych. Jest to jedyny drapieżnik posiadający chwytny ogon.
Na kryjówki wybiera dziuple drzew, różnego rodzaju zagłębienia między pniem a konarami.
Odżywia się głównie dojrzałymi owocami, ale niekiedy spożywa także niedojrzałe. Swoją dietę uzupełnia o owady, kwiaty, nektar, miód. Na drzewach obficie owocujących gromadzą się osobniki z całej okolicy.
Może rozmnażać się przez cały rok, ale szczyt sezonu rozrodczego związany jest z lokalną obfitością owoców.
Ciąża trwa 112-118 dni, samica rodzi 1 młode, bardzo rzadko 2. Potomstwo przychodzi na świat ślepe i głuche, otwory uszne otwierają się po 5 dniach a oczy po 12 dniach. Po około 2 miesiącach młody potrafi owinąć ogon wokół gałęzi. Odstawienie następuje po 8 miesiącach od porodu. Po tym okresie młode całkowicie usamodzielnia się i rodzina się rozpada. Często jednak młode nie oddala się zupełnie lecz tworzy z rodzicami grupę.
portret kinkażu ( Potos flavus )
Opisane podgatunki :
- Potos flavus arborensis - Kostaryka
- Potos flavus aztecus - Veracruz ( Meksyk ), Gwatemala
- Potos flavus boothi - północne Chiapas ( Meksyk )
- Potos flavus brasiliensis - południowa Brazylia
- Potos flavus campechensis - Jukatan ( Meksyk ), Nikaragua
- Potos flavus caucensis - Region Cauca ( Kolumbia )
- Potos flavus caudivolvula - Surinam
- Potos flavus chapadensis - Mato Grosso ( Brazylia )
- Potos flavus chiriquensis - Panama, Belize, Kostaryka
- Potos flavus dugesii - południowe Oaxaca, południowe Chiapas ( Meksyk )
- Potos flavus flavus - Gujana, Gujana Francuska, Surinam, Amazonia ( Brazylia ), Wenezuela
- Potos flavus guerrerensis - południowo-wschodnie Guerrero, południowo-zachodnie Oaxaca ( Meksyk )
- Potos flavus isthmicus - Strefa Kanału ( Panama )
- Potos flavus megalotus - Ekwador, Kolumbia, Panama, Kostaryka
- Potos flavus meridensis - Kolumbia, Merida ( Wenezuela )
- Potos flavus modestus - południowo-wschodni Ekwador, północno-zachodnie Peru
- Potos flavus nocturna - Brazylia
- Potos flavus prehensilis - Veracruz ( Meksyk )
- Potos flavus tolimensis - Tolima ( Kolumbia )
młody kinkażu ( Potos flavus )
Gatunek uznawany za nie zagrożony ze względu na dość szerokie rozpowszechnienie.
Zagrożeniem jest dla niego niszczenie i degradacja środowiska naturalnego, wylesianie, polowanie dla skóry i mięsa oraz nielegalny handel dzikimi zwierzętami. Populacja kinkażu jest trudna do badania i trudno oszacować jej wielkość.
Ujęty w Hondurasie w Załączniku CITES III.
Występuje w wielu obszarach chronionych w swoim zasięgu.
prawdziwy akrobata - kinkażu ( Potos flavus )
W warunkach wiwaryjnych jest gatunkiem rzadkim, "eksponowanym" w tzw. nocnych pawilonach.
Trzymany pojedynczo, w parach lub małych grupach. Wymaga wysokich i obszernych wolier dobrze zabudowanych konarami drzew. Dobrze rozmnaża się w warunkach ogrodów zoologicznych.
W odpowiednich warunkach dożywa nawet 22-25 lat.
Niedźwiedź okularowy, niedźwiedź peruwiański, niedźwiedź andyjski ( Tremarctos ornatus ) drapieżnik z rodziny niedźwiedzi ( Ursidae ).
Występuje w Ameryce Południowej, w górach od zachodniej Wenezueli, Kolumbii, Ekwadoru, Peru do zachodniej Boliwii. Widziano go także we wschodniej i północnej Argentynie a także w Panamie.
Zamieszkuje górskie lasy na wysokości 1500-2350 m n.p.m. ale także tereny stepowe i pustynne oraz przybrzeżnych zarośli.
portret niedźwiedzia okularowego ( Tremarctos ornatus )
Aktywny głównie wieczorem i w nocy, w ciągu całego roku. Nie hibernuje jak inni przedstawiciele rodziny ze względu na całoroczną dostępność pokarmu. Dzień spędza śpiąc pomiędzy lub pod korzeniami drzew, w pustym pniu lub jaskini. Czasami buduje duże platformy na drzewach z połamanych gałęzi, które wykorzystuje do odpoczynku i żerowania.
Jest to typowy samotnik, w pary łączący się w okresie rui.
Doskonale wspina się na drzewa, może poszukiwać pożywienia nawet na 30-sto metrowych palmach. Stale poszukuje pożywienia na drzewach i wokół nich. Potrafi dobrze pływać ale nie łowi ani nie żywi się rybami.
Niedźwiedzie żyjące na wysokościach są mniej aktywne niż te żyjące na niższych ale równie zwinne jak i one.
niedźwiedź peruwiański ( Tremarctos ornatus ) w czasie kąpieli
Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ( owocami, nasionami, bromeliami, liśćmi, trawą, korzonkami, korą, itp. ). Około 4-5% ich diety stanowi pokarm zwierzęcy małe gryzonie, ptaki, owady, miód. Niekiedy zabija także bydło, lamy lub młode jelenie gdy inne pożywienie nie jest dostępne. Nie gardzi też padliną.
Okres godowy od kwietnia do czerwca.
Samica rodzi po 240-255 dniach ciąży, między listopadem a lutym 1-3 młode ( średnio 2 ). Młode rodzą się ślepe i głuche, ale szybko się rozwijają i już po miesiącu mogą towarzyszyć matce. W wieku 6-8 miesięcy mogą się usamodzielnić ale często towarzyszą matce do 12 miesięcy.
niedźwiedź okularowy ( Tremarctos ornatus ) w zoo
Opisane podgatunki :
- Tremarctos ornatus frugilegus - Peru - prawdopodobnie wymarły ?
- Tremarctos ornatus lasallei - Arauca ( Kolumbia )
- Tremarctos ornatus majori - Wenezuela
- Tremarctos ornatus nasutus - Kolumbia
- Tremarctos ornatus thomasi - Narino ( Kolumbia )
portret niedźwiedzia okularowego ( Tremarctos ornatus )
niedźwiedź okularowy ( Tremarctos ornatus ) w zoo
Gatunek uznawany za krytycznie zagrożony, w nie których rejonach zasięgu praktycznie wymarły lub na granicy wymarcia.
Głównymi zagrożeniami są :
- utrata siedlisk i ich fragmentacja
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- wyspowe populacje odizolowane przez brak korytarzy pomiędzy obszarami chronionymi
- kłusownictwo dla mięsa, skóry, kości - praktycznie każda część zwierzęcia ma zastosowanie w medycynie ludowej
* tłuszcz i sadło na artretyzm i reumatyzm
* żółć na wszelkie choroby
* ciepła krew ma uzdrawiającą moc
* kości zalane mlekiem to odżywczy napój
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- uważany za szkodnika i tępiony przez hodowców kukurydzy za pomocą specjalnych pestycydów oraz przez hodowców bydła za rzekome straty w stadach
- ekspansja górnictwa, poszukiwanie kopalin i ropy naftowej
- ekspansja rolnictwa i kolonizacja przez ludzi nowych terenów
- rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej
Ujęty w Załączniku CITES I.
Chroniony przez prawa krajowe w każdym kraju swojego zakresu ale tylko w formie papierowej.
Wpisany do Czerwonych Ksiąg w krajach zakresu występowania.
Brak jednoznacznych działań mających chronić niedźwiedzia okularowego, często są to działania pozorne. Potrzebna jest większa działalność edukacyjna odnosząca się do wiedzy na temat gatunku, jego siedlisk, ekologii oraz dystrybucji.
Występuje w kilku obszarach chronionych, chociaż wiele z nich nie zawiera odpowiednich siedlisk.
Tremarctos ornatus - niedźwiedzica Dolores z ogrodu zoologicznego w Lipsku dotknięta chorobą skóry
niedźwiedź okularowy ( Tremarctos ornatus ) jest doskonałym wspinaczem
W warunkach wiwaryjnych staje się gatunkiem rzadkim.
Trzymany zwykle pojedynczo lub w parach. Wymaga wybiegów z drzewami do wspinania się oraz ogrzewanych w zimie pomieszczeń. Nie zbyt często rozmnaża się w warunkach zoo, mimo że jest objęty wieloma programami hodowlanymi.
Pierwsze narodziny młodych niedźwiedzi nastąpiły w ogrodzie zoologicznym w Buenos Aires dopiero w 1947 roku.
W Polsce obecnie nie "eksponowany", ostatni niedźwiedź okularowy "Bueno" zmarł w ogrodzie zoologicznym we Wrocławiu w roku 2010, w wieku 32 lat. Prawdopodobnym jest, że polskie ogrody nie otrzymają tego gatunku ze względu na brak odpowiednich pomieszczeń do jego "ekspozycji".
niedźwiedź okularowy " Bueno " z ogrodu zoologicznego we Wrocławiu
Huemal, huemul ( Hippocamelus bisulcus ) parzystokopytny ssak z rodziny jeleni ( Cervidae ). Synonim Equus bisulcus - Mazama bisulcus.
Występuje w Ameryce Południowej, w Andach, w Chile i w Argentynie. Uznawany za endemit dla tych krajów.
huemal ( Hippocamelus bisulcus ) - samiec
Zamieszkuje skraj lasu i lasy bukowe ale również doliny i strome górskie zbocza, trawiaste hale, zarośla od poziomu morza do 3000 m n.p.m.
Aktywny w ciągu dnia, szczyt aktywności przejawia w godzinach porannych i późnopopołudniowych. Żyje samotnie ( samce ) lub w mieszanych grupach do 11 osobników.
Wyraźny dymorfizm płciowy; samiec nieco większy niż samica, z małymi parostkami zrzucanymi corocznie w okresie października i listopada.
Prowadzi skryty i ostrożny tryb życia. W razie zagrożenia stara się początkowo ukryć i znieruchomieć, dopiero później ucieka szukając schronienia na skalnych klifach lub w wodzie. Jest dobrym i wytrwałym pływakiem.
Odżywia się pokarmem roślinnym sezonowo dostępnym ( trawy, liście, roślinność zielna ).
Okres godowy przypada na czerwiec i lipiec.
Samica po około 220-240 dniach rodzi 1 bardzo rzadko 2 młode. Przez okres miesiąca młode jest ukrywane, po tym okresie towarzyszy matce.
Hippocamelus bisulcus - samiec
Opisane podgatunki :
- Hippocamelus bisulcus dickii - Andy w południowym Chile, Patagonia
- Hippocamelus bisulcus leucotis - Port Famine, Straits of Magellan, Patagonia ( Argentyna, Chile )
Gatunek uznawany za krytycznie zagrożony, w nie których rejonach zasięgu praktycznie wymarły lub na granicy wymarcia.
Głównymi zagrożeniami są :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata siedlisk i ich fragmentacja
- izolowane i wyspowe populacje i subpopulacje
- kłusownictwo dla skóry i mięsa
- zdziczałe psy domowe
- zmiana zachowania ( brak migracji w okresie zimowym i łączenia się w większe stada )
- ekspansja ludzi i zamiana nowych terenów w areał rolny
- rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej
- gatunki inwazyjne ( Cervus elaphus, Lepus europeus, Dama dama, Sus scrofa, Oryctolagus cuniculus )
- nadmierny wypas zwierząt domowych
- choroby - pryszczyca
- niedoskonałości w egzekwowaniu prawa oraz niedofinansowanie agencji rządowych odpowiedzialnych za przestrzeganie tegoż prawa i monitorowanie populacji huemala.
W celu ocalenia gatunku :
1. Potrzebne są badania naukowe w celu utrzymania i zarządzania istniejącymi populacjami i subpopulacjami
2. Rozwój świadomości społecznej poprzez edukację o sytuacji huemala
3. Tworzenie centrów hodowlanych oraz próba reintrodukcji na obszary chronione
W niewoli - rzadki.
Obecnie głównie ogród zoologiczny w Buenos Aires ( Argentyna ).
Taruka, taruga, jeleń peruwiański, jeleń andyjski ( Hippocamelus antisensis ) parzystokopytny ssak z rodziny jeleni ( Cervidae ). Synonim Cervus antisensis - Mazama antisiensis - Odocoileus antisensis.
Występuje w Ameryce Południowej, w Andach od Ekwadoru i Peru przez Boliwię aż po Chile oraz w północno-zachodniej Argentynie.
Zamieszkuje wysokie górskie hale na wysokości 4100-5000 m n.p.m.
taruka ( Hippocamelus antisensis ) - samiec
Aktywna w ciągu dnia przez cały rok. Żyje samotnie lub w małych grupach ( 4-9 osobników ). Grupy są mieszane lub składają się z samych samców albo samic z młodymi. Grupy są ściśle ze sobą powiązane.
Wyraźny dymorfizm płciowy; samiec nieco większy niż samica, z porożem zrzucanym corocznie w okresie października i listopada.
Zagrożony ukrywa się, starając opuścić zagrożony obszar. Przestraszony ucieka szybko w stronę skalnych klifów.
Odżywia się pokarmem roślinnym składającym się głównie z turzyc i traw znalezionych pomiędzy skałami.
W okresie godowym samce rywalizują o samice walcząc o nie pomiędzy sobą.
Okres ciąży wynosi 240 dni. Samica rodzi 1 bardzo rzadko 2 młode. Młode po około 30 dniach towarzyszy matce.
szkic - jelenia peruwiańskiego ( Hippocamelus antisensis )
Nie opisano żadnego podgatunku.
Gatunek uznawany za zagrożony.
Głównymi zagrożeniami są:
- polowanie dla trofeum, skóry i mięsa
- utrata siedlisk
- konkurencja ze strony zwierząt domowych ( owce, kozy )
- drapieżnictwo psów domowych
W Boliwii poroże jest wykorzystywane w medycynie ludowej do leczenia paraliżu twarzy.
Ujęty w Załączniku CITES I.
Gatunek występuje w kilku obszarach chronionych w swoim zasięgu.
Zalecane działania ochronne obejmują :
- systematyczne badania w celu określenia statusu i zakresu rozmieszczenia geograficznego
- wzmocnienie zarządzania terenami chronionymi
- egzekwowanie prawa
- rozwój edukacji społeczności lokalnych
samica taruki ( Hippocamelus antisensis )
W niewoli jeden osobnik przeżył 10 lat i 7 miesięcy.
Obecnie - brak danych.
taruka ( Hippocamelus antisensis ) - samica
Pudu północny, pudu ekwadorski, pudu szatanek ( Pudu mephistophiles ) parzystokopytny ssak z rodziny jeleni ( Cervidae ). Synonim Pudella mephistophiles - Pudua mephistophiles.
Występuje w Ameryce Południowej, w Andach Kolumbii, Peru i Ekwadoru.
Zamieszkuje górskie lasy i wilgotne łąki na wysokości 2000-4000 m n.p.m.
pudu północny ( Pudu mephistophiles ) schwytany przez badaczy
Aktywny w ciągu całej doby, szczyt aktywności przypada na ranek, późne popołudnie i wieczór.
Żyje samotnie, w pary łączy się tylko w okresie godowym. Każdy osobnik posiada rewir 16-25 ha, poprzecinany wydeptanymi ścieżkami. Terytorium jest oznakowane wydzieliną z gruczołów policzkowych oraz kałem. Niewielki rozmiar sprawia, że pudu jest trudny do wykrycia. Prowadzi skryty i ostrożny tryb życia. Prawdopodobnie zaniepokojony wydaje głos przypominający szczekanie i dopiero rzuca się do ucieczki.
Samiec posiada poroże, które zrzuca co roku w lipcu.
Odżywia się pokarmem roślinnym. W skład jego diety wchodzą liście niskich drzew i krzewów, zioła, paprocie, kwiaty i pąki, kora drzew i krzewów, opadłe owoce. Jeśli pokarm zawiera dużą zawartość wody, może obywać się bez picia przez dłuższy okres.
Sezon godowy przypada w okresie marca-kwietnia. Samiec lokalizuje gotową do krycia samicę, po zapachu.
Ciąża trwa około 202-223 dni ( średnio 210 ). Samica rodzi 1 rzadko 2 młode od listopada do stycznia. Młode ma nakrapianą sierść młodocianą różniącą się od osobników dorosłych. W pierwszym okresie życia jest ukrywane gęstych zaroślach lub wysokiej trawie. Odstawienie następuje w wieku 2-3 miesięcy. Potomstwo może pozostawać z matką 8-12 miesięcy.
samiec pudu północnego ( Pudu mephistophiles )
Opisane podgatunki :
- Pudu mephistophiles fusca - Pichincha, Mt.Antisana ( Ekwador )
- Pudu mephistophiles mephistophiles - Ekwador, Kolumbia
- Pudu mephistophiles wetmorei - Kolumbia
Gatunek uznawany za zagrożony.
Główne zagrożenia to :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata siedlisk i ich fragmentacja
- polowanie dla mięsa i skóry
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- drapieżnictwo psów domowych
Ujęty w Załączniku CITES II.
Występuje w kilku obszarach chronionych w swoim zasięgu.
Zalecane działania ochronne to :
* kompleksowe badania ekologii, wymagań siedliskowych, biologii populacji oraz stopień zagrożeń
* programy edukacyjne dla lokalnych społeczności
* wzmocnienie zarządzania obszarami chronionymi
* egzekwowanie prawa
pudu północny ( Pudu mephistophiles ) - samica
W niewoli - rzadziej niż pudu chilijski.
Pudu południowy, pudu chilijski ( Pudu pudu ) parzystokopytny ssak z rodziny jeleni ( Cervidae ). Jeden z najmniejszych jeleniowatych. Synonim Pudu puda - Capra pudu - Cervus pudu.
Występuje w Ameryce Południowej, w południowym Chile i południowo-zachodniej Argentynie.
Zamieszkuje umiarkowane lasy z gęstym poszyciem oraz gęste zarośla z otwartymi łąkami porosłymi wysoką trawą do wysokości 1700 m n.p.m.
pudu południowy ( Pudu pudu ) - zoo Pilzno
Aktywny w ciągu całej doby, szczyt aktywności to ranek, późne popołudnie i wieczór.
Żyje samotnie, w pary łączy w sezonie godowym.
Samiec nieco większy niż samica, z porożem zrzucanym co roku w lipcu.
Rewir przypadający na osobnika to 16-26 ha, poprzecinany wydeptanymi ścieżkami i tunelami w zaroślach. Terytorium oznakowane jest wydzieliną z gruczołów policzkowych i kałem.
Prowadzi skryty i ostrożny tryb życia. Zaniepokojony stara się jak najszybciej niepostrzeżenie oddalić z miejsca zagrożenia. Często staje na tylnych nogach lub wskakuje na przewrócone drzewa aby dosięgnąć wyżej położonego pokarmu.
pudu południowy ( Pudu pudu )
Odżywia się pokarmem roślinnym - głównie liśćmi, gałązkami i korą, pąkami i kwiatami, nasionami i owocami, trawą i ziołami.
Sezon godowy przypada na kwiecień - maj. Samiec odnajduje gotową do krycia samicę po zapachu.
Ciąża trwa 202-223 dni ( średnio 210 ). Samica rodzi od listopada do stycznia 1 rzadko 2 młode. Ubarwienie młodego jest plamiste. Przez około 30 dni młode pozostaje w ukryciu. Odstawienie następuje w wieku 2-3 miesięcy. Młode pozostaje z matką 8-12 miesięcy przed usamodzielnieniem.
pudu chilijski ( Pudu pudu ) - maluchy urodzone w warunkach zoo
Opisane podgatunki :
- Pudu pudu chilensis - Chile
- Pudu pudu humilis - Chiloe Island
pudu południowy ( Pudu pudu ) w warunkach ogrodu zoologicznego - po lewej : samiec, po prawej : samica
Gatunek uznawany za zagrożony.
Główne zagrożenia to:
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- polowanie dla mięsa i skóry
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- drapieżnictwo psów domowych
- nadmierny wypas zwierząt domowych
- konkurencja ze strony gatunków inwazyjnych ( Cervus elaphus, Dama dama )
Ujęty w Załączniku CITES I.
Występuje w kilku obszarach chronionych w swoim zasięgu.
Zalecane działania ochronne to :
* kompleksowe badania ekologii, wymagań siedliskowych, biologii populacji oraz stopień zagrożeń
* programy edukacyjne dla lokalnych społeczności
* wzmocnienie zarządzania obszarami chronionymi
* egzekwowanie prawa
Pudu pudu w warunkach zoo
W warunkach wiwaryjnych objęty programami hodowlanymi.
Trzymany zwykle w parach na obszernych wybiegach. Często porośniętych wysoką trawą i zaroślami. Stwarza to utrudnienia dla zwiedzających, którym nie zawsze udaje się dostrzec tego małego przedstawiciela jeleniowatych. Dobrze rozmnaża się w warunkach zoo. Dając w odpowiednich warunkach przychówek corocznie.
W Polsce obejrzeć go można w warszawskim ogrodzie zoologicznym.
Pudu pudu - samica z młodym w zoo w Warszawie
Kot tygrysi, oncilla ( Leopardus tigrinus ) drapieżnik z rodziny kotów ( Felidae ). Synonim Felis tigrinus.
Występuje od Ameryki Środkowej ( Kostaryka, Panama ) do Ameryki Południowej ( południowo-wschodnia Brazylia i północna Argentyna ).
Zamieszkuje różnorodne środowiska : głównie różne typy lasów ( subtropikalne, wiecznie zielone, suche liściaste, górskie - do wysokości 3000 m n.p.m.) ale także opuszczone plantacje eukaliptusów, wylesione tereny czy półpustynie.
portret kota tygrysiego ( Leopardus tigrinus )
Aktywny głównie w nocy, jest to typowy samotnik łączący się w pary w okresie rui. Prowadzi skryty i ostrożny tryb życia.
Poluje zarówno na ziemi jak i na drzewach.
Na kryjówki wybiera różnorodne naturalne miejsca. Są nimi : wykroty, puste pnie, jamy, jaskinie czy gęste zarośla. Zdarza się, że dzień spędza ukryty w rozwidleniu gałęzi na drzewie.
Odżywia się głównie pokarmem zwierzęcym ( gryzonie, małe naczelne, płazy, gady, owady ). Uważa się, że około 4% pokarmu może stanowić pokarm roślinny.
Ruja odbywa się w zależności od szerokości geograficznej w różnym okresie.
Po 74-78 dniach ciąży, samica rodzi 1-2 młode. Młode są ślepe i głuche, po około 2 tygodniach otwierają oczy i uszy.Po około 2-3 miesiącach młode zaczynają towarzyszyć matce w zdobywaniu pokarmu. Przebywają z matką do osiągnięcia dojrzałości płciowej czyli około 2 lat.
Samiec nie uczestniczy w odchowie młodych.
Leopardus tigrinus - Parc Zoologique et Botanique - Mulhouse
Opisane podgatunki :
- Leopardus tigrinus andina - Province of Azuay ( Ekwador )
- Leopardus tigrinus carrikeri - Kostaryka
- Leopardus tigrinus caucensis - Rio Cauca ( Kolumbia )
- Leopardus tigrinus elenae - Santa Elena ( Kolumbia )
- Leopardus tigrinus emerita - Montes de la Culata, Merida ( Wenezuela )
- Leopardus tigrinus emiliae - Ceara, północne Pernambuco ( Brazylia )
- Leopardus tigrinus guttula - środkowo-wschodnia Brazylia, północno-wschodnia i północno-zachodnia Argentyna
- Leopardus tigrinus oncilla - Volcan de Irazu ( Kostaryka ) - zagrożony
- Leopardus tigrinus pardinoides - północne Andy ( zachodnia Wenezuela, zachodni Ekwador )
- Leoparud tigrinus tigrinus - wschodnia Wenezuela, północno-wschodnia Brazylia
Leopardus tigrinus - zoo Dortmund
Gatunek uznawany za zagrożony.
Główne zagrożenia to :
- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- wyspowe i izolowane populacje
- polowanie dla skóry
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- rozwój infrastruktury drogowej i kolejowej
- trucie i zabijanie za szkody w hodowli drobiu
- możliwość hybrydyzacji z Oncifelis colocolo i Oncifelis geoffroyi w części zasięgu
Po upadku w latach 60-tych XX wieku handlu skórami ocelotów i margai, w latach 70-tych i 80-tych ubiegłego wieku nasilił się handel skórami oncilli. Tylko w roku 1983 skonfiskowano 80 000 skór tych zwierząt.
Obecnie polowanie na tego małego kota jest zakazane w Argentynie, Brazylii, Kolumbii, Kostaryce, Gujanie Francuskiej, Paragwaju, Surinamie i Wenezueli. Nie jest chroniony na obszarze Ekwadoru, Gujany, Nikaragui, Panamy i Peru.
Ujęty w Załączniku CITES I.
Występuje w kilku obszarach chronionych ale jego populacja jest niska ze względu na wpływ ocelota ( Leopardus pardalis ), który ma większą populację.
Konieczne są dalsze badania nad ekologią gatunku, demografii populacji, historii naturalnej i zagrożeń. Należy też ocenić taksonomię tego gatunku, gdyż w północnej części zasięgu jego populacja może stanowić odrębny gatunek.
odpoczywający kot tygrysi ( Leopardus tigrinus )
kot tygrysi ( Leopardus tigrinus )
W niewoli - objęty wieloma programami hodowlanymi prowadzonymi przez ogrody zoologiczne Europy i U.S.A.
Trzymany pojedynczo lub w parach. Pomieszczenia powinny być przestronne i suche, dobrze zabudowane konarami drzew. Odżywia się go głównie kurczętami i gryzoniami.
Niestety rozmnażanie tego gatunku w warunkach wiwaryjnych stanowi duże wyzwanie dla personelu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz