Najbardziej zagrożone wyginięciem ssaki - Azja - część X

Kiang ( Equus kiang ) nieparzystokopytny ssak z rodziny koniowatych. Największy przedstawiciel dzikich osłów.
Dawniej opisywany jako podgatunek kułana ( Equus hemionus kiang ). Najnowsze badania molekularne wskazują, że to odrębny gatunek.

 

kiang ( Equus kiang ) - po lewej w warunkach zoo, po prawej w warunkach naturalnych

Występuje na Wyżynie Tybetańskiej, obecnie ograniczony do Ladakh ( Indie ), równiny płaskowyżu tybetańskiego i północnego Nepalu.

 

 

kiang wschodni ( Equus kiang holdereri ) - Tierpark Berlin

Zamieszkuje stepy i równiny od 4000 do 7000 m n.p.m.

Żyje w małych grupach rodzinnych składających się z kilku klaczy i młodych oraz dominującego ogiera. Ogiery w czasie rui są bardzo agresywne i zazdrośnie strzegą swoich haremów. Prowadzi to do zaciekłych walk wewnątrz grupy oraz z intruzami z innych stad.

Przed drapieżnikami kiangi bronią się tworząc krąg, z opuszczonymi głowami w dół, kopią wtedy silnie tylnymi nogami
.

 

kiang wschodni ( Equus kiang holdereri ) po lewej: grupa w zoo, po prawej: ogier w zoo

Istnieją cztery podgatunki :

- Equus kiang holdereri - kiang wschodni - największy z podgatunków

- Equus kiang kiang - kiang zachodni - mniejszy niż wschodni i o ciemniejszej sierści

- Equus kiang polyodon - kiang południowy - najmniejszy

- Equus kiang chu - kiang północny

 

portret młodego osobnika

Zagrożeniami dla gatunku są :

- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego

- wypas bydła domowego i udomowionych jaków

- utrata siedlisk

- kłusownictwo

 

grupa rodzinna kiangów ( Equus kiang )

W hodowli kiangi są rzadziej spotykane niż kułany. Potrzebują sporych wybiegów, na których trzyma się je w grupie rodzinnej. Często też oddziela się ogiera od klaczy. Są to zwierzęta wytrzymałe ale nie przepadają za zbyt wysoką wilgotnością powietrza. W ogrodach zoologicznych kiangi są objęte programem hodowlanym, potrzebnym do zachowania tzw. czystości krwi

. 

 

kiang ( Equus kiang ) po lewej: w szacie letniej , po prawej: w szacie zimowej

Karakal, ryś stepowy, ryś perski ( Caracal caracal ) drapieżnik z rodziny kotowatych.

Występuje w Afryce, na Bliskim Wschodzie oraz w środkowej i południowo - zachodniej części Azji.

karakal ( Caracal caracal ) po lewej: samiec , po prawej: portret samicy Sally

Zamieszkuje głównie stepy, pustynie, wzgórza, równiny, zakrzewienia oraz obrzeża lasów. Preferuje raczej otwarte tereny.

Żyje samotnie, w okresie rui łączy się w pary. Samica sama wychowuje 1 - 4 młode. Młode bardzo przypominają osobniki dorosłe, tylko w miniaturze.

 

karakal ( Caracal caracal ) samica z młodymi w zoo

Aktywny w godzinach rannych oraz popołudniowych i po zmroku.

Jego zdobyczą padają młode gazele, zające czy ptaki.

Oswajany i wykorzystywany do polowań na ptaki ( głównie kuraki ) w Azji Środkowej i na Półwyspie Arabskim. 

Zagrożenia to :

- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego

- utrata siedlisk

- kłusownictwo dla skór i trofeum

- odłów młodych osobników, w celu oswojenia i tresury ( do polowań )

- nielegalny handel dzikimi zwierzętami ( moda w USA na trzymanie karakali w domach )

W ogrodach zoologicznych trzymany pojedynczo w przestronnych wolierach. Szybko się oswaja i przywiązuje do swoich opiekunów. Źle znosi ciasne klatki oraz dużą wilgotność powietrza.

karakal ( Caracal caracal ) - samiec Kalaj

Gibon czarny, gibon czubaty ( Nomascus concolor ) naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae - gibonowate. Dawniej opisywany jako ( Hylobates concolor ).

Występuje w Azji Południowo - Wschodniej oraz Wyspach Sundajskich.

Zamieszkuje monsunowe i tropikalne lasy.

 

gibon czarny ( Nomascus concolor ) po lewej: samica z młodym, po prawej: samica na ziemi 

Porusza się za pomocą długich kończyn przednich - brachiacja. Aktywny w ciągu dnia. Żyje w grupach rodzinnych, składających się z pary dorosłej oraz 2 - 6 młodych. Grupa zamieszkuje rewir leśny, którego broni przed innymi grupami. Na ziemi nieporadny, chodzi unosząc przednie kończyny w górę.

Wyraźny dymorfizm płciowy: samiec czarno ubarwiony, samica płowa lub brązowa.

 

gibon czarny ( Nomascus concolor ) - dorosła para, po lewej: samiec

Istnieją cztery podgatunki:

- Nomascus concolor concolor

- Nomascus concolor lu

- Nomascus concolor jingdongensis

- Nomascus concolor furvogaster

Zagrożenia dla gatunku :

- degradacja i niszczenie środowiska naturalnego

- wycinanie lasów

- utrata siedlisk

- kłusownictwo dla mięsa i skór

- nielegalny handel dzikimi zwierzętami

- przeludnienie

   

 

gibon czarny (Nomascus concolor ) - dwa samce

W ogrodach zoologicznych rzadziej spotykany niż gibon białoręki ( Hylobates lar ). Warunki hodowli i ekspozycji jak u gibona białorękiego.




Gibon hulok, hulok - naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae - gibonowate. Dawniej opisywany jako ( Hylobates hoolock ) lub ( Bunopithecus hoolock ). Obecnie wydzielono dwa osobne gatunki: Hulok zachodni ( Hoolock hulok ) oraz Hulok wschodni ( Hoolock leuconedys ).

Występuje na subkontynencie Indyjskim aż do Himalajów na północy.
Zamieszkuje wilgotne, nizinne lasy.
Aktywny w ciągu dnia. Żyje na drzewach, poruszając się za pomocą przednich kończyn - brachiacja. Każdego dnia o świcie obwieszczają swoją obecność nie tylko swojej grupie rodzinnej ale i rywalom. Głos roznosi się po całym lesie i dołączają do niego inne grupy huloków, tworząc poranny chór.

 

samica huloka zachodniego ( Hoolock hulok ) w czasie porannego chóru

Po ziemi porusza się na dolnych kończynach, przednie unosząc do góry.

Tworzy zwarte grupy rodzinne - para rodziców i 2 - 4 młode.

Dymorfizm płciowy w ubarwieniu: samiec ubarwiony czarno, samica płowa lub brązowa.

 

 

samiec huloka zachodniego ( Hoolock hulok ) po lewej: w warunkach naturalnych, po prawej: w zoo

Zagrożenia jak u pozostałych gibonów.

W ogrodach zoologicznych spotykany, prawie jak gibon białoręki ( Hylobates lar ). Warunki hodowli i ekspozycji jak u gibona białorękiego. 



Siamang karłowaty ( Hylobates klossii ) naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae - gibonowate.

Występuje wyłącznie na wyspach Mentawai. Jest podobny do siamanga ( Symphalangus syndactylus )lecz znacznie mniejszy i brak mu charakterystycznych woreczków ( rezonatorów ) przy gardle.

Jest to mieszkaniec wilgotnego lasu deszczowego.
Jak wszystkie gibony, żyje w parach i grupach rodzinnych. Jego terytorium to ok. 20 - 30 hektarów lasu.

 

siamang karłowaty ( Hylobates klossii ) w ogrodzie zoologicznym

Dieta składa się głównie z owoców, choć nie gardzi częściami roślin, jajami ptaków i małymi kręgowcami.

Śpiew siamanga karłowatego uważany jest za najładniejszą pieśń wśród gibonów. Bardzo rzadko schodzi na ziemię.

Zagrożenia jak u pozostałych gatunków.

W niewoli rzadko spotykany, głównie w azjatyckich ogrodach zoologicznych.

Gibon borneański, gibon szary ( Hylobates muelleri ) naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae - gibonowate.

Występuje jedynie na Borneo.

Zamieszkuje wilgotne lasy deszczowe.

Tworzy trzy podgatunki:

- Hylobates muelleri muelleri

- Hylobates muelleri abbotti

- Hylobates muelleri funereus

 

gibon borneański ( Hylobates muelleri ) - dwa sposoby eksponowania w zoo, po lewej: na tzw.wyspie po prawej: w ciasnej klatce

Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego pod względem ubarwienia. Dieta składająca się głównie z owoców.

Zagrożenia jak u pozostałych gatunków.

 

Hylobates muelleri funereus - w ogrodzie zoologicznym,  po lewej: osobnik siedzący na ziemi, po prawej: charakterystyczny marsz po ziemi

W niewoli rzadko spotykany, głównie w azjatyckich ogrodach zoologicznych.

 

 

Hylobates muelleri muelleri - w ogrodzie zoologicznym

Gibon srebrzysty  ( Hylobates moloch ) naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae - gibonowate.

Występuje jedynie na Jawie.

 

gibon srebrzysty ( Hylobates moloch ) - w ogrodzie zoologicznym

 

Zamieszkuje głębokie fragmenty wilgotnych lasów deszczowych.

Terytorium stosunkowo niewielkie ok. 17 hektarów, które jest przez parę zdecydowanie bronione.

Istnieją dwa podgatunki:

- Hylobates moloch moloch - z zachodniej części wyspy

- Hylobates moloch pongolsoni - ze wschodniej części

Jest to najbardziej zagrożony gatunek.

 

gibon srebrzysty ( Hylobates moloch ) - w ogrodzie zologicznym

Po mimo specjalnych programów hodowlanych prowadzonych przez kilka ogrodów zoologicznych, ich los jest nie pewny.

 

 

Hylobates moloch w ogrodzie zoologicznym

Gibon smugoszyi, gibon czapnik ( Hylobates pileatus ) naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae - gibonowate.

Występuje we wschodniej Tajlandii, zachodniej Kambodży oraz południowo - zachodnim Laosie.

Zamieszkuje lasy.

 

gibon smugoszyi (Hylobates pileatus ) w ogrodzie zoologicznym, po lewej: samiec, po prawej: samica

 

Tryb życia oraz dieta jak u innych gatunków.

Wyraźny dymorfizm płciowy w ubarwieniu: samiec ma czarne futro, samica ma biało-szaro ubarwiony brzuch i czarną głowę.

Zagrożenia jak u pozostałych gibonów.

 

gibon czapnik ( Hylobates pileatus ) - samice w ogrodach zoologicznych

W niewoli rzadko trzymany, głównie w azjatyckich ogrodach zoologicznych.

Siamang ( Symphalangus syndactylus ) naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae - gibonowate. Największy przedstawiciel gibonów. Może być dwukrotnie większy od pozostałych gatunków.

Występuje w Malezji, Tajlandii oraz na Sumatrze.

Zamieszkuje zarówno nizinne jak i górskie lasy do 3800 m n.p.m.

Ma dwie charakterystyczne cechy . Dwa palce u każdej ręki są złączone w jeden. Drugą charakterystyczną cechą jest u obu płci worek rezonansowy wokół gardła. Napompowany do wielkości głowy, umożliwia głośny śpiew tak charakterystyczny dla tego gatunku.

 

siamang ( Symphalangus syndactylus ) - w ogrodzie zoologicznym

Żyje w grupach rodzinnych do 6 osobników, średnio 4 osobniki. Rewir wynosi ok. 23 hektarów lasu. Dieta składa się głównie z różnych części roślin. Sumatrzański podgatunek zjada więcej owoców.

Istnieją dwa podgatunki :

- siamang malajski ( Symphalangus syndactylus continentis )

- siamang sumatrzański ( Symphalangus syndactylus syndactylus )

 

siamang ( Symphalangus syndactylus ) - w ogrodzie zoologicznym, po lewej: na wybiegu bez konarów, po prawej: w ciasnej klatce

 

siamang ( Symphalangus syndactylus ) - w azjatyckim zoo

Biologia i tryb życia jak u innych gibonów.

Zagrożenia jak u wszystkich naczelnych z podrodziny Hylobatidae.

   

 

siamang ( Symphalangus syndactylus ) po lewej: portret, po prawej: na wybiegu w zoo

W niewoli potrzebuje przestronnych wolier. Niewiele ogrodów zoologicznych może pozwolić sobie na trzymanie tych zwierząt.



Nomascus nasutus - naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae - gibonowate.

Występował dość powszechnie w Chinach i Wietnamie.
Tworzy dwa podgatunki:
- Nomascus nasutus hainanus - z wyspy Hainan ( ok. 20 osobników ) - w roku 1950 wytępiony na kontynencie
- Nomascus nasutus nasutus - z Cao Bang Province w północno - wschodniej części Wietnamu ( ok. 26 osobników ) odkryty ponownie w 2002 r. (ostatni raz widziane w 1960 )

 

Nomascus nasutus hainanus w warunkach naturalnych

Biologia i tryb życia jak u innych gibonów.

 

 

Nomascus nasutus nasutus - samiec

 

Nomascus nasutus nasutus - z lewej: samica z młodym, z prawej: samiec

Jest to skrajnie krytycznie zagrożony gatunek gibona.

 

 

Nomascus nasutus nasutus - z lewej: samica, z prawej: samiec

Nomascus leucogenys - naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae. Do niedawna łączony z  Nomascus siki ,który był uważany za jeden z podgatunków. Oba są praktycznie nie do odróżnienia.

Występuje w Wietnamie, Laosie i w prowincji Yunnan w Chinach.

 

Nomascus leucogenys - po lewej: samica w zoo, po prawej: samica z młodym

 

Jest mieszkańcem lasów.

Biologia i tryb życia jak u pozostałych gatunków.

Wyraźny dymorfizm płciowy w ubarwieniu: samiec - czarny z białymi policzkami, samica - płowa lub brązowa.

Do niedawna wyróżniano dwa podgatunki: 

- Nomascus leucogenys leucogenys

- Nomascus leucogenys siki

Zagrożenia jak u wszystkich Hylobatidae.

Nomascus leucogenys leucogenys - z lewej: samica z młodym w zoo, z prawej: portret samicy

 

Nomascus leucogenys - portret samca

W obrębie gatunków takich jak: Nomascus concolor, Nomascus leucogenys, Nomascus siki i Nomascus gabriellae bardzo trudno jednoznacznie stwierdzić przynależność gatunkową poszczególnych osobników.

W niewoli gibony otrzymane z nie znanego źródła są trudne do rozpoznania, zwłaszcza jeśli są to osobniki młode.

Nomascus siki - naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae. Do niedawna opisywany jako podgatunek Nomascus leucogenys. Niektórzy badacze uważają go za hybrydę zarówno Nomascus leucogenys jak i Nomascus gabriellae.

Występuje w Wietnamie i Laosie.

Gatunek ten zamieszkuje nizinne i górskie lasy.

Wyraźny dymorfizm płciowy w ubarwieniu: samiec - czarny, samica - brązowa.

 

Nomascus siki - samica z młodym w zoo

Biologia i tryb życia jak u pozostałych gatunków.

Zagrożenia jak u wszystkich gibonów.

Nomascus gabriellae - naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae.

Występuje w Wietnamie, Laosie i Kambodży.

Zamieszkuje tropikalne lasy
.

 

Nomascus gabriellae - samica w warunkach zoo

Wyraźny dymorfizm płciowy w ubarwieniu: samiec - czarny, samica - jasnobrązowa z czarną czapeczką na głowie.

Biologia i tryb życia jak u wszystkich gibonów. 

Zagrożenia jak u pozostałych gatunków.

Uważa się, że  może być to hybryda gatunkowa: Nomascus concolor i Nomascus leucogenys.

Gibon ungko, gibon czarnoręki ( Hylobates agilis ) naczelny ssak z podrodziny Hylobatidae.

 

gibon ungko ( Hylobates agilis ) w warunkach naturalnych

Występuje w Azji Południowo - Wschodniej i Wyspach Sundajskich - głównie Sumatra i Borneo.

Zamieszkuje wilgotne, górskie i nizinne lasy.

  

Hylobates agilis - samica z młodym w zoo

Obie płcie ubarwione płowo lub czarno z białymi plamami na twarzy. Samiec nieco większy.

 

 

Hylobates agilis - w warunkachwiwaryjnych

 

gibon ungko (Hylobates agilis ) w warunkach naturalnych

Opisano trzy podgatunki:

- Hylobates agilis agilis - mieszkaniec górskich lasów 

- Hylobates agilis albibarbis - mieszkaniec Borneo

- Hylobates agilis ungko - mieszkaniec nizinnych lasów

 

 

Hylobates agilis albibarbis - w azjatyckim ogrodzie zoologicznym

 

Hylobates agilis ungko - w jednym z azjatyckich zoo

 

Hylobates agilis agilis - w warunkach naturalnych

Biologia i tryb życia jak u pozostałych gibonów.

Zagrożenia jak u wszystkich naczelnych z podrodziny Hylobatidae.

  

 

Hylobates agilis albibarbis - w warunkach zoo

 

portret hybrydy - Hylobates agilis + lar - w ogrodzie zoologicznym

W niewoli licznie reprezentowany. Jest to po gibonie białorękim i huloku najczęściej prezentowany gatunek. 

Diugoń ( Dugong dugon ) ssak morski z rzędu syren ( Sirenia ). Jedyny przedstawiciel rodziny diugoni ( Dugongidae ).

Występuje od Wybrzeży Morza Czerwonego i wschodniej części Afryki po Filipiny, Nową Gwineę i północną część Australii.

 

diugoń ( Dugong dugon )

Zamieszkuje płytkie przybrzeżne wody morskie, laguny, ujścia rzek, zatoki, wybrzeża porośnięte namorzynami.

Charakterystyczną cechą jest brak kończyn tylnych, zamiast nich występuje rozgałęziona płetwa ogonowa. Kończyny są przekształcone w okrągłe płetwy. Jego zaokrąglone ciało z szeroką głową ( bez wyraźnej szyi ) zwęża się ku tyłowi. Pomiędzy płetwami samica posiada dwa sutki. Rodzi jedno młode.

Diugoń żyje w parach lub małych grupach do 6 osobników. Potrafi wytrzymać pod wodą ponad 10 minut. Podczas odpoczynku, stoi na ogonie wystawiając głowę ponad powierzchnię wody.

   

diugoń ( Dugong dugon ) po prawej: w oceanarium, po lewej: w warunkach naturalnych

Przypuszcza się, że dzięki tej pozycji stał się pierwowzorem mitologicznych syren. Odżywia się pasąc - glonami i trawą morską.

Zagrożeniami są :

- skażenie i zatrucie wód przybrzeżnych i ujść rzek

- kłusownictwo dla mięsa, skór i oleju

- łodzie motorowe

 

 

diugoń ( Dugong dugon ) - po lewej: w oceanarium, po prawej: w warunkach naturalnych

W ogrodach zoologicznych rzadko eksponowany, częściej w różnego rodzaju oceanariach.