Klasyfikacja podrodziny nornikowatych ( Arvicolinae ).

Podrodzina nornikowatych ( Arvicolinae ) umieszczona jest w rodzinie chomikowatych ( Cricetidae ).
Niektórzy autorzy umieszczają ją w rodzinie Muridae razem z innymi członkami nadrodziny Muroidea. Czasami klasyfikują podrodzinę jako Microtinae lub jako pełna rodzina Arvicolidae.

karczownik górski ( Arvicola scherman )

Arvicolinae to najliczniejsza grupa gryzoni na półkuli północnej.
Szczególną cechą są ich zęby trzonowe, mające pryzmatyczne guzki w kształcie na przemiennych trójkątów. Zęby te są dostosowane do roślinnej diety, która obejmuje dużą liczbę materiałów ściernych. Zużywające się zęby rosną nieprzerwanie przez całe dorosłe życie osobnika.
Inną cechą jest brak hibernacji w zimie i wykorzystywanie warstwy śnieżnej jako izolacji i ochrony przed drapieżnikami. Charakteryzują się też ekstremalną wahalnością wielkości populacji.
Większość gatunków to małe i drobne rozmiarowo ssaki.
Niektóre jak Ellobius i Hyperacrius to dobrze przystosowane gatunki do życia w norach i pod ziemią.
Gatunki z rodzajów Arvicola, Neofiber i Ondatra mają większe rozmiary i prowadzą ziemnowodny tryb życia.
Skamieniałości tej grupy używane są często do biostratygraficznego datowania znalezisk archelogicznych w Ameryce Północnej i Europie.
Podrodzina Arvicolinae zawiera 10 pokoleń, z czego 7 klasyfikuje się jako nornice i norniki, 1 jako lemingi i 2 jako piżmaki.

Klasyfikacja : 

Plemię : Arvicolini

Rodzaj : Arvicola - karczowniki 

Gatunki :

karczownik - Arvicola amphibius ( Arvicola terrestris )

karczownik południowy - Arvicola sapidus

karczownik górski - Arvicola scherman

Rodzaj : Blanfordimys
Gatunki :
- Blanfordimys afghanus
- Blanfordimys bucharicus

rycina - Blanfordimys afghanus

Rodzaj : Chionomys - norniki śnieżne
Gatunki :
kaukaski nornik śnieżny - Chionomys gud
nornik śnieżny - Chionomys nivalis
nornik śnieżny Robertsa - Chionomys roberti

Rodzaj : Lasiopodomys 
Gatunki :
nornica stepowa - Lasiopodomys brandtii
- Lasiopodomys fuscus
- Lasiopodomys mandarinus

Rodzaj : Lemmiscus
Gatunek :
- Lemmiscus curtatus

Rodzaj : Microtus - norniki
Gatunki :

Podrodzaj Microtus

- Microtus anatolicus - nornik anatolijski

- Microtus arvalis - nornik polny, polnik

- Microtus dogramacii

- Microtus guentheri

- Microtus ilaeus - nornik kazachski

- Microtus irani - nornik perski

- Microtus kermanensis - tożsamy z Microtus transcaspicus

- Microtus kirgisorum - tożsamy z Microtus ilaeus

- Microtus levis - nornik południowy

- Microtus lydius 

- Microtus qazvinensis

- Microtus paradoxus

- Microtus rossiaemeridionalis - tożsamy z Microtus levis

- Microtus schidlovskii

- Microtus socialis

- Microtus transcaspicus 

nornik polny ( Microtus arvalis )

Podrodzaj Terricola

- Microtus bavaricus - darniówka bawarska

- Microtus brachycercus - nornik kalabryjski

- Microtus daghestanicus - darniówka dagestańska

- Microtus duodecimcostatus - nornik iberyjski

- Microtus gerbei - darniówka pirenejska

- Microtus felteni - nornik bałkański

- Microtus liechtensteini

- Microtus lusitanicus

- Microtus majori - nornik kaukaski

- Microtus multiplex - darniówka alpejska

- Microtus nasarovi 

- Microtus savii - darniówka włoska 

- Microtus subterraneus - darniówka zwyczajna

- Microtus tatricus - darniówka tatrzańska

- Microtus thomasi

darniówka tatrzańska ( Microtus tatricus )

Podrodzaj Hyrcanicola

- Microtus schelkovnikovi - darniówka kaspijska

Podrodzaj Pitymys 

- Microtus pinetorum - darniówka sosnowa

- Microtus quasiater

Podrodzaj Herpetomys  

- Microtus guatemalensis - nornik gwatemalski

Podrodzaj Pedomys 

- Microtus ochrogaster - nornik preriowy

Podrodzaj Pallasiinus

- Microtus limnophilus 

- Microtus montebelli - nornik japoński

- Microtus oeconomus - nornik północny

nornik północny ( Microtus oeconomus )

Podrodzaj Stenocranius 

- Microtus gregalis

Podrodzaj Agricola

- Microtus agrestis - nornik bury

- Microtus cabrerae

rycina - system korytarzy i nor nornika burego ( Microtus agrestis )

Podrodzaj Mynomes 

- Microtus breweri - nornik przybrzeżny

- Microtus californicus - nornik kalifornijski

- Microtus canicaudus - nornik szary

- Microtus mexicanus - nornik meksykański

- Microtus mogollonensis

- Microtus montanus - nornik górski

- Microtus nesophilus - obecnie zawarty w Microtus pennsylvanicus

- Microtus oregoni - nornik oregoński

- Microtus pennsylvanicus - nornik pensylwański

- Microtus townsendii - nornik Townsenda

nornik pensylwański ( Microtus pennsylvanicus )

rycina - nornik Townsenda ( Microtus townsendii )

Podrodzaj Orthriomys

- Microtus oaxacensis - tarabundi

- Microtus umbrosus

Podrodzaj Alexandromys

- Microtus abbreviatus - nornik wyspowy

- Microtus evoronensis

- Microtus hyperboreus - nornik północnosyberyjski

- Microtus fortis - nornik wschodni

- Microtus maximowiczii

- Microtus middendorffi

- Microtus miurus - nornik piskliwy

- Microtus mongolicus - nornik mongolski

- Microtus mujanensis

- Microtus sachalinensis - nornik sachaliński

Podrodzaj Aulacomys

- Microtus chrotorrhinus - nornik żółtonosy, nornik skalny

- Microtus coronarius - obecnie zawarty w Microtus longicaudus

- Microtus longicaudus - nornik długoogonowy

- Microtus richardsoni - nornik wodny, nornik Richardsona

- Microtus xanthognathus - nornik borealny

Podrodzaj Volemys 

- Microtus clarkei 

- Microtus kikuchii - nornik tajwański

Rodzaj : Neodon 

Gatunki :

- Neodon juldaschi

- Neodon irene

- Neodon sikimensis

- Neodon forresti

- Neodon linzhiensis

Rodzaj : Phaiomys

Gatunek :

- Phaiomys leucurus

Rodzaj : Proedromys

Gatunki :

- Proedromys bedfordi

- Proedromys liangshanensis

Plemię : Dicrostonychini

Rodzaj : Dicrostonyx - lemingi obrożne

Gatunki :

- Dicrostonyx exsul - obecnie zawarty w Dicrostonyx groenlandicus
- Dicrostonyx groenlandicus - leming grenlandzki

- Dicrostonyx hudsonius

- Dicrostonyx kilangmiutak - obecnie zawarty w Dicrostonyx groenlandicus
- Dicrostonyx nelsoni - obecnie zawarty w Dicrostonyx groenlandicus

- Dicrostonyx nunatakensis

- Dicrostonyx richardsoni

- Dicrostonyx rubricatus - obecnie zawarty w Dicrostonyx groenlandicus
- Dicrostonyx torquatus - leming obrożny, leming śnieżny

- Dicrostonyx unalascensis

- Dicrostonyx vinogradovi - leming z wyspy Wrangla

leming obrożny ( Dicrostonyx torquatus )

Plemię : Ellobiusini - ziemioryjki

Rodzaj : Ellobius
Gatunki :
- Ellobius alaicus - ziemioryjka kirgiska
- Ellobius fuscocapillus - ziemioryjka południowa
- Ellobius lutescens - ziemioryjka zakaukaska
- Ellobius talpinus - ziemioryjka stepowa
- Ellobius tancrei

Plemię : Lagurini - piestruszki
Rodzaj : Eolagurus
Gatunki :
- Eolagurus luteus - piestruszka żółta
- Eolagurus przewalskii - piestruszka Przewalskiego
Rodzaj : Lagurus
Gatunek :
- Lagurus lagurus - piestruszka

piestruszka ( Lagurus lagurus ) 

Plemię : Lemmini - lemingi
Rodzaj : Lemmus
Gatunki :
- Lemmus amurensis - leming amurski
- Lemmus lemmus - leming właściwy
- Lemmus sibiricus - leming syberyjski
- Lemmus trimucronatus - leming brunatny
- Lemmus portenkoi - zawarty w Lemmus sibiricus

Rodzaj : Myopus 
Gatunek :
- Myopus schisticolor - leming leśny

Rodzaj : Synaptomys
Gatunki :
- Synaptomys borealis
- Synaptomys cooperi

Plemię : Myodini
Rodzaj : Alticola
Gatunki :
Podrodzaj : Alticola 
- Alticola albicauda
- Alticola argentatus
- Alticola barakshin
- Alticola montosa
- Alticola roylei
- Alticola semicanus
- Alticola stoliczkanus
- Alticola tuvinicus

Alticola barakshin

Podrodzaj : Aschizomys
- Alticola lemminus
- Alticola macrotis
- Alticola olchonensis

Podrodzaj : Platycranius
- Alticola stretzowi

Rodzaj : Caryomys 
Gatunki :
- Caryomys eva
- Caryomys inez

Rodzaj : Eothenomys
Gatunki :
- Eothenomys cachinus
- Eothenomys chinensis
- Eothenomys custos
- Eothenomys melanogaster
- Eothenomys miletus
- Eothenomys olitor
- Eothenomys proditor 
- Eothenomys wardi

rycina - Eothenomys melanogaster

Rodzaj : Hyperacrius
Gatunki :
- Hyperacrius fertilis
- Hyperacrius wynnei

Hyperacrius fertilis

Rodzaj : Myodes - nornice
Gatunki :
- Myodes andersoni
- Myodes californicus - nornica kalifornijska
- Myodes centralis
- Myodes gapperi
- Myodes glareolus - nornica ruda
- Myodes imaizumii
- Myodes regulus - nornica koreańska
- Myodes rex
- Myodes rufocanus - nornica siwa
- Myodes rutilus - nornica północna
- Myodes shanseius
- Myodes smithii

nornica ruda ( Myodes glareolus )

Plemię : Neofibrini
Rodzaj : Neofiber
Gatunek :
- Neofiber alleni

Plemię : Ondatrini - piżmaki
Rodzaj : Ondatra
Gatunek : 
- Ondatra zibethicus - piżmak amerykański

Plemię : Pliomyini 
Rodzaj : Dinaromys 
Gatunek :
- Dinaromys bogdanovi - nornik macedoński

nornik macedoński ( Dinaromys bogdanovi )

Plemię : Prometheomyini - gleboryjki
Rodzaj : Prometheomys 
Gatunek : 
- Prometheomys schaposchnikovi - gleboryjek długopazurowy

- incertae sedis - niepewne 

Rodzaj : Arborimus - drzewnice
Gatunki :
- Arborimus albipes - drzewnica białostopa
- Arborimus longicaudus - drzewnica długoogonowa
- Arborimus pomo - drzewnica kalifornijska

Rodzaj : Phenacomys - wrzosówki
Gatunki :
- Phenacomys intermedius - wrzosówka zachodnia
- Phenacomys ungava - wrzosówka wschodnia

wrzosówka wschodnia ( Phenacomys ungava )

Gatunki kopalne :
Plemię : Arvicolini 
Rodzaj : +Dolomys
Rodzaj : +Kislangia
Rodzaj : +Mimomys
Rodzaj : + Promimomys

Plemię : Dicrostonychini
Rodzaj : +Predicrostonyx 
Gatunek :
+Predicrostonyx hopkinsi

Plemię : Clethrionomyini
Rodzaj : +Altaiomys   
Gatunek :
+Altaiomys ustkanicus

  

Opracowano na podstawie :

animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.

Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.